Örgütsel Yaşamda Aleksitimi (Duygular İçin Söz Yokluğu) ve İş Performansı Üzerindeki Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 65, 315 - 328, 31.01.2022

Ceren Aydemir , Ayşegül Asuman Akdoğan

https://doi.org/10.19168/jyasar.982153

Cited By: 4

Öz

Duygular, insan davranışının bir parçası olması nedeniyle iş yaşamında önemli bir yere sahiptir. Yapılan işe ilişkin faaliyette bulunurken sahip olunan duygular hem bireyi hem de çalıştığı örgütü olumlu veya olumsuz olarak etkileyebilmektedir. Dolayısıyla örgütsel yaşamda duyguları anlayabilmek, ifade edebilmek, kontrol edebilmek, yönlendirebilmek ve yönetmek örgüt içi etkin iletişim ve başarılı bir performans için önem arz etmektedir. Bu araştırmanın amacı “duygular için söz yokluğu” anlamına gelen aleksitiminin iş performansı üzerindeki etkisini belirlemektir. Araştırma, kolayda örnekleme yöntemi ile belirlen 134 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, aleksitiminin iş performansı üzerinde anlamlı bir etkisi vardır. Ayrıca kavramlar arasında negatif yönlü bir ilişki mevcuttur.

Anahtar Kelimeler

Aleksitimi, Duygular, Duygular için Söz Yokluğu, İş Performansı

Kaynakça

• Akdoğan, A., Özdevecioğlu M., Oflazer, S. 2005. “Duygusal Olaylar Teorisi Çerçevesinde Pozitif ve Negatif Duygusallığın Çalışanların Performansları Üzerindeki Etkisi”, 13. Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı, İstanbul, 119-125.
• Asiamah, N. 2017. “The Nexus Between Health Workers’ Emotional Intelligence and Job Performance: Controlling for Gender, Education, Tenureand in-Service Training”, Journal of Global Responsibility, 8(1): 10-33.
• Aydemir, C., Uzunoğlu, H. 2020. “Muhasebe Meslek Mensuplarının Kişi-İş Uyumlarının İş Performansları Üzerindeki Etkisi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 19. Uluslararası İşletmecilik Kongresi Özel Sayısı: 269-282.
• Bagby R. M., Parker J. D. A., Taylor G. J. 1994. “The twenty-item Toronto Alexithymia Scale–I: Item Selection and Cross-Validation of The Factor Structure”, Journal of Psychosomatic Research, 38: 23-32.
• Blanchard, B. E., Arena, J. G., Pallmeyer, J. P. 1981. “Psychosometrik Properties of a Scale to Measure Alexithymia”, Psychother Psychosomatic, 35: 67-71.
• Bowen, F. and Blackmon, K. 2003. “Spirals of Silence: The Dynamic Effects of Diversity on Organizational Voice”, Journal of Management Studies, 40: 1393-1417.
• Campbell, J.P., McCloy, R.A., Oppler, S.H., Sager, C.E., 1993. “A Theory of Performance”, Personnel Selection in Organizations, 3570: 35–70.
• Carmeli, A., Josman, Z. E. 2006. “The Relationship Among Emotional Intelligence, Task Performance, and Organizational Citizenship Behaviors”, Human Performance, 19(4): 403-419.
• Çınar, Ö., Özyılmaz, F. 2018. “Duygusal Zekâ, Yaşam Tatmini ve İş Performansı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesinde ve Bayburt Üniversitesinde Çalışan Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama”, Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 8(16): 131-149.
• Darvishmotevali M., Ali F. 2020, “Job insecurity, subjective well-being and job performance: The moderating role of psychological capital”, International Journal of Hospitality Management, 87: 1-10.
• Dereboy, İ. F. 1990. “Aleksitimi: Bir Gözden Geçirme”, Türk Psikiyatri Dergisi, 1: 157-165.
• Dökmen, Ü. 2000. Yarına Kim Kalacak? Evrenle Uyumlaşma Sürecinde Varolmak Gelişmek Uzlaşmak. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Guorong, W., Yusuf, A.H. 2020. “Impact of Emotional İntelligence on Employees’ Job Performance with Mediating Role of Self Efficacy: An Empirical Evidence from Chinese Academicians”, International Journal on Emerging Technologies, 11(3): 686-695.
• Gurkan A, Ekitli G.B. 2015. “Hemşirelik Sanatında Aleksitimi”, Turkiye Klinikleri Journal of Psychiatric Nursing-Special Topics, 1(1):80-86.
• Güleç, H., Köse, S., Güleç, M. Y., Çitak, S., Evren, C., Borckardt, J., Sayar, K. 2009. “Reliability and factorial validity of the Turkish version of the 20-item Toronto Alexithymia Scale (TAS-20)”, Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 19: 214–220.
• Gürbüz, S., Erkuş, A., Sığrı, Ü. 2010. “İş Tatmini ve İş Performansının Yeni Öncülü: Temel Benlik Değerlendirmesi”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(1): 69-76.
• Harmancı, Y. K. 2018. “Örgütsel Yaşamda Kişilik ve Performans İlişkisinde Pozitif Duygusallığın Aracı Rolü”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1): 321-341.
• Hırlak, B , Taşlıyan, M , Fidan, E , Gül, H. 2017. “Duygusal Zekânın İş Performansı ve Bazı Demografik Özellikler İle İlişkisi: Kahramanmaraş’ta Üretim Sektöründe Bir Uygulama”, Kesit Akademi Dergisi, 9: 108-130.
• Hochwarter, W.A., Pamela L. P., Gerald R. F., Robert A. B. 1999. “Job Satisfaction and Performance: The Moderating Effects of Value Attainment and Affective Disposition”, Journal of Vocational Behavior, 54: 296-313.
• Ivancevich, J. M., Matteson, M. T. 1996. Organizational Behavior and Management, 4th ed., International Student ed., Chicago: Irwin. Khalid, J., Khaleel, M., Ali, A.J., Islam, M.S. 2018. “Multiple Dimensions of Emotional İntelligence and Their Impacts on Organizational Commitment and Job Performance”, International Journal of Ethics and Systems, 34(2): 221-232.
• Kirkman, B. L., Rosen, B. 1999. “Beyond Self-management: Antecedents and Consequences of Team Empowerment”, Academy of Management, 42(1): 58-74.
• Koçak, R. 2002. “Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve, Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2): 183-212.
• Korkmaz, Y . 2005. “Duyguların ve Liderlik Stillerinin Öğretmenlerin Performansı Üzerinde Etkisi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 43(43): 401-422.
• Krystal, H. J. 1979. “Alexithymia and Psychotherapy”, American Journal of Psychotherapy, 33 (1): 17-31.
• Lesser, I.M. 1981. “A Review of The Alexithymia Concept”, Psychosomatic Medicine, 43(6): 531-543
• Mc Dougall, J. 1982. “Alexithymia; A Psychoanalytic Viewpoint”, Psychotherapy Psychosomatics, 38: 81-90.
• Motowidlo, S. J., Kell, H.J. 2003. Job performance. In W. C. Borman, D. R. Ilgen & R. J. Klimoski (Eds.), Handbook of psychology: Industrial and organizational psychology, 12, pp. 39-53. New York, NY: Wiley
• Rotundo, M., Sackett, P.R. 2002. “The Relative Importance of Task, Citizenship, and Counterproductive Performance to Global Ratings of Job Performance: A Policy Capturing Approach”, Journal of Applied Psychology, 87: 66−80.
• Sembiring, N., Nimran, U., Astuti, E.S., Utami, H.N. 2020. “The Effects of Emotional Intelligence and Organizational Justice on Job Satisfaction, Caring Climate, and Criminal Investigation Officers’ Performance”, International Journal of Organizational Analysis, 28(5): 1113-1130.
• Sevinc, F., Bagci, E. 2017. “Alexithymıia and Its Evaluation With Regard to The Organizational Commitment In Tourism Industry”. Young Economists Journal/Revista Tinerilor Economisti, 14(29), 42-51
• Shooshtarian, Z., Ameli, F., Lari, M.A. 2013. “The Effect of Labor's Emotional Intelligence on Their Job Satisfaction, Job Performance and Commitment”, Iranian Journal of Management Studies (IJMS), 6(1): 29-45.
• Sifneos, P. E. 1988. “Alexithymia and Its Relationship to Hemispheric Specialization Affect and Creativity”, Psychiatric Clinics of North America, 11(3): 287-293.
• Sifneos, P.E., Apfel, S.R., Frankel, F.H. 1977. The Phenomenon of Alexithymia. Observations in Neurotic and Psychosomatic Patients, Psychotherapy and Psychosomatics [Psychother Psychosom], 28(1-4): 47-57.
• Sigler, T. H., Pearson, C. M. 2000. “Creating an Empowering Culture: Examining The Relationship Between Organizational Culture and Perceptions of Empowerment”, Journal of Quality Management, 5: 27-52.
• Sonnentag, S., Frese, M. 2002. Performance concepts and performance theory. In S. Sonnentag (Ed.), Psychological management of ındividual performance (pp. 3–25). Chichester, UK: John Wiley and Sons Ltd
• Stoudemire, A. 1991. “Somatothymia, Parts I and II”, Psychosomatics, 32:365-381.
• Şahin, R. A. 1991. Peptik Ülser ve Aleksitimi, Türk Psikiyatri Dergisi, 2(3): 25-30.
• Taylor, G. J. 1984. “Alexithymia Concept, Measurement and Implications For Treatment”, American Journal of Psychiatry, 141(6): 725-732.
• Taylor,G. J., Bagby, R. M., Parker, J. D. 1991. “Alexithymia Construct, A Potential Paradigm for Psychosomatic Medicine”, The Academy of Psychosomatic Medicine, 32(2): 153-163.
• Von Rad, M. 1984. “Alexithymia and Symptom Formation”. Psychotherapy Psychosomatics, 28: 337-342.
• Yurt, E. 2006. “Şizofreni Hastalarında Aleksitimi; Negatif Belirtiler, İlaç Yan Etkileri, Depresyon ve İçgörü İle İlişkisi”. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, Bakırköy Ord. Prof. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi. İstanbul.