Öğretim Yazılımlarının Önemi ve Uygulanabilirliğine İlişkin Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Görüşleri
Yıl 2015,
Cilt: 4 Sayı: 1 - EIGHTH ISSUE, - , 02.07.2015
Hakan Ayvacı
,
Mustafa Ürey
,
Gürhan Bebek
,
Sinan Bülbül
Öz
Bu çalışmada öğretim yazılımlarının önemine ve uygulanabilirliğine yönelik fen bilimleri öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Betimsel araştırma yöntemlerinden özel durum çalışmasının kullanıldığı bu çalışmanın katılımcılarını Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki ortaokullarda görev yapmakta olan 20 fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri katılımcılarla yürütülen yarı yapılandırılmış mülakatlar ile toplanmıştır. Yürütülen mülakatlar katılımcıların izni dâhilinde ses kayıt cihazı ile kayıt altına alınmış, transkript edilen ses kayıtları, Nvivo 9 programı kullanılarak içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışmanın sonunda fen bilimleri öğretmenlerinin çoğunlukla aktif öğrenmeyi ve kalıcı öğrenmeyi sağlamak, konuyu pekiştirmek ve motivasyonu arttırma amacıyla derslerinde öğretim yazılımlarını tercih ettikleri görülmüştür. Diğer taraftan öğretmenler öğretim yazılımlarının daha etkili olmasını sağlamak için bu yazılımların oyunlarla ve etkinliklerle desteklenmesi konusunda yazılım geliştiren uzmanlara öneriler sunmuşlardır.
Anahtar Sözcükler: fen bilimleri öğretmenleri, fen eğitimi, öğretim yazılımları
Kaynakça
- Akçamete, G., Büyükkarakaya, H. S., Bayraklı, H. ve Yıldırım, E. S. (2012). Eğitim politikalarının yansımaları: genel ve özel eğitim.Journal of Educational Sciences & Practices, 11(22).
- Akkoyunlu, B. (2005). Öğretim yazılımları, bilgisayar ve eğitimde kullanılması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
- Aydoğmuş, B. S. (2010). Matematik öğretmenlerinin öğretim yazılımlarından yararlanma konusundaki görüşleri (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Ayvacı, H. Ş. ve Devecioğlu, Y. (2010). Computer-assisted instruction to teach concepts in pre-school education. Procedia-Social and Behavioral Sciences,2(2), 2083-2087.
- Ayvacı, H. Ş., Bakırcı, H. ve Başak, M. H. (2014). Fatih projesinin uygulama sürecinde ortaya çıkan sorunların idareciler, öğretmenler ve öğrenciler tarafından değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 20 – 46.
- Bayram, S. (2004). Eğitsel yazılımların özellikleri ve seçimi. I. Eğitim Teknolojileri Sempozyumu, İstanbul: Bilfen Okulları.
- Beşoluk, Ş., Kurbanoğlu, N. İ. ve Önder, İ. (2010). Educational technology usage of pre-service and ınservice science and technology teachers. Elementary Education Online, 9 (1), 389–395.
- Büyüköztürk, S., Kılıç Çakmak, E., Akgün, O. E., Karadeniz, S. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri (8.Baskı). Ankara: PEGEM Akademi.
- Carvalho-Knighton, K. M. ve Keen-Rocha L. (2007). Using technology to enhance the effectiveness of general chemisrty laboratory courses. Journal of Chemical Education, 84(4), 727-730.
- Çeliköz, N. ve Erişen, Y. (2007). Eğitimde bilgisayar kullanımı. (Edit. : Özcan, D. ve Eralp, A.). Ankara: Pegama Yayıncılık.
- Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (5.Baskı). Trabzon: Ofset Matbaacılık.
- Demirel, Ö. (2005). Öğretme sanatı öğretimde planlama ve değerlendirme (8. Baskı). Ankara: Pegama Yayıncılık.
- Durukan, E. (2011). Öğretim yazılımlarının farklı aşamalarda kullanımının başarıya etkisi: Dil bilgisi öğretimi örneği. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(4).
- Gökçül, M. (2007). Keller’in ARCS güdülenme modeline dayalı bilgisayar yazılımının matematik öğretiminde başarı ve kalıcılığa etkisi (Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Güvercin, Z. (2010). Fizik dersinde simülasyon destekli yazılımın öğrencilerin akademik başarısına, tutumlarına ve kalıcılığa olan etkisi (Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- İnel, D., Evrekli, E. ve Balım, A. G. (2011). Öğretmen adaylarının fen ve teknoloji dersinde eğitim teknolojilerinin kullanılmasına ilişkin görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 128 – 150.
- Kara, Y. (2009). Özel öğretici yazılımın kullanıldığı bilgisayar destekli öğretim yönteminin öğrenci başarısına, kavram yanılgılarına ve tutumlarına etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(3), 651-672.
- Kazu, İ. Y., ve Yavuzalp, N. (2008). Öğretim yazılımlarının kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(150), 110-126.
- Koç, M. ve Bakır, N. (2010). A needs assessment survey to investigate pre-service teachers’ knowledge, experiences and perceptions about preparation to using educational technologies. The Turkish Online Journal of Educational Technology -TOJET, 9(1), 13-22.
- Koçer, Ö. (2013). Program geliştirmenin ilk basamağı: Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde ihtiyaç ve durum analizi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 38, 160-174.
- Konur, K., B., Sezen, G. ve Tekbıyık, A. (2008). Fen ve teknoloji derslerinde yapılandırmacı yaklaşıma dayalı etkinliklerde öğretim teknolojilerinin kullanılabilirliğine yönelik öğretmen görüşleri. The 8th International Educational Technology Conference. 6-12 Mayıs, Eskişehir.
- Köseoğlu, P., Yılmaz, M., Gerçek, C. ve Soran, H. (2007). Bilgisayar kursunun bilgisayara yönelik basarı, tutum ve öz yeterlik inançları üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 203 - 209.
- Mayer, R.E. (2005). The Cambridge handbook of multimedia learning. Cambridge: Cambridge University Press.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2013). İlköğretim kurumları fen bilimleri dersi öğretim programı, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Muller, D.A., Bewes, J., Sharma, M. D. ve Reimannt, P. (2008). Saying the wrong thing: Improving learning with multimedia by including misconceptions. Journal of Computer Assisted Learning, 24, 144-155.
- Mutlu, M. (2010). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğrenme stilleri. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 1-21.
- Okur, M. G. (2007). İlköğretim Matematik Öğretiminde Tasarlanan Web Destekli Öğretim Materyaline İlişkin Öğretmen Görüşleri (Yüksek Lisans Tezi), Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Sözcü, Ö. F., İpek, İ. ve Taşkın, E. (2013). A history of computer-based ınstruction and its effects on developing ınstructional technologies. European Researcher, 59(9-2), 2341-2347.
- Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Tanyeri, T. (2007). Bilgisayar destekli öğretim ile ilgili temel kavramlar, öğeleri, kuramsal temelleri ve uygulama yöntemleri. (Edit. : Ali Güneş.) Ankara: Pegama Yayıncılık
- Tekmen, S. (2006). Fizik dersinde bilgisayar destekli eğitimin öğrencilerin erişisine, derse karşı tutumlarına ve kalıcılığa etkisi (Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Terzi, Ç. (2011). Türk Eğitim Sistemi’nde Okulların Örgüt ve Yönetim Yapısı ile Yapılandırmacı Eğitim Yaklaşımı Arasındaki İlişkinin Çözümlenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 1(1), 75-82.
- Timuçin, M. (2005). Biyoloji öğretmenleri ve uzmanların bilgisayar destekli biyoloji öğretim materyalleri konusunda görüşlerini araştıran bir durum çalışması: yönetici moleküller e protein sentezi konulu yazılım (Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Tuncer, D. (2008). Materyal Destekli Matematik Öğretiminin İlköğretim 8.sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarısına ve Başarının Kalıcılık Düzeyine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Türkmen, H., Pedersen, J. E. ve McCarty, R. (2007). Exploring Turkish pre-service science education teachers’ understanding of educational technology and use. Research in Comparative and International Education, 2(2), 16.
- Yavuzalp, N. (2005). İlköğretim öğretmenlerinin öğretim yazılımlarını kullanma düzeyleri (elazığ-malatya illeri örneği) (Yüksek Lisans Tezi), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Elazığ.
Yıl 2015,
Cilt: 4 Sayı: 1 - EIGHTH ISSUE, - , 02.07.2015
Hakan Ayvacı
,
Mustafa Ürey
,
Gürhan Bebek
,
Sinan Bülbül
Öz
Bu çalışmada öğretim yazılımlarının önemine ve uygulanabilirliğine yönelik fen bilimleri öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Betimsel araştırma yöntemlerinden özel durum çalışmasının kullanıldığı bu çalışmanın katılımcılarını Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki ortaokullarda görev yapmakta olan 20 fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri katılımcılarla yürütülen yarı yapılandırılmış mülakatlar ile toplanmıştır. Yürütülen mülakatlar katılımcıların izni dâhilinde ses kayıt cihazı ile kayıt altına alınmış, transkript edilen ses kayıtları, Nvivo 9 programı kullanılarak içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışmanın sonunda fen bilimleri öğretmenlerinin çoğunlukla aktif öğrenmeyi ve kalıcı öğrenmeyi sağlamak, konuyu pekiştirmek ve motivasyonu arttırma amacıyla derslerinde öğretim yazılımlarını tercih ettikleri görülmüştür. Diğer taraftan öğretmenler öğretim yazılımlarının daha etkili olmasını sağlamak için bu yazılımların oyunlarla ve etkinliklerle desteklenmesi konusunda yazılım geliştiren uzmanlara öneriler sunmuşlardır
Kaynakça
- Akçamete, G., Büyükkarakaya, H. S., Bayraklı, H. ve Yıldırım, E. S. (2012). Eğitim politikalarının yansımaları: genel ve özel eğitim.Journal of Educational Sciences & Practices, 11(22).
- Akkoyunlu, B. (2005). Öğretim yazılımları, bilgisayar ve eğitimde kullanılması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
- Aydoğmuş, B. S. (2010). Matematik öğretmenlerinin öğretim yazılımlarından yararlanma konusundaki görüşleri (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Ayvacı, H. Ş. ve Devecioğlu, Y. (2010). Computer-assisted instruction to teach concepts in pre-school education. Procedia-Social and Behavioral Sciences,2(2), 2083-2087.
- Ayvacı, H. Ş., Bakırcı, H. ve Başak, M. H. (2014). Fatih projesinin uygulama sürecinde ortaya çıkan sorunların idareciler, öğretmenler ve öğrenciler tarafından değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 20 – 46.
- Bayram, S. (2004). Eğitsel yazılımların özellikleri ve seçimi. I. Eğitim Teknolojileri Sempozyumu, İstanbul: Bilfen Okulları.
- Beşoluk, Ş., Kurbanoğlu, N. İ. ve Önder, İ. (2010). Educational technology usage of pre-service and ınservice science and technology teachers. Elementary Education Online, 9 (1), 389–395.
- Büyüköztürk, S., Kılıç Çakmak, E., Akgün, O. E., Karadeniz, S. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri (8.Baskı). Ankara: PEGEM Akademi.
- Carvalho-Knighton, K. M. ve Keen-Rocha L. (2007). Using technology to enhance the effectiveness of general chemisrty laboratory courses. Journal of Chemical Education, 84(4), 727-730.
- Çeliköz, N. ve Erişen, Y. (2007). Eğitimde bilgisayar kullanımı. (Edit. : Özcan, D. ve Eralp, A.). Ankara: Pegama Yayıncılık.
- Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (5.Baskı). Trabzon: Ofset Matbaacılık.
- Demirel, Ö. (2005). Öğretme sanatı öğretimde planlama ve değerlendirme (8. Baskı). Ankara: Pegama Yayıncılık.
- Durukan, E. (2011). Öğretim yazılımlarının farklı aşamalarda kullanımının başarıya etkisi: Dil bilgisi öğretimi örneği. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(4).
- Gökçül, M. (2007). Keller’in ARCS güdülenme modeline dayalı bilgisayar yazılımının matematik öğretiminde başarı ve kalıcılığa etkisi (Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Güvercin, Z. (2010). Fizik dersinde simülasyon destekli yazılımın öğrencilerin akademik başarısına, tutumlarına ve kalıcılığa olan etkisi (Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- İnel, D., Evrekli, E. ve Balım, A. G. (2011). Öğretmen adaylarının fen ve teknoloji dersinde eğitim teknolojilerinin kullanılmasına ilişkin görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 128 – 150.
- Kara, Y. (2009). Özel öğretici yazılımın kullanıldığı bilgisayar destekli öğretim yönteminin öğrenci başarısına, kavram yanılgılarına ve tutumlarına etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(3), 651-672.
- Kazu, İ. Y., ve Yavuzalp, N. (2008). Öğretim yazılımlarının kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(150), 110-126.
- Koç, M. ve Bakır, N. (2010). A needs assessment survey to investigate pre-service teachers’ knowledge, experiences and perceptions about preparation to using educational technologies. The Turkish Online Journal of Educational Technology -TOJET, 9(1), 13-22.
- Koçer, Ö. (2013). Program geliştirmenin ilk basamağı: Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde ihtiyaç ve durum analizi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 38, 160-174.
- Konur, K., B., Sezen, G. ve Tekbıyık, A. (2008). Fen ve teknoloji derslerinde yapılandırmacı yaklaşıma dayalı etkinliklerde öğretim teknolojilerinin kullanılabilirliğine yönelik öğretmen görüşleri. The 8th International Educational Technology Conference. 6-12 Mayıs, Eskişehir.
- Köseoğlu, P., Yılmaz, M., Gerçek, C. ve Soran, H. (2007). Bilgisayar kursunun bilgisayara yönelik basarı, tutum ve öz yeterlik inançları üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 203 - 209.
- Mayer, R.E. (2005). The Cambridge handbook of multimedia learning. Cambridge: Cambridge University Press.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2013). İlköğretim kurumları fen bilimleri dersi öğretim programı, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Muller, D.A., Bewes, J., Sharma, M. D. ve Reimannt, P. (2008). Saying the wrong thing: Improving learning with multimedia by including misconceptions. Journal of Computer Assisted Learning, 24, 144-155.
- Mutlu, M. (2010). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğrenme stilleri. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 1-21.
- Okur, M. G. (2007). İlköğretim Matematik Öğretiminde Tasarlanan Web Destekli Öğretim Materyaline İlişkin Öğretmen Görüşleri (Yüksek Lisans Tezi), Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Sözcü, Ö. F., İpek, İ. ve Taşkın, E. (2013). A history of computer-based ınstruction and its effects on developing ınstructional technologies. European Researcher, 59(9-2), 2341-2347.
- Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Tanyeri, T. (2007). Bilgisayar destekli öğretim ile ilgili temel kavramlar, öğeleri, kuramsal temelleri ve uygulama yöntemleri. (Edit. : Ali Güneş.) Ankara: Pegama Yayıncılık
- Tekmen, S. (2006). Fizik dersinde bilgisayar destekli eğitimin öğrencilerin erişisine, derse karşı tutumlarına ve kalıcılığa etkisi (Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Terzi, Ç. (2011). Türk Eğitim Sistemi’nde Okulların Örgüt ve Yönetim Yapısı ile Yapılandırmacı Eğitim Yaklaşımı Arasındaki İlişkinin Çözümlenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 1(1), 75-82.
- Timuçin, M. (2005). Biyoloji öğretmenleri ve uzmanların bilgisayar destekli biyoloji öğretim materyalleri konusunda görüşlerini araştıran bir durum çalışması: yönetici moleküller e protein sentezi konulu yazılım (Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Tuncer, D. (2008). Materyal Destekli Matematik Öğretiminin İlköğretim 8.sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarısına ve Başarının Kalıcılık Düzeyine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Türkmen, H., Pedersen, J. E. ve McCarty, R. (2007). Exploring Turkish pre-service science education teachers’ understanding of educational technology and use. Research in Comparative and International Education, 2(2), 16.
- Yavuzalp, N. (2005). İlköğretim öğretmenlerinin öğretim yazılımlarını kullanma düzeyleri (elazığ-malatya illeri örneği) (Yüksek Lisans Tezi), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Elazığ.