Çocuk Haftası (Child Week) Magazine and Its Analysis in Terms of Child Education

Yıl 2018, , 1765 - 1784, 15.09.2018

Ramazan Alabaş

https://doi.org/10.24106/kefdergi.3077

Cited By: 2

Öz

The purpose of this study is to introduce the children’s periodical called as Çocuk Haftası (Child Week) published by Tahsin Demiray and to examine this periodical from the point of children education. This research was carried out by document analysis technique method, which is one of the qualitative research methods. The documents of the research were 375 published volumes found in the Ankara National Library. All issues (374 ones) published between January 2, 1943 and February 25, 1950 and the publication dated October 30, 1942, which is numbered separately from the numbers of the magazines were examined in this research study. According to the results of the research, Tahsin Demiray, who was also the owner of Türkiye Basımevi (Turkey Press), determined Istanbul as the administrative center of the magazine and Turkey Press published the magazine. The articles within the periodicals were analyzed from the point of children education. It has been assigned that the content of the periodical is become intense in these categories called as “information on educational knowledge and children education, ethical values that children should have to and developing the reading culture and bringing the child in general knowledge”. Among these categories the category of “developing the reading culture and bringing the child in world knowledge” take more places. “Being patriotic, following rules, being respectful and honest, having the sense of responsibility, being helpful and sparing and obeying” are at the forefront among the ethical values that a child should have. 

Anahtar Kelimeler

children’s periodical, child education, çocuk haftası (child week) magazine, Tahsin Demiray

Çocuk Haftası Dergisi ve Çocuk Eğitimi Açısından İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı Tahsin Demiray tarafından yayımlanan Çocuk Haftası adlı çocuk dergisinin tanıtımını yapma ve dergiyi çocuk eğitimi açısından incelemektir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan doküman incelemesi yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın dokümanlarını ise Çocuk Haftası dergisinin Ankara Millî Kütüphane’de bulunan 375 sayısı oluşturmuştur. Araştırmada derginin 2 Ocak 1943 ile 25 Şubat 1950 tarihleri arasında yayımlanan bütün sayıları (374 sayı) ve dergi sayılarından ayrı olarak numaralandırılan 30 Ekim 1942 tarihli sayısı incelenmiştir.  Araştırmada elde edilen sonuçlara göre, Tahsin Demiray derginin idare merkezi olarak İstanbul’u belirlemiş ve dergiyi sahibi olduğu Türkiye Basımevi’nde basmıştır. Dergi içeriğinde yer alan yazıların çocuk eğitimi açısından analizi yapıldığında, dergi içeriğinin “eğitime yönelik bilgiler ve çocuk eğitimi, çocukların sahip olması gereken ahlaki değerler, çocukta okuma kültürünü geliştirme ve genel kültür amaçlı bilgiler kazandırma” kategorilerinde yoğunlaştığı ortaya çıkmıştır. Bu kategoriler içerisinde de “çocukta okuma kültürünü geliştirme ve genel kültür amaçlı bilgiler kazandırma” daha fazla yer tutmuştur. Dergide, çocuğun sahip olması gereken ahlaki değerleri içerisinde ise “vatansever olma, kurallara uyma, çalışkan olma, saygılı olma, doğru/dürüst olma, sorumluluklarını bilme, yardımsever olma, tutumlu olma ve itaat etme” öne çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

çocuk dergisi, çocuk eğitimi, çocuk haftası dergisi, Tahsin Demiray

Kaynakça

• Akbayrak, K. (2014). Erken Cumhuriyet döneminde sosyalleşme aracı olarak süreli çocuk yayınları (Mektepli Gazetesi, Çocuk, Çocuk Sesi dergileri örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Alabaş, R. (2014). Cumhuriyet dönemi çocuk dergilerinin eğitim ve tarih anlayışı açısından incelenmesi (1928-1950) (Yayımlan-mamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Alabaş, R. ve Kamer, S.T. (2016). Afacan Çocuk Gözü dergisi ve çocuğun vatandaş olarak eğitimi. Turkish Studies -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic- (Prof. Dr. Hayati Akyol Armağanı), 11(3), s.77-92.
• Altunbay, M. ve Önal, A. (2018). Kültürel kimlik inşasında çizgi roman: Karşılaştırmalı bir inceleme (Red Kit ve Tommiks örneklemi). Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(16), s.333-349.
• Asar, A. ve Yeşilyurt, E. (2017). Çocuk Haftası dergisinin çocuk edebiyatı açısından incelenmesi. Karaelmas Journal of Educati-onal Sciences, 5, s.296-315.
• Ata, B. (2008). 1943’teki İkinci Millî Eğitim Şurasının tarih eğitimi kararlarından birinin uygulanması: Bir histomap’in yapım öyküsü, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8 (2), s.335-353.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), p.27-40.
• Chic, K. A. & Hunter, M. W. (2009). An analysis of human images and advertisements. Language and Literacy, 11(1), p.1-25.
• Çocuk Haftası, (1942). Sayı 1, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
• Çocuk Haftası, (1943-1950). 1-374. Sayılar, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
• Davulcu, E. ve Temel, M. (2016). 1923-1926 Yıllarında yayınlanan Yeni Yol dergisi ve dergide yayınlanan “Cumhuriyet” konu-lu yazılar üzerine bir inceleme. The Journal of Academic Social Science Studies, 42, s.113-126.
• Dedik, B. (2011). “Afacan” çocuk dergisindeki metinlerin Türk aydınlanması açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Demirci, H. A. (2013). Prens Sabahaddin yolunda bir Türk milliyetçisi: Tahsin Demiray ve çok partili siyasî hayata geçiş süreci içinde Ziya Gökalp eleştirisi. Liberal Düşünce, 71, s.187-201.
• Duman, D. ve Doğdu, M. (2010). 1930-1950 dönemi çocuk dergilerinde yurttaşlık bilinci gelişimi kapsamında ulus-devlet algısı-nın sağlanması: ‘Türk Çocuğu - Cumhuriyet Çocuğu’. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 9(20-21), s.157-170.
• Ergün, M. (1992). Eğitim ve toplum (eğitim sosyolojisine giriş) (2. bs.). Ankara: Ocak Yayınları.
• Ertürk, R. (1987). Tahsin Demiray basınımızda ve sosyolojide yeri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ertürk, R. (1989). Cumhuriyet döneminde bir Le Playcı: Tahsin Demiray, Sosyoloji Dergisi, 3(1), s.107-146.
• Fraenkel, J., Wallen, N., & Hyun, H.H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). Boston: McGraw Hill.
• Gelişli, Y. (2013). Çocuk dergilerinde millî kimlik ile ilgili değerlerin sunuluşu. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, s.82-96.
• Gençel, Ş. (1984). Çocuk dergileri, Türkiye’de dergiler ve ansiklopediler (1849-1984) içinde (s.185-202). İstanbul: Gelişim Yay.
• Gurbetoğlu, A. (2006). II. Meşrutiyet döneminde yayımlanan çocuk dergilerinin eğitim açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Gutek, G. L. (1997). Eğitime felsefi ve ideolojik yaklaşımlar (N. Kale, çev.). Ankara: Pegem.
• Gürdal, A. (2004). Türkiye’de çocukluğun değişimi: Çocuk imgesinin Doğan Kardeş dergisi üzerinden okunması (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Hurn, C, J. (2016). Okulun imkan ve sınırları eğitim sosyolojine giriş (M. Sever, A. Kaysılı ve A. Soylu, çev.). Ankara: Pegem Akademi.
• Kür, İ. (1991). Türkiye'de süreli çocuk yayınları. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi.
• McCulloch, G. (2004). Documentary research in education, history and the social sciences. London: RoutledgeFalmer.
• Oğuzkan, A.F. (1997). Yerli ve yabancı yazarlardan örneklerle çocuk edebiyatı, Ankara: Emel Matbaacılık.
• Okay, C. (1999). Eski harfli çocuk dergileri. İstanbul: Kitapevi.
• Sarıkaya, M. (2010). Türk çocuk dergilerinde tarih 1918-1931. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 12, s.51-83.
• Sınar, A. (2006). Türkiye’ de çocuk edebiyatı çalışmaları. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 4(7), s. 175-225.
• Sucu, İ. (2014). Türk sosyoloji tarihinde ‘sosyal bilim’ ekolü (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Şimşek, H. (2002). Tanzimat ve Mutlakıyet dönemi çocuk dergilerinin eğitim açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tutel, E. (1997). Bizim yokuşta mektep gibi bir yayıncılık müessesesi Türkiye Yayınevi. Tarih ve Toplum, 28(164), s.90-98.
• Yapar, A. (1999). Fransa ve Türkiye'de dergicilik olgusu ve kadın dergilerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış doktora tezi), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yavrutürk (1942). 40-44. Sayılar, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, S. ve Zeynel, B. K. (2010). TBMM albümü 1920-2010 2. cilt 1950-1980, Ankara: TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Mü-dürlüğü Yayınları https://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt2/index.html adresinden erişildi.
• Yılmaz, M. ve Duman, T. (2018). TRT Çocuk Dergisi’nde milli bir değer olarak “vatan-vatanseverlik” değeri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), s.639-657.
• Yinilmez Akagündüz, S. (2017). Cumhuriyet’in ilk yıllarından günümüze ders kitaplarında ahlak eğitimi. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 26, s.149-180.