ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇEVRE SORUNLARINI BİLİM DALLARI VE TERMODİNAMİK YASALARI İLE İLİŞKİLENDİRME DÜZEYLERİ

Yıl 2012, Cilt: 13 Sayı: 3, 19 - 46, 01.08.2012

Vahide Nilay Kırtak Neşet Demirci

Öz

Bu çalışmanın amacı; fizik, kimya ve biyoloji öğretmen adaylarının çevre sorunlarını hangi bilim dalları ile ilişkilendirdiklerini belirleyerek bu öğretmen adaylarının termodinamik yasalarını çevre sorunları ile ilişkilendirme düzeylerini araştırmaktır. Çalışmanın örneklemini, ölçüt örnekleme yoluyla seçilen 2009-2010 eğitim-öğretim yılında Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi’nde okuyan 245 fizik, kimya ve biyoloji öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aşamasında araştırmacı tarafından geliştirilen Çevre Sorunlarını Bilim Dalları ile İlişkilendirme Testi ÇSBİT , Kelime İlişkilendirme Testi KİT , ve Çevre Sorunlarını Termodinamik Yasalarını ile İlişkilendirme Testi ÇSTİT kullanılmıştır. ÇSBİT’ten elde edilen bulgulara göre fizik, kimya ve biyoloji öğretmen adaylarının çevre sorunlarını en fazla biyoloji ile ilişkilendirdikleri görülürken; bu ilişkilendirmeyi sırasıyla kimya, yer bilimi ve fizik takip etmektedir. Ayrıca “hava kirliliği” en önemli çevresel problem olarak düşünülmektedir. KİT ve ÇSTİT bulgularına göre, termodinamik ile çevre sorunları arasında enerji kirliliği ve termal kirlilik anlamında ilişki kurulamazken, öğretmen adaylarının termodinamik yasalarını çevre sorunlarına uygulamakta zorlandıkları da görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

termodinamik, termodinamik yasaları, çevre sorunları, çevre kirliliği

Prospective Teachers’ Levels of Associating Environmental Problems with Science Fields and Thermodynamics Laws

Öz

The purpose of present research is to designate the science fields that prospective teachers of physics, chemistry and biology departments associate environmental problems with and also to explore the level of association prospective teachers establish between thermodynamics laws and environmental problems. Research sampling is composed of 245 prospective teachers from physics, chemistry and biology departments during the academic year 2009-2010 in Balıkesir University, Necatibey Faculty of Education. In data-gathering stage Association Test of Environmental Problems with Science Fields ATEPSF , Word Association Test WAT , and Association Test of Environmental Problems with Laws of Thermodynamics ATEPLT developed by researcher have been employed. According to findings obtained from ATEPSF prospective teachers from physics, chemistry and biology departments associate environmental problems mostly with biology which is followed by chemistry, earth science and physics. Besides “air pollution” is considered to be the most critical environmental problem. As manifested by WAT and ATEPLT findings, prospective teachers have failed to establish a connection between thermodynamics and environmental problems as well as energy pollution and thermal pollution and that prospective teachers have experienced difficulty in practicing thermodynamics laws within the scope of daily environmental problems

Anahtar Kelimeler

thermodynamics, thermodynamics laws, environmental problems, environmental pollution

Kaynakça

• Aydoğan, S., Güneş, B. & Gülçiçek, Ç. (2003). Isı ve sıcaklık konusunda kavram yanılgıları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 23(2), 111-124.
• Başer, M. & Çataloğlu, E. (2005). Kavram değişimi yöntemine dayalı öğretimin öğrencilerin ısı ve sıcaklık konusundaki yanlış kavramları”nın giderilmesindeki etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 29, 43-52.
• Buluş, Kırıkkaya, E. & Güllü, D. (2008). Fifth grade student’s misconceptions about heat- temperature and evaporation-boiling. İlköğretim Online. 7 (1), 15-27.
• Carlton, K. (2000). Teaching about heat and temperature. Physics Education, 35 (2), 101- 105.
• Çoban, G. Ü., Aktamış, H. & Ergin, Ö. (2007). İlköğretim 8.sınıf öğrencilerinin enerjiyle ilgili görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 15 (1), 175-184.
• Çepel, N. (2008). Ekolojik sorunlar ve çözümleri (3. Baskı), Ankara: Tübitak Popüler Bilim Kitapları.
• Erol, G. H. & Gezer, K. (2006). Prospective of elementary school teachers’ attitudes toward environment and environmental problems. International Journal of Environmental and Science Education. 1 (1), 65-77.
• Gökmen, S. (2007). Genel ekoloji (1.Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Gülay, H. & Ekici, G. (2010). MEB Okul Öncesi Eğitim Programının Çevre Eğitimi Açısından Analizi. Journal of Turkısh Science Education. 7 (1), 74-84.
• Harrison, A. G., Grayson, D. J. & Treagust, D. F. (1999). Investigating a grade 11 student’s evolving conceptions of heat and temperature. Journal of Research in Science Teaching, 36 (1), 55-78.
• Kaptan, S. (1973). Bilimsel araştırma teknikleri. Ankara: Rehber Yayınevi.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi (18.Baskı), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kocataş, A. (2003). Ekoloji-Çevre Biyolojisi (8. Baskı), İzmir: Ege Üniversitesi Basım Evi.
• Mansson, B. A. & McGlade, J. M. (1993). Ecology, thermodynamics and H.T. Odum’s conjectures. Oecologia,, 93, 582-596.
• Nesic, L. & Raos, M. (2006). Ecophysics and education. Physics, Chemistry and Technology. 4 (1), 101-112.
• Öztaş, F. (2005). Lise 9. sınıf öğrencilerinin madde döngüsü ve enerji akışı ile ilgili görüşlerinin saptanmasına yönelik bir araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi. 13 (2), 381-390.
• Sözbilir, M. (2002). Turkish chemistry undergraduate students’ misunderstandings of gibbs free energy. U. Chem. Ed. 6, 73-83.
• Smith, C. (2001). Environmental physics, routledge ıntroductions to environment series (2. Edition). London and New York.
• Svirezhev, Y. M. (2000). Thermodynamics and ecology. Ecological Modelling, 132, 11- 22.
• Şahin, K. & Gül, S. (2009). Ortaöğretim öğrencilerinin çevre bilgisi, davranışı ve duyarlılıklarının araştırılması: samsun örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi. 17(2), 541-556.
• Tokuya, I., Yamamoto, G. & Takashi, S. (2004). How Do Students Understand and Environmental Issues in Relation to Physics in Teaching and Learning of Physics in Cultural Contexts. (World Scientific Publication), Ed. Yunebae Park.
• Uzun, N., (2007). Ortaöğretim öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi ve tutumları üzerine bir çalışma, Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi.
• Uzunoğlu, S. (1994). Çevre Problemlerine Farklı Bir Bakış. Ekoloji, 12, 4-7.
• Ünal, S. & Dımışkı, E. (1999). UNESCO-UNEP himayesinde çevre eğitiminin gelişimi ve Türkiye’de ortaöğretim çevre eğitimi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 16 (17), 142-154.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.