FİKRİ MÜLKİYET HAKLARININ YAZILIM SEKTÖRÜ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ: USEDSOFT VE VERİSİL DAVALARI

Yıl 2021, , 1165 - 1198, 21.12.2021

Dilek Karaman , Muhammet Damar

https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2021.047

Cited By: 1

Öz

Pek çok gelişmiş ülkede ikinci el yazılım ticaretinin 2006 yılından itibaren serbestçe yapılmasına karşın, Türkiye’de VeriSil davasına kadar yasak kalmıştır. İkinci el yazılımlar, ikinci el kullanıma açık ve son kullanıcının çeşitli kurallara bağlı kalarak maddi kazanç sağlayabileceği ürünlerdir. Bu pazar dünyada önemli bir büyüklüğe sahiptir. Sektörde faaliyet gösteren işletmelerin haklarının korunması gerekliliği, ikinci el yazılım sektörünün büyüklüğü ve ülkemiz gibi gelişmekte olan ülkeler için önemi, bu yönde lisans hakkı satın alan kişi ve kurumların hakları değerlendirildiğinde önemli bir pazar olduğu ve çift taraflı denge ve hak korunumunun olması gerektiği ortadadır. Çalışma bu yönüyle yazılım ürünü koruyan kanuni haklar üzerinde değerlendirme yaparken, son kullanıcı haklarını UsedSoft ve VeriSil davaları üzerinden tartışmaya açmakta, konunun hem ekonomik boyutu hem de kanunlar çerçevesinde araştırmakta ve değerlendirmektedir. Türkiye’de özellikle sistem yazılımları diye adlandırabileceğimiz ofis yazılımları, işletim sistemleri, veri tabanı ile sunucu hizmet yazılımları ve uygulama geliştirme yazılımları konusunda önemli bir dışa bağımlılık söz konusudur. Pazar konusunda ülkemizde hala yeterli bir ilgi ve farkındalık oluşmamıştır. Elde edilen bulgular, ikinci el yazılım ürün dolaşımının ülkemizin yurtdışına giden döviz miktarını azaltacağı yönündedir.

Anahtar Kelimeler

Usedsoft, verisil, fikri mülkiyet hakları, ikinci el yazılım, kullanılmış yazılım satışı

Destekleyen Kurum

Bu çalışmada herhangi bir fon veya destekten yararlanılmamıştır.

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

EVALUATION OF INTELLECTUAL PROPERTY RIGHTS REGARDING THE SOFTWARE SECTOR: USEDSOFT AND VERISIL CASES

Öz

Despite the fact that the sale of second-hand or used software has been legal in many developed nations since 2006, it was illegal in Turkey until the VeriSil case. Second-hand software is a product that can be reused and from which the end-user can profit financially if certain guidelines are followed. This is a global market with a large magnitude. When considering the importance of protecting the rights of businesses operating in the sector, the size of the second-hand software market, and its importance for developing countries like Turkey, as well as the human and institutional rights that purchase license rights in this direction, this market is critical, and bilateral balance and protection of rights is required. In this regard, the paper assesses the legal rights that preserve software products, discusses end-user rights in the context of the UsedSoft and VeriSil cases, and examines and evaluates the issue in terms of both the economic and legal dimensions. Office software, operating systems, database and server service software, and application development software are all heavily reliant on foreign sources in Turkey. In our country, there is still a lack of enthusiasm and knowledge about the market. According to the findings, the rotation of used software goods will reduce the loss of foreign cash when it is sent abroad.

Anahtar Kelimeler

Usedsoft, verisil, intellectual property rights, used software, used software market

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Adobe, (2021). Adobe Genel Kullanım Koşulları. Erişim Tarihi: 28.05.2021, https://www.adobe.com/tr/legal/terms.html
• Aksoy, O. (2018). Akademik Bilişim Konferansı 2018 Bildiriler Kitabı, 20. Akademik Bilişim 2018 Konferansı Bildirileri. Karabük Üniversitesi, 31.01.2018 - 02.02.2018. https://ab.org.tr/kitap/ab18.pdf
• Başlar, Y. (2012). Koruyucu Programları Etkisiz Kılmaya Yönelik Hazırlık Hareketleri Suçu. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 2012(1), 243-259.
• Bezmen, T. L., & Depken II, C. A. (2006). Influences on software piracy: Evidence from the various United States. Economics Letters, 90(3), 356-361.
• Bowen, G. A. (2009). Document Analysis as a Qualitative Re-search Method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Bräutigam, P. (2012). Second-Hand Software in Europe. Computer law review international, 13(1), 1-9.
• BSTB, (2017). Türkiye Yazılım Sektörü Stratejisi ve Eylem Planı (2017-2019). Erişim Tarihi: 05/08/2021, https://www.alomaliye.com/wp-content/uploads/2017/01/turkiye-yazilim-sektoru-2017-2019.pdf
• Canotilho, J. G., & Moreira, V. (2007). Constitu-ição da República Portuguesa: Anotada (4th Edition). Coimbra, Portugal: Coimbra Editora.
• Capital, (2021). Türkiye’de 2020’de 2,2 milyon adet bilgisayar satıldı. Erişim Tarihi: 27.05.2021, https://www.capital.com.tr/sektorler/teknoloji/turkiyede-2020de-22-milyon-adet-bilgisayar-satildi
• Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Strategies for Qualitative Data Analysis. Basics of Qualitative Research. Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, 3. Los Angeles: Sage Publications.
• Cox, J. (2017). Play It Again, Sam? Versioning in the Market for Second‐hand Video Game Software. Managerial and Decision Economics, 38(4), 526-533.
• Dalyan, Ş. (2008). Bilgisayar Programlarının Fikrî Hukukta Korunması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk (Medeni Hukuk) Anabilim Dalı, Ankara.
• Damar, M., Özdağoğlu, G., & Özveri, O. (2020). Bilimsel Üretkenlik Bağlamında Dünya Sıralama Sistemleri ve Türkiye’deki Üniversitelerin Mevcut Durumu. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(3), 107-123.
• Deloitte, (2021). Türkiye’de Yazılım Ekosisteminin Geleceği (Ocak 2021). Erişim Tarihi: 27.05.2021, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/consulting/turkiyede-yazilim-ekosisteminin-gelecegi.pdf
• Dinçer, E. (2011). 2.El Yazılım Satan Firma Verisil, Microsoft’u Dava Etti. Erişim Tarihi: 27.05.2021, https://turk-internet.com/2-el-yazilim-satan-firma-verisil-microsoft-u-dava-etti/
• Dong, E., & Wang, B. (2002). Copyright of electronic publishing. Information Services & Use, 22(1), 27-31.
• Eker Erkekoğlu A. (2019). Yazılım Lisans Sözleşmeleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). T.C. Özyeğin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hukuk Bilim Dalı Özel Hukuk Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı, İstanbul.
• Fu, X., Pietrobelli, C., & Soete, L. (2011). The role of foreign technology and indigenous innovation in the emerging economies: Technological change and catching-up. World Development, 39(7), 1204-1212.
• Gopal, R. D., Bhattacharjee, S., & Sanders, G. L. (2006). Do artists benefit from online music sharing?. The Journal of business, 79(3), 1503-1533.
• Handke, C. (2011). Economic effects of copyright, The emprical evidence so far. Report prepared for the Committee on the Impact of Copyright Policy on Innovation in the Digital Era (USA). Erişim Tarihi: 27.05.2021, https://tinyurl.com/4xpm6584
• HukukiHaber, (2012). ‘Yazılımda ikinci el olur mu?’ Davası. Erişim Tarihi: 27.05.2021, https://www.hukukihaber.net/teknoloji/yazilimda-ikinci-el-olur-mu-davasi-h22981.html
• InfoCuria, (2012). UsedSoft GmbH. v. Oracle International. Erişim Tarihi: 10/04/2021, https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?docid=124564&doclang=EN
• İçli, Ş. (2019). Fikri Mülkiyet Hukukunda Bilgisayar Programlarının Korunması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı Özel Hukuk Yüksek Lisans Programı, İstanbul.
• İGEME, (2021). Yazılım İhracat Danışmanlığı. Erişim Tarihi: 25.04.2021, https://igeme.com.tr/yazilim-ihracati-kutuphane/ Journal, 1, 63-74.
• Karaman, D. (2015). Avrupa Birliğinin İşleyişine Dair Anlaşmanın 102 Vetürkiye’nin 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanununun 6. Maddeleri Açısından Bağlama Anlaşmaları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (34), 63-73.
• Karaman, D., & Kayalı, C. A. (2020). İşletmelerin Sürekliliğinde Stratejik Bir Unsur Olarak Marka. IDA Academia Muhasebe ve Maliye Dergisi, 3(2), 143-152.
• Keskin, S. (2003). Fikri (Düşünsel) Mülkiyet Haklarında Patent Ve Markanın Ceza Normları İle Korunması. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Keyofchange, (2021). 2ci El Yazılım Satışı, Erişim Tarihi: 28.05.2021, https://www.keyofchange.com/tr/1327/2ci%20El%20Yaz%C4%B1l%C4%B1m%20Sat%C4%B1%C5%9F%C4%B1/
• Labuschagne, A. (2003). Qualitative Research: Airy Fairy or Fun-damental. The Qualitative Report, 8(1), 100-103.
• Litman, J. (2006). Digital Copyright. New York: Prometheus Books.
• Li-x (2021). Good reasons to buy used software licenses, Erişim Tarihi: 28.05.2021, https://www.li-x.com/en
• Marron, D. B., & Steel, D. G. (2000). Which countries protect intellectual property? The case of software piracy. Economic inquiry, 38(2), 159-174.
• NewZoo, (2021). Top 100 countries by game revenues 2021. Erişim Tarihi: 28.05.2021, http://www.newzoo.com/free/rankings/top-100-countries-by-game-revenues/
• Özkaya, P., & Samet, R. (2020) Yazılım Ürünlerinin Telif Hukuku Kapsamında Korunması. Uluslararası Bilgi Güvenliği Mühendisliği Dergisi, 6(1), 17-34.
• Park, W. (2008). Intellectual property rights and international innovation. Erişim Tarihi: 23.04.2021. https://www.american.edu/cas/faculty/wgpark/upload/elsevier_ipr_park2.pdf
• Pina, P. (2013). Digital Copyright Enforcement: Between Piracy and Privacy. (Ed.) Akrivopoulou, C. & Psygkas, A.E.) Personal Data Privacy and Protection in a Surveillance Era: Technologies and Practices (pp. 241-254). Newyork, ABD: IGI Global. DOI: 10.4018/978-1-60960-083-9.ch014
• Plant, A. (1934). The economic aspects of copyright in books. Economica, 1(2), 167-195.
• Ploman, E. W., & Hamilton, L.C. (1980). Copyright: Intellectual property in the information age. Routledge & Kegan Paul Books.
• Prosel, (2021). Yazılım Ürünleri Kullanım Sözleşmesi. Erişim Tarihi: 16/07/2021, https://www.prosel.com.tr/public/upload/documents/Yazilim-Urunleri-Kullanim-Sozlesmesi.pdf
• Raustiala, K., & Sprigman, C. (2006). The Piracy Paradox: Innovation and Intellectual Property in Fashion Design’(2006). Virginia Law Review, 92(8),1687-1718.
• Sakakibara, M., & Branstetter, L. (2001). Do stronger patents induce more innovation? Evidence from the 1988 Japanese patent law reforms. RAND Journal of Economics, 32(1), 77-100.
• Scherer, F. M., & Weisburst, S. (1995). Economic effects of strengthening pharmaceutical patent protection in Italy. IIC-International Review of Industrial Property and Copyright Law, 26(6), 1009-1024.
• Sınai Mülkiyet Kanunu, (2017). Sınai Mülkiyet Kanunu, Kanun No: 6769. Erişim Tarihi: 24.04.2021, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/01/20170110-9.htm
• Siapartners, (2020). Why a used software market?, Erişim Tarihi: 27.05.2021, https://www.sia-partners.com/en/news-and-publications/from-our-experts/high-potential-second-hand-software-market
• Suluk, C., Karasu, R., & Nal, T. (2018). Fikri mülkiyet hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Takalo, T., & Kanniainen, V. (2000). Do patents slow down technological progress?: Real options in research, patenting, and market introduction. International Journal of Industrial Organization, 18(7), 1105-1127.
• Tamura, Y. (2009). Rethinking Copyright Institution for the Digital Age. WIPO
• Taşçı K. (2012). Yazılım Endüstrisinin Dinamikleri: Türkiye için Strateji Önerisi. Erişim Tarihi: 27.05.2021. https://www.oran.org.tr/materyaller/Editor/document/Kurumsal/GenelSekreterlik/Yazilim_Endustrisinin_Dinamikleri_Turkiy.pdf
• TechnoLogic, (2021). Microsoft ve Verisil Arasında 2. El Yazılım Savaşı. Erişim Tarihi: 27.05.2021. http://www.technologic.com.tr/microsoft-ve-verisil-arasinda-2-el-yazilim-savasi
• Teknolojioku, (2015). Yargıtay’dan Microsoft’u kızdıracak karar çıktı! Erişim Tarihi: 27.05.2021. https://www.teknolojioku.com/guncel/yargitaydan-microsoftu-kizdiracak-karar-cikti-5a28f9d718e540630d1db99e
• Tiftik, N., & Özdal Ö. (2008). Yazılımda Fikrî Mülkiyet Haklarının Korunması Protection of Intellectual Property Rights In Software. YKGS2008: Yazılım Kalitesi ve Yazılım Geliştirme Araçları 2008 (9-10 ekim 2008, İstanbul).
• Trautman, T. (2014). Why Used Video Games Are Such a Big Business. The New Yorker. Erişim Tarihi: 28.05.2021, https://www.newyorker.com/business/currency/why-used-video-games-are-such-a-big-business
• UsedSoft, (2021). Legal situation. Erişim Tarihi: 24.04.2021, https://www.usedsoft.com/en/.
• VeriSil, (2021). Yazılımın ikinci eli olur mu? Erişim Tarihi: 27.05.2021. https://www.verisil.com.tr/
• Vinje, T., Marsland, V., & Gärtner, A. (2012). Software Licensing After Oracle v. UsedSoft. Computer law review international, 13(4), 97-102.
• Viusally, (2021). The Used Video Games Market. Erişim Tarihi: 28.05.2021. https://visual.ly/community/Infographics/technology/used-video-games-market
• WePC, (2021). Video Game Industry Statistics, Trends and Data In 2021, Erişim Tarihi: 28.05.2021, https://www.wepc.com/news/video-game-statistics/
• YÖK, (2021). 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi, Erişim Tarihi: 28.05.2021, https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/DuyuruDetay.aspx?did=1039