OKUL MÜDÜRLERİNİN BAKIŞ AÇISIYLA OKUL MÜDÜRLÜĞÜ

Yıl 2014, Cilt: 22 Sayı: 1, 1 - 24, 15.01.2014

Hasan Demirtaş Niyazi Özer

Öz

Bu araştırma ile okul müdürlerin kendilerini ve görevlerini nasıl algıladıkların onların görüşlerine dayalı olarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma desenine uygun olarak tasarlanan çalışmada verilerin elde edilmesi için farkında olduğumuz ancak derinlemesine ve ayrıntılı bir anlayışa sahip olmadığımız olgulara odaklanılmasını sağlayan olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, odak grup görüşmesi tekniği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmaya katılan okul müdürleri; (1) Müdür okulun lideri olmalıdır. (2) Okul müdürleri başarılı ve tercihen lisansüstü eğitim almış öğretmenler arasından seçilmeli ve müdür atamalarında kariyer basamakları sistemi oluşturulmalıdır. (3) Seçilen müdür adaylarının, hizmet öncesi bir eğitimden geçtikten sonra, deneyimli bir yönetici yanında iş başında yetiştirilmelerinin (usta-çırak ilişkisi) faydalı olacağı vb. yönünde görüşler ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Okul müdürü, müdür sorunları, müdür seçimi, müdür yetiştirme

SCHOOL PRINCIPALSHIP FROM THE PERSPECTIVES OF SCHOOL PRINCIPALS

Öz

The main objective of this study is to identify who the school principals are from their own perspectives and according to their views, to identify how they perceived themselves and their responsibilities. This study is a qualitative research and in order to acquire the data phenomenological method, which provides to focus on cases that we are aware of but do not have deep and detailed insight, was used. The data of the study was collected by focus group interview technique. School principals in the study, expressed their ideas as follows; 1) A principal should be leader of the school. 2) School principals should be selected among teachers who are preferably successful and have master degree and career steps system should be created. 3) Selected candidate principals expressed their ideas about the benefit of on-job training (mentor-apprentice system) with an experienced administrator after the in-service training course.

Anahtar Kelimeler

Principal, principal selection, training principals

Kaynakça

• Açıkalın, A. (1980). Orta dereceli okul öğretmenlerinin atama, yer değiştirme ilkeleri ve amaçları, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi.
• Açıkalın, A. (1998). Teknik ve toplumsal yönleriyle okul yöneticiliği. Ankara: Pegem A Ya- yıncılık.
• Ağaoğlu, E., Altınkurt, Y., Yılmaz, K., & Karaköse, T. (2012). Okul yöneticilerinin yeterlikle- rine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya ili). Eğitim ve Bilim, 37(164), 159-175.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştır- ma yöntemleri spss uygulamalı. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Aslanargun, E. (2007). Modern eğitim yönetimi anlayışına yönelik eleştiriler ve postmodern eğitim yönetimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 13(50), 195-212.
• Aslanargun, E. ve Bozkurt, S. (2012). Okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştığı sorun- lar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 349 -368.
• Balcı, A. (1993). Etkili okul kuram, uygulama ve araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi Eği- tim Bilimleri Fakültesi.
• Balcı, A. (2002). 21. Yüzyıl eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi sempozyumu, A. Ü. Eğitim Bilimleri Fak. Yayınları, No. 119.
• Balcı, A. (2005). Açıklamalı eğitim yönetimi terimleri sözlüğü. Ankara: Tek Ağaç Basım Ya- yım.
• Balyer, A., ve Gündüz, Y. (2011). Değişik ülkelerde okul müdürlerinin yetiştirilmesi: Türk eğitim sistemi için bir model önerisi. Kuramsal Eğitimbilim, 4 (2), 182-197.
• Beauchamp, L., & Parsons, J. (2012). Instructional leadership in Alberta: Research Insights from five highly effective schools. AASA Journal of Scholarship and Practice, 8(4), 41- 50.
• Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilim- sel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Caldwell, B., Calnin, T., & Cahill, W. P. (2003). Mission possible? An international analysis of headteacher/principal training. In N. Bennett, M. Crawford, & M. Cartwright (Eds.), Effective educational leadership (pp. 111–130). London: Open University.
• Cowie, M., & Crawford, M. (2007). Principal preparation–still an act of faith?. School Lea- dership and Management, 27(2), 129-146.
• Çelikten, M. (2004). Bir okul müdürünün günlüğü. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 123-135.
• Çelikten, M., ve Y. Yeni (2004). Okul müdürlerinin liderlik ve yöneticilik özelliklerinin cinsi- yet açısından değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(2), 305-314.
• Çınkır, S. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları: Sorun kaynakları ve destek strate- jileri. İlköğretim Online, 9(3), 1027-1036.
• Darling-Hammond, L., LaPointe, M., Meyerson, D., Orr. M. T., & Cohen, C. (2007). Pre- paring school leaders for a changing world: Lessons from exemplary leadership deve- lopment programs. Stanford, CA: Stanford University, Stanford Educational Leadership Institute.
• Eren, E. (1991). Yönetim ve organizasyon. İstanbul: İşletme İktisadı Enstitüsü Yayınları.
• Feng, D. (2003). Principal training and development in the People’s Republic of China: Ret- rospect and prospect, Hallinger, P. (Ed.), Reshaping the landscape of school leadership development: A global perspective, Swets & Zeitlinger, Lisse, pp. 206-216.
• Gareis, C. R. ve Tschannen-Moran, M. (2005). Cultivating principals’ sense of efficacy: Sup- ports that matter. Paper to be presented at the annual meeting of the UniversityCouncil for Educational Administration, Nashville, TN. http://coe.ksu.edu/ucea/2005/Tschanne- nUCEA2005.pdf
• Given, L. M. (Ed.) (2008). The Sage encyclopedia of qualitative research methods. Thousand Oaks, California: Sage Publications.
• Goldring, E. B., ve Pasternack, R. (1994). Principals’ coordinating strategies and school effec- tiveness. School Effectiveness and School Improvement, 5(3), 239-253.
• Hallinger, P. (2003). The emergence of school leadership development in an era of globaliza- tion 1980-2002, Hallinger, P. (Ed.), Reshaping the landscape of school leadership deve- lopment: A global perspective, Swets & Zeitlinger, Lisse, pp. 3-22.
• Hatch, J. A. (2002). Doing qualitative research in educational settings. Albany: State Univer- sity of New York Press.
• Işık, H. (2003). Okul müdürlerinin yetiştirilmesinde yeni bir model önerisi. Hacettepe Üniver- sitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 24, 206-211.
• Karip, E. ve Köksal, K. (1999). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi, Eğitim Yönetimi, 18, 193- 207.
• Karstanje, P., & Webber, C. F. (2008). Programs for school principal preparation in East Eu- rope. Journal of Educational Administration, 46(6), 739-751.
• Korkmaz, M. (2005). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi: sorunlar – çözümler ve öneriler. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3) 237-252.
• Lashway, L. (2003). Role of the school leader: Trends and issues. Journal of Curriculum and Supervision, 18(3), 240-58.
• Leithwood, K. A., ve Riehl, C. (2003). What we know about successful school leadership. Philadelphia, pa: Laboratory For Student Success, Temple University.
• Miles, M. ve Huberman, A. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Tho- usand Oaks, CA: Sage Publication.
• National College for School Leadership [NCSL]. (2013). A guide to recruiting and selecting a new headteacher.
• http://www.nationalcollege.org.uk/docinfo?id=181155&filename=a-guide-to-recruiting-and- selecting-a-new-headteacher.pdf
• Özden, Y. (1998). Eğitimde dönüşüm, Ankara: PEGEM.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods (3rd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Pashiardis, P. (1997). Towards effectiveness: what do secondary school leaders in Cyprus need?, Journal of Inservice Education, 23(2), 267-282.
• Silverman, D. (2006). Interpreting qualitative data. London: Sage Publications.
• Southern Regional Education Board (2003). Good principals are the key to successful scho- ols: Six strategies to prepare more good principals. Atlanta, GA: Author. Eric Document Number: ED478010
• Şimşek, H. (2002). Türkiye’de eğitim yöneticisi yetiştirilemez “Konuşma Metni”, 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, A. Ü. Eğitim Bilimleri Fak.
• Şimşek, H. (2004). Eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi: Karşılaştırmalı örnekler ve Türkiye için öneriler. http://www.hasansimsek.net/pdf%20makale%20metinleri.html
• Şişman, M. (2002). Öğretim liderliği. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Şişman, M., S. Turan. (2004). Eğitim ve okul yönetimi. Eğitim Kurumları Yönetici Adayları Seçme Sınavına Hazırlık Ve Yetiştirme El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Thody, A., Papanaoum, Z., Johansson, O. ve Pashiardis, P. (2007). School principal preparati- on in Europe. International Journal Of Educational Management, 21(1), 37-53.
• Turan, S. (2007). İşini bil okuluna sahip ol. Bir İnsan Olarak Okul Müdürü. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Turan, S. ve Şişman, M. (2000). Okul yöneticileri için standartlar: Eğitim yöneticilerinin bilgi temelleri üzerine düşünceler. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (4), 68-87.
• Turan, S., Yıldırım, N., ve Aydoğdu, E. (2012). Okul müdürlerinin kendi görevlerine ilişkin bakış açıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(3), 63-76.
• Yan, W. ve Ehrich, L. C. (2009). Principal preparation and training: a look at China and its issues. International Journal of Educational Management, 23(1), 51-64.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Wildy, H., Clarke, S. R. P., ve Slater, C. (2007). International perspectives of principal pre- paration: how does Australia fare? Leading & Managing Special Edition, 13(2), 1–14.
• Wildy, H., Clarke, S., Styles, I., ve Beycioglu, K. (2010). Preparing novice principals in Aust- ralia and Turkey: How similar are their needs?. Educational Assessment, Evaluation and Accountability, 22(4), 307-326.