YAZILI ANLATIM PERFORMANSI VE ANLATIMDA KULLANILAN CÜMLELER ARASINDAKİ İLİŞKİ: 8. VE 11. SINIFLAR ÖRNEĞİ

Yıl 2015, Cilt: 23 Sayı: 3, 1147 - 1166, 15.09.2015

Mehrali Calp

Öz

Anlatımın temelinde anlamlı dil birlikleri olan kelime ve cümleler bulunmaktadır. Anlama ve anlatma becerisini geliştirmenin temelinde kelime ve cümle bilgisini geliştirme vardır. Bu çalışmada bir dil birimi olarak cümlenin yazılı anlatımla ilişkisi üzerinde durulmaktadır. Araştırmanın amacı, ortaokul 8. sınıf ve lise 11. sınıf düzeyindeki öğrencilerin yazılı anlatım performansları ile kompozisyonlarında kullandıkları cümleler arasında ilişki olup olmadığını ve bu ilişkinin sınıf düzeyine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir.Çalışma tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Çalışma kapsamında 8. sınıf ve 11. sınıf düzeyinden toplam 369 öğrenciye birer kompozisyon yazdırılmıştır. Sonuçlara göre 11. sınıf öğrencilerinin kompozisyon performansları 8. sınıflara göre daha yüksektir. 11. sınıf öğrencilerinin kompozisyonlarını daha fazla sayıda cümle kullanarak ve 8. sınıflara oranla daha uzun tuttukları görülmektedir. 11. sınıf öğrencilerin birbirine yakın sayıda basit ve birleşik cümle kullandıkları, 8. sınıfların ise birleşik cümleden daha çok basit cümle kullanmayı tercih ettiği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

kompozisyon, cümle, anlama, anlatım

RELATIONSHIP BETWEEN SENTENCES THAT USE IN THE COMPOSITION WITH WRITTEN EXPRESSION: EIGHTH GRADE AND ELEVENTH GRADE SAMPLE

Öz

On the basis of expression, there are words and phrases in meaningful language relationship. Improvement of the ability to comprehend and express requires knowledge of words and sentences. In this study, we focus on the relationship the sentence as a language unit and written words. The purpose of the study is to determine whether there is a relationship between middle school 8th grade and high school in the 11th grade level of students’ written expression performances and the sentences that they used in their compositions and whether it differs according to grade level of students. 8th grade from the 11th grade were asked to write a composition. According to the results, 11th grade students’ composition performances are higher than 8th grade ones. 11th grade students wrote longer compositions using more sentences than 8th grade students. It is observed that 11th grade students use simple and compound sentences, 8th grade students use simple sentences rather than compound sentences. With this study, the amount and type of sentences students use to improve their writing performances were found to be important.

Anahtar Kelimeler

Composition, sentence, comprehend, expression, grammar

Kaynakça

• Arıcı, A. F. (2008). Üniversite öğrencilerinin yazılı anlatım hataları. Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (2): 209-220.
• Arıcı, A. F. ve Ungan, S. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazılı anlatım ça- lışmalarının bazı yönlerden değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20: 317-327.
• Aşıcı, M. ve Mataracı, E. (1999). İlköğretim birinci kademede, öğrencilerin imla ve noktalama ile ilgili bilgi ve beceri düzeyi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6:106-115.
• Babacan, M. (2003). Türkçe eğitimi bölümü öğrencilerinin yazılı anlatım dersi sınav cevap kâğıtları ve dönem ödevi metinlerinde görülen ifade ve yazım yanlışları. Yaşadıkça Eği- tim, 79: 33-36.
• Bağcı, H. (2011). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin noktalama işaretleri ile yazım kurallarını uygulayabilme düzeyi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Li- terature and History of Turkish or Turkic, 6 (1): 672-684.
• Celce-Murcia, M. and Hiles, S. L. (1988). Techniques and Resources in Teaching Grammar. New York: Oxford University Pres.
• Delice, H. İ. (2012). Cümle Nasıl Tanımlanmalıdır? Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literatüre and History of Turkish or Turkic Volume 7(1):37-40.
• Ediskun, H. (1988). Türk Dil bilgisi (3. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Erdemir, A. ve Bayram, Y. (2005). Amasya’daki ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin imlâ kurallarını kullanma düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Milli Eğitim Bakanlığı Yayın- ları, 171: 140-155.
• Ergin, M. (1995). Türkçe ve Dil Bilgisi Öğretimi. Türk Kültürü, 33(382): 65-67.
• Göçer, A. (2008). Türkçe Dil Bilgisi Öğretiminde Çözümleme Yönteminin Kullanımı. Musta- fa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10): 101-120.
• Güneş, F. (2011). Dil Öğretim Yaklaşımları ve Türkçe Öğretimindeki Uygulamalar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15): 123-148.
• Güneş, F. (2013). Dil Bilgisi Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar. Uluslararası Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(7): 71-92.
• Hutchinson, D., McCavitt, S., Rude, K., Vallow, D. (2002). Improving Student Achievement through Grammar Instruction. Unpublished master dissertation, Saint Xavier University, Chicago, Illinois. İşcan, A. (2007). İşlevsel Dil Bilgisinin Türkçe Öğretimindeki Yeri, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1: 253-258.
• Kavcar, C., Oğuzkan, F., Sever, S. (1995). Türkçe Öğretimi. Ankara: Engin Yayınları.
• Korkmaz, Z. (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
• Marchisan, M. L. and Alber, S. R. (2001). The write way: tips for teaching the writing process to resistant writers. Intervention in School and Clinic, 36(3):154-162.
• Özbay, M. (1995). Ankara merkez ortaokullarındaki üçüncü sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerileri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Vygotsky, L. S. (1998). Düşünce ve Dil, (Çev: S. Koray), İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.