Türkiye’de Turistik Talebin En Fazla Olduğu 10 Kentin Marka Kimlikleri Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2019, Cilt: 18 Sayı: 1, 348 - 365, 22.01.2019

Hasan Köşker Nalan Albuz Fatih Ercan

https://doi.org/10.21547/jss.453014

Cited By: 4

Öz

Son
yıllarda turizm pazarından daha fazla pay alabilmek için destinasyonlar
arasında kıyasıya bir rekabet yaşanmaktadır. Destinasyonların kendilerini ifade
edebilecekleri, onlara rekabet avantajı sağlayabilecek, ayırt edilebilir, doğru
ve akılda kalıcı marka kimliği oluşturmaları gerekmektedir. Zira marka kimliği,
turistlerin tercih ve kararlarında önemli rol oynamaktadır. Bu
araştırmada,  Türkiye’de en fazla turist
çeken İstanbul, Antalya, Muğla, İzmir, Ankara, Nevşehir, Aydın, Denizli,
Gaziantep ve Hatay kentlerinin marka kimlikleri incelenmiştir. Bu kentlerin
marka kimliklerinde hangi renkleri kullandıkları, hangi turistik değer ve yerel
sembollerle ön plana çıkmaya çalıştıkları, hangi sloganları kullandıkları ve
logolarında kendilerini nasıl konumlandırdıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma verileri, 10 kente ait dokümanların, web sitelerinin, tanıtım
filmlerinin ve kataloglarının incelenmesinin yanı sıra kentlerin ilgili
kurumlarıyla elektronik posta ve telefonla iletişime geçilerek elde edilmiştir.
Elde edilen verilerin içerik analizleri yapılmıştır. Araştırmanın önemli
bulgularından birincisi; bu kentlerin tamamının tarihi ve kültürel değerlerini
ön plana çıkarmaya çalıştıkları, Gaziantep ve Hatay’ın ayrıca gastronomik değerlerine
de vurgu yaptıkları görülmektedir. İkinci önemli bulgu; bu kentlerin kent,
belediye ve valilik logolarının birbirinden farklı olduğu, kentlerin ortak bir
logosunun olmadığı tespit edilmiştir. Araştırmada dikkat çeken bir diğer bulgu
ise; Ankara, Nevşehir ve Denizli’nin hali hazırda turistik sloganının
olmamasıdır. Sonuç olarak İstanbul, Antalya ve Gaziantep’in turistik anlamda önemli
oranda kendilerine özgü kentsel marka kimliği oluşturabildikleri, diğer
kentlerin de marka kimliği oluşturma çabasında oldukları söylenebilir.
Türkiye’deki kentlerin güçlü marka kimliğine ihtiyacı olduğu anlaşılmaktadır.
Kentlerin turistik planlama ve pazarlama faaliyetlerinde bu konuyu da dikkate
almaları önerilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Destinasyon, Kent kimliği, Marka, Logo, Slogan

An Assessment of Brand Identities of The 10 Cities with The Highest Number of Tourist Demand in Turkey

Öz

In recent years, there is a fierce
competition among destinations to get more share from the tourism market.
Destinations; they need to create a distinctive, accurate, and permanent brand
identity that can express themselves and provide them with competitive
advantage. Because brand identity plays an important role in tourists' choices
and decisions. In this study, brand identity of the cities of İstanbul,
Antalya, Muğla, İzmir, Ankara, Nevşehir, Aydın, Denizli, Gaziantep and Hatay
that attracts most tourists in Turkey were examined. It has been tried to
determine which colors they use in their brand identities, which tourist values
and local symbols they try to outline, which slogans they use and how they
position themselves in logos. The research data was obtained by reviewing the
documents, web sites, promotional films and catalogs of the 10 cities, as well
as communicating with the related institutions of the cities via electronic
mail and telephone. Content analysis of the obtained data was done. The first
of the important findings of the research; all of these cities are trying to
bring their historical and cultural values to the forefront, Gaziantep and
Hatay are also emphasizing their gastronomic values. The second important
finding is; it has been determined that the cities, municipalities and
governor's logos of these cities are different from each other and that there
is no common logos of the cities. Another finding that draws attention in the
research is; Ankara, Nevsehir and Denizli have not already had a tourist
slogan. As a result, it can be said that Istanbul, Antalya and Gaziantep can
create their unique urban brand identity in a significant sense in tourism and
other cities are trying to establish brand identity. It is understood that the
city needs a strong brand identity in Turkey. It is suggested that cities
should take this issue into consideration in their touristic planning and
marketing activities.

Anahtar Kelimeler

Logo, Destination, City Identity, Brand, Slogan

Kaynakça

• Aaker, D.A. (2009). Güçlü markalar yaratmak (E. Demir Çev.). İstanbul: Medicat Yayıncılık.
• Ashworth, G. & Kavaratzis, M. (2009). Beyond logo: Brand management for cities. Journal of Brand Managements. 16(8), 520-531, doi: 10.1057/palgrave.bm.2550133.
• Bahar, O. & Kozak, M. (2006). Turizm ekonomisi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Bayraktaroğlu, A.M. & Çalış, E. (2010). Amblem ve logo tasarımında yalınlaştırmalar. Art-e Sanat Dergisi, 3(6), 1-22.
• Bircan, B. (2016). Marka kimliği kişiliği ve imajı: Apple ve Samsung üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Çakıcı, A.C. & Aksu, M. (2007). Çekim yeri seçiminde grup etkisi: Yerli turistler üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(2), 183-194.
• Çamdereli, M., Varlı, M., Varlı, Z. & Gürer, M. (2006). Kentsel kimlik göstergeleri olarak kent logoları. II. Uluslararası Halkla İlişkiler Sempozyumu, 235-280, 27-28 Nisan, Kocaeli. https://www.researchgate.net/publication/236905822
• Çeken, B., Akengin, G. & Yıldız, E. (2016). Logo değişiminin kurumsal kimlikle bağlantısı: 2015 yılında kimlik tazeleyen marka yörsan örneği. İdil Dergisi, 5(25), 1401-1411.
• Encycleopedia of Tourism, (2017). https://link.springer.com/referenceworkentry/ 10.1007/978-3-319-01669-6_51-1. Erişim Tarihi: 20.04.2018.
• Framke, W. (2002). The destination as a concept: A discussion of the business-related perspective versus the socio-cultural approach in tourism theory. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 2(2), 92-108.
• Fojtik, J. & Somogyi, A. (2008). Destination marketing and development opportunities for micro- regions the case of the sarköz wedding show. https://www.researchgate.net profile/Janos_Fojtik/publication/242519829_Destination_Marketing_and_Development_ Opportunities_for_Micro-gions_The_Case_of_the_ Sarkoz_Wedding_Show/links/ 54dce2620cf282895a3b2f8c.pdf. Erişim Tarihi: 20.04.2018.
• Giritlioğlu, İ. & Avcıkurt, C. (2010). Şehirlerin turistik bir ürün olarak pazarlanması, örnek şehirler ve Türkiye’deki şehirler üzerine öneriler (Derlemeden oluşmuş bir uygulama). Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(4), 74-89.
• Hem, L.E. & Iversen, N.M. (2004). How to develop a destination brand logo: A qualitative and quantative approach. Skandinav Journal of Hospitality And Tourism, 4(2), 83-106, doi:10.1080/15022250410003852.
• Iliachencko, E. Y. (2005). Exploring culture, history and nature as tourist destination branding constructs: The case of a Peripheral Region in Sweden, In The VIII Nordic-Scottish Conference on Rural and Regional Development in association with the 14th Nordic Symposium in Tourism and Hospitality, 22-25 Sept.
• İçli, G.E. & Çopur, M.E. (2008). Pazarlama iletişiminde renklerin rolü. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 22-33.
• Jefkins, F. (1995). Kurum kimliği, (A. Okay Çev.). Marmara İletişim Dergisi, 9, 33-40.
• Kapferer, N.J. (1998). Strategic brand management. London:Kogan Page.
• Karadağ, A. & Koçman, A. (2007). Coğrafi çevre bileşenlerinin kentsel gelişim süreci üzerine etkileri: Ödemiş (İzmir) örneği. Ege Coğrafya Dergisi, 16, 3-16.
• Kaypak, Ş. (2013). Küreselleşme sürecinde kentlerin markalaşması ve marka kentler. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 335-355.
• Keller K.L. (2003). Strategic brand management. building, measuring, and managing brand equity. 2nd edn. New Jersey: Prentice Hall.
• Keş, Y. & Kurt, S. (2015). Küresel düzeyde kültürel bir tanıtım ve marka aracı olarak turizm logoları. Medeniyet Sanat, İMÜ Sanat ve Tasarım Fakültesi Dergisi, 1, 91-114.
• Kotler, P. & Gertner, D. (2002 ). Country as a brand, product and beyond: A place marketing and brand management perspective. Journal of Brand Management, 9(4-5), 249 -261.
• Kotler, P. (2016). A’dan Z’ye pazarlama. (A.K. Baykal, Çev.). İstanbul: Mediacat Yayıncılık.
• Knap, E.D. (2003). Marka aklı, (A.T. Aktuna Çev.). İstanbul: Mediacat Yayıncılık.
• Kurumsal Kimlik Klavuzu, Hatay. www.dogaka.gov.tr/Icerik/Dosya/www.dogaka.org.tr_6_MC1H53TI_Hatay_Marka_Kent_Konseyi_Kurumsal_Kimlik_Klavuzu.pdf. Erişim Tarihi: 28.04.2018.
• Kuşakçıoğlu, A. (2003). Marka kimliği, kurum kimliği ve aralarındaki bağlantı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye Turizm Stratejisi 2023 (2007). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Yayın No: 3085.
• Kozak, N. (2012). Turizm pazarlaması. 4. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Lee, J. & Back, K. (2010). Reexamination of attendeebased brand equity. Tourism Management, 31(3), 395-401, doi:10.1016/j.tourman.2009.04.006
• Mazlum, Ö. (2011). Rengin kültürel çağrışımları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 125-138.
• Meyers, H.M. & Lubliner, M.J. (2003) Başarılı ambalaj başarılı pazarlama, (Z. Üsdiken Çev.). İstanbul: Rota Yayınları.
• Miličević, K., Mihalič, T. & Sever, I. (2017). An investigation of the relationship between destination branding and destination competitiveness. Journal of Travel & Tourism Marketing, 34(2), 209-221, doi: 10.1080/10548408.2016.1156611
• Özer, Ö. (2012). Destinasyon tercihinde pazarlama karması bileşenlerinin rolü: Dalyan örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(1), 163-182.
• Öztürk, G. (2006). Logonun kurumsal kimlik üzerine etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9) Bahar,1-17.
• Saeedi, H. & Hanzaee, K.H. (2018). The effect of heritage image on destination branding: an Iranian perspective. Journal of Heritage Tourism, 13(2), 152-166. doi.10.1080/1743973X.2016.1264958.
• Olalı, H. (1990). Turizm politikası ve planlaması. İstanbul: İşletme Fakültesi Yayını, No:228.
• Qu, H., Kim, L. & Im, H.H. (2011). A model of destination branding: Integrating the concepts of the branding and destination image. Tourism Management, 32(3), 465-476. doi:10.1016/j.tourman.2010.03.014.
• Perry, A. & Wisnom, D. (2003). Markanın DNA’SI. (Z. Yılmaz Çev.). İstanbul: Mediacat Yayıncılık.
• Rainisto, S.K. (2003). Success factors of place marketing: a study of place marketing practices in Northern Europe and the United States. Unpublished doctoral dissertation, Helsinki University, Helsinki Finland.
• Rızaoğlu, B. (2004). Turizm pazarlaması. 4. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Şengel, Ü., İbiş, S., Zengin, B. & Batman, O. (2014). Turistik destinasyon seçiminin demografik özelliklere göre belirlenmesi: Yerli turistler Üzerine bir araştırma. 15. Ulusal Turizm Kongresi Kitabı içinde, 521-533.
• Vatan, A. (2017). 2016 yılında en çok turist çeken 10 şehrin marka kimliklerine yönelik bir inceleme. 18. Ulusal Turizm Kongresi Kitabı içinde, 253-263.
• Visitturkeyforhealthcara (2010). www.visitturkeyforhealthcare.com/154-illere-gore-turist-sayisi-2010.html. Erişim Tarihi: 20.03.2018.
• Yaman, F. (2014). Reklamlarda kullanılan renkler ve gazete reklamlarının nitel analizi. İletişim, Kuram ve Araştırma Dergisi, 38, 45-56.
• Yenipınar, U. & Bayram, O. (2016). Destinasyon markalaşmasında yerel simgelerin logo ve amblemlerde kullanılması. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 13(1), 28-46.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 8. Tıpkı Basım, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, B.S. (2013) Konaklama işletmelerinde markalaşma ve turistin satın alma tercihleri üzerindeki etkileri: Antalya’daki zincir konaklama işletmelerinde bir uygulama. Yayınlanmamış doktora tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.