Evaluation of The Secondary School Student’s Listening/Watching Self-Efficiency According to Various Factors

Yıl 2019, Cilt: 27 Sayı: 4, 1517 - 1527, 15.07.2019

Uğur Demircan , İ.seçkin Aydın

https://doi.org/10.24106/kefdergi.3119

Cited By: 4

Öz

Problem Status: In this study, the
self-efficiency perceptions of listening / watching skills of middle school
students were examined according to the variables such as class level, gender,
parental education status, and achievement score of Turkish lesson of the
previous year.

Method: The research is a descriptive
study on "Relational Screening Model". In the context of this model,
the research was carried out in a correlational research method depending on
the quantitative research. The "Listening Self- Efficiency Scale", which is valid and
reliable, has been used to determine listening / watching self- efficiency
levels of students. Confirmatory factor analysis was performed before the scale
was used to obtain additional evidence of validity and reliability of the
scale. The research was carried out on 748 middle school students in 6th, 7th
and 8th grade in İzmir.

Findings: As a result of the research,
listening according to sex was achieved as a result of the difference in
meaningfulness in favor of female students. According to the class level the
sixth grade has the highest listening self- efficiency, 8th grade has the
lowest listening self- efficiency. According
to parents' educational status it was concluded
that the listening self-efficacy of the students with high learning status of
their parents was also high. It was concluded that there was a positive
relationship between the achievement scores of the previous year Turkish lesson
and listening self- efficiency.

Results and Suggestions: The results obtained are
compared with the other studies in the area and interpreted. Some suggestions were made to the
field with the considering results

Anahtar Kelimeler

Listening, Watching, Self- Efficiency

Ortaokul Öğrencilerinin Dinleme/İzleme Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Öz

Problem Durumu: Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin
dinleme/izleme becerisine yönelik öz yeterlik algıları sınıf düzeyi, cinsiyet,
anne-baba eğitim durumu, önceki yıla ait Türkçe dersi başarı puanı gibi
değişkenlere göre incelenmiştir.

Yöntem: Araştırma, “İlişkisel Tarama Modeli”nde betimsel bir
çalışmadır. Bu model bağlamında araştırma, nicel araştırmaya bağlı olarak
korelasyonel araştırma yönteminde gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin dinleme/izleme
öz yeterlik düzeylerini belirlemek için geçerliği ve güvenirliği kanıtlanmış
“Dinleme Öz Yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek kullanılmadan önce
doğrulayıcı faktör analizi yapılarak ölçeğin geçerlik ve güvenirliğine ek kanıt
elde edilmiştir. Araştırma İzmir ilinde 6,7 ve 8. sınıflarda öğrenim gören 748
ortaokul öğrencisi üzerinde yapılmıştır.

Bulgular: Araştırma sonucunda cinsiyete göre dinleme öz
yeterliğinin kız öğrencilerin lehine anlamlı şekilde farklılaştığı; sınıf
düzeyine göre 6. sınıfların en yüksek, 8. sınıfların en düşük dinleme öz
yeterliğine sahip olduğu; anne-baba öğrenim durumuna göre veli eğitim durumu
yüksek olan öğrencilerin dinleme öz yeterliklerinin de yüksek olduğu; önceki
yıl Türkçe dersi başarı puanları ile dinleme öz yeterliği arasında olumlu yönde
bir ilişkinin olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Sonuç ve Öneriler: Elde edilen sonuçlar alandaki diğer
çalışmalarla karşılaştırılmış ve yorumlanmıştır, sonuçlardan hareketle alana
öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dinleme, İzleme, Öz-Yeterlik

Kaynakça

• Aktaş, Ş., & Gündüz, O. (2004). Yazılı ve sözlü anlatım kompozisyon sanatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Aydın, İ.S., Demircan, U. & İnnalı, Ö. (2015). Ortaokul öğrencilerinin dinleme/izleme öz yeterlik algılarına yönelik ölçek geliştirme çalışması. International Journal of Languages’ Education and Teaching, Özel Sayı, 1420-1435. Doi: 10.18298/ijlet.313.
• Aydın, İ.S., İnnalı, H. Ö., & Uyumaz, G., (2017). Üstbilişsel yazma stratejileri farkındalık ölçeği’nin geliştirilmesi ve psikometrik özel-liklerinin belirlenmesi. Turkish Studies. 12(25), 169-192.
• Bandura, A. (1994). Self-efficacy. in V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior. New York: Academic Press, 4, 71-81.
• Bandura, A. (2004). swimming against the mainstream: the early years from chilly tributary to transformative mainstream. Behaviour Research and Therapy, 42, 613–630.
• Baxter, L. C., Saykin, A. J., Flashman, L. A., Johnson, S. C., Guerin, S. J., Babcock, D. R., & Wishart, H. A. (2003). Sex differences in semantic language processing: a functional MRI study. Brain and language, 84(2), 264-272.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınevi.
• Coşkun, M. V. & Önkaş, N. A. (2004). İlk öğretimden orta öğretime geçişte Türkçenin önemi. Orta Öğretimde Yeniden Yapılanma Sempozyumu, 20-22. Ankara: M.E.B.
• Çelebi, H. M. (2008). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin olay ve düşünce yazılarına göre dinleme becerilerinin değerlendirilmesi (Muğla örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi.
• Çifçi, M. (2001). Dinleme eğitimi ve dinlemeyi etkileyen faktörler. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 165-177.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: PegemA.
• Demirel, Ö. (1999). İlköğretim okullarında Türkçe öğretimi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Dumanlı, M. (2014). Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım öz yeterlik inançlarının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Do-kuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ergenç, İ. Dil, beyin ve cinsiyet. Ankara Üniversitesi, 17 Haziran 2019 tarihinde https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/39266/mod_resource/content/0/7.%20Hafta.pdf adresinden erişildi.
• Ergin, A., & Birol, C. (2000). Eğitimde iletişim. Ankara: Anı Yayınları.
• Freud, S. (1977). Introductory Lectures on Psychoanalysis. WW Norton & Company.
• Göğüş, B. (1978). Orta dereceli okullarımızda türkçe ve yazın eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
• Gur, R. C., Alsop, D., Glahn, D., Petty, R., Swanson, C. L., Maldjian, J. A., ... & Gur, R. E. (2000). An fMRI study of sex differences in regional activation to a verbal and a spatial task. Brain and Language, 74(2), 157-170.
• Hall, G. S. (1916). Adolescence: Its psychology and its relations to physiology, anthropology, sociology, sex, crime, religion and edu-cation, 2, New York: D Appleton and Company.
• Hampleman, R. (1958). Comparison of listening and reading comprehension ability of 4th and 6th grade pupils. Elementary English, 31, 49-53.
• Herlitz, A., Airaksinen, E., & Nordström, E. (1999). Sex differences in episodic memory: the impact of verbal and visuospatial ability. Neuropsychology, 13(4), 590.
• Horgan, D. M. D. (1975). Language development: a cross-methodological study (Doctoral dissertation). Neuroscience. University of Michigan, Ann Arbor.
• Huttenlocher, J., Haight, W., Bryk, A., Seltzer, M., & Lyons, T. (1991). Early vocabulary growth: Relation to language input and gen-der. Developmental Psychology, 27(2), 236.
• İnnalı, H. Ö. (2014). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okur öz yeterliklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Jalongo, M. R. (1995). Promoting active listening in the clossroom. Childhood Education, 72, 13-18.
• Jaeger, J. J., Lockwood, A. H., Van Valin Jr, R. D., Kemmerer, D. L., Murphy, B. W., & Wack, D. S. (1998). Sex differences in brain regions activated by grammatical and reading tasks. Neuroreport, 9(12), 2803-2807.
• Johnson, K. O. (1951). The effect of classroom training upon listening comprehension. The Journal of Communication, 1, 57-62.
• Kaplan, H. (2004). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin dinleme becerileri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Lewin, K. (1951). Field theory in social science.
• Mackay, I. (1997). Dinleme becerisi. (Çeviri: Aksu Bora, Onur Cankoçak), Ankara: İlkkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri Ltd. Şti.
• Ozman, E., & Gürbüz, B. (2006). Yapılandırmacı öğrenme kuramı ışığında dinleme becerilerinin geliştirilmesine ve değerlendirilmesine yönelik bir örnek. Eğitimde Çağdaş Yönelimler III ‘Yapılandırmacılık ve Eğitimi Yansımaları Sempozyumu Bildiri Kitabı. 140-142.
• Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri II. Ankara: Öncü Kitap.
• Özbay, M. & Melanlioğlu, D. (2012). Türkçe öğretim programlarının dinleme becerisi bakımından değerlendirilmesi. Electronic Turkish Studies. 7(1), 87-97.
• Pajares, F. (2002). Overview of social cognitive theory and of self-efficacy. Emory University. 18 Haziran 2019 tarihinde http://people.wku.edu/richard.miller/banduratheory.pdf adresinden erişildi.
• Sever, S. (2000). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara: Anı Yayınları.
• Sever, S., (2011). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme (5. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Shaywitz, B. A., Shaywltz, S. E., Pugh, K. R., Constable, R. T., Skudlarski, P., Fulbright, R. K., ... & Gore, J. C. (1995). Sex differen-ces in the functional organization of the brain for language. Nature, 373(6515), 607-609.
• Sidekli, S. (2005). Ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin öğretici ve öyküleyici metinlere göre okuduğunu anlama becerilerinin sınan-ması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Snyder, C. R., & Lopez, S. (2002). Handbook of positive psychology, Oxford University Press US.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk psikoloji yazıları, 3(6), 49-74.
• Şahin, A. (2011). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin dinleme becerisi farkındalıklarının sosyo-ekonomik düzeye göre incelenmesi. Çankı-rı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 178-188.
• Taşgın, F. G. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının dinleme, konuşma, okuma ve yazma öz yeterlikleri ile öğrenme stillerinin incelen-mesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Ungan, S. (2007). Dinleme eğitimi. A Kırkkılıç, H Akyol (Ed.), İlköğretimde Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegema Yayınları.
• Uzun, L. Ş. (1996). Anlamlandırma sürecinde kimi eğilimler ve cinsiyet değişkeni. Dilbilim Araştırmaları Dergisi,7, 88-99. Ankara: Bizim Büro.
• Ürün Karahan, B. (2015). Ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin dinleme becerisi farkındalıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Ek Sayı 1, 107-115.
• Varlıoğlu, R. (2013). Matematik öğretmen adaylarının matematiğe ve öğretmenliğe ilişkin özyeterlilik algıları. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Wolff, F., Marsnik, N., Tacey, W., & Nichols, R. (1983). Perspective listening. Harcourt: Harcourt College Publishing.
• Yıldırım, H. (2007). İlköğretim 3. sınıf öğrencilerinin dinleme becerileri üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Yılmaz, V., & Çelik, H. E. (2009). LISREL ile yapısal eşitlik modellemesi-1. Ankara: PegemA.
• Yüksel, H. (2008). Etkili iletişim. Ankara: Pegem Yayınları.
• Zimmerman, B.J. (2000). Attainment of self-regulation: A social cognitive perspective. In M. Boekaerts, P.R. Pintrich, & M. Zeidner (Eds.), Handbook Of Self-Regulation. 13-39. San Diego CA: Academic Press.