Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Öğretmenlik Uygulaması Etkinliği: Örnek Olay Çalışması

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 393 - 409, 25.10.2020

Zeliha Zuhal Guven

https://doi.org/10.31464/jlere.695807

Cited By: 3

Öz

Bu araştırma Necmettin Erbakan Üniversitesi Dilbilimi Bölümü Lisans programında iki dönem zorunlu Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi dersi kapsamında gerçekleşen bir uygulama etkinliği hakkında katılımcıların görüşlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu etkinlik öğrencilerin daha önceki derslerde edindikleri kuramsal bilginin nasıl uygulandığını gözlemlemeleri ve deneyimlemeleri amacıyla Necmettin Erbakan Üniversitesine bağlı Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde (KONDİL) gerçekleştirilmiştir. Bu süreçte öğrenciler belirli bir program dâhilinde gözlemci olarak derslere katılmış ve dönem sonunda iki öğretim etkinliği yapmışlardır. Öğrencilerin ve KONDİL’de görevli öğretim elemanlarını katılımcı olarak yer aldığı bu çalışmada, örnek olay yöntemi kullanılmış ve yarı yapılandırılmış görüşme formu aracı ile birebir derinlemesine ve odak grup görüşmeler yaparak toplanan veriler tematik çerçeveye göre kodlanarak, içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırmanın sonucu olarak lisans programlarındaki YDTÖ temelli derslerde kuramsal olarak edinilen bilgilerin dil öğretim ve uygulama merkezlerinde gerçekleştirilecek çeşitli etkinliklerle desteklenmesinin alana önemli katkılar sağlayacağı kanısına varılmış; alana özel kapsamlı eğitim programlarının geliştirilmesi öneri olarak sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, program geliştirme

Kaynakça

• Alyılmaz, S. (2018). Türkçe öğretiminde hedef kitlenin/ “öğrenen” in önemi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Dergisi, 7(4), 2452-2463.
• Arseven, İ. ve Orhan, A.T. (2018). Okul deneyimi ders öğretim programının öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi ve alternatif program önerisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47, 461-490.
• Aslan, M. ve Sağlam, M. (2018). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 144-162.
• Bakır, S. (2014). Türkiye’deki yabancılara Türkçe öğretim merkezleri ve Atatürk Üniversitesi Dil Eğitimi Uygulama ve Araştırma Merkezi. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 5, 435-456.
• Bassey, M. (1999). Case study research in educational settings. Buckingham: Open University Press.
• Biçer , N., Çoban, İ. ve Bakır, S.(2014). Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin karşılaştığı sorunlar: Atatürk Üniversitesi örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(29), 125-135.
• Biggs, J. & Tang, C. (2011). Teaching for quality learning at university. Berkshire: Open University Press.
• Boylu, E. ve Başar, U. (2016). Türkçe öğretim merkezlerinin güncel durumu ve standartlaştırılması üzerine. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(24), 309-324.
• Candas Karababa, Z. C. (2009). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi ve karşılaşılan sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 265-277.
• Ceyhan, A. A. (2004). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programına devam eden öğretmen adaylarının umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 91-101.
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2018). Research methods in education (8th ed.). London and New York: Routledge.
• Çiftçi, Ö. ve Demirci, R. (2018). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimiyle ilgili bir kaynakça denemesi. Turkish Studies Language/Literature,13(28), 265-339.
• Değer, M. (2010). Sosyal öğrenme kuramı. İbrahim Yıldırım (Ed.) içinde, Eğitim Psikolojisi (ss. 469-484). Ankara: Anı.
• Demircan, C. (2007). Okul deneyimi II dersine ilişkin öğrenci görüşlerinin incelenmesi (Mersin Üniversitesi örneği). Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 119-132.
• Demirel, Ö. (2011). Yabancı dil öğretimi. (6. baskı.) Ankara: Pegem Akademi.
• Derman, S. (2010). Yabancı uyruklu öğrencilerin Türkiye Türkçesi öğreniminde karşılaştıkları sorunlar. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 29, 227-247.
• Doğan, A. (1989). Yabancıların Türkçeyi öğrenirken karşılaştıkları güçlükler ve yaptıkları bazı hatalar. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 6 (1-2), 259-261.
• Ellis, R. (2003). Task-based language learning and teaching. Oxford: Oxford University Press.
• Eisner, E. W. (2002) From episteme to phronesis to artistry in the study and improvement of teaching. Teaching & Teacher Education, 18, 375–385.
• Er, O., Biçer, N. ve Bozkırlı, K. Ç. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunların ilgili alan yazını ışığında değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(2), 51-69.
• Erdem, İ. (2009). Yabancılara Türkçe öğretimi ile ilgili bir kaynakça denemesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 4(3), 888-937.
• European Commission. (2017). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the regions on a renewed EU agenda for higher education. 14 Aralık 2019 tarihinde <https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52017DC0247&from=EN> adresinden erişildi.
• Gill, F. (1999). The meaning of work: Lessons from sociology, psychology and political theory. Journal of Socio-Economics, 28(6), 725-743.
• Göçer, A. ve Moğul, S. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ile ilgili çalışmalara genel bir bakış. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6 (3), 797-810.
• Gündoğan, N. (1999). Genç işsizliği ve Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde uygulanan genç istihdam politikaları. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 54, 63-79.
• Gürbüz, R. ve Güleç, İ. (2016). Türkiye’de eğitim gören yabancı öğrencilerin Türkçeye ilişkin görüşleri: Sakarya Üniversitesi örneği. Sakarya University Journal of Education, 6(2), 141-153.
• Hesapçıoğlu, M. (2008). Öğretim ilke ve yöntemleri eğitim programları ve öğretim (6. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kahriman, R., Dağtaş, A., Çapoğlu, E. ve Ateşal, Z. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi kaynakçası. Türük Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 80-132.
• Kılınç, A. ve Altuk, Y. G. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının okul deneyimi derslerine ilişkin tutumları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(19), 41-70.
• Kudu, M., Özbek, R. ve Bindak, R. (2006). Okul Deneyimi-I uygulamasına ilişkin öğrenci algıları (Dicle Üniversitesi örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(15), 99-109.
• Lantolf, J.(2000). Second language learning as a mediated process. Language Teaching, 33(2), 79-96.
• Martin, E. (1999). Changing academic work developing the learning university. Berkshire: Open University Press.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (1998, Ekim). Öğretmen adaylarının Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim öğretim kurumlarında yapacakları öğretmenlik uygulamasına ilişkin yönerge. Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi, 2493, 1360-1366.
• Nicholls, A. & Nicholls, S.H. (1972). Developing curriculum a practical guide. London: George Allen and Unwin Ltd.
• Oğuz, S. ve Avcı, E. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik görüşleri. Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE, 3(3), 40-53.
• Sahranç, Ü. (2010). Öğrenmeyi etkileyen etmenler. İbrahim Yıldırım (Ed.) içinde, Eğitim Psikolojisi (ss. 351-374). Ankara: Anı.
• Sarıtaş, M. (2007). Okul deneyimi-I uygulamasının aday öğretmenlere sağladığı yararlar konusundaki görüşlerin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 121-143.
• Seçer, Z., Çeliköz, N. ve Kayılı, G. (2010). Okul öncesi öğretmenliği okul uygulamalarında yaşanılan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 128-152.
• Seymen, H. ve Tok, M. (2015). İleri düzey yabancı uyruklu öğrencilerin zorlandıkları kültürel dil unsurlarının tespiti ve sınıflandırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(3), 1188-1212.
• Shulman, L. S. (1987) Knowledge as teaching: foundations of the new reform, Harvard Educational Review, 57, 1–22.
• Smith, K. & Lev-Ari, L. (2005) The place of the practicum in pre-service teacher education: the voice of the students. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 33(3), 289-302.
• Şahin, İ. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmen istihdamı ve mesleki geleceklerine ilişkin görüşleri Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Educational Sciences: Theory & Practice, 11(3), 1167-1184.
• Taşdemir, M. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Toprakçı, E. (2003). Okul deneyimi II dersinin teori ve pratiği. Eğitim Araştırmaları. 7, 146-151.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2019). 17 Ocak 2020 tarihinde <https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=72&locale=tr> adresinden erişildi.
• Yapıcı,Ş. ve Yapıcı, M. (2014). Öğretmen adaylarının okul deneyimi I dersine ilişkin görüşleri. İlköğretim-Online, 3(2), 54-59.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yükseköğretim Kurulu (2019a). Türkiye Yükseköğretim Sistemi-2019, e-kitap. 17 Ocak 2020 < https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2019/turkiye-yuksekogretim-sistemi-2019/index.html l> adresinden erişildi.
• Yükseköğretim Kurulu Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi. (2019b). 17 Ocak 2020 tarihinde <https://istatistik.yok.gov.tr/> adresinden erişildi.
• Yükseköğretim Kurulu Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. (2019c). 17 Ocak 2020 tarihinde <https://tez.yok.gov.tr/> adresinden erişildi.
• Yüksel, İ. (2003). İşsizliğin psiko-sosyal sonuçlarının incelenmesi (Ankara örneği). Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4 (2), 21-38.