ÖĞRETMEN ADAYLARININ NASIL YETİŞTİRİLDİKLERİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2014, Cilt: 22 Sayı: 1, 241 - 258, 15.01.2014

İdris Şahin

Öz

Öğretmenler mesleğin gereklerini yerine getirebilmeleri için, meslek öncesi eğitimde, belirli özelliklere sahip olarak yetiştirilmeleri gerekir. Yetiştirilecek öğretmeni tanımlayan bu özellikler, bir öğretmen modeli çizer. Bu model öğretmen yetiştirme program ve uygulamalarında yaşama geçirilmeye çalışılır. Bu bağlamda, bu çalışmanın amacı, nasıl bir öğretmen modeli ya da tipi yetiştirildiğini ortaya çıkarmaktır. Araştırma, Buca Eğitim Fakültesinde 21 anabilim dalında, 210 son sınıf öğrencisi üzerinden gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri açık uçlu sorularla toplanmıştır. Veri çözümlemede içerik analizi kullanılmıştır. Kategoriler katılımcıların ifadelerinden doğrudan alıntılar yapılarak açıklanmış ve kategorilere katılım frekansları hesaplanmıştır. Araştırmada ulaşılan sonuçlar; “geleneksel”, “demokrat- yenilikçi”, ”ortak anlayış yok” ve “diğer” temaları altında toplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, öğretmen adayı, öğretmen modeli, eğitim fakültesi

THE IDEAS OF PROSPECTIVE TEACHERS AS TO HOW THEY ARE TRAINED

Öz

In order for the teachers to fulfill the requirements of the profession, they should be trained in such a way that they will have certain characteristics during the pre-vocational period. These characteristics which define the prospective teachers make up a model teacher. This model is aimed to be realized in teacher training programs and practices. After all, the purpose of this research is to discern the model or the type of teacher that is aimed. The research was conducted on 210 seniors in 21 programs at Buca Faculty of Education. The data of the research was collected through open-ended questions. The content analysis technique was employed to analyze the data. The categories were explained through quotations from the expressions of the participants, and the frequencies of the categories were calculated. The results of the research were labeled as “traditional”, “democrat-innovative”, “no common idea” and “other”.

Anahtar Kelimeler

Education, prospective teacher, teacher model, faculty of education

Kaynakça

• Açıkgöz, K. Ü. (2003). Etkili öğrenme ve öğretme (4. baskı). İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
• Açıkgöz, K. Ü. (2002). Aktif öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psycho- logical Review, 84, 191–215.
• Başaran, M. (1999). Köy Enstitüleri: Kurtuluş Savaşı temeli üstünde tam bağımsız çağdaş bir toplum (345-358). 75Yılda eğitim. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi -Teknikler ve örnek çalışmalar-. Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Bruner, J. S. (1977). The process of education. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Büyükkaragöz, S. (1990). Demokrasi eğitimi. Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Yayınları.
• Cochran-Smith, M. ve Fries, M. K. (2001). Sticks, stones and ideology: the discourse of re- form in teacher education, Educational Researcher, 30(8), 3–15.
• Cole, P. G. ve Chan, K. S. (1994). Teaching Principles and Practice (2nd ed.). London: Pren- tice Hall Press.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry research design: choosing among five approaches (2nd ed.). London. Sage Publications.
• Day, C. ve Gu, Q. (2010). The new lives of teachers. London: Routledge.
• Demirel, Ö. (1999). Planlamadan değerlendirmeye öğretme sanatı. Ankara: Pegem A Yayın- cılık
• DPT (2010). Dokuzuncu kalkınma planı (2007-2013), <http://ekutup.dpt.gov.tr/ plan/plan9. pdf> (20.09.2010).
• Ertürk, S. (1970). On Yıl Öncesine Kıyasla Öğretmen Davranışları. Ankara: MEB Yayınları.
• Eşme, İ. (2009). Öğretmen Yetiştirmede Geri Adımlar. Yayımlanmamış araştırma raporu.
• Freire, P. (1991). Ezilenlerin Pedagojisi (Çev. Dilek hattaoğlu,Erol Özbek). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Hargreaves, D. H. {1975). Interpersonal relationships and education (2nd ed). London: Rout- ledge.
• Ilgaz, D. (1999). Köy Enstitüleri (311-344). 75 Yılda eğitim. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Kavak, Y. (1986). Eğitim fakültelerindeki öğretim elemanlarının yeterlilikleri ve eğitim ihti- yaçları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 35(1-2), 1-14
• Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 öğretim yılında uygulanmaya başlanan öğretmen yetiştir- me lisans programlarının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 203-218.
• Lavy, I. ve Shriki, A. (2008). Investigating changes in prospective teachers’ views of a ‘good teacher’ while engaging in computerized project-based learning. J Math Teacher Educa- tion, 11, 259–284.
• Miles, B. M. ve Huberman, A. M .(1994). Qualitative data analysis (2nd ed.), London: Sage Publications
• Morin, E. (2006). Geleceğin eğitimi için gerekli yedi bilgi (2. baskı). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 21,
• Oğuzkan, F. (1989). Demokrasi için eğitim. Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Öztürk, C. (1999). Cumhuriyet döneminde öğretmen yetiştirme (283-310). 75 Yılda eğitim. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Reichel, N. ve Arnon, S. (2009). A multicultural view of the good teacher in Israel. Teachers and Teaching: theory and practice, 15 (1), 59–85.
• Rubinton, N. (1980). Instruction in career decision making and decision-making styles, Jour- nal of Counseling Psychology, 27(6), 581-588.
• Sayılan, F. (2007). Küreselleşme ve eğitimdeki değişim (59-82). Küreselleşme ve Eğitim (Ya- yına hazırlayanlar: Ebru Oğuz ve Ayfer Yakar). Ankara: Dipnot Yayınları.
• Shulman, L. S. (1987). Knowledge and teaching: Foundations of the new reform. Harvard Educational Review, 57(1), 1–22.
• Sönmez, V. (1994). Eğitim felsefesi (3. baskı). Ankara: pegem.
• Strauss, A. & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques (2nd ed.). Newbury Park: SAGE Publications.
• Şişman, M. (2006). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Thandi, M. K. ve Sethi, P. (2009). Higher education- reforms in teacher education. The Inter- national Journal of Research and Review, 3, 50-56
• Üstüner, M. (2004). Geçmişten günümüze Türk Eğitim Sisteminde öğretmen yetiştirme ve günümüz sorunları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(7).
• Virta, A. (2002). Becoming a history teacher: observations on the beliefs and growth of stu- dent teachers. Teaching and Teacher Education 18, 687–698.
• Willcoxson, L. (1998). The impact of academics’ learning and teaching preferences on their teaching practice: a pilot study, Studies in Higher Education, 23(1), 59–70.
• Yılmaz, B. (2005). Öğretmenlik nasıl bir meslektir? (7-21). Öğretmenin Dünyası, (Ed. Ali Murat Sünbül), Odunpazarı Belediyesi Yayınları – 10, Ankara. Mikro Basım-Yayım-Da- ğıtım.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (2. baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YÖK (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007): Öğretmenin üniversi- tede yetiştirilmesinin değerlendirilmesi. Hazırlayanlar: Kavak Y; Aydın A; Altun A. S. Ankara: Yükseköğretim Kurulu Yayını-5.