Yazma Eğitiminde Yöntem ve Teknikler: Bir Meta-Sentez Çalışması

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 410 - 427, 25.10.2020

Gülsüm Sertoğlu

https://doi.org/10.31464/jlere.698288

Cited By: 5

Öz

Bu araştırmada, yazma eğitiminde kullanılan/kullanılması gereken yöntem ve teknikleri konu alan akademik çalışmaların genel eğilimlerinin raporlaştırılması amaçlanmaktadır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden meta-sentez ile desenlenmiştir. Veri toplama sürecine ilk olarak çeşitli arama motorlarına “yazma eğitimi”, “yöntem”, “teknik” anahtar sözcükleri yazılıp alanyazın taraması yapılarak başlanmıştır. Tarama sonucunda derlenen 85 çalışma içerisinden, araştırmanın amacına uygun olan 24 makale seçilmiştir. Belirlenen çalışmalar; yıllara göre dağılımı, ele alınan konu alanları, kullanılan yöntemler, sonuçları ve önerileri bağlamında değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre; incelenen 24 araştırma makalesinin, çoğunlukla yaratıcı yazma, yansıtıcı yazma, not alma, aktif öğrenme konu alanlarında yazıldığı görülmüştür. İlgili araştırmaların, daha çok görüş ve algıların incelenmesini amaçladığı saptanmıştır. Araştırmalarda, çalışma grubu olarak genellikle öğretmen adaylarının yeğlendiği; veri toplama tekniği olarak görüşme, tarama ve doküman incelemesinden yararlanıldığı görülmüştür. Makalelerde, yöntem teknik kullanımının yazma becerisini geliştirdiği ve yaratıcı bakış açısı kazandırdığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Diğer yandan öğretmenlere uygulama konusunda deneyim kazandırılması gerektiği önerisinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yazma eğitimi, meta-sentez, yöntem, teknik

Kaynakça

• Arıcı, A. F. (2010). Türkçe öğretiminde kullanılan strateji-yöntem ve teknikler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (1), 299-307.
• Aydın, S. (2019). Yazmanın planlanması. Bayat, N. (Ed.), Yazma ve eğitimi (s. 91-114). Ankara Anı Yayıncılık.
• Aykaç ve Çetinkaya (2019). Konuşma becerisi ve yaratıcı drama. Çetinkaya, G. (Ed.), Konuşma ve eğitimi (s. 259-283). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Bolat, Y. ve Tekin, M. (2018). Türkiye’de yazma eğitimi üzerine yapılan ölçek geliştirme çalışmalarının analizi: bir meta-sentez çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (2), 26-40.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri (23. Baskı), Ankara: Pegem Akademi.
• Çetinkaya, G. (2019). Gözden geçirme ve düzeltme. Bayat, N. (Ed.), Yazma ve eğitimi (s. 73-91). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çetinkaya, G. (2019). Taslak metin geliştirme. Bayat, N. (Ed.), Yazma ve eğitimi (s. 115-134). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Coşkun E., Balcı A. ve Özçakmak H. (2013). Trends in writing education: An analysis of post graduate theses written in Turkey. Procedia-Socialand Behavioral Sciences, 93, 1526-1530.
• Elemen, B. (2014). Türkçeyi ikinci dil olarak öğrenen yabancı uyruklu öğrencilerin lisans düzeyinde kullandıkları dinleme stratejileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Flower, L. & Hayes, J. R. (1981). A cognitive process theory of writing. Collage Composition and Communitation, 32, 365-387.
• Garip, S. (2018). Öğretmen görüşlerine göre ortaokul öğrencilerine yazma becerisi kazandırmada serbest yazma stratejisinin rolü. Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi, 1 (1), 81-104.
• Güneş, F. (2016). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller (4. Baskı), Ankara: Pegem Akademi.
• Ülper, H. (2019). Yazma süreci. Bayat, N. (Ed.), Yazma ve eğitimi (s. 73-91). Ankara Anı Yayıncılık.
• Kellogg, R. T. (1988). Attentional overload and writing performance: Effects of rough draft and outline strategies. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 14(2), 355–365. https://doi.org/10.1037/0278-7393.14.2.355
• Maden, S. (2013). Temel dil becerileri eğitiminde kullanılabilecek aktif öğrenme öğretimsel iş/taktikleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(2), 20-35.
• Maden, D. ve Durukan, A. (2010). İstasyon tekniğinin yaratıcı yazma becerisi kazandırmaya ve derse karşı tutuma etkisi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (28), 299-312.
• MEB, (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Yayınları.
• MEB, (2015). Türkçe dersi (1-8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Yayınları.
• MEB, (2017). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Yayınları.
• MEB, (2018). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Yayınları.
• MEB, (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Yayınları.
• Polat, S. ve Ay, O. (2016). Meta-sentez: Kavramsal bir çözümleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi- Journal of Qualitative Research in Education, 4 (2), 52-64. [Online]: http://www.enadonline.com http://dx.doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.4c2s3m
• Sever, S., Kaya, Z. ve Aslan, C. (2006). Etkinliklerle Türkçe öğretimi. Morpa Kültür Yayınları. İstanbul.
• Şahin, E. Y., Kana, F. ve Varışoğlu, B. (2013). Türkçe eğitimi bölümlerinde yapılan lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. International Journal of Human Sciences, 10 (2), 356-378.
• Tamer, M. (2013). Türkçe öğretmenlerinin yazma eğitiminde geribildirimleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Tok, M. ve Potur, Ö. (2015) Yazma eğitimi alanında yapılan akademik çalışmaların eğilimleri (2010-2014 Yılları). Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3 (4), 1-25.
• Ulusoy, M. ve Altun, D. (2018). Öğretmen adaylarının yansıtıcı yazılı anlatımlarının değerlendirilmesi. Turkish Studies, 13 (27), 1553-1562.
• Ünalan, Ş. (2006). Türkçe öğretimi. 3. Baskı, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı), İstanbul: Seçkin.
• Walsh, D. and Downe, S. (2005). Meta‐synthesis method for qualitative research: A literatüre review. Journal of Advanced Nursing, 50 (2), 204-211.