TANZİMAT FERMANI’NIN ARKA PLANI

Yıl 2014, Cilt: 22 Sayı: 1, 321 - 338, 15.01.2014

Yavuz Özdemir Erol Çiydem Elif Aktaş

Öz

Türk yenileşme tarihinin miladı olarak kabul edilen Tanzimat Dönemi, imparatorluk sürecinde 1839-1876 yılları arasındaki yeniden yapılanma olarak adlandırdığımız zaman dilimine verilen addır. Söz konusu süreç “Tanzimat Fermanı” ya da “ Gülhane Hatt-ı Hümâyûnu” adlarına sahip bir fermanla başlamıştır. Ne yazık ki, bir döneme damgasını vuran bu fermanın oluşum şartları ve etkilenmeler yeteri kadar irdelenmiş değildir. Bu çalışmamızın amacı da mümkün olduğu kadarıyla zikrettiğimiz yetersizlikleri gidermektir.

Anahtar Kelimeler

Tanzimat, modernleşme, ıslahat

BACKGROUND OF TANZIMAT EDICT

Öz

Accepted as turning point of history of Turks reform, Tanzimat period is the name given to the restructuring process between the years 1839 and 1876 in the process of Empire. The process had begun with names of “Tanzimat Edict” or “Gülhane Hatt-ı Hümâyûnu”. Unfortunately, the influences and formation conditions of this edict which hit its mark to a period have not been examined sufficiently Already, purpose of this study ıs to eliminate as far as possible inadequacies, we referred.

Anahtar Kelimeler

Tanzimat, modernization, reform

Kaynakça

• Akyıldız, A. (1993). Tanzimat Dönemi Osmanlı Merkez Teşkilatında Reform 1839-1856. İs- tanbul: Eren Yayıncılık.
• Albayrak, S. O. (2010). Kameralizm. Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, yönetim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Seminer Çalışmaları. No: 9. 1-21.
• Berkes, N. (1978). Türkiye’de çağdaşlaşma. İstanbul: Doğu-Batı Yayınları.
• Bilsel, C. (1999). Tanzimat’ın harici siyaseti. Tanzimat I içinde (s. 661-722). İstanbul.
• Birand, K. (1955). Aydınlanma Devri Devlet Felsefesinin Tanzimatta Tesirleri. Ankara: Son Havadis Matbaası.
• Gencer, B. (2012). İslam’da Modernleşme. (2. Basım). Ankara: Doğu Batı Yayınları
• Hülür, H. ve Akça, G. İmparatorluktan cumhuriyete toplum ve ekonominin dönüşümü. Türki- yat Araştırmaları Dergisi. 17 (bahar). 311-341.
• İnalcık, H. (2006). Tanzimat nedir?. H. İnalcık ve M. Seyitdanlıoğlu (Ed.). Tanzimat(Değişim Sürecinde Osmanlı İmparatorluğu) içinde (s. 13-35). Ankara: Phoenix yayınevi.
• Kalaycıoğlu, E. ve Sarıbay, A. Y. (1986). Tanzimat: modernleşme arayışı ve siyasal değişme. E. Kalaycıoğlu ve A. Y. Sarıbay (Ed.). Türk Siyasal Hayatı’nın Gelişimi içinde (s. 9-29). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Karal, E. Z. (2004) Büyük Osmanlı Tarihi. cilt I. Ankara: Türk Tarih Kurumu
• Karal, E. Z. (2006). Gülhane Hattı Hümâyûn’da Batı’nın Etkisi. H. İnalcık ve M. Seyitdanlı- oğlu (Ed.). Tanzimat(Değişim Sürecinde Osmanlı İmparatorluğu) içinde (s. 65-82). An- kara: Phoenix yayınevi.
• Karpat, K. H. (Derleyen). (2005). Osmanlı Geçmişi ve Bugünün Türkiye’si. (2. Basım). (Çev. S. Taner). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Kaynar, R. (1985). Mustafa Reşit Paşa ve Tanzimat. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Koçlar, B. ve Demir, Ş. (1999). Hukuki alanda osmanlıcılık düşüncesi(1839-1871). Osmanlı Ansiklopedisi. VII. 348-354.
• Lewıs, B. (2009). Modern Türkiye’nin Doğuşu. (Çev. B. Babür Turna). Ankara: Arkadaş Ya- yınevi
• Mardin, Ş. (2009). Türk Modernleşmesi. (19. Basım). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mumcu, A. (1987). Hukukçu gözüyle mustafa reşid paşa. Mustafa Reşid Paşa ve Dönemi Semineri Bildiriler(Ankara, 13-14 Mart 1985) içinde (s. 39-52). Ankara: Türk Tarih Ku- rumu.
• Okumuş, E. (1999). Türkiye’nin Laikleşme Serüveninde Tanzimat. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Ortaylı, İ. (1983). Tanzimat bürokratları ve metternich. Fehmi Yavuz’a Armağan, Ankara Üni- versitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları – 528
• Ortaylı, İ. (2010). Tanzimat adamı ve tanzimat toplumu. Osmanlı Düşünce Dünyası ve Tarih Yazımı içinde (s. 109-132). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Özdemir, Y. (2010). Türk İnkılâp Tarihi. Erzurum: Kültür Eğitim Vakfı Yayınevi.
• Seyitdanlıoğlu, M. (1996). Sadık rıfat paşa ve avrupa ahvaline dair risalesi. Liberal Düşünce. 3 (Yaz). 115-124.
• Shaw, J. S. (1968). Some aspects of the aims and achievements of nineteenth-century ottoman reformers. In William R. Polk and Rıchard L. Chambers (Eds.). Beginnings of Moderni- zation in The Middle East (pp. 29-39). Chicago: The University of Chicago Press.
• Stanley, L. P. (1988). Lord Stratford Canning’in Türkiye Anıları. (Çev. C. Yücel). Ankara: Yurt Yayınevi.
• Tuncer, H. (2008). Osmanlı-Avusturya İlişkileri (1789-1853). İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Tuncer, H. (1996). Metternich’in Osmanlı Politikası (1815-1848). İstanbul: Ümit Yayıncılık.
• Tunçay, M. (1989). Tanzimat fermanı. Tarih ve Toplum. 71(12). 10-11
• Türköne, M. (1995). Osmanlı Modernleşmesinin Kökleri. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Türköne, M. (2002). Tanzimat ne zaman başladı?. Türkler Ansiklopedisi. 14. 681-687.
• Ubicini, H. A. (1998). Osmanlı’da Modernleşme Sancısı. (Çev. C. Aydın). İstanbul: Timaş Yayınları. (Eserin orijinali 1851’de yayımlandı).
• Uğurlu, S. B. Ve Demirtaş M. (2010). Mehmet sadık rıfat paşa ve Tanzimat. History Studies. 2(1). 44-64.