Okul Ortamında Değerler Eğitiminin Öğrenci Görüşlerine Göre Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 2, 113 - 131, 01.05.2016

Vedat Aktepe Elvan Yalçınkaya

Öz

Araştırmanın amacı, ilkokul ve ortaokul ortamında değerler eğitimi konusunda öğrencilerin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından belirlenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu Nevşehir il merkezinde beş devlet okulunda öğrenim gören 187 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada betimsel araştırma modeli kullanılmış ve var olan durum olduğu şekliyle ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırmanın verilerini elde etmede, “Okul Ortamında Değerler Eğitimi Konusunda Öğrenci Görüşlerini Belirleme” anketi kullanılmış, veriler SPSS 16.0 Statistical Program for Social Sciences paket programı ile analiz edilmiştir. Toplanan veriler, alt problemler doğrultusunda, bağımsız t testi independent sample t test ve tek yönlü varyans analizi oneway ANOVA ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, okul ortamındaki değerler eğitimine ilişkin değişkenler açısından bakıldığında, cinsiyet değişkeninde kızlar lehine, sınıf düzeyi değişkeninde 3.sınıflar lehine, annenin çalışıp çalışmama değişkeninde çalışmayan anneler lehine anlamlı farklılıklar bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Değerler eğitimi, okul ortamı, öğrenci görüşleri

The Evaluation of Values Education at School According to Students’ Views Regarding Various Variables

Öz

The purpose of this study is to evaluate the views of students on values education regarding various variables. The participants of the study are 187 students studying at five public schools in Nevşehir city center. The research is designed in descriptive research model and aims at presenting the situation as it is. In this study, “Determination of Students' Perceptions at School Regarding Value Education”was implemented in order to detect students’ attitudes towards values education. Data collected via survey were analyzed by SPSS 16.0 Statistical Program for Social Sciences software. Independent sample t-test and oneway ANOVA were used to analyze the collected data in line with sub-problems. As a result of this research, the views of students on values education at school differ considerably depending on gender which differs in favor of girls, depending on their grade which differs in favor of 3rd grade, difference on students’ views, arising out of whether the mother of the participant has an occupation or not, is in favor of those whose mothers do not have an occupation

Anahtar Kelimeler

Values education, school environment, students’ opinion

Kaynakça

• Aktepe, V. (2010). İlköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde “yardımseverlik” değerinin etkinlik temelli öğretimi ve öğrencilerin tutumlarına etkisi. (Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Arweck, E. and Nesbitt, E. (2003). Values education: The development and classroom use of an educational programme. British Educational Research Journal, Cilt 30, Sayı 2, s. 245-260.
• Aydın, M. Z. (2006). Ailede çocuğun ahlak eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Balcı, F.A. ve Yanpar Yelken, T. (2010).İlköğretim öğretmenlerinin değer kavramına yükledikleri anlamlar. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 39: 81-90.
• Coombs-Richardson, R. and Tolson H. (2005). A comparison of values rankings for selected American and Australian teachers. Journal of Research in International Education, 4, 263-277.
• Coşkun, Y. ve Yıldırım, A. (2009). Üniversite öğrencilerinin değer düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Haziran 2009. Cilt:V1, Sayı:I, 311-328.
• Çağatay, Ş.M. (2009). Öğretmen görüşlerine göre karakter eğitiminde ve karakter gelişiminde okulun rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Çalışkan, H. ve Sağlam, H.İ. (2012). Hoşgörü eğilim ölçeğinin geliştirilmesi ve ilköğretim öğrencilerinin hoşgörü eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, [Ek Özel Sayı], Bahar, 1431-1446.
• Çengelci, T., Hancı, B. ve Karaduman, H. (2013). Okul ortamında değerler eğitimi konusunda öğretmen ve öğrenci görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt: 11, No: 25, 33-56.
• Demirhan İşcan, C. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkiliği. (Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Yılmaz, K. (2008). Eğitim yönetiminde değerler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Doğanay, A. (2006). Değerler eğitimi. Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. (Editör: Cemil Öztürk). Anakara: Pegem A Yayıncılık.
• Genç, S. Z. ve Kalafat, T. (2008). Öğretmen adaylarının demokratik tutumları ile empatik becerilerinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 211-222.
• Gökçek, B. S. (2007). 5–6 yaş çocukları için hazırlanan karakter eğitimi programının etkisinin incelenmesi. (Doktora Tezi, Marmara üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Gömleksiz, M.N. (2004). “Lise öğrencilerinin toplumsal değerleri benimseme düzeyleri ve bu değerlerin kazandırılmasında karşılaşılan güçlükler,” Değerler ve Eğitimi Uluslar arası Sempozyum, 26-28 Kasım, İstanbul, s. 39.
• Gömleksiz, M.N. ve Cüro, E. (2011). Sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerlere ilişkin öğrenci tutumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2011, s.95-134.
• Gömleksiz, M.N. ve Kan, A.Ü. (2012). Eğitimde duyuşsal boyut ve duyuşsal öğrenme. Turkish Studies. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkishor Turkic Volume 7/1 Winter, p.1159-1177.
• Güngör, A. (1989). Lise öğrencilerinin özsaygı düzeylerini etkileyen etmenler. (Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Güzel Candan, D., ve Ergen, G. (2014). 3.Sınıf hayat bilgisi ders kitaplarının temel evrensel değerleri içermesi bakımından incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 134-161.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Katılmış, A. (2010). Sosyal bilgiler derslerindeki bazı değerlerin kazandırılmasına yönelik bir karakter eğitimi programının geliştirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kaya, E., Akıllı, M. ve Sezek, F. (2009). Lise öğrencilerinin çevreye karşı tutumlarının cinsiyet açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (18), ss. 43-54.
• Koç, S. (2016). Ortaokul öğretmenlerinin değerler eğitimi konusundaki görüşleri. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisİ, Cilt: 6, Sayı: 1, s. 377-396.
• Kropp, F.,Lavack, M. A. and Silvera, D. H. (2005). Valuesand collective self-esteem as predictors of consumer susceptibility to interpersonal influence among university students. International Marketing Review, Vol. 22 No. 1, pp. 7-33.
• Meydan, A. Aktepe, V. Ve Durmaz, A. (2015). Okul ortamında kazandırılması hedeflenen değerlere yönelik öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilgiler Eğitimi Dergisi, Cilt 2 Sayı 2, s. 43-54.
• Miller, T. W.,Kraus, R. F. and Veltkamp, L. J. (2005). Character education as a prevention strategy in school-related violence. Journal of PrimaryPrevention, 26, 455–466.
• Mindivanli, E. ve Aktaş, E. (2011). Sosyal bilgiler 6. sınıf müfredatında yer alan milli ve evrensel değerler. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı I-II (2011)
• Mok, M.C. and Flyyn, M. (2002). Determinants of students’ quality of school life: A path model, Learning EnvironmentsResearch, 5. 275-300.
• Özel, H., Yılmaz, G., Beyaz, İ., Özer, S., ve Şenocak,, E. (2009). İlköğretim okulları sınıf içi öğrenme ortamları üzerine bir araştırma. Elementary Education Online, İlköğretim Online, 8 (2), 493-498.
• Park, N. and Peterson, C. (2006). Character strengths and happiness among young children: Content analysis of parentaldescriptions. Journal of HappinessStudies, 7, 323–341.
• Sağlam, H. İ. (2010). İlköğretim öğrencilerinin bilinçli tüketiciliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10, 2481-2518.
• Sarı, M (2007). Demokratik Değerlerin Kazanımı Sürecinde Örtük Program: Düşük ve Yüksek Okul Yaşam Kalitesine Sahip İki İlköğretim Okulunda Nitel Bir Çalışma. (Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Şahin, T. ve Katılmış, A. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Değerler Eğitimi Öz-Yeterlilikleri. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi (ALEG), Cilt 2 Sayı 1, s. 1- 16.
• Thornberg, R. (2006). Hushing as a moral dilemma in the classroom. Journal of Moral Education, 35 (1), 89–104.
• Turan, C. ve Arslan, S. (2016). İlkokul öğrencilerinde evrensel ve insani değerlerin kazandırılma sürecinin, sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports &Science Education, volume 5, issue 1, s. 26-41.
• Türk, N. ve Nalçacı, A. (2011). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler programında verilen değerleri edinme düzeyleri (Erzincan Örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (2), 39-56.
• Yalar, T. (2010). İlköğretim sosyal bilgiler programında değerler eğitiminin mevcut durumunun belirlenmesi ve öğretmenlere yönelik bir program modülü geliştirme. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Yalar, T. ve Yanpar Yelken, T. (2011). Değerler eğitiminin iyileştirilmesi ile ilgili öğretmen görüşlerinin belirlenmesi ve bir program modülü örneğinin geliştirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Güz-2011 Cilt:10 Sayı:38 (079- 98).
• Yaman, E. (2012). Değerler Eğitimi, Ankara: Akçay Yayınları.
• Yardımcı, E. , Kılıç, G.,B. (2010), Çocukların gözünden çevre ve çevre sorunları, Elementary Education Online, İlköğretim Online, 9 (3), 1122-1136.
• Yazıcı, S. (2007). Değerler eğitimi. Çoluk Çocuk Dergisi, 66 (11), 48-51.
• Yazıcı, K. (2011). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının demokratik değerlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36 (159), 165-178.
• Yılmaz, K. (2007). İlköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin değerlere göre yönetim ile ilgili görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Güz, Sayı 52, ss: 639- 664.