Türkçede Görünüş Belirteçliklerinin Öğretimi: Görünüş ve Derlem Çalışması

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 18, 24.04.2017

Gülsüm Atasoy

Öz

Türkçede Görünüş Belirteçliklerinin Öğretimi: Görünüş ve Derlem Çalışması

Öz

Bu
çalışmanın amacı Türkçe görünüş belirteçliklerinden yakın anlamlı gibi görünen artık, gayrı ve bundan böyle’nin doğal dil verisiyle görünüş kuramı çercevesine
göre ayırt edici özelliklerini açıklamak ve Türkçe Öğretimindeki kullanımlarına
örnek vermektir. Çözümlemede İlk Öğretim Türkçe Ders Kitapları (İTDK) (Kurtoğlu,
2013) derlemi Kullanılacaktır. Bu belirteçliklerin eylemlerin hal türleri,
görünüş çekim ekleriyle etkileşimiyle ortaya çıkan belirgin sözcüksel yapılar
ve çoksözcüklü birimleri çözümlenecek ve TUD’un yazılı kesitindeki alanlara
(Kurgusal ve Bilgilendirici) göre belirgin kullanım değerleri, sözcüksel yapı
ve örüntüleri sıklık bilgileriyle araştırılacak ve çıkan sonuçlar İTDK’daki
sonuçlarla karşılaştırılacaktır. Belirteçliklerle birlikte görünen yapıların ve
görünüşlerinin belirgin karakteristik yapılarının olduğu gözlenmektedir.
Zamansal özelliklerine göre belirli bir yapı belirli bir görünüşü ve hal türünü
seçmektedir. Görünüş belirteçliklerinin öğretilmesi öğrencilerin bilişsel
düzeyde farkındalık yaratıp dil kullanımlarını geliştirmesine katkı sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

görünüş belirteçlikleri, derlem, Türkçe öğretimi

Kaynakça

• Smith, C. (2009). Text, time and context. R. P. Meier, H. Aristar-Dry, E. Destruel (eds.) Springer: London.
• Smith C. (1997). The parameter of aspect. Kluwer Academic: Netherlands.
• Tremblay, M. ve Yükseker, H. (2000). Piti piti karamela sepeti or how to choose your own adverb in Turkish. A. Göksel ve C. Kerslake (haz) Studies on Turkish and Turkic languages. Wiesbaden: Harrasowitz Verlag.
• Xiao, R. ve McEnery, T. (2004). A corpus based two level model of situation aspect. Linguistics, 40, 325-363