İlkokul Öğrencilerine Yönelik Günlük Yaşam Durumlarında Karar Verme Becerileri Dereceli Puanlama Anahtarı Geliştirme Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 1, 370 - 400, 30.04.2024

Nurgül Erbağcı , Özlem Kaf

Öz

Bu araştırmanın amacı ilkokul 3. sınıf öğrencilerinin günlük yaşam durumlarında karar verme becerilerinin değerlendirilmesine yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracının geliştirilmesidir. Görüşme formu ve dereceli puanlama anahtarının hazırlanma sürecinde alan yazın taranmış, ölçme ve değerlendirme uzmanı ile iki oturumluk toplantı yapılmış ve uzman görüşlerine başvurulmuştur. Taslak form, araştırmacı tarafından 80 öğrenciyle bireysel görüşme yapılarak uygulanmış ve öğrenci cevapları dereceli puanlama anahtarı kullanılarak üç değerlendirici tarafından değerlendirilmiştir. Ölçme aracının geçerliliği, kapsam geçerlilik indeksi ve açımlayıcı faktör analizi; güvenirliği ise Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı ve Kendal’s W uyum katsayısı ile incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, ölçme aracının kapsam geçerliğini sağladığı; ölçme aracının tek boyutlu olduğu; puanlayıcılar arasında yüksek düzeyde uyum olduğu ortaya çıkmıştır. Bu araştırmanın sonucunda ilkokul 3. sınıf öğrencilerinin karar verme becerilerinin incelenmesine yönelik, 6 soruyu içeren görüşme formu ve 6 değerlendirme kriteri ve 4 değerlendirme düzeyini içeren bir ölçme aracı geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Karar verme becerisi, Dereceli puanlama anahtarı, Görüşme formu, İlkokul öğrencileri

Rubric Development Study for the Evaluation of Primary School Students' Decision-Making Skills for Daily Life Situations

Öz

The aim of this research is to develop a valid and reliable measurement tool for the evaluation of the decision-making skills of primary school 3rd grade students in their daily life situations. During the preparation process of the interview form and rubric, the literature was scanned, a two-session meeting was held with the assessment and evaluation specialist, and expert opinions were sought. The draft form was applied by the researcher through individual interviews with 80 students, and the answers of the students were evaluated by three evaluators using rubric. Validity of the measurement tool, content validity index and exploratory factor analysis; its reliability was examined with Pearson Product Moments Correlation Coefficient and Kendal's W coefficient of agreement. As a result of the analyzes made, it was determined that the measurement tool provided content validity; the measurement tool is one-dimensional; It was found that there was a high level of agreement between the raters. As a result of this research, an interview form containing 6 questions and a measurement tool containing 6 evaluation criteria and 4 evaluation levels were developed to examine the decision-making skills of primary school 3rd grade students.

Anahtar Kelimeler

Decision making skills, Rubric, İnterview Form, Primary school students

Kaynakça

• Adair, J. (2017). Karar verme ve Problem Çözme (Çev. N. Kalaycı ve G. Korkmaz). Ankara: Pegem Akademi.
• Akdaş, H. B. (2013). Sosyal Bilgiler dersinde güncel olaylardan yararlanmanın öğrencilerin karar verme becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Andrade, H. G. (1997). Understanding rubrics. Educational leadership, 54(4), 14-17.
• Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., ve Köklü, N. (2014). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 133-151.
• Byrnes, J. P. (2002). The development of decision-making. Journal of adolescent health, 31(6), 208-215.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Daft, R. L. (2015). Management. USA: Cengage Learning.
• Hicks, M. J. (1991). Problem solving in business and management: hard, soft and creative approaches. Springer Science.
• Karakaş, E. (1999). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin günlük yaşamlarındaki problemlerini ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Kutlu, Ö., Doğan, C. D. ve Karakaya, İ. (2017). Ölçme ve değerlendirme: Performansa ve portfolyoya dayalı durum değerlendirmesi. Ankara: Pegem Akademi.
• Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28, 563–575.
• Lee, S. W. F. (2011). Cognitive process mapping: Adapting cognitive task analysis to research and educational assessment of young children’s thinking skills in the classroom Yayınlanmamış Doktora Tezi, Otago Üniversitesi, Dunedin.
• Marzano, R. J. (1988). Dimensions of thinking: A framework for curriculum and instruction. The Association for Supervision and Curriculum Development, Alexandria,
• Moskal, B. M. (2000). Scoring rubrics: What, when and how?. Practical Assessment, Research, and Evaluation, 7(1), 3.
• Moskal, B. M., ve Leydens, J. A. (2000). Scoring rubric development: Validity and reliability. Practical assessment, research, and evaluation, 7(1), 10.
• Newell, J. A., Dahm, K. D. ve Newell, H. L. (2002). Rubric development and inter- rater reliability issues in assessing learning outcomes. Chemical Engineering Education, 36(3), 212-215.
• Özcan, A. F., ve Saydam, E. N. (2021). İlkokul birinci sınıf öğretmenlerinin Covid 19 salgın sürecinde ilk okuma yazma öğretimine yönelik algıları. Journal of Interdisciplinary Education: Theory and Practice, 3(2), 62-86.
• Parlak, B. ve Doğan, N. (2014). Dereceli Puanlama Anahtarı ve Puanlama Anahtarından Elde Edilen Puanların Uyum Düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 189-197.
• Pekdoğan, S. (2015). Karar verme becerileri eğitim programının 5-6 yaş çocuklarının karar verme becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Saaty, T. L. (2008). Decision making with the analytic hierarchy process. International journal of services sciences, 1(1), 83-98.
• Sefer, A. D. A., Baysal, Z. N., ve Nemli, B. D. (2017). İlkokul Öğrencileri İçin Marmara Karar Verme Beceri Algısı Ölçeğinin geliştirilmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education (IJTASE), 6(4).
• Sever, İ., ve Ersoy, A. (2019). İlkokul öğrencileri için karar verme becerisi ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(1), 662-692. Susar Kırmızı, F. ve Yurdakal, İ. H. (2021). Öğretmen Görüşlerine Göre Covid- 19 Salgınının Türkçe Eğitiminde Temel Dil Becerilerini Edinim Sürecine Etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 593-610.
• Swartz, R. J., ve Perkins, D. N. (2016). Teaching thinking: Issues and approaches. Routledge.
• Tunçeli H. İ., ve Zembat, R. (2017). Erken çocukluk döneminde gelişimin değerlendirilmesi ve önemi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(3), 1-12.