Yonca (Medicago sativa L.) ve Kılçıksız Brom (Bromus inermis Leyss) Karışım Oranlarının ve Jips Uygulamalarının Botanik Kompozisyon ve Eşdeğer Alan İndeksine Etkisi

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 1, 75 - 82, 31.03.2012

Taşkın Erol

Öz

Bu çalışma, bir baklagil yem bitkisi olan yonca (Medicago sativa L.) ve buğdaygil yem bitkisi olan kılçıksız brom (Bromus inermis Leyss)’un farklı karışım oranlarına, artan miktarlarda jips uygulamalarının botanik kompozisyon ve eşdeğer alan indexi üzerine etkilerini incelemek amacıyla 2003 – 2005 yılları arasında, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma Uygulama Çiftliğinde yürütülmüştür. Deneme tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme deseninde 3 tekerrürlü kurulmuştur. Türlerin yalın ekimleriyle birlikte, % 75 yonca + % 25 kılçıksız brom, % 50 yonca + % 50 kılçıksız brom ve % 25 yonca + % 75 kılçıksız brom olmak üzere 5 farklı karışım alt parsellere, 4 farklı jips uygulamaları ise ( 0, 10 kg da-1, 20 kg da-1, 30 kg da-1) ana parsellerde olacak şekilde ekim yöntemi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre karışım oranlarının botanik kompozisyona etkileri istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Eşdeğer alan indeksi ise denemenin ilk yılında ortalama 1.07, ikinci yılında ise ortalama 1.15 olmuştur. İlk yıl karışımlar yalın ekimlere oranla ortalama % 7, ikinci yıl ise ortalama % 15 daha verimli olmuştur

Anahtar Kelimeler

Yonca, kılçıksız brom, botanik kompozisyon, LER

Effects of Gypsum Apllication and Mıxture Rates on Botanical Compozitions and Land Equivalent Ratio of Alfalfa (Medicago sativa L.) and Smooth Brome (Bromus inermis Leyss)

Öz

In this study alfalfa (Medicago sativa L.) which is legume forage species and smooth bromegrass

(Bromus inermis Leyss.) which is forage grass were used in order to determine the effect of different species

mixture rates and increasing levels of applied gypsum on botanical compozitions and land equivalent ratio between

2003 and 2005 at Ankara Universty Agricultural Faculty, Research Farm. The experiment was established in

split-plot desingn on three replications. Each species was seeded as monocropping and mixtures of 75% alfalfa +

25% smooth bromegrass, 50% alfalfa + 50% smooth bromegrass and 25% alfalfa + 75% smooth bromegrass into

sub-plots. However four diferent gypsum aplications (0, 10 kg da-1, 20 kg da-1 and 30 kg da-1) were placed on main

plots. According to research results, mixture rates of species were found as statistically significant on botanical

compozitions. Land equivalent ratio was awerage 1.07 in first year result of trial and it was 1.15 in second year. The

mixture have 7% higer yield than monocrops in first year and it was 15% in second year.

Anahtar Kelimeler

Alfalfa, smooth brome, botanical compozition, LER

Kaynakça

• Albayrak, S. 2003. Ankara ekolojik koşullarında yapay mer’a ku- rulması üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi Fen Bilim- leri Enstitüsü Tarla Bitkileri A.B.D. Doktora tezi, Ankara.
• Albayrak, S., Ekiz, H. 2000. Yapay mer’aların kurulması ve önemi. Türk-Koop. Ekin Dergisi, 13: 95-99.
• Altın, M., C, Tuna., M. G ÜR. 2010. Tekirdağ kıraç meralarının ve- rim ve botanik kompozisyonuna gübrelemenin etkisi. Tekir- dağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(2).
• Altın, M., Gökkuş, A. 1988. Erzurum sulu koşullarında bazı yem bitkileri ile bunların karışımlarının değişik ekim şekillerinde- ki kuru ot verimleri üzerine bir araştırma. DOĞA Tarım ve Or- man Dergisi. 12(1): 24-36.
• Anonim, 2001. Tarım Bakanlığı gübre tüketim verimleri, Ankara.
• Avcı, M. 2000. Çukurova’da geçici yapay mer’a kurmak amacıy- la yetiştirilebilecek kışlık çok yıllık buğdaygil – baklagil yem bitkileri karışımlarının saptanması. Doktora tezi. Ç.Ü. Fen Bi- limleri Enstitüsü, Adana.
• Avcıoğlu, R., Akbari, N., Soya, H., Sabancı, İ. 1991. Ege sahil ku- şağında yapay çayır mer’a kurma olanakları üzerine araştır- malar. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi 28- 31.5.1991; 180-190, İzmir.
• Bijelić, Z., Z. Tomić, D. Ružić-Muslić. 2011. The effect of nıtrogen fertılızatıon on productıon and qualıtatıve propertıes of sown grasslands ın the system of sustaınable productıon. Biotech- nology in Animal Husbandry, 27(3): 615-630.
• Berdahl J., Karn J., Hendrıckson J. 2004. Nutritive quality of cool- season grass monocultures and binary grass-alfalfa mixtures at late harvest. Agronomy Journal, 96(4): 951-955.
• Charles, J.P., Lehman,J. 1989. The importance of grass/legume mixtures in forage production in Switzerland. Fourrages, 119: 311-320.
• Gökkuş, A., Koç, A., Serin, Y., Çomaklı, B., Tan, M. and Kenter, F. 1999. Hay yield and nitrogen harvest in smooth bromegrass mixtures with alfalfa and red clover in relotin to nitrogen apl- lication. Europen J. of Agronomy, 10: 145-151.
• Inal, A., Gunes, A., Alpaslan, M., Adak, M.S., Taban, S. and Eras- lan, F. 2003. Diagnosis of sulfur deficiency and effects of sul- fur on yield and yild components of wheat grown in Central Anatolia, Turkey. J. Plant Nutr., 26(7): 1483-1498.
• Jeforson,P.G., Irvine, R.B. 1992. Evaluation of slender wheatgrass- alfalfa in a semi-arid environment. Journal of Production Ag- riculture, 5(1): 63-67.
• Kızılşimşek, M., A, EROL. 2000. Yem bitkilerini karışım olarak ye- tiştirmelerde alan eşdeğerlik oranı, rekabet indeksi ve besin sağlama indeksi. Fen ve Mühendislik Dergisi, 3(1).
• Rynolds, M.P., Sayre, K.D., Vivor, H.E.1982. Intercropping Whe- at and Barley whit N Fixing Legume Species: A method for improving Ground cover, N-use Efficiency and productivity in low ınput systems. Journal of Agricultural Science, 123(2): 175-183.
• Serin, Y., Gökkuş, A., Tan, M., Çomaklı, B., Koç, A. 1997. Otlaki- ye amaçlı kullanılabilecek baklagil ve buğdaygil yem bitkileri ile bunların karışımlarının belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merke- zi Araştırma Enstitüsü Dergisi, (6): 15-26.
• Sengul, S. 2003. Performance of some forage grasses or legumes and their mixtures under dry land conditions. Europ. J. Agro- nomy, 19: 401-409.
• Tekeli, A.S., Bakır, Ö. 1980. Orta Anadolu koşullarında suni mera tohum karışımlarının ekim metotları üzerine etkileri. A.Ü.Z.F. Tarla bitkileri bölümü Doktora tez özetleri, 1: 573-592.
• Tosun, F. 1968. Korunganın birlikte yetiştirildiği buğdaygil yem bit- kilerinin azot oranına ve kuru ot ve ham protein verimlerine etkisi üzerine bir arştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakül- tesi Zirai Araş. Enst. Bülteni, 26, Erzurum.
• Uncuer, D. 2003. Ankara koşullarında Tritikale ve Tüylü fiğ (Vicia villosa Roth.) karışım oranlarının ve ekim yöntemlerinin yem verimine etkileri. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bi- limleri Enstitüsü Tarla Bitkileri A.B.D., Ankara.
• Vučkovıć, S., Sımıć, A., İorđevıć, N., Žıvanovıć, T., Stojanovıć I., Stanısavljevıć, R. 2005. Effect of nitrogen fertilizer and un- derseeding on the productivity and chemical composition of Cynosuretum cristati type meadows on hilly-mountainous grassland in Serbia. Grassland Science in Europe, 10: 489- 492.
• Yolcu H., Serın Y., Tan M. 2010. The effects of seeding patterns, nit- rogen and phosphorus fertilizations on production and botani- cal composition in lucernesmooth bromegrass mixtures. Bul- garian Journal of Agricultural Science, 16(6): 719-727.