SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ SOSYAL ONAY İHTİYAÇLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 20 Sayı: 3, 1120 - 1147, 01.01.2019

Salih Uslu Kubilay Yazıcı Şükran Geçgel

Öz

Küreselleşen dünyada insana özgü tüm yapılar hızla değişmektedir. Bu değişime zemin olan psiko-sosyal ve sosyo-kültürel yapı da ortaya çıkan yeni ihtiyaçlar doğrultusunda değişmektedir. Çağdaş eğitim ve toplumların amacı kendisini tanıyan, insanlar arası ilişkilerde uyumlu, üretken ve sorumluluk sahibi bireyler yetiştirmektir. Bu bağlamda bireylerin topluma uyumluluk gösterebilmesinde önemli yer teşkil eden sosyal onay ihtiyacı, kişiler arası etkileşimde yakınlaşmayı sağlamakta ve sosyal bağların kurulması amacına hizmet etmektedir. Sosyal bağları gelişen bireyler toplum ile uyumlu bir yaşam sürebilmekte ve toplumun gelişmesine önemli katkılar sağlayabilmektedir. Etkili vatandaş yetiştirme konusunda önemli bir noktada bulunan sosyal bilgiler dersinin öğreticisi olacak öğretmen adaylarının toplum ile uyumlu olmaları, nitelikli bireylerin yetiştirilmesi noktasında önem arz etmektedir. Bu doğrultuda gerçekleştirilmiş olan araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal onay ihtiyaçlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu bir devlet üniversitesinde öğrenim görmekte olan ve gönüllülük esasına göre veri toplama araçlarını dolduran 249 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Betimsel tarama yönteminin kullanıldığı araştırmada veri toplama aracı olarak Karaşar ve Öğülmüş 2016a tarafından geliştirilen “Sosyal Onay İhtiyacı Ölçeği” ile araştırmacılar tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 24.0 paket programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular alan yazında yer alan konu ile ilgili çalışmaların bulgularıyla karşılaştırılmış ve çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal onay, İhtiyaç, Sosyal bilgiler öğretmen adayı

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ SOSYAL ONAY İHTİYAÇLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Öz

Kaynakça

• Akın, A. (Ed.). (2013). Benlik kurgusu güncel psikolojik kavramlar 2 benlik, İstanbul: Kitap Matbaacılık.
• Aktaş, G. (2013). Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: erkek egemen bir toplumda kadın olmak. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 3(1), 53-72.
• Baytemir, K. (2019). Ebeveyn sınav kaygısının yordayıcıları olarak mükemmelliyetçilik, akılcı olmayan inançlar, sosyal onay ihtiyacı ve cinsiyet. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 161- 178.
• Bebek, H. (2012). Onay bağımlılığı ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Npakademi, 1(2), 30- 35.
• Boysan, M. (2012). Üniversite öğrencilerinde erken dönem uyumsuz şemalar, başa çıkma stilleri ve öznel iyi oluş arasındaki ilişkilere yönelik bir model sınaması. Doktora Tezi Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., and Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
• Doğan, İ. (2004). Toplum ve eğitim, Pegem A Yayıncılık: Ankara.
• Erözkan, A. (2004). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası duyarlılıkları ile reddedilme duyarlılıklarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 5(2), 85-98.
• Erözkan, A. (2005). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası duyarlılık ve depresyon düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. SBE Dergisi, (14), 130-155.
• Göller, L. (2010). Ergenlerin akılcı olmayan inançları ile depresyon-umutsuzluk düzeyleri ve algıladıkları akademik başarılar arasındaki ilişkiler. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Göregenli, M. (1995). Kültürümüz açısından bireycilik ve toplulukçuluk eğilimleri: Bir başlangıç çalışması. Türk Psikoloji Dergisi 10(35), 1-14.
• Green, E.G.T., Deschamps, J. C. and Paez, D. (2005). Varıatıon of ındıvıdualısm and collectıvısm wıthın and between 20 countrıes a typological analysis. Journal Of Cross-Cultural Psychology, 36(3), 321-339.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Günümüzde insan ve insanlar, Evrim Yayınevi: İstanbul.
• Karasar, N. (2014). Araştırmalarda rapor hazırlama, Nobel yayıncılık: Ankara.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri, Nobel yayıncılık: Ankara.
• Karaşar, B. and Öğülmüş, S. (2016) Üniversite öğrencilerinde sosyal onay ihtiyacı ve psikolojik belirtilerin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), 97-121.
• Karaşar, B. and Öğülmüş, S. (2016). Üniversite öğrencilerinde sosyal onay ihtiyacının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 469-495.
• Karaşar, B., and Öğülmüş, S. (2016). Sosyal onay ihtiyacı ölçeği: geçerlik ve güvenirlik analizi. Ege Eğitim Dergisi, 17(1), 84-104.
• Kumru, A., Edwards, C. P. and Carlo, G. (2004). Olumlu sosyal davranışların ilişkisel, kültürel, bilişsel ve duyuşsal bazı değişkenlerle ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 19(54), 109-125.
• Macdonald, A. P. (1971). Bırth order and personality. Journal ol Consulting and Clinical Psychology, 36(2), 171-176.
• Masterson, M. L. (1971). Famıly structure variables and need approval. Journal ol Consulting and Clinical Psychology, 36(1), 12-13.
• Moran, G. (1967). Ordinal position and approval motivation. Journal of Consulting Psychology, 31(3), 319-320.
• Tanhan, F. and Mukba, G. (2014). Spann-Fischer ilişki bağımlılığı ölçeği’nin türkçe’ye uyarlama çalışmasına ilişkin psikometrik bir analiz. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,36(36), 179-189
• Tokmak, İ., Turgut, H. and Öktem, Ş. (2013). Turizm ve otelcilik öğrencilerinin sosyotropik-otonomik kişilik özelliklerinin iletişim becerilerine etkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(1), 83- 95.
• Yurtal, F. (2001). Akılcı olmayan inançların bazı değişkenlere göre incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2(15), 41-48.