Genel Fizik Laboratuvarı-II Dersinde Kullanılan Proje Tabanlı Öğretim Yönteminin Öz-Yeterlik, Tutum ve Başarıya Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 24 Sayı: 2, 511 - 534, 15.07.2016

Ayşe Sert Çıbık Elvan İnce Aka Kadriye Kayacan

Öz

Bu araştırmada, Proje Tabanlı Öğretim (PTÖ) uygulamalarının fen bilgisi öğrencilerinin fiziğe yönelik öz-yeterlik, fiziğe yönelik tutum ve başarıya etkisi araştırılmıştır. Ayrıca öğrencilerin uygulanan yönteme ilişkin görüşleri tespit edilmiştir. Araştırma için 2013-2014 eğitim-öğretim yılı bahar dönemi Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı 1. sınıfta yer alan iki şubeden biri rastgele seçilmiş ve uygulamalar bu şubedeki toplam 43 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Yarı deneysel desen ile betimsel analiz tekniğinin kullanıldığı araştırmada veri toplama araçları olarak; Fizik Öz-Yeterlik Ölçeği, Fizik Dersi Tutum Ölçeği, Elektrik Akımı Kavram Testi ve açık-uçlu anket kullanılmıştır. Araştırmada; PTÖ yönteminin öğrencilerin öz-yeterliklerine etkisi olmadığı, tutum ve başarılarını artırdığı gözlenmiştir. Eta-kare korelasyon katsayısı analizi sonunda uygulanan yöntemin başarıyı (µ2b=.33) ve tutumu (µ2t=.36) orta düzeyde etkilediği belirlenmiştir. Cinsiyet açısından ön-test öz-yeterlik, tutum ve başarı puanlarının farklılaşmadığı, öz-yeterlik dışında son-test puanlarının farklılaştığı belirlenmiştir. Son olarak öğrencilerin; Genel Fizik Laboratuvarı-II dersinin proje etkinlikleriyle yürütülmesinin faydalı olacağını, bu yöntemi tavsiye ettikleri, derse ilişkin bakış açılarını iyi yönde etkilediği yönünde düşüncelerinin olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Genel Fizik Laboratuarı, Proje Tabanlı Öğretim, Fiziğe Yönelik Öz-Yeterlik, Fiziğe Yönelik Tutum, Başarı

The Effect of The Project-Based Teaching Method Used in The Course of General Physics Laboratory-II on The Self-Efficacy, Attitude and Success

Öz

In this research, the effect of the Project-Based Teaching applications on science students’ self-efficacy and attitude towards physics and their success in the physics has been examined. Moreover, views of the students about the method that is being applied have been identified. For the research, one of the two groups composed of 43 first grade students in total who study in the Department of Science Teaching of the Education Faculty in Gazi University during the 2013- 2014 educational period is chosen randomly. In this research, in which quasi-experimental design and descriptive analysis techniques have been used, Physics Self-Efficacy Scale, Physics Attitude Scale and Electric Current Concept Test have been used as data collection tools along with open-ended survey. It is concluded in the research that Project-based teaching method has no effect on the students’ self-efficacy, but it has a positive effect on their attitude and success. At the end of eta-square correlation coefficient analysis it was determined that the applied method affected the success η2 (s)=.33 and the attitude η2 (a)=.36 moderately level. In terms of gender, it is revealed that there is not a meaningful difference among the self-efficacy, attitude and success scores of students that they get from the pre-test, on the other hand, there is a meaningful difference among the post-test scores for the variables except the self-efficacy. Furthermore, there was a meaningful positive relationship between the scores of post-test selfefficacy and attitude. Lastly, as a result of the students’ views about the method, it is revealed that it will be useful to carry out the course of General Physics Laboratory-II through the project activities, they suggest the use of applications about this method and it is also concluded that this method affects their views about the course positively.

Anahtar Kelimeler

General physics laboratory, Project-based teaching, Self-efficacy towards the physics, Attitude towards the physics, Physics success

Kaynakça

• Abak, A., Eryılmaz, A., & Fakıoğlu, T. (16-18 Eylül 2002). Üniversite öğrencilerinin fizikle ilgili seçilmiş duyuşsal karakteristikleri ile fizik başarılarının ilişkisi. V. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi. ODTÜ. http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek-5/b_kitabi/PDF/Fizik/Bildiri/ t101d.pdf 11.02.2008 tarihinde indirilmiştir.
• Akdeniz, A. R., Pektaş, U., & Yiğit, N. (2000). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin temel fizik kavram- larını anlama düzeyi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 5-14.
• Altun Yalçın, S., Turgut, Ü., & Büyükkasap, E. (2009). Proje tabanlı öğretim yönteminin öğrencile- rin elektrik konusu akademik başarılarına, fiziğe karşı tutumlarına ve bilimsel işlem becerilerine etkisinin incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 1(1), 81-105.
• Ayas, A., Çepni, S., & Ayvacı, H. Ş. (2011). Fen ve teknoloji öğretimi. S. Çepni (Ed). Fen ve teknolo- ji derslerinde öğrencileri aktif kılan yöntem, teknik ve modellemeler. Ankara: Pegem Akademi.
• Aydın, S. (2012). Proje tabanlı öğrenme ortamlarının biyoloji öğretmen adaylarının öz düzenleme seviyeleri ve öz-yeterlik inançları üzerine etkisi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Azar, A., Presley, A. İ., & Balkaya, Ö. (2006). Çoklu zekâ kuramına dayalı öğretimin öğrencilerin başarı, tutum, hatırlama ve bilişsel süreç becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fa- kültesi Dergisi, 30, 45-54.
• Bandura, A. (1995). Exercise of personel and collective efficacy in changing societes, In A. Bandura (Ed.), Self-efficacy in Changing Societes, 1-45, New York: Cambridge University Press.
• Baran, M., & Maskan, A. (2010). The effect of project-based learning on pre-service physics teac- hers’ electrostatic achievements. Cypriot Journal of Educational Sciences, 5, 243-257.
• Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klasik ve test teorisi ve uygulaması. Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Blumenfeld, P., Soloway, E., & Marx, R. A. (1991). Motivating project based learning: Sustaining the doing supporting the learner. Educational Psychologist, 26, 369-398.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. (8. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Cerit Berber, N. (2008). İş-güç-enerji konusunun öğretiminde pedagojik-analojik modellerin kavramsal değişimin gerçekleşmesine etkisi: Konya ili örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Chin, C., & Chia, L. G. (2004). Implementing project work in biology trough problem based lear- ning. Journal of Biological Education, 38(2), 69-75.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Çakallıoğlu, S. N. (2008). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımına dayalı fen bilgisi öğretiminin akade- mik başarı ve tutuma etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Çakan, S. (2005). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının uygulandığı 6. sınıf matematik dersine ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Çalışkan, S., Selçuk, G. S., & Erol, M. (2007). Development of physics self-efficacy scale. Sixth Interna- tional Conference of the Balkan Physical Union, AIP Conference Proceedings, Vol: 899, p. 483-484.
• Çalışkan, S., Selçuk, G. S., & Özcan, Ö. (2010). Fizik öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançları: Cinsiyet, sınıf düzeyi ve akademik başarının etkileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 449-466.
• Delcourt, M. A., & Kinzie, M. B. (1993). Computer technologies in teacher education: The measure- ment of attitudes and self-efficacy. Journal of Research and Development in Education, 27, 35-41.
• Demirci, N. (2004). Öğrencilerin fiziğe giriş dersine karşı tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 33-40.
• Doppelt, Y. (2003). Implementation and assessment of project-based learning in a flexible environ- ment. International Journal of Technology and Design Education, 13, 255-272.
• Evin Gencel, İ., & Köse, A. (2011). Relationship between the prospective science teachers’ learning styles, learning and study strategies and self-efficacy beliefs in science teaching. Journal of Theory and Practice in Education, 7(2), 311-333.
• Freedman, M. P. (1997). Relationship among laboratory instruction, attitude toward science, and achievement in science knowledge. Journal of Research in Science Teaching, 34(4), 343-357.
• Glaser, K. W. (2000). Teacher development through project based learning: The Hollywood ele- mentary story. (ERIC Document Reproduction Service No. ED470905).
• Gülbahar, Y., & Tınmaz, H. (2006). Implementing project-based learning and e-portfolio assessment in an undergraduate course. Journal of Research on Technology in Education, 38(3), 309-327.
• Gültekin, M. (2007). Proje tabanlı öğrenmenin beşinci sınıf fen bilgisi dersinde öğrenme ürünlerine etkisi. İlköğretim Online, 6(1), 93-112.
• Hardal, Ö., & Eryılmaz A. (2004). Basit araçlarla yaparak öğrenme yöntemine göre geliştirilen elektrik devreleri ile ilgili etkinlikler. Eğitimde İyi Örnekler Konferansı, 17 Ocak 2004. http:// www.erg.sabanciuniv.edu/iok2004, 21.07.2014 tarihinde indirilmiştir.
• Hewitt, P. G. (1998). Conceptual physics (8th ed.). One Jacob Way, Reading, MA01867, USA: Addison Wesley Longman, Inc.
• İmer, N. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarı ve tutumuna etkisinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karasar, N. (2004). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaşarcı, İ. (2013). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi: Bir meta-analiz çalışması. Yüksek Lisans Tezi. Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Kesamang, M. E. E., & Taiwo, A. A. (2002). The correlates of the socio-cultural background of botswana junior secondary school students with their attitudes towards and achievements in science. International Journal of Science Education, 24, 919-940.
• Keskin, E. (2011). Proje tabanlı öğrenme yönteminin ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin başa- rı ve fen motivasyonlarına etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Kuşdemir, M., Ay, Y., & Tüysüz, C. (2013). Probleme dayalı öğrenmenin 10. sınıf “karışımlar” ünitesinde öğrenci başarısı, tutum ve motivasyona etkisinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fa- kültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 7(2), 195-224.
• Lazarowitz, R., & Tamir, P. (1994). Research on using laboratory instruction in science, in D. L. Gabel. (Ed.) Handbook of research on science teaching and learning (pp. 94-130), New-York: Macmillan.
• Lilian K. Y., & Li, A. (2012). Study of the attitude, self-efficacy, effort and academic achievement of cit- yu students towards research methods and statistics. Discovery–SS Student E-Journal, 1, 154-183.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd edition). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Morgil, İ., Güngör Seyhan, H., & Seçken, N. (2009). Proje destekli kimya laboratuvarı uygulama- larının bazı bilişsel ve duyuşsal alan becerilerine etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(1), 89-107.
• Moti, F., & Abigail B. (2004). Integrating alternative assessment in a project based learning course for pre- service science and technology teachers. Assessment and Evaluation in Higher Education, 29(1),41-61.
• Osborne, J., Simon, S., & Collins, S. (2003). Attitudes towards science: A review of the literature and its implications. International Journal of Science Education, 25(9), 1049-1079.
• Oskay Özyalçın, Ö., Erdem, E., & Yılmaz, A. (2009). Kimya laboratuvar uygulamalarının öğrenci- lerin kimyaya yönelik tutum ve başarılarına etkisi üzerine bir çalışma. Elektronik Sosyal Bilim- ler Dergisi, 8(27), 222-321.
• Panasan, M., & Nuangchalerm, P. (2010). Learning outcomes of project-based and inquiry-based learning activities. Journal of Social Sciences, 6(2), 252-255.
• Petersen, C. (2008). Project-based learning through the eyes of teachers and students: Investigating opinions of pbl in adult esl. Master of Arts Thesis, University of Victoria, Canada.
• Polacek, K. M., & Keeling, E. L. (2005). Easy ways to promote inquiry in a laboratory course the power of student questions. Journal of College Science Teaching, 35(1), 52-55.
• Senemoğlu, N. (2000). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Sert Çıbık, A. (2006). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının fen bilgisi dersinde öğrencilerin man- tıksal düşünme becerilerine ve tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı, Adana.
• Sert Çıbık, A. (2011). Elektrik akımı konusunda yanlış kavramalar ve bunların giderilmesinde ana- lojilerle desteklenmiş proje tabanlı öğrenme yönteminin etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sert Çıbık, A., & Yalçın, N. (2012). Analojilerle desteklenmiş proje tabanlı öğrenme yönteminin fen bilgisi öğrencilerinin fizik dersine yönelik tutumlarına etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 191-209.
• Sezgin, G., Çalışkan, S., Çallıca, H., & Erol, M. (2002). Fizik eğitiminde projeye dayalı laboratuar çalışma- larına yönelik öğrenci tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 59-63.
• Sönmez, G., Geban, Ö., & Ertepınar, H. (2001). Altıncı sınıf öğrencilerinin elektrik konusunda- ki kavramları anlamalarında kavramsal değişim yaklaşımının etkisi. Yeni Bin Yılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Tekin, H. (1993). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Yargı Kitap ve Yayınevi, Ankara.
• Tobin K. G. (1990). Research on science laboratory activities; In pursuit of better questions and answers to improve learning. School Science and Mathematics, 90, 403-418.
• Toprak, E. (2007). Proje tabanlı öğrenme metodunun ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin fen ve tekno- loji dersindeki akademik başarısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Treagust, D. F. (1988). Development and use of diagnostic tests to evaluate students’ misconception in science. International Journal of Science Education, 10(2), 159-169.
• Warner, A. K. (1996). Applied education in environmental science: An example from rough rock com- munity school on the Navajo Reservation. Unpublished Dissertation, Prescott College, Arizona.
• Weisgram, E. S., & Bigler, R. S. (2007). Effects of learning about gender discrimination on adoles- cent girls’ attitudes toward and interest in science. Psychology of Women Quarterly, 31, 262-269.
• Witt-Rose, D. L. (2003). Student self-efficacy in college science. An investigation of gender, age and academic achievement. A Research Paper. http://www.uwstout.edu./content/lib/ thesis/2003/2003wittrosed.pdf. 17.07.2014 tarihinde indirilmiştir.
• Yaman, S., Cansüngü, Koray Ö., & Altunçekiç, A. (2004). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeylerinin incelemesi üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 355-366.
• Yıldırım, H. İ., Yalçın, N., Şensoy, Ö., & Akçay, S. (2008). İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin elekt- rik akımı konusunda sahip oldukları kavram yanılgıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 67-82.
• Zhu, Z. (2007). Learning content, physics self-efficacy, and female students’ physics course taking. International Education Journal, 8(2), 204-212. Ek: Tablo 7. Öğr Haftalar 1 2 3 belirlenmesi 4 Tablo 7. Öğr Haftalar 5
• Bilgilerin toplan ması 6 7 8 9 10