DEĞERLER EĞİTİMİNDE HİZMET EDEREK ÖĞRENME YAKLAŞİMİ: HAYAT BİLGİSİ DERSİNDE ÖRNEK BİR UYGULAMA

Yıl 2019, Cilt: 20 Sayı: 3, 1509 - 1544, 01.01.2019

Kadir Ulusoy Tolga Topçubaşı

Öz

Araştırmanın amacı, hayat bilgisi dersinde hizmet ederek öğrenme yaklaşımının nasıl uygulanabileceğini, bu süreçte yaşanılan sorunları, bu yaklaşımın öğrencilerin gelişimlerine katkısını belirlemektir. Bu araştırma nitel bir çalışma olup, eylem araştırması olarak modellenmiştir. Araştırmanın katılımcılarını, 2017-2018 eğitim öğretim yılında bir devlet okulunun 3. sınıfındaki her biri 10 kişiden oluşan 4 ayrı proje grubu olmak üzere toplamda 40 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmanın uygulama süresi 12 haftalık zaman dilimini kapsamıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacı ve öğrenci günlükleri, öğrencilerle birebir yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Hizmet ederek öğrenme yaklaşımı uygulama süreci başlamadan önce hayat bilgisi öğretim programında yer alan 3. sınıf kazanımlarından hizmet ederek öğrenme yaklaşımıyla ilişkilendirilebilecek kazanımlar belirlenmiş, daha sonra uygulama süreci başlatılmış ve öğrenciler gruplara ayrılarak belirlenen kazanımlarla ilgili hizmet ederek öğrenme projesi yapmaları ve uygulamaları sağlanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler değerlendirildiğinde sonuç olarak hizmet ederek öğrenme yaklaşımının öğrencilerin toplum sorunlarına duyarlı, toplum sorunlarına çözümler üretebilen, sosyal katılım becerisi yüksek, farklılıklara karşı duyarlı, empati kurabilen, sorumluluk sahibi ve hizmet duygusu gelişmiş bireyler olarak yetişmesine katkı sağladığı gözlemlenmiştir. Bunların yanında hizmet ederek öğrenme yaklaşımının öğrencilerin ahlaki gelişimlerini ve öz güvenlerini arttırdığı ve bunun yanı sıra kişisel gelişimlerini de olumlu yönde etkilediği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anahtar Kelimeler: Hizmet Ederek Öğrenme, Hayat Bilgisi, Değerler eğitimi

DEĞERLER EĞİTİMİNDE HİZMET EDEREK ÖĞRENME YAKLAŞİMİ: HAYAT BİLGİSİ DERSİNDE ÖRNEK BİR UYGULAMA

Öz

Kaynakça

• Akınoğlu, O. (2004). Hayat bilgisi öğretimi. Cemil Öztürk ve Dursun Dilek (Ed.), Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (s. 2-13). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Altınok, A. (2019). Sosyal bilgilerde hizmet ederek öğrenmenin öğrencilerin iyi vatandaşlık algı, bilgi ve tutumlarına etkisi ve öğretmen görüşleri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Astin, A. and Sax, L. (1998). How undergraduates are affected by service participation. Journal of College Student Development, 39(3), 251-263.
• Başbuğ, A. S. (2001). İlköğretimde neden ve nasıl sosyal bilgiler. Sosyal Bilimler Öğretiminde Alternatif Teknik ve Yöntemler Sempozyumu. İstanbul: Eyüboğlu Eğitim Kurumları Yayınları.
• Bengiç Çolak, G. (2015). Sosyal bilgiler dersinde hizmet ederek öğrenme yaklaşımının vatandaşlık eğitimindeki rolü. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Buch, K. and Harden, S. (2011). The impact of a service-learning project on student awareness of homelessness, civic attitudes, and stereotypes toward the homeless. Journal of Higher Education Outreach and Engagement, 15(3), 45- 61.
• Demir, F. (2018). Değer öğretimi yaklaşımlarına göre hayat bilgisi dersinde değerler eğitimi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Dymond, S. K., Chun, E. J., Kim, R. K. and Renzaglia, A. (2013). A validation of elements methods, and barriers to inclusive high school service-learning programs. Remedial and Special Education, 34(5), 293-304.
• Furco, A. and Root, S. (2010). Research demonstrates the value of service learning. Phi Delta Kappan, 91(5), 16-20.
• Küçükoğlu, A. (2012). Öğretmen Eğitiminde Topluma Hizmet Uygulamaları Deneyimsel Bir Öğrenme Yaklaşımı. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(4), 214–226.
• Matthews, C. and Zimmerman, B. B. (1999). Integrating service learning and benefits and challenges. Technical Communication Quarterly, 8(4), 383-404.
• MEB, (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (İlkokul 1, 2, ve 3. sınıflar). 30.10.2019 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=326 adresinden erişilmiştir. NSLC, (2013).
• Service-learning in action. 16. 09. 2019 tarihinde
• http://www.servicelearning.org/sites/default/files/download/bring-learning/service
• learning-in-action.pdf adresinden erişilmiştir.
• Pepin, G. M. (2013), Effects of a language arts service-learning on sixth-grade academic achievement. Unpublished Doctoral Dissertation, Walden University, Minnesota, USA.
• Skinner, R. and Chapman, C. (1999). Service learning and community service in K-12 public schools. National Center for Education Statistics. 25.09.2019 tarihinde http://nces.ed.gov/pubs99/1999043.pdf adresinden erişilmiştir.
• Ulusoy, K. (2019). Karakter değerler ve ahlak eğitimi. Ankara, Türkiye: Pegem Akademi
• Wilczenski, F. L. and Coomey, S. M. (2007). A practical guide to service learning: strategies for positive development in schools. New York: Springer Science and Business Media.
• Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin
• Yorio, P. L. and Ye, F. (2012). A meta-analysis on the effects of service learning on the social, personal and cognitive outcomes of learning. Academy of Management Learning ve Education, 11(1), 9-27.