Türkiye ve Yeni Zelanda Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programlarında Bilimin Doğası Kazanımlarının Benzerlikler Yönünden İncelenmesi

Yıl 2020, , 1 - 34, 31.03.2020

Zeliha Kıvanç , Abdullah Aydın

https://doi.org/10.37995/jotcsc.621518

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, Türkiye ve Yeni Zelanda Fen Bilimleri
Dersi Öğretim Programlarında yer alan Bilimin Doğasına yönelik kazanımların
benzerlikler yönünden incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmada, karşılaştırmalı eğitim alanında kullanılan
analitik yaklaşımdan faydalanılmıştır. Araştırma modeli olarak genel
tarama modeli kullanılmıştır. Veri kaynağı olarak Yeni Zelanda’nın 2007 Fen Bilimleri Dersi
Öğretim Programı ile Türkiye’nin 2017 Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programından
yararlanılmıştır. Veri analizinde içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır.
Analizler sonucunda adı geçen programlardaki kazanımların ifade, ima, vurgu yönünden benzer (%81.54) oldukları tespit
edilmiştir.  Kazanımların benzerliği bir
ilin Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Ortaokullarda görevli 15 fen bilgisi öğretmeninin ortak
görüşleri ile belirlenmiştir. Benzerlik uyum oranları her bir kazanım için
güvenirlik katsayısı hesaplama formülü kullanılarak hesaplanmıştır.
Hesaplamalar sonucunda %70 ve üzerinde puan alan kazanımlar “benzerdir” olarak değerlendirilmiştir.
Çalışma sonucunda 18 kazanımın ima yönünden, 3 kazanımın ifade yönünden, 1 kazanımın ise
vurgu yönünden benzer olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fen Eğitimi, Bilimin Doğası, Kazanım, Yeni Zelanda, Türkiye

An Investigation into the Similarities Regarding the Learning Gains of Nature of Science in Science Course Curricula in Turkey and New Zealand

Öz

This study aims to investigate the similarities regarding the learning gains of “Nature of Science” in the Science course curricula between Turkey and New Zealand. In this study, the analytical approach used in the field of comparative education was utilized. The general survey model was used as a research model. As a data source, Science course curricula of New Zealand in 2007 and Science course curricula of Turkey in 2017 were used to find out the similarities regarding the learning gains. Data were analyzed using content analysis. The findings showed that the learning gains in the programs in Turkey and New Zealand were very similar (81.54%), particularly concerning expression, implication and emphasis. The similarity of the gains was determined by 15 science teachers’ opinions who were working in secondary schools of the Ministry of National Education in Turkey. Similarity ratios were calculated using the reliability coefficient calculation formula for each gain. As a result of the calculations, the gains that had a score of 70% or more were considered similar. The findings showed that 16 gains in terms of implication, one gain regarding expression, one gain concerning emphasis and one gain respecting both implication and expression in the Science course curricula were similar between Turkey and New Zealand.

Anahtar Kelimeler

Science Education, Nature of Science, Learning Gains, New Zealand, Turkey

Kaynakça

• Arthur, C. (1993). Teaching Science Through Discovery. Toronto: Macmillan Publishing Company.
• Aslan, O., Yalçın, N., & Taşar, M.F., (2009). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilimin doğası hakkındaki görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1-8.
• Aydın, A. (2013), Material development and meeting learner’s need, Academic journals educational research and reviews, 8(17), 1533-1543, DOI: 10.5897/ERR2013.1504.
• Ayvacı, H. Ş. (2007). Bilimin doğasının sınıf öğretmeni adaylarına kütle çekim konusu içerisinde farklı yaklaşımlarla öğretilmesine yönelik bir çalışma. Doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Ayvacı, H.Ş. & Akdemir, E. (2017). Bilimin doğası alanında 2013 yılından itibaren yayımlanmış tezlerin farklı değişkenler açısından incelenmesi, YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1) 1178-1218 DOI: http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2017.43.
• BAHÇECİ, E. (2019). Bilimsel tartışma odaklı etkinliklerle zenginleştirilmiş öğretimin 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına, fen bilimlerine yönelik tutumlarına ve bilimin doğasını anlama düzeylerine etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı, Sivas.
• Bakaç, E. (2014), İlköğretim fen ve teknoloji öğretim programının Kanada ve Finlandiya öğretim programlarıyla karşılaştırılması, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 1-17.
• Bell, R. L., Mulvey, B. K., & Maeng, J. L. (2012). Advances in nature of science research: Concepts and methodologies. In M. S. Khine. (Eds.), Beyond understanding: process skills as a context for natüre of science ınsturction (pp. 225-246). New York: Springer Science & Business Media.
• Bilen, K.( 2012). Bilimin doğası dersinde örnek bir uygulama: Kart değişim oyunu. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 173-185.
• Blackwell, F. & Hofmann, C. (1991) Science: Field Test Edition (High/Scope K-3 Curriculum Series) Ypsilanti, MI: High/Scope Press.
• Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D. ve Turgut, M. F. (1996). Fizik Öğretimi. Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Deneme Basımı. Ankara.
• Cerit Berber, N. (2015). Comparison of physics curriculums in Turkey and Hong Kong, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi 9(2) 61-84.
• Collette, A. T., & Chiappetta, E. L. (1984). Science Instruction in the Middle and Secondary Schools. The CV Mosby Company, 11830 Westline Industrial Drive, St. Louis, MO 63146.
• Dawson, V. & Venville, G. J. (2009). High-school students’ informal reasoning and argumentation about biotechnology: An indicator of scientific literacy? International Journal of Science Education, 31, 11, 1421-1445. DOI: http://dx.doi.org/10.1080/09500690801992870
• Derman, M. & Gürbüz, H. (2015), Avustralya, Singapur, İrlanda, Kanada ve Türkiye’nin ilköğretim fen bilimleri öğretim programlarında çevre kazanımı verilen konuların incelenmesi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(9), 411-426.
• Doğan, H. (2015). Farklı ülkelerden 11 -13 yaş aralığındaki öğrencilerin bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Driver, R., Leach, J., Millar, R., Scott, P. (1996). Young People’s Images of Science. Buckingham, UK: Open University Press.
• Dursun, B. (2015). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğası ve teknoloji hakkındaki görüşlerinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı, Malatya.
• Dursun, D., Yılmaz, A. & Oral, E. (2000), İlköğretim Sosyal Bilgiler Eğitimi Öğretmen Adaylarının Bilimsel Okuryazarlık Seviyelerinin Tespiti, IX. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, (27–30 Eylül), Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Efe, H. (2019). Bilim merkezlerinin ortaokul öğrencilerinin bilimin doğasına yönelik algılarına etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı Fen Bilgisi Eğitimi Programı, İstanbul.
• Er, K.O. & Atıcı, S. (2016). A comparative investigation of the chemistry curricula of Finland and Turkey, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi 10(1) 238-259.
• Gülsuyu, F. ( 2019). Ortaokul öğrencilerinin üst bilişsel farkındalık düzeyleri ile bilimin doğası anlayışları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Adıyaman.
• Güven, İ. (2009), Türkiye ile Kanada fen eğitiminin karşılaştırılması ve önerilen bir fen uygulaması, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Ana Bilim Dalı, Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı, İstanbul.
• Harlen, W. (1993). Teaching and Learning Primary Science. London: Corwin Press.
• Hodson, D. (2003). Time for action: science education for an alternative future. International Journal of Science Education, 25, 645-670.
• İnce, M. & Yıldırım, C. ( 2018). Comparison of Canada and Turkey 5th grade science lesson curriculum, Karaelmas Journal of Educational Sciences 6 (2018) 154-162Karasar, N. (2002), Bilimsel Araştırma Yöntemi (11. Baskı.), Nobel Yayınları, Ankara.
• Kaya, E. & Erduran, S. (2016), Yeniden kavramsallaştırılmış “aile benzerliği yaklaşımı”: Fen eğitiminde bilimin doğasına bütünsel bir bakış açısı, Part B: Türk Fen Eğitimi Dergisi, 13(2), 77-90. DOI: 10.12973/tused.10180a.
• Keklik, M.E. (2019). Madde ve özellikleri konusunda uygulanan bilimin doğası etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin bilimin doğası algılarına etkisinin incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı, Sakarya.
• Khishfe, R. ve Abd-El-Khalick, F. (2002). Influence of explicit and reflective versus implicit inquiry-oriented instruction on sixth graders' views of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 39(7), 551-578.
• Kıvanç, Z. (2019). Yeni Zelanda Ve Türkiye’nin fen bilimleri dersi öğretim programlarinin kazanim benzerlikleri yönünden incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Kirşehir Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Matematik Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dali, Kırşehir.
• Koch, A. , Eckstein, S. G. 1995. Skills needed for reading comprehension of physics texts and their relation to problem solving ability. Journal of Research in Science Teaching, 32(6) 613–628. DOI:https://doi.org/10.1002/tea.3660320607.
• Köseoğlu, F., Tümay, H. & Budak, E. (2008) Bilimin doğası hakkında paradigma değişimleri ve öğretimi ile ilgili yeni anlayışlar, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, (2) 221-237.
• Küçük, M. (2006). Bilimin Doğasını İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerine Öğretmeye Yönelik Bir Çalışma. Doktora Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Laugksch, R.C. (2000 ). “Scientific literacy: A conceptual overview”, Science Education, 84 (1) 71-94.
• Lederman, N. G. (1992). Students’ and Teachers’ Conceptions of the Nature of Science: A Review of the Research. Journal of Research in Science Teaching, 29 (4), 331-359.
• Lederman, N. G. (1999). Teachers’ Understanding of the Nature of Science And Classroom Practice: Factors That Facilitate or Impede The Relationship. Journal of Research in Science Teaching, 36 (8), 916–929.
• Lederman, N. G. (2007). Nature of Science: Past, Present, and Future. Handbook of Research on Science Education. S. K. Abell ve N. G. Lederman (Editörler). s. 831–879. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Lederman, N. G. (2007). Nature of science: Past, present, and future. In S. K. Abell & N. G. Lederman (Eds.), Handbook of Research on Science Education (pp. 831-879). Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Lederman, N. G. ve Zeidler, D. L. (1987). Science Teachers’ Conceptions of the Nature of Science: Do the Really Influence Teaching Behaviour? Science Education, 71 (5), 721-734.
• Mainschein, J. (1999). Commentarry to the future- arguments for scientific literacy, Science Communition. New York: Routledge.
• McComas, Z. F. (2000). The role and character of the nature of science in science education. In W. F. McComas (Ed.), The principal elements of the nature of science: dispellingthe myths. Dordrecht, Boston, London: Kluwer Academic Publishers.
• McGinn, R. E. (1991). Science, Technology, and Society. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Miles, M.B., & Huberman, A.M. (1994), Qualitative Data Analysis, Sage Publications, London.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2017), İlköğretim (5. 6. 7. ve 8. sınıflar ) fen bilimleri dersi öğretim programı http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325 [Ziyaret Tarihi: 01.05.2018].
• National Research Council [NRC], (1996). https://serc.carleton.edu/resources/1572.html [Ziyaret Tarihi: 01.08.2019].
• New Zealand Ministry of Education (TKI), (2007), Primary Education For (Grade 5. 6. 7. and 8.) Science Syllabus. http://nzcurriculum.tki.org.nz/The-New-Zealand-Curriculum [Ziyaret Tarihi: 01.05.2018].
• New Zealand Ministry of Education (TKI), (2019), TIMSS 2014 and PISA 2015 national report New Zealand, www.educationcounts.govt.nz/publications/series/PISA/pisa-2015/science-achievement-what-we-know-from-nzs-participation-in-timss-2014-15-and-pisa-2015 [Ziyaret Tarihi: 05.05.2019].
• Next Genaration Science Standarts, [NGSS], (2013). https://www.nextgenscience.org/ [Ziyaret Tarihi: 01.07.2019].
• Norris, S. P., & Phillips, L. M. (2003). How literacy in its fundamental sense is central to scientific literacy. Science education, 87(2), 224-240.
• Öcal, E. (2012) İlköğretim fen bilgisi öğretmenlerinin biyoteknoloji (genetik mühendisliği) farkındalık düzeyleri, Yüksek Lisans Tezi İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı. Malatya.
• Önen, F. (2011). Bilimin doğası konusunda derse entegre edilmiş ve edilmemiş doğrudan yansıtıcı yaklaşım etkinliklerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel bilginin doğası anlayışına etkisi: Atom ve kimyasal bağlar Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi,Eğitim Bilimleri Enstirüsü İlköğretimBölümü İlköğretim Fen Bilgisi Anabilim Dalı İlköğretim Fen Bilgisi Bilim Dalı, İstanbul.
• Özata Yücel, E. (2008), İlköğretim fen ve teknoloji dersi programının uluslararası karşılaştırmalı incelenmesi Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Programı Anabilim Dalı, Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı, Kocaeli.
• Özden, M. & Cavlazoğlu, B. (2015), İlköğretim fen dersi öğretim programlarında bilimin doğası: 2005 ve 2013 programlarının incelenmesi, Eğitimde nitel araştırmalar dergisi 3(2), 40-65. DOI:10.14689/issn.2148-2624.1.3c2s3m
• Öztürk, D. & Uçar, S. (2010), TIMSS verileri kullanılarak Tayvan ve Türkiye’deki 8. sınıf öğrencilerinin fen başarısına etki eden faktörlerin belirlenmesi ve karşılaştırılması, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(3), 241-256.
• Öztürk, F.Ö. & Bayram, H. (2017). İki farklı yaklaşıma dayalı bilimin doğası öğretiminin fen bilgisi öğretmen adaylarının kavram yanılgılarının giderilmesindeki etkisi, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (5) 115-136, DOI: 10.15285/maruaebd.308619
• Paul, R. & Elder, L. (2008). How to read a paragraph. Ca: the foundation of critical thinking. https://www.criticalthinking.org/store/get_file.php?inventories_id=157&inventories_fi les_id=369 [Ziyaret Tarihi:27.11.2017].
• Şahin, C.T. & Say, Ö. (2010). İlköğretim öğrencilerinin bilimsel okuryazarlik düzeylerinin incelenmesi , ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (11) 223–240.
• Schwartz, R.S., & Lederman, N.G., 2002. “It’s the Nature of the Beast”: The Influence of Knowledge and Intentions on Learning and Teaching Nature of Science. Journal of Research in science Teaching, 39, 205- 236.
• Şener Çanlı, D. ( 2018). Bilimin doğası etkinliklerinin ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin görüşlerine etkisi (Kırşehir ili örneği), Yüksek Lisans Tezi, Kirşehir Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Matematik Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dali, Kırşehir.
• Social Progress Index [SPI], (2018). https://www.socialprogress.org/ [Ziyaret tarihi: 28.02.2019].
• Tan, M. & Temiz, B.K. (2003). Fen öğretiminde bilimsel süreç becerilerinin yeri ve önemi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 1 (13) 89-101.
• Taşar, M.F. (2002). Bilim Hakkında Görüşler Anketi, V.Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, ODTÜ, Ankara.
• TIMSS, (2016). https://www.teknoloji24.com/haberler/timss-2016-turkiye-sonlarda/ [Ziyaret tarihi: 05.05.2018].
• Topaloğlu, M.Y. & Kıyıcı, F.B. (2015), Fen bilimleri programlarının karşılaştırılması: Türkiye ve Avustralya, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 4(2), 344-363.
• Topçu, M.S. (2017), Sosyobilimsel Konular ve Öğretimi, (2.baskı), Pegem Akademi, Ankara.
• Türkoğlu, A. (1985), Fransa, İsveç ve Romanya Eğitim Sistemleri, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Basımevi, Ankara.
• Ültanır, G. (2000), Karşılaştırmalı Eğitim Bilimi, Eylül Kitap ve Yayınevi, Ankara.
• Weld, J. (2004). The game of science education. Pearson Education.
• Yenice, .& Ceren Atmaca, (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin ve bilimsel bilginin doğasına yönelik bilgi ve görüşlerinin belirlenmesi, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(4), 366-393.
• Yıldırım, A. (2015). Yeni Türkçe sözlük (14. Basım). İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayıncılık.
• Yücel Dağ, M. (2015). Kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş etkileşimli kısa tarihsel hikâyelerin bilimin doğası öğretiminde kullanımı üzerine bir öz-inceleme, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Zeidler, D. L., Sadler, T. D, Simmons, M. & Howes, E. (2005). Beyond STS: A research-based framework for socioscientific issues education. Science Education, 89 (3) 357-377.