Does The Right To Have Rights Allow Universal Human Rights?

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 1, 45 - 57, 27.04.2022

Ahmet Kadir Uslu

Öz

Haklara Sahip Olma Hakkı Evrensel İnsan Haklarına İzin Verir mi?

Öz

Yakın geçmişin ve günümüzün en popüler tartışmalarının başında hiç kuşku yok ki insan hakları gelmektedir. İnsan hakları, bu dünyayı daha iyi bir yer haline getirmek ve her bir bireyin (milliyetine bakılmaksızın) onurunun uluslararası bağlamda güvence altına alındığı bir dünya yaratma amacı üzerine kurulu bir idealdir. Peki böyle bir dünya mümkün müdür? Eğer mümkün değilse, bunun sebebini insan haklarının gerçek dışı ya da ütopik olmasında mı aramalıyız, yoksa insanların kendisinde mi aramalıyız? Başka bir ifadeyle belirtecek olursak, dünyadaki herkesi kapsayacak evrensel insan haklarından söz etmek mümkün müdür? Hannah Arendt’e göre böyle bir dünya düzeni mümkün değildir. Bunun sebebi ise Arendt’e göre, insan hakları bildirisinin tamamıyla soyut bir insanı ele almış olmasıdır. Çünkü ona göre, siyasi bir oluşumdan bağımsız, sadece insan olmaktan kaynaklı bir insan hakkı (doğal hak) mevcut değildir. Bu bağlamda bu yazının ana amacı, Arendt’in insan hakları konusundaki bu genel görüşlerini eleştirel bir gözle ele almaktır. Sonrasında ise Arendt’in bu eleştirilerinden yola çıkarak evrensel insan haklarının mümkün olup olmayacağı tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

İnsan, İnsan Hakları, Hannah Arendt, Doğal Hak, Haymatlos.

Kaynakça

• Arendt, Hannah. 2016. Totalitarizmin Kaynakları/1: Antisemitizm. Çeviren: Bahadır Sina Şener, İletişim Yayınları.
• Arendt, Hannah. 2016. Totalitarizmin Kaynakları/2: Empreyalizm. Çeviren: Bahadır Sina Şener, İletişim Yayınları.
• Çelebi, Aykut. 2009. Tesmeralsekdiz: İnsan Hakları: Nasıl Hak, Hangi İnsan? ‘‘Haklara Sahip Olma Hakkı ya da Siyasal Haklar: İnsan Hakları Üzerine Bir Deneme’’, 3/4, ss. 84-116.
• Douzinas, Costas. 2007. Human Rights and Empire: The Political Philosophy of Cosmopolitanism. Published by Routledge-Cavendish, NY.
• Kuçuradi, İoanna. 2016. İnsan Hakları: Kavramları ve Sorunları. Türkiye Felsefe Kurumu.
• Moyn, Samuel. 2017. Son Ütopya: Tarihte İnsan Hakları. Çeviren: Firdevs Ev. Koç Üniversitesi Yayınları.
• Rousseau, Jean-Jacques. 2016. Toplum Sözleşmesi. Çeviren: Vedat Günyol. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.