Oyuncak ve Kitap Kütüphanesi Temelli Oku Oyna Aile Eğitim Programının Etkileri

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 2, 389 - 422, 25.11.2024

Aleyna Sarıkaya , Nihan Feyman Gök

https://doi.org/10.54558/jiss.1392756

Öz

Öz
Amaç: Bu araştırmanın temel amacı, sosyoekonomik açıdan dezavantajlı ebeveyn ve çocukların yer aldığı bağımsız resmi bir anaokulunda; araştırmacı, üniversite ve sivil toplum kuruluş örgütü işbirliğiyle oluşturulan Oyuncak ve Kitap Kütüphanesini temele alarak Oku Oyna Aile Eğitim Programının ebeveynlerin çocuklarıyla birlikte oyun ve okuma davranışları üzerindeki etkisinin incelenmesidir.
Yöntem: Araştırma ölçüt örnekleme yöntemiyle Oyuncak ve Kitap Kütüphanesinin kurulduğu bağımsız resmi bir anaokulunda 2022-2023 eğitim öğretim yılına kayıtlı çocukların ebeveynlerinden 15’i üzerinde yapılmıştır. Araştırmada paralel karma desen kullanılarak nitel ve nicel veriler eş zamanlı toplanmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda Çocuk-Ebeveyn Birlikte Okuma Etkinlikleri Ölçeği ve Oyuna Katılım Anket Formu kullanılarak ön test ve son test verileri alınmıştır. Nicel veriler SPSS kullanılarak analiz edilmiştir. Video kayıtları aracılığıyla elde edilen nitel veriler doküman analizi yöntemiyle çözümlenmiştir.
Bulgular: Araştırma kapsamında elde edilen nicel bulgular; Çocuk-Ebeveyn Birlikte Okuma Etkinlikleri Ölçeğine ilişkin veriler incelendiğinde, ön test ile son test puanları arasında istatiksel anlamlı fark bulunmaktadır (p<0,05). Oyuna Katılım Anket Formuna ilişkin veriler incelendiğinde, ön test ile son test puanları arasında istatistiksel anlamlı fark bulunmaktadır (p<0,05). Nitel bulgular incelendiğinde, ebeveynlerin oyun türlerinden akademik, sosyal ve kurallı oyunları; kitap türlerinden ise sıklıkla resimli çocuk kitaplarını tercih ettikleri görülmektedir.
Sonuç: Ebeveynlerin çocuklarıyla birlikte oyun oynama ve okuma davranışları üzerinde Oku Oyna Aile Eğitim Programının etkili olduğu bulunmuştur.
Özgünlük: Araştırma bağımsız resmi bir anaokulunda Oyuncak ve Kitap Kütüphanesi geliştirilerek verilen ebeveyn eğitim programının ebeveynlerin çocuklarıyla birlikte oyun oynama ve kitap okuma davranışlarına etkisini inceleyen ilk çalışmadır.
Anahtar Sözcükler: Fırsat eşitliği, kitap, kütüphane, okul öncesi eğitim, oyuncak kütüphanesi.
Abstract
Purpose: The main purpose of this study is to examine the effect of the Read Play Family Education Program on parents' play and reading behaviors with their children based on the Toy and Book Library created in collaboration with the researcher, university and non-governmental organization in an independent public preschool with socioeconomically disadvantaged parents and children.
Method: The study was conducted on 15 parents of children enrolled in the 2022-2023 academic year in an independent public preschool where the Toy and Book Library was established using the criterion sampling method. In the study, qualitative and quantitative data were collected simultaneously using a parallel mixed design. In the quantitative dimension of the study, pre-test and post-test data were collected using the Child-Parent Reading Activities Scale and Play Participation Questionnaire Form. Quantitative data were analyzed using SPSS. Qualitative data obtained through video recordings were analyzed using document analysis method.
Findings: Quantitative findings obtained within the scope of the research; When the data related to the Child-Parent Reading Activities Scale are examined, there is a statistically significant difference between the pre-test and post-test scores (p<0.05). When the data related to the Play Participation Questionnaire Form were analyzed, there was a statistically significant difference between the pre-test and post-test scores (p<0.05). When the qualitative findings are analyzed, it is seen that parents prefer academic, social and rule-based games among play types and frequently prefer children's picture books among book types.
Conclusion: It has been found that the Read and Play Family Education Program is effective on the play and reading behaviors of families with their children.
Originality: This is the first study to examine the effect of the parent education program given by developing a Toy and Book Library in an independent public preschool on parents' play and reading behaviors with their children.
Keywords: Fairness of opportunity, book, library, preschool education, toy library.

Anahtar Kelimeler

Fırsat eşitliği, kitap, kütüphane, okul öncesi eğitim, oyuncak kütüphanesi

Etik Beyan

Oyuncak ve Kitap Kütüphanesi Temelli Oku Oyna Aile Eğitimi isimli bilimsel çalışmanın etik ilkeler çerçevesinde yürütüldüğünü beyan ederim.

Teşekkür

Bu çalışmada kütüphane alanının oluşturulması sürecine değerli görüş ve yorumlarıyla katkı veren Çankırı Karatekin Üniversitesi Çocuk Gelişimi Anabilim Dalı tüm öğretim üyelerine, maddi ve manevi desteği için Süreyya Ağaoğlu Çocuk Dostları Derneği’ne, işbirliği için değerli okul müdürlüğüne çok teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Akfırat, O. N. (2019). Improving parental attitudes of Turkish Immigrants living in Germany: An Action Research. Participatory Educational Research, 6(2), 103-121.
• Akgün, E., Yeşilyaprak, B. (2010). Çocuk anababa ilişki ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ,13(24), 44-53.
• Akoğlu, G., Ergül, C., Duman, Y. (2014). Etkileşimli kitap okuma: Korunmaya muhtaç çocukların alıcı ve ifade edici dil becerilerine etkileri. Ilköğretim Online, 13(2).
• Aktaş Arnas, Y. (2012). Okul öncesi dönemde fen eğitiminin amaçları. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 6(7), 1-6.
• Alptekin, Z. D. (2018). 3-6 yaş grubu çocuklara yönelik yayımlanan resimli hikâye kitaplarının kavram gelişimine katkısı ve temel fen kavramları açısından incelenmesi. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi (ÇEDAR), 2(1), 76-86.
• Anne Çocuk Eğitim Vakfı (2019). Anne çocuk eğitim programı. https://www.acev.org/ne-yapiyoruz/cocuklar-icin/anne-cocuk-egitim-programi/
• Anne Çocuk Eğitim Vakfı. (2007). Ekonomik ve toplumsal kalkınma için erken çocukluk eğitimi: önemi, yararları ve yaygınlaştırma önerileri. AÇEV Yayınları.
• Attanasio, O., Cattan, S., Meghir, C. (2022). Early Childhood Development, Human Capital, and Poverty. Annual Review of Economics, 14, 853-892.
• Bekmezci, H., Özkan, H. (2015). Oyun ve oyuncağın çocuk sağlığına etkisi. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları Dergisi, 5(2), 81-87.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9, 27-40.
• Boz, M., Uludağ, G., Tokuç, H. (2018). Aile katılımlı sosyal beceri oyunlarının okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal becerilerine etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 137-158.
• Cochran M. (1988). Parentel empowerment in family matters:lesson learned from a research program. parent education as early childhood ıntervention: emerging directions in theory, research and practice. Greenwood.
• Coşkun, L., Deniz, Ü. (2019). Evde uygulanan eğitim etkinliklerinin 48-60 aylık çocukların okumaya ve yazmaya hazırlık becerileri üzerine etkisinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(2), 873-893.
• Çayan, S. ve Çınar, D. C. (2019). Okul öncesi dönemde aile eğitiminin önemi. 14. Ulusal Okul Öncesi Öğretmenliği Öğrenci Kongresi: Çocuğun Ekolojik Dünyası Özet Kitapçığı, Maltepe Üniversitesi.
• Çelebi Öncü, E. (2016). Anne-baba ve çocuğun etkileşimli kitap okumasının okul öncesi çocuklarının sosyal durumlara yönelik yaklaşımlarına etkisinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(4), 489-503.
• Çelik, G. H., Sühendan, E. R., Bıçakcı, M. Y. (2019) Etkileşimli kitabı okuma sürecinin çocukların dil gelişimlerine etkisİ. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-10.
• Dankiw, K. A., Tsiros, M. D., Baldock, K. L., Kumar, S. (2020). The impacts of unstructured nature play on health in early childhood development: A systematic review. PloS one, 15(2), e0229006.
• Döker, T. (2020). Dört-altı yaş çocukların sosyal ve oyun davranışları ile ebeveyn tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], İnönü Üniversitesi.
• Durualp, E., Aral, N. (2010). Altı yaşındaki çocukların sosyal becerilerine oyun temelli sosyal beceri eğitiminin etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 160-172.
• Efe, M., Temel, Z. F. (2018). Okul öncesi dönem 48-66 ay çocuklarına Etkileşimli Kitap Okuma Programı’nın yazı farkındalığına etkisinin incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2(2), 257-283.
• Egemen, A., Yılmaz, Ö., Akil, İ. (2004). Oyun, oyuncak ve çocuk. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 5(2), 39– 42.
• Ekici, F., Bardak, M, Yousef Zadeh, M. (2018). Erken çocukluk döneminde STEM. K. A. Kırkıç ve E. Aydın (Ed), Merhaba stem yenilikçi bir öğretim yaklaşımı (s. 51-78) içinde. Eğitim Yayınevi.
• Elmonayer, R. A. (2013). Promoting phonological awareness skills of Egyptian kindergarteners through dialogic reading. Early Child Development and Care, 183(9), 1229-1241.
• Erbay, F., Saltalı, N. (2012). Altı yaş çocuklarının günlük yaşantılarında oyunun yeri ve annelerin oyun algısı. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 249-264.
• Evans, M. A., Shaw, D., Bell, M. (2000). Home literacy activities and their influence on early literacy skills. Canadian Journal of Experimental Psychology/Revue canadienne de psychologie expérimentale, 54(2), 65.
• Genç M., Tolan Ö. (2021). Okul öncesi dönemde sık görülen psikolojik ve gelişimsel bozukluklarda oyun terapisi uygulamaları. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar- Current Approaches in Psychiatry. 13(2), 207-231.
• Girgin, A., Kurnaz, A., Zobu, O. (2011). Erken çocukluk eğitimi ve aile eğitiminin önemi. I. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi Yetişkin Bildirileri Kitabı, 1, 66-74.
• Gomby, D.S. (2005). Home Visitation ın 2005: Outcomes for Children and Parents (Yayın no. 7). http://www.ced.org/docs/ report/report_ivk_gomby_2005.pdf/
• Göktaş, Ö. (2020). Çocuk oyuncaklarındaki toplumsal cinsiyet olgusu. Medya ve Kültürel Çalışmalar Dergisi, 2(1), 29-34.
• Gölcük, M., Okur, Ş., Berument, S. (2015). Düşük sosyoekonomik düzeydeki çocukların alıcı dil ve hikaye anlama becerilerini geliştirmeye yönelik kitap okuma müdahale programı. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 1, 89-96.
• Gönül, B. (2020). How children and their parents reason about inequalities and exclusion based on socioeconomic status: The roles of children's age, family socioeconomic background and exclusion context [Doktora tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Gözübüyük, N. (2016). Okul öncesi dönem çocuklarında davranış sorunlarının anne-baba tutumu ve öz-kontrol ile ilişkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Adnan Menderes Üniversitesi.
• Gül, M. (2006). Anasınıfına devam eden alt sosyoekonomik düzeydeki 61-72 ay arası çocuklara sembolik oyun eğitiminin genel gelişim durumlarına etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Gazi Üniversitesi.
• Güleç, V. (2018). Aile ilişkilerinin sosyal medyayla birlikte çöküşü. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 2(2), 105-120.
• Gülen, S., Barış, S. (2021). Ebeveynlerin çocuklarıyla oyun oynamama nedenlerinin incelenmesi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 20-38.
• Güneş, A., Feyman Gök, N. (2022). Fırsat adilliği için bir adım: oyuncak kitap kütüphanesi [Bildiri Sunumu], 3. Uluslararası Çocuk Kütüphaneleri Sempozyumu, Gaziantep.
• Güney, O. (2012). 5-6 yaş çocuklarında algılanan cinsiyet kalıpyargılarına ilişkin ebeveyn beklentileri ile oyuncak tercihleri arasındaki ilişki [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi], Maltepe Üniversitesi.
• Hamarta, Y. D. D. E., Baltacı, Ö., Üre, Ö., Demirbaş, E. (2010). Lise öğrencilerinin utangaçlıklarının algılanan anne baba tutumları ve problem çözme yaklaşımları açısından incelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 21(21), 73-82.
• Huebner E., Meltzoff N. (2005). Intervention to change parentchild reading style: A comparison of instructional methods. Applied Developmental Psychology 26, 296-313.
• Hürtürk, Ç. (2017). Okul öncesi dönemdeki çocukların oyunlarının içeriği ve oyun davranışlarının incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Doğu Akdeniz Üniversitesi.
• Işıkoğlu Erdoğan, N. (2016). Erken Çocukluk Döneminde Çocuk-Ebeveyn Birlikte Okuma Etkinliklerinin İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 1071-1086.
• Işıkoğlu Erdoğan, N., Şimşek, Z. C. (2022). Ebeveyn-çocuk birlikte okuma alışkanlıkları, etkinlikleri ve sosyoekonomik faktörlerin dil gelişimine olan etkileri. Journal of National Education, 51(233), 177-189.
• Işıkoğlu Erdoğan, N., Yoleri, S., Tetik, G. (2017). Ebeveyn tutumlarının okul öncesi dönemdeki çocukların mizaç özellikleri ile ilişkisinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Education Faculty, 42, 226-239.
• Işıkoğlu, N., İvrendi, A. B. (2008). Anne ve babaların oyuna katılımı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 47-57.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1991). Decreasing infant mortality as a global demographic change: A challenge to psychology. International Journal of Psychology, 26(5), 649-664.
• Kalaycıoğlu, H. (2011). Resim-kelime oyunlarının ve cinsiyetin dört yaş çocukların ingilizce kelime performansına etkisi: deneysel bir araştırma kelime performansına etkisi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi], Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Kamaraj, İ. (2006). Oyuncak kütüphanesi ve uluslararası oyuncak kütüphanesi birliği. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23(23), 229-236.
• Kangal, S. (2021). Çocuğumun beyninde neler oluyor: gelişimsel çözüm önerileriyle (1. Baskı). Elma Yayınevi.
• Kaya, A., Bozaslan, H., Gülten, G. (2012). Üniversite öğrencilerinin anne-baba tutumlarının problem çözme becerilerine, sosyal kaygı düzeylerine ve akademik başarılarına etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 208-225.
• Kerr, D. C. R., Lopez, N. L., Olson, S. L. and Sameroff, A. J. (2004). Parental disipline and externalizing behavior problems in early childhood: the roles of moral regulation and child gender. Journal Of Abnormal Child Psychology, 32(4) 369-383.
• Kılıç Duran, Ş. (2007). 9-11 yaşındaki çocukların zihinsel gelişim ve benlik saygısına ailenin sosyo-ekonomik düzeyinin etkisi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi], Maltepe Üniversitesi.
• Koçyiğit, S., Tuğluk, M. N., Kök, M. (2007). Çocuğun gelişim sürecinde eğitsel bir etkinlik olarak oyun. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 324-342.
• Köksal Akyol, A., Bilbay, A. (2016). Aile eğitimi, G. Baran (Ed.), Aile yaşam dinamiği. Pelikan Yayıncılık.
• Köycekaş, A., Köycekaş, A. (2015). Oyuncakların son kullanma tarihi yoktur. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 1(2), 303-308.
• Mills, G. E., Gay, L. R. (2016) Education research: Competencies for analysis and applications. Journal of Applied Learning & Teaching, 1(2), 71-72.
• Myrtil, M. J., Justice, L. M., Jiang, H. (2019). Home-literacy environment of low-income rural families: Association with child-and caregiver-level characteristics. Journal of Applied Developmental Psychology, 60, 1-10.
• O’Keeffe, C., McNally, S. (2021). ‘Uncharted territory’: Teachers’ perspectives on play in early childhood classrooms in Ireland during the pandemic. European Early Childhood Education Research Journal, 29(1), 79-95.
• O’Leary, Z. (2017). The essential guide to doing your research Project. SAGE Publications.
• Oyuncak Kütüphanesi Derneği. (2012). Oyuncak Kütüphanesinin Sağladığı Faydalar. http://oyuncakkutuphanesi.net/
• Öngider, N. (2013). Anne-baba ile okul öncesi çocuk arasındaki ilişki. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(4), 420-440.
• Özdemir, A. A., Ramazan, O. (2012). Oyuncağa çocuk, anne ve öğretmen bakış açısı. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-16.
• Özdenk, Ç. (2007). 6 yaş grubu öğrencilerin psiko-motor gelişimlerinin sağlanmasında oyunun yeri ve önemi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi], Fırat Üniversitesi.
• Özel, E., Zelyurt, H. (2016). Anne baba eğitiminin aile çocuk ilişkilerine etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 36, 9-34.
• Özkaya, H. (2007). Farklı sosyo-ekonomik düzeydeki çocukların resimsel gelişimlerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi], Ankara Üniversitesi.
• Öztürk, F. D. (2019). Okul öncesi 4-6 yaş grubu çocukların bağlanma stilleri ile sosyal beceri düzeyi ve oyun davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Gifted Education and Creativity, 6(2), 75-85.
• Özyürek, A., Begde, Z. (2016). Öğretmen ve anne-baba tutumlarının okul öncesi dönem çocuklarının problem çözme becerilerine etkisi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 204-232.
• Patil, M., Telrande, S., Khatib, M. N., Gaidhane, S., Saxena, D., Bhardwaj, P., ... Zahiruddin, Q. S. (2020). Stimulating Home Environment for Early Childhood Development by Household Play Materials for Under 5 Rural Children in Forest Buffer Zone of Wardha District. Journal of Evolution of Medical and Dental Sciences-Jemds, 9(16), 1336-40.
• Povarenkov, Y. P., Baranova, N. A., Mitiukov, N. W. (2019). The Role of Family Education Strategies in the Development of Self-Regulation within Behavior of Students in 9-11 Grades. European Journal Of Contemporary Education, 8(4), 855-863.
• Powell, Douglas R. (1990). Parent Education and Support Programs. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED320661.pdf/
• Rebold, M. J., Lepp, A., Kobak, M. S., McDaniel, J., Barkley, J. E. (2016). The effect of parental involvement on children's physical activity. The Journal of Pediatrics, 170, 206-210.
• Saçkes, M., Trundle, K. C., Flevares, L. M. (2009). Using children's books to teach inquiry skills. YC Young Children, 64(6), 24.
• Seven, M. A., Engin, A. O. (2008). Öğrenmeyi etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 189-212.
• Sormaz, F., Yüksel, H. (2012). Transforming childhood, ındustrialization of play and toys and consumer culture. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(3), 985-1008.
• Staton, J., Ooms, T.Owen, T.(1991).Family Resource,Support and Parent Education Programs:The Power of a Preventive Approach. Meeting Highlights and Background Briefing Report.
• Swick, K. J. (2009). Promoting school and life success through early childhood family literacy. Early Childhood Education Journal, 36, 403-406.
• Şahin, F. T., Özbey, B. (2007). Aile eğitim programlarına niçin gereksinim duyulmuştur? Aile eğitim programları neden önemlidir?. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 9(3), 7-12.
• Şahin, S. (2013). 4 yaş çocuklarının kavram edinimlerinde oyuncak odaklı ev eğitim programının etkileri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], İnönü Üniversitesi.
• Şanlı, D., Öztürk, C. (2015). Anne babaların çocuk yetiştirme tutumları ve tutumlar üzerine kültürün etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(4), 240-246.
• Şimşek, S. (2022). 12-18 yaş aile eğitimi programının annelerin aile işlevlerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi], Kırıkkale Üniversitesi.
• Şimşek, Z. (2017). Farklı kitap okuma tekniklerinin 48-66 ay grubu çocuklarının dil gelişimine olan etkileri [Yayımlanmamış Doktora Tezi], Pamukkale Üniversitesi.
• Taner, M., Başal, H. A. (2005). Farklı sosyoekonomik düzeylerde okulöncesi eğitimi alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin dil gelişimlerinin cinsiyete göre karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 395-420.
• Temel, Z. F. (2003). Aile eğitim modeli- Dünya'da ve Türkiye'deki Uygulamalar. AÇEV Yayınları.
• Tezel Şahin, F., Özyürek, A. (2008). 5-6 yaş grubu çocuğa sahip ebeveynlerin demografik özelliklerinin çocuk yetiştirme tutumlarına etkisinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 395-414.
• Tuğrul, B. (2017). Dünya oyunun gücünde uzlaştı şimdi bu gücü çocukların yararına kullanma zamanı: Hadi Türkiye. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 1(2), 259-269.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2023). Hanehalkı tüketim harcaması (Yayın no. 49690). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Tuketim-Harcamasi-2022-49690
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2023). İstatistiklerle çocuk (Yayın no. 49674). .https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Cocuk-2022-49674/
• United Nations. (1993). International year of the family. (Yayın no. 47/233). https://digitallibrary.un.org/record/177297
• Whitehurst, G. J., Falco, F. L., Lonigan, C., Fischel, J. E., DeBaryshe, B. D., Valdez-... Menchaca, M. C. (1988). Accelerating language development through picture book reading. Developmental Psychology, 24(4), 552-558.
• Yakar, Y. M., Yılmaz, O., Yılmaz, H. D. (2019). Çocuk kitaplarında sorun odaklılık: engellilik algısı. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 3(1), 56-76.
• Yavuzer, H. (2006). Ana-baba okulu (12. Baskı). Remzi Kitabevi.
• Yıldırım A, Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.