Gönen Termal Turizm Merkezindeki Otel İşletmelerinde Personel Güçlendirme ve Yaratıcılık İlişkisine Yönelik Bir Uygulama

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 60, 790 - 805, 31.10.2020

Volkan Akgül

https://doi.org/10.19168/jyasar.679326

Öz

İşletmelerin, sürdürülebilir rekabet avantajı elde edebilmeleri için önemli etmenlerden biri çalışanlarını desteklenmesidir. Örgütsel yaratıcılığın gerçekleşmesi ve sürekliliğinin sağlanabilmesi için çağdaş bir yönetim anlayışı olan personel güçlendirme kavramına önem verilmesi gerekmektedir. Bu sayede emek yoğun bir sektör olan turizmde, insan unsurundan sağlanan fayda artırılabilir. Özellikle termal otel işletmelerinin çalışma alanları, çalışma şartları ve müşterilerinin diğer otel işletmelerinden farklılaştığı göz önüne alındığında çalışanlara verilecek olan destekler termal otellerde daha da ön plana çıkmaktadır.
Yapılan çalışmanın amacı, personel güçlendirme ve örgütsel yaratıcılık arasındaki ilişkiyi ve demografik değişkenlere göre farklılık durumlarını tespit etmektir. Bunu yaparken; personel güçlendirmenin dört alt boyutu tek tek ele alınarak örgütsel yaratıcılığı ne yönde etkilediği araştırılmıştır. Araştırılma yapılırken, Balıkesir ili Gönen ilçesindeki termal otel işletmeleri örneklem olarak seçilmiş ve çalışanlardan 151’i anket doldurarak araştırmaya katılmıştır. Ankette personel güçlendirme ile ilgili 12 adet, örgütsel yaratıcılık ile ilgili 21 adet ve demografik bilgilerin bulunduğu sorular sorulmuştur. Likert ölçeği kullanılan anket verileri toplanıp; frekans, korelasyon ve çoklu regresyon analizleri uygulanmıştır. Çalışma sonucunda; personel güçlendirme ve alt boyutlarından anlam, özerklik ve etki boyutlarının örgütsel yaratıcılık üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu tespit edilirken, yetkinlik alt boyutu ile ilgili bir anlamlılık tespit edilememiştir.

Anahtar Kelimeler

Personel Güçlendirme, Örgütsel Yaratıcılık, Termal otel İşletmeleri

Kaynakça

• Bolat, T. 2003. “Personeli Güçlendirme: Davranışsal ve Bilişsel Boyutta İncelenmesi ve Yönetim Kavramlarıyla Karşılaştırılması”, Atatürk Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 17(3-4), 199-219.
• Brymer, R. A. 1991. “Employee Empowerment: A Guest-Driven Leadership Strategy”, wwww.ssrn.com.
• Blomberg, A. 2016. “Organizational Creativity – Hegemonic and Alternative Discourses”., University of Turku, Turku School of Economics, Finlandiya.
• Ceylan, A., Çöl, G. ve Gül, H. 2005. "İşin Anlamlılığının Belirleyen Sosyal-Yapısal Özelliklerin Güçlendirmeye Olan Etkileri ve Sonuçları Üzerine Bir Araştırma", Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(1): 35-51.
• Choi, Ik-Sung, Chang, Young-Chul 2014. “Mediating effects of ıntrinsic motivation on the relationship between positive psychological capital, psychological empowerment and creativity”, Journal of the Korea AcademiaIndustrial Cooperation Society, 15 (6), 3571-3586.
• Conger, J.A., Kanungo, R.N. 1988. “The Empowerment Process: Integrating Theory and Practice”, Academy of Management Review, July, s.471-482.
• Çavuş, F. M. 2006. “İşletmelerde Personel Güçlendirme Uygulamalarının Örgütsel Yaratıcılık ve Yeniliğe Etkileri Üzerine İmalat Sanayinde Bir Uygulama”. Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya
• Çavuş, F. M., Demir, Y. 2011. "Personel Güçlendirme ve Tükenmişlik: Sağlık Çalışanları Üzerine Bir Araştırma". III. Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi, Haziran, 216-222.
• Durmuş, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. 2013. Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi (6. Baskı). İstanbul: Beta Basım.
• Eren, E. ve Gündüz H. 2002. "İş Çevresinin Yaratıcılık Üzerindeki Etkileri ve Bir Araştırma". Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5: 65-84.
• Frogoso, H. 2000.“An Overview of Employee Empowerment: Do's And Don'ts”, ttp://www.iusb.edu/~journal/2000/fragoso.html
• Gürbüz, S. Şahin, F. 2014. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Ghorbani, M., Shahnaz A. 2011. “Relationship Between Employee's Empowerment Dimensions and Creativity İmprovement in Educational Organizations”. Middle-East Journal of Scientific Research, 10 (2), 213-217.
• Haykır M. 2018. “Mutfak Çalışanlarında Personel Güçlendirme İle Yaratıcılık Süreci Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Hu, Stella L. Y. and Leung, Louis 2003. “Effects of Expectancy-Value, Attitudes, and Use of The İnternet on Psychological Empowerment Experienced by Chinese Women at the Workplace”, Telematics and Informatics, 20(4), 365-382.
• Kabak, A. 2014. “İşletmelerde Personel Güçlendirme ve Denizli'de Bir Araştırma”. Pamukkale Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
• Kendir, H., Özkoç A.G. 2019. "Konaklama İşletmelerinde Çalışan İşgörenlerin Örgütsel Yaratıcılık Algıları: Afyonkarahisar İli Örneği". Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 14: 149-167
• Kılınç, S. 2018. “Psikolojik Sermaye Ve İşgören Güçlendirmenin Örgütsel Yaratıcılık Üzerindeki Etkisi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Konya
• Koçel, T. 2014. İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Oldham, G., Cummings, A. 1996. “Employee Creativity: Personal and Contextual Factors at Work”, The Academy of Management Journal, 39(3), 607-634
• Öğüt, A., Aygen, S. ve Demirsel, T. M. 2007. "Personel Güçlendirme İnovasyonu Hızlandırır mı? Antalya İli Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerine Yönelik Görgül Bir Araştırma". Selçuk Üniversitesi, Karaman İ.İ.B.F. Dergisi, Yerel Ekonomiler Özel Sayısı: 163-172.
• Önal, G. .1979. İşletmelerde Biçimsel Olmayan Örgüt Yapısı, Kalite Matbaası, Bursa
• Örücü, E., Akgül V. ve Şeker C. 2019. “Personel Güçlendirme ve Güç Mesafesinin, İş Yerinde Yalnızlık Duygusu ile İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Gönen Termal Örneği”, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), ss.882-901.
• Pelit, E., Öztürk, Y., ve Arslantürk, Y. 2011. “The Effects of Employee Empowerment on Employee Job Satisfaction: A study on Hotels in Turkey”. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 23(6), 784- 802.
• Rice, Gillian 2006. “Individual values, Organizational Context, and Selfperceptions of Employee Creativity: Evidence from Egyptian Organizations”, Journal of Business Research, 59(2), 233-241.
• Samen, S. 2008. “İşletmelerde yaratıcılığın önemi” Ç.Ü., 17(2), 363-378.
• Spreitzer, G. M. 1995. "Psychological Empowerment in the Workplace: Dimensions, Measurument, and Validation". Academy of Management Journal, 38(5): 1442-1465.
• Spreitzer, G. M. 1996. "Social Structural Characteristics of Psychological Empowerment". Academy of Management Journal, 39(2): 483-504.
• Simonton, D. K. 2000. Creative Development as Acquired Expertise: Theoretical Issues and an Empirical Test, Developmental Review, 20(2), 283-318.
• Sun, L. Y., Zhang, Z., Qi, J., & Chen, Z. X. 2012. “Empowerment and Creativity: A Cross-level Investigation”, The Leadership Quarterly, 23(1), 55-65.
• Sungur, N. 1992. Yaratıcı Düşünce, Özgür Yayın Dağıtım, 1.Baskı, İstanbul.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. 2007, Using Multivariate Statistics. Allyn & Bacon/Pearson Education.
• Tetik, N. 2015. "Turist Rehberlerinin Davranışsal Personel Güçlendirme Algıları". İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(3): 407-431.
• Thomas, K.W., Velthouse, B.A. 1990. “Cognitive Elements of Empowerment: An “Interpretive” Model of Intrinsic Task Motivation”, Academy of Management Review, 15 (4), 666-681.
• Toktamışoğlu, M. 2002. Kot Pantolonlu Yönetici. İstanbul: MediCat Kitapları.
• Tsai, C.-Y., Horng, J.-S., Liu, C.-H., & Hu, D.-C. 2015. “Work Environment and Atmosphere: The Role of Organizational Support in the Creativity Performance of Tourism and Hospitality Organizations”. International Journal of Hospitality Management, 26-35.
• Uğurlu, T. C., Ceylan, N. 2014. "Öğretmenlerin Örgütsel Yaratıcılık ve Etik Liderlik Algılarının İncelenmesi". Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2): 96-112.
• Uzunbacak, H. H. 2015. “The İmpacts of Employee Empowerment on İnnovation: A Survey on Isparta and Burdur Organized İndustrial Zones”, The Journal of International Social Research, 8 (37), 977-989.
• Watt, A. H. 2007. The Impact of Managerial Virtuality on Employee Performance. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Rensselaer Polytechnic Institute, Amerika.
• Yıldırım, R. 1998. Yaratıcılık ve Yenilik, Sistem Yayıncılık, İstanbul.