ÖĞRENCİLERİN SINAV KAVRAMINA YÖNELİK METAFORLARININ İNCELENMESİ

Duygu Koçak; Çilem Doğan Gül; Emrah Gül; Ömay Çokluk Bökeoğlu

ÖĞRENCİLERİN SINAV KAVRAMINA YÖNELİK METAFORLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 3, 415 - 434, 01.08.2017

Duygu Koçak Çilem Doğan Gül Emrah Gül Ömay Çokluk Bökeoğlu

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğrencilerim “sınav” kavramına ilişkin metaforlarının belirlenmesidir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden “olgubilim fenomenoloji ” kullanılmıştır. Bu çalışma seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemi kullanılarak, farklı okullarda öğrenim gören ve TEOG sınavına hazırlanan sekizinci sınıf öğrencileri ile bu sınavı geride bırakıp bir ortaöğretim kurumuna yerleşmiş olan dokuzuncu sınıf öğrencilerinden oluşan 582 katılımcı ile yürütülmüştür. Bu doğrultuda elde edilen veriler, “içerik analizi” tekniğinden yararlanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda öğrencilerin “sınav” kavramına ilişkin geliştirdikleri metaforlar sekiz farklı kategori altında sınıflandırılmıştır. Öğrencilerin “sınav” ile ilgili geliştirdikleri metaforlar incelendiğinde, sınava ilişkin olarak olumsuz, korku verici, aşırı kaygılı ve sınavı çok fazla önemseyen algılara sahip oldukları ifade edilebilir. Özellikle hayati önem taşıyan, ölüm kalım meselesi ve diğer sıra dışı benzetmelerin fazlalığı, sınavın öğrencilerin üzerinde çok fazla olumsuz etkilere yol açtığını göstermektedir. Bu araştırma sonucunda öğrencilerin sınav kavramına ilişkin geliştirdikleri metaforların olumsuz olduğu görülmektedir. Bu durumun nedenleri incelenmeli ve yetkililer sınav sistemi ile ilgili öğrencideki bu bu olumsuz durumun giderilmesi için çalışmalar yapmalıdırlar. Sınavın öğrenciler üzerinde oluşturduğu baskı bu ve sınavla ilgili yapılan diğer çalışmalarda da öne çıkmaktadır. Bu nedenle öğrencilerin psikolojileri de olumsuz etkilenmektedir. Sınavlarla ilgili yapılan çalışmalar okulların rehberlik hizmetleri tarafından dikkate alınabilir ve öğrencilerin bu durumdan en az etkilenmeleri sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler

Metafor, Sınav, Teog, Içerik Analizi, Fenomonoloji, Olgubilim

Kaynakça

Akçay, B. (2011). Turkish elementary and secondary students’ views about science and scientist. AsiaPacific Forum on Science Learning and Teaching, 12, 1-11.
Akşehirli, S. (2005). Çağdaş metafor teorisi. Edebiyat Modülleri, 25.11.2015 tarihinde erişildi.
Aydın, F. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1293-1322.
Başaran, S. (2005). Diğer Ülkelerde lise bitirme sınavları ve türk eğitim sistemi için lise bitirme sınavı önerisi. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
Bektaş, M. ve Karadağ, B. (2013). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin yardımlaşma değerine yönelik geliştirdikleri metaforların incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 271-286.
Camcı-Erdoğan, S. (2013). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin bilim insanlarına yönelik algıları. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi, 3(1), 13-37.
Casbarro, J. (2004). Reducing anxiety ın the era of high-stakestesting. Principals, 83(5), 36-38.
Cizek, G. J. (2001). Cheatingtothe test. Education Matters Journal, 1(1), 40-47
Çapan, E. B. (2010). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli öğrencilere ilişkin metaforik algıları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12), 140-154.
Demir, C.E. (2007). Metaphors as a reflection of middleschoolstudents’ perception of school: A crosscultural analysis. Educational Research and Evaluation, 13(2), 89-107.
Dikmenli, M. (2010). Undergraduate biology students’ representations of science and the scientist. College Student Journal, 44(2), 579–588.
Doğan-Bora, N., Arslan, O. ve Çakıroğlu, J. (2006). Lise öğrencilerinin bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 32-44.
Döş, İ. (2010). Aday öğretmenlerin müfettişlik kavramına ilişkin metafor algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 607-629.
Elmacı S. (2015). Kamu personeli seçme sınavı ve alan bilgisi sınavına ilişkin öğretmen görüşlerinin ve metaforik algılarının belirlenmesi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış yüksek lisasn tezi
Forceville, C. (2002). Theidentification of targetandsource in pictorialmetaphors. Journal of Pragmatics, 34, 1-14.
Güler, T. ve Akman, B. (2006). 6 Yaş çocuklarının bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 55-66.
Kalyoncu, R. (2012). Görsel sanatlar öğretmeni adaylarının “öğretmenlik” kavramına ilişkin metaforları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 471-484.
Karadeniz, O. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenliği 4. sınıf öğrencilerinin kpss algıları: metaforik bir analiz çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 17, Sayı 3, Aralık 2016, Sayfa 729-746
Karadeniz, O., Er, H. ve Tangülü, Z. (2014). 8. sınıf öğrencilerinin sbs’ye yönelik metaforik algıları. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 15, ss: (64-81)
Karaşahinoğlu A. (2015). Öğrencilerin metaforik sınav algıları ile velilerin okula yönelik görüşleri arasındaki ilişki, Ankara Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış yüksek lisasn tezi Levine, P.M. (2005). Metaphors and ımages of classrooms, Kapa Delta Pi Record, 41(4), 172-175.
Mead, M. and Metraux, R. (1957). The image of the scientist among high school students: A pilot study. Science, 126, 384-390.
Miles, M.B. and Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
Morgan, G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor (G. Bulut, Çev.). İstanbul: Mess Yayınları. (1986).
Narayan, R., Park, S., Peker, D. and Suh, J. (2013). Students’ images of scientists and doing science: An international comparison study. Eurasia Journal of Mathematics, Science ve Technology Education, 9(2), 115-129.
Nartgün, Ş. S. ve Gökçer, İ. (2014). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının mesleklerine, geleceklerine, istihdamlarına ve eğitim politikalarına ilişkin metaforik algıları. International Journal of Educational Research, 5: 4, 57-69.
Newton, L. D. and Newton, D. P. (1998). Primary children's conceptions of science and the scientist: Is the impact of a national curriculum breaking down the stereotype? International Journal of Science Education, 20(9), 1137-1149.
Oxford. (1996). The Oxford english dictionary. Oxford: Oxford Publishing.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. Baskıdan Çeviri). M. Bütün ve S. B. Demir (Çev Ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Popham, W. J. (2001). The truth about testing: An educator’scalltoaction. Alexandria, VA: Association of Supervisionand Curriculum Development.
Resnick, M. (2004). The educated student: defining and advancing studenta chievement. Alexandria VA: National School BoardsAssociation.
Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmen adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2(2), 131-155.
Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
Saban, A., Koçbeker, B. N. ve Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 6, 461- 522.
Shaw, D., Massengill, B. and Mahlios, M. (2008). Preservice teachers' metaphors of teaching in relation to literacy beliefs. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 14(1), 35-50.
Soysal, D. ve Afacan, Ö. (2012). İlköğretim öğrencilerinin “fen ve teknoloji dersi” ve “fen ve teknoloji öğretmeni” kavramlarına yönelik metafor durumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 287-306.
Thomas, M. R. (2005). High-stakestesting: Coping with collateral damage. Mahwah, NJ: Lawrence ErlbaumAssociates.
Vadeboncoeur, J. A., and Torres M. N. (2003). Constructing and reconstructing teaching roles: a focus on generative metaphors and dichotomies. Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 24 (1): 87-103.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Kitabevi.