Pandemi Döneminde Afet Yönetimi Açısından Risk İletişimine İlişkin Bir Değerlendirme: Sosyal Medya Paylaşımları İçerik Analizi

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 3, 1371 - 1397, 25.07.2021

Feyza Çağla Oran , Betül Balkan Akan

https://doi.org/10.18094/josc.882578

Cited By: 7

Öz

Risk yönetimi, risk iletişiminde önemli role sahiptir. Günümüzde sosyal medyanın da etkisiyle birlikte kitle iletişim araçlarının etkin kullanımına ihtiyaç vardır. Bu açıdan hızlı şekilde topluma ulaşım sağlayan ve kolay yönetilebilir iletişim araçlarının başında sosyal medya gelmektedir. Zamanında, eyleme geçirilebilir ve güvenilir bilgi kanalları, özellikle yüksek korku ve belirsizlik içeren durumlarda hayati öneme sahiptir. Acil durumlarda bilgi akışı ve yüksek şeffaflığın tesis edilebilmesi için iletişime açık ve esnek bir yaklaşım gereklidir. Araştırmanın amacı, günümüz koşullarında yaşadığımız salgın ve ardından aynı dönemde meydana gelen deprem afetleri kapsamında AFAD’ın risk yönetimi açısından iletişim stratejisini nasıl ele aldığının sosyal medya hesapları üzerinden incelenmesidir. Çalışma, Twitter’da zaman dilimi olarak 11 Mart 2020-31 Aralık 2020 tarihleri arasında AFAD tarafından paylaşılan tweetlerden oluşmaktadır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Kurumun mesaj içerikleri risk iletişim sürecinde bilgilendirme, önleyici mesaj, acil durum ve iyileştirme şeklinde gruplandırılmıştır. İncelenen tweetler; deprem, meteoroloji, kaza-zehirlenme-yangın-patlama, Covid-19, yardım faaliyetleri, yapılan etkinlikler, uluslararası tanınırlık çalışmaları, anma-özel gün-bayram mesajları şeklinde sınıflandırılmışlardır. Bu kapsamda AFAD’ın konu içeriklerine göre kullandığı risk iletişim teknikleri incelenmiştir. Sonuç olarak AFAD’ın risk iletişimi bağlamında sosyal medya araçlarını eş zamanlı olarak etkin kullanmasının kriz süreçlerinde toplumun yaşamış olduğu kaygı ve belirsizliğin giderilmesinde önemli bir etkiye sahip olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Risk iletişimi, Risk Yönetimi, Afet Yönetimi, Covid-19, Twitter

An Assessment of Risk Communication from the Perspective of Disaster Management in the Pandemic Period: Content Analysis of Social Media Shares

Öz

Risk management has an important role in risk communication. Nowadays, there is a need for effective use of mass media with the effect of social media. In this respect, social media is one of the most easily manageable communication tools that provide rapid access to society. Timely, actionable and reliable channels of information are vital, especially in situations of high fear and uncertainty. An open and flexible approach to communication is required in order to establish information flow and high transparency in emergency situations. The aim of the research is to examine how AFAD handles its communication strategy in terms of risk management through social media accounts within the scope of the epidemic we live in today’s conditions and the earthquake disasters that occurred in the same period. The study consists of tweets shared by AFAD between March 11, 2020 and December 31, 2020 on Twitter. The obtained data were analyzed by content analysis method. The message contents of the institution are grouped as information in the risk communication process, preventive message, emergency and improvement. The examined tweets; earthquake, meteorology, accident-poisoning-fire-explosion, Covid-19, aid activities, activities, international recognition studies, memorial-special day-holiday messages. In this context, risk communication techniques AFAD uses according to the subject contents have been examined. As a result, it can be said that AFAD's effective use of social media tools simultaneously in the context of risk communication has an important effect on eliminating the anxiety and uncertainty experienced by the society during crisis processes.

Anahtar Kelimeler

Risk Communication, Risk Management, Disaster Management, Covid-19, Twitter

Kaynakça

• Abrams, E., & Greenhawt, M. (2020). Risk Communication During COVID-19. American Academy of Allergy, Asthma & Immunology, 8(6), 1791-1794.
• Ahmed, H., Naik, G., Willough, H., & Edwards, A. (2012). Communicating Risk. Clinic Review, 344(7862), 40-44.
• Abrams, E., & Greenhawt, M. (2020). Risk Communication During COVID-19. American Academy of Allergy, Asthma & Immunology, 8(6), 1791-1794.
• Ahmed, H., Naik, G., Willough, H., & Edwards, A. (2012). Communicating Risk. Clinic Review, 344(7862), 40-44.
• Árvai, J. (2014). The end of risk communication as we know it. Journal of Risk Research, 17(10), 1245–1249.
• Ateş, N., & Baran, S. (2020). Kriz İletişiminde Sosyal Medyanın Etkin Kullanımı: Covıd-19 (Koronavirüs) Salgınına Yönelik Twitter Analizi. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi, 16, 66-99.
• bekrapedia.cevre.gov.tr. (2020, 12 21). bekrapedia.cevre.gov.tr. bekrapedia.cevre.gov.tr: http://bekrapedia.cevre.gov.tr/YetkiliIdareler/RiskIletisimi adresinden alındı
• Bilgiç, A., & Akyüz, S. (2020). Türkiye’de Covid-19 Pandemisi Döneminde Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın Sosyal Medya Kullanımı: Twitter Paylaşımları İçerik Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 230-243.
• Chess, C. (2001). Organizational Theory and the Stages of Risk Communication. Risk Analysis, 21(1), 179-188.
• Çelik, R., Durmaz, M., Yorulmaz, R., Varol, T., Polat, F. N., Yalçın, B., . . . Bacanlı, N. (2016). Risk İletişimi Kapsamında Sigara Paketleri Üzerindeki Görsel Uyarı Niteliği Taşıyan Mesajların Sigara Kullanımına Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(25), 1-22.
• Ding, H., & Zhang, J. (2010). Social Media and Participatory Risk Communication during the H1N1 Flu Epidemic:A Comparative Study of the United States and China. China Media Research, 6(4), 80-91.
• Freudenstein, F., Croft, R., Wiedemann, P., Verrender, A., Böhmert, C., & Loughran, S. (2020). Framing Effects in Risk Communication Messages – Hazard Identification vs. Risk Assessment. Environmental Research, 190, 1-9.
• Frewer, L. (2004). The public and effective risk communication. Toxicology Letters(149), 391–397.
• Haer, T., Botzen, W., & Aerts, J. (2016). The Effectiveness of Flood Risk Communication Strategies and the Influence of Social Networks-Insights from an Agent - Based Model. Environmental Science & Policy, 60ü, 44-52.
• Hampel, J. (2006). Different Concepts of Risk – A Challenge for risk communication. International Journal of Medical Microbiology, 296, 5-10.
• https://www.afad.gov.tr/. (2021). Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı: https://www.afad.gov.tr/tanimi-tarihcesi-ve-gorevleri adresinden alındı
• https://www.facebook.com/afadbaskanlik/. (2021, 02 18). https://www.facebook.com/afadbaskanlik/. T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı - AFAD: https://www.facebook.com/afadbaskanlik/ adresinden alındı
• https://www.instagram.com/afadbaskanlik. (2021, 02 18). https://www.instagram.com/afadbaskanlik. afadbaskanlik: https://www.instagram.com/afadbaskanlik/?hl=tr adresinden alındı
• Karakoç, M., Koçak, H., Çalışkan, C., & Kınık, K. (2020). Risk Communication in Public Health Practices and Coronavirus Disease 2019 (COVID -19): Social Media Analysis of Health Authorities. Bezmialem Science, 8(2), 41-47.
• Lin, L., Rivera, C., Abrahamsson, M., & Tehler, H. (2017). Communicating Risk in Disaster Risk Management Systems – Experimental Evidence of the Perceived Usefulness of Risk Descriptions. Journal of Risk Research, 20(12), 1534-1553.
• Liu, T., Zhang, H., & Zhang, H. (2020). The Impact of Social Media on Risk Communication of Disasters—A Comparative Study Based on Sina Weibo Blogs Related to Tianjin Explosion and Typhoon Pigeon. International Journal of Environmental Research and Public Health, 883, 2-17.
• Lwin, M., Lu, J., Sheldenkar, A., & Schulz, P. (2018). Strategic Uses of Facebook in Zika Outbreak Communication: Implications for the Crisis and Emergency Risk Communication Model. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(1974), 1-19.
• Maia, R. L., Teixeira, P., & Mateus, T. L. (2019). Risk Communication Strategies (on listeriosis) for High-rRsk Groups. Trends in Food Science & Technology, 84, 68-70. Palenchar, M., & Heath, R. (2007). Strategic risk communication: Adding value to society. Public Relations Review(33), 120-129.
• Panagiotopoulos, P., Barnett, J., Bigdeli, A. Z., & Sams, S. (2016). Social media in emergency management: Twitter as a tool for communicating risks to the public. Technological Forecasting & Social Change(111), 86-96.
• Ripberger, J., Smith, H., Silva, C., Carlson, D., & Henderson, M. (2014). Social Media and Severe Weather: Do Tweets Provide a Valid Indicator of Public Attention to Severe Weather Risk Communication? American Meteorological Society, 6, 520-530.
• Rowe, S., & Alexander, N. (2020). Risk Communication in the Time of COVID. Nutrition Today, 55(4), 182-185.
• Sarı, F., & Gemlik, N. (2020). Dünya Sağlık Örgütü’nün Twitter’daki #COVID19 Paylaşımlarının İncelenmesi Üzerine Nitel Bir Araştırma. Türkiye Sağlık Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1-13.
• Strekalova, Y., & Krieger, J. (2017). Beyond Words: Amplification of Cancer Risk Communication on Social Media. Journal of Health Communication, 22, 849–857. Tüzün, H., Demirköse, H., Özkan, S., Uğraş, A. D., & İlhan, M. (2020). COVID-19 Pandemisi ve Risk İletişimi. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1-8.
• twitter.com/AFADBaskanlik. (2021). twitter.com/AFADBaskanlik. 01 18, 2021 tarihinde T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Resmi Hesabı: https://twitter.com/AFADBaskanlik?ref_src=twsrc%5Egoogle%7Ctwcamp%5Eserp%7Ctwgr%5Eauthor adresinden alındı
• www.afad.gov.tr. (2021). Misyon ve Vizyon. 01 05, 2021 tarihinde www.afad.gov.tr: https://www.afad.gov.tr/vizyon-ve-misyon adresinden alındı Xie, X.-F., Wang, M., Zhang, R.-G., Li, J., & Yu, Q.-Y. (2011). The Role of Emotions in Risk Communication. Risk Analysis, 31(3), 450-465.
• Yoo, W. (2019). How Risk Communication via Facebook and Twitter Shapes Behavioral Intentions: The Case of Fine Dust Pollution in South Korea. Journal of Health Communication, 24(7-8), 663-673.