LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİLERİNİN SİBER AYLAKLIK DÜZEYLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ: KARMA BİR ÇALIŞMA

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 2, 113 - 134, 01.05.2017

Ayşe Bağrıacık Yılmaz

Öz

Bu araştırmanın amacı lisansüstü eğitim almakta olan öğrencilerin siber aylaklık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi ve siber aylaklık etkinliklerinin altında yatan sebeplerin belirlenmesidir. Araştırmanın nicel boyutunda 168 öğrenciden, geçerliği güvenirliği ispatlanmış bir ölçek yardımıyla veriler toplanarak gerekli istatistik işlemlere tabi tutulmuştur. Nitel boyutta ise siber aylaklık puanları üst, orta ve alt gruptan gönüllü 3’er öğrenci ile görüşmeler gerçekleştirilerek elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre öğrencilerin siber aylaklık düzeyleri, cinsiyete, eğitim düzeyine ve mesleğe göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Öğrenciler en çok mesajlaşma etkinliğiyle siber aylaklık yapmaktadır. Bunun ardından sosyal paylaşım siteleri, kişisel ilgiler ve haber siteleri gelmektedir. Siber aylaklık davranışını, kişisel, çalışmayla ilgili ve dışsal faktörler tetikleyebilmektedir, benzer şekilde bu davranışların kişisel ve çalışmayla ilgili etkileri olmaktadır. Öğrencileri bu davranışlardan alıkoyan etkenler bulunduğu gibi kendi aldıkları önlemler ile de kendilerini kontrol etmeye çalışmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

siber aylaklık/sanal kaytarma, lisansüstü eğitim, internet, karma model çalışma

Investigation of Cyberloafing Levels of Graduate Students in terms of Various Variables: A Mixed Method Study

Öz

The aim of this study is to investigate the cyberloafing levels of graduate students in terms of various variables and to determine the underlying causes of cyberloafing activities. In the quantitative aspect of the study, data about cyber loafing behaviors of the students were collected by a scale. In the qualitative aspect data were obtained by interviews with three volunteer students from each cyberloafing levels: top, middle, bottom, and then the data were analyzed by the content analysis technique. The results of the study showed that cyber loafing levels of students did not differ significantly by gender, education program and occupation. Messaging is the most frequent cyber loafing behavior and it is followed by visiting the social networking sites, news sites and sites about personal interests. Cyber loafing behavior can be triggered by personal, work-related and external factors. Likewise, these behaviors can effect personal and work-related issues

Anahtar Kelimeler

cyber loafing/cyber slacking, graduate education, internet, mixed method study

Kaynakça

• Anandarajan, M., Simmers, C.A., & Teo, T. S. H. (2014 ). The internet and workplace transformation. In M. Anandarajan, T. S. H. Teo, & C. A. Simmers (Eds.), The internet and workplace transformation (s. 3-11). Newyork: Routlege 30.11.2015 tarihinde https://books.google.com.tr/books?id=QDXfBQAAQBAJ adresinden alınmıştır.
• Block, W. (2001). Cyberslacking, business ethics and managerial economics. Journal of Business Ethics, 33(3), 225-231.
• Chatfield, S. E. (2014). Managing invisible boundaries: how “smart” is smartphone use in the work and home domains? Master Thesis, University of Purdue, Indiana.
• Consumer Barometer with Google. The Online & Multiscreen World. (2015). 01.12.2015 tarihinde https://www.consumerbarometer.com/en/graph-builder/?question=N1& filter= country: turkey adresinden alınmıştır.
• Creswell, J. W. (2008). Educational research planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research. New Jersey: Prentice Hall.
• Creswell, J. W., & Clark, V. L. P. (2011). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi (Çev. Ed. Y. Dede & S. B. Demir). Ankara: Anı.
• Çınar, O., & Karcıoğlu, F. (2015). The Relationship between cyber loafing and organizational citizenship behavior: A survey study in Erzurum/Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 207, 444-453.
• Deloitte. Türkiye Mobil Tüketici Anketi (2013). 02.12.2016 tarihinde http://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/technology-media- telecommunications/tr_globalmobilesecurirtysurvey_infographic.pdf adresinden alınmıştır.
• Ergün, E., & Altun, A. (2012). Öğrenci gözüyle siber aylaklık ve nedenleri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 2(1), 36-53.
• Gencer, S. L., & Koc, M. (2012). Internet abuse among teenagers and its relations to Internet usage patterns and demographics. Journal of Educational Technology & Society, 15(2), 25-36.
• Greenfield, D. N., & Davis, R. A. (2002). Lost in cyberspace: The web@ work. Cyber Psychology & Behavior, 5(4), 347-353.
• Griffiths, M. (2003). Internet abuse in the workplace: Issues and concerns for employers and employment counselors. Journal of Employment Counseling, 40(2), 87-96.
• Griffiths, M. (2010). Internet abuse and internet addiction in the workplace. Journal of Workplace Learning, 22(7), 463-472.
• Hassan, H. M., Reza, D. M., & Farkhad, M. A. A. (2015). An experimental study of influential elements on cyberloafing from general deterrence theory perspective case study: tehran subway organization. International Business Research, 8(3), 91-98.
• İnce M., & Gül H. (2011), The relation of cyber slacking behaviors with various organizational outputs: Example of Karamanoğlu Mehmetbey University. Journal of Scientific Research, 52(4), 507-527.
• Kalaycı, E. (2010). Üniversite öğrencilerinin sanal kaytarma davranışları ile öz düzenleme stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kanten, P. (2014). İşyeri nezaketsizliğinin sosyal kaytarma davranışı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde duygusal tükenmenin aracılık rolü. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 11-26.
• Kaplan, M., & Çetinkaya, A. Ş. (2014). Sanal kaytarma ve demografik özellikler açısından farklılıklar: Otel işletmelerinde bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 26-34.
• Kaplan, M., & Öğüt, A. (2012). Algılanan örgütsel adalet ile sanal kaytarma arasındaki ilişkinin analizi: hastane çalışanları örneği. Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildirileri, 24-26.
• Köse, S., Oral, L., & Türesin, H. (2012). İş yaşamında sosyal kolaylaştırma kavramı ve sanal kaytarma ile ilişkisi: araştırma görevlileri üzerinde bir araştırma. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(1).
• Keklik, B., Kılıç, R., Yıldız, H., & Yıldız, B. (2015). Sanal kaytarma davranışlarının örgütsel öğrenme kapasitesi üzerindeki etkisinin incelenmesi. Business and Economics Research Journal. 6(3), 129-144.
• Lavoie, J. A., & Pychyl, T. A. (2001). Cyberslacking and the procrastination superhighway a web-based survey of online procrastination, attitudes, and emotion. Social Science Computer Review, 19(4), 431-444.
• Lim, V. (2005). The moderating effect of neutralization technique on organizational justice and cyberloafing. Pacis 2005 Proceedings, 207-219.
• Lim, V. K. (2002). The IT way of loafing on the job: Cyberloafing, neutralizing and organizational justice. Journal of Organizational Behavior, 23(5), 675-694.
• Lim, V. K., & Chen, D. J. (2012). Cyberloafing at the workplace: gain or drain on work?. Behaviour & Information Technology, 31(4), 343-353.
• Mahatakanoon, P. (2006). Internet abuse in the workplace. M. Anandarajan, T. S. H. Teo, C. A. Simmers (Eds.), In The internet and workplace transformation (s. 5-27). Newyork: Routlege 30.11.2015 tarihinde https://books.google.co.uk/books?id=QDXfBQAAQBAJ adresinden alınmıştır.
• Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
• Miles, M. B., & Huberman, M. (1994). Qualitative data analysis. An expanded sourcebook (2nd ed.). New Delhi: Sage.
• Örücü, E., & Yıldız, H. (2014). İşyerinde kişisel internet ve teknoloji kullanımı: Sanal kaytarma. Ege Akademik Bakış, 14(1), 99.
• Özbek, Y. Ö. (2011). Ölçme araçlarında bulunması istenen nitelikler. Satılmış Tekindal (Ed.), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme içinde (s. 50). Ankara: Pegem.
• Özkalp, E., Aydın, U., & Tekeli, S. (2012). Sapkın örgütsel davranışlar ve çalışma yaşamında yeni bir olgu: Sanal kaytarma (cyberloafing) ve iş ilişkilerine etkileri. Çimento İşveren Sendikası Dergisi, 26(2), 18-33.
• Patton, M. K. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün-S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Pegem.
• Polzer-Debruyne, A. M., Stratton, M. T., & Stark, G. (2014). Personal web use in the workplace: Why does it persist in a context of strict security and monitoring? International Journal of Business Administration, 5(3), 1-18.
• Saraç, M., & Çiftçioğlu, B. A. (2014). What do human resources managers think about the employee’s ınternet usage? Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 1-12.
• TÜİK. Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. (2015). 01.12.2015 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18660 adresinden alınmıştır.
• Ugrin, J. C., Pearson, J. M., & Odom, M. D. (2008). Profiling cyber-slackers in the workplace: Demographic, cultural, and workplace factors. Journal of Internet Commerce, 6(3), 75-89.
• Wang, J., Tian, J., & Shen, Z. (2013). The effects and moderators of cyber-loafing controls: an empirical study of Chinese public servants. Information Technology and Management, 14(4), 269-282.
• Yaşar, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin denetim odağı ve bilgisayar laboratuvarına yönelik tutumlarının siberaylaklık davranışlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldız, B., & Yıldız, H. İş yaşamındaki sanal kaytarma davranışlarının hukuki yönden incelenmesi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(3), 1-17. Doi: http://dx.doi.org/10.11611/JMER468
• Zimmerman, B. J. (1990). Self regulated learning and academic achievement. Educational Psychologist, 25(1), 3-17.
• Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a self-regulated learner: An overview. Theory into practice, 41(2), 64-70.
• Zwass, V. (2006). The internet and workplace transformation. Newyork: Routlege 30.11.2015 tarihinde https://books.google.co.uk/books?id=hzTfBQAAQBAJ& printsec=frontcover&hl=tr#v=onepage&q&f=false adresinden alınmıştır.