AN INVESTIGATION ON GENERAL BIOLOGY LABORATORY APPLICATIONS IN TERMS OF THE VIEW OF PROSPECTIVE TEACHERS AND LECTURERS

Yıl 2006, Cilt: 14 Sayı: 2, 481 - 496, 01.10.2006

Selami Yeşilyurt

Öz

In this study, the attitudes of total 120 students attending science and mathematics teacher training course and 15 teachers from these courses, towards biological laboratory application and the difficulties which they have experienced in such applications were investigated. With this aim, a questionnaire composed of Likert type of questions and semi-open ended questions was administered to the participants. The results were analyzed by using SPSS 12.0. The results displayed some problems encountered with biology laboratory applications. In addition, it was found that generally the lecturers have more positive attitudes than the students in terms of their answers to the questionnaire and they think that laboratory application was getting more importance with the increase in their biology laboratory experience. Moreover, the results indicated that students were stressing the importance of running laboratory and theoretical courses together and improving the laboratories in terms of facilities and apparatuses. Finally, according to the results, it could be suggested that biology laboratory courses should be supported with use of technology and visual materials such as pictures, diagrams and individual working should be supported.

Anahtar Kelimeler

Biology laboratory, attitude, student, teacher

ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETİM ELEMANLARI GÖZÜYLE GENEL BİYOLOJİ LÂBORATUAR UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu çalışmada, biyoloji dersi lâboratuar uygulamaları dersine katılan toplam 120 İlköğretim Matematik ve Fen bilgisi Öğretmenliği öğrencileri ile bu dersleri yürüten 15 öğretim elemanının biyoloji lâboratuar uygulamalarına karşı tutumlarıyla uygulamada karşılaşılan güçlükler araştırılmıştır. Bunun için söz konusu örnekleme Likert tipi ve yarı açık uçlu sorulardan oluşan bir anket uygulanmıştır. Anketin analizi SPSS 12.0 paket programı yardımıyla yapılarak değerlendirilmiştir. Anket verileri biyoloji lâboratuarlarının yürütülmesine yönelik bazı problemlerin olduğunu ortaya çıkarmıştır. Anketteki ifadeler bakımından genel olarak öğretim elemanlarının öğrencilere göre daha olumlu tutum içerisinde oldukları bulunmuştur. Ayrıca öğrencilerde biyoloji lâboratuarlarıyla ilgili deneyim artışının lâboratuar uygulamalarının önemini daha da belirginleştirdiği görülmüştür. Öğrencilerin büyük bir çoğunluğu deneylerin teorik derslere paralel olarak yapılmasını istemiş ve araç-gereç eksikliğinin giderilmesinin önemi ve gerekliliği üzerinde durmuşlardır. Çalışma sonucunda, elde edilen bulgulara paralel olarak biyoloji lâboratuar çalışmalarının daha etkin ve istenen verimde olabilmesi için lâboratuarlarda konularla ilgili bol miktarda resim ve grafiklere yer verilmesi, bireysel çalışmalara mümkün olduğunca imkân tanınması ve yeni teknolojilerin kullanılması gerekliliği ile ilgili bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Biyoloji lâboratuarı, tutum, öğrenci, öğretim elemanı

Kaynakça

• Çakır Ö., Berberoğlu G., Alpsan D. ve diğerleri, Örnek Olaya Dayalı Öğrenme Yönteminin,Cinsiyetin ve Öğrenme Stillerinin Öğrencilerin Performanslarına, Biyoloji Dersine Karşı Tutumlarına, Akademik Bilgilerine ve Üst Düzey Düşünme Yeteneklerine Etkisi, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 16-18 Eylül 2002 ODTÜ Kültür Ve Kongre Merkezi Ankara Webden: http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek5/b_kitabi/PDF/Biyoloji/bildiri/t14.pdf (28.12.2004), 2002.
• Gallagher, S.A., Stepien, W.J., Implementing PBL in Science Classrooms. Science Education, N. 994. 136-146, 1995.
• Miller, J. D., Scientific Literacy. Paper presented at the Annual Meeting of the American Association for the Advancement of Science, San Francisco, CA., 1989.
• Taşkın Ekici F., Ekici E., Taşkın S., Fen Lâboratuarlarının İçinde Bulunduğu Durum, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 16-18 Eylül 2002 ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi Ankara Webden: http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek5/b_kitabi/PDF/Fen/Bildiri/t90d.pdf (28.12.2004), 2002.
• Driver, R., Guesnes, E., Tiberghien, A., Some Features of Children's Ideas and their Implications for Teaching. In Driver, R., Guesnes, E. et Tiberghien, A. (Eds.): Children's Ideas in Science
• Orbay M., Özdoğan T., Öner F. ve diğerleri, “Fen bilimleri lâboratuar uygulamaları I-II” Dersinde Karşılaşılan Güçlükler ve Çözüm Önerileri, Milli Eğitim Dergisi, sayı:157 (kış), Open University Press, Milton Keynes, 1985. webden: http://yayim.meb.gov.tr/yayimlar/157/orbay.htm (11.11.2004), 2003
• Shulman, L. S., Tamir, P., Research on Teaching in The Natural Sciences, In R. M. W. Travers (Ed.), Second Handbook of research on teaching
• Thorp, S. (ed.), Race, Equality and Science Teaching, Hatfield: Association for Science Education, 1991. (pp. 1098-1148), Rand McNally: Chicago, 1973.
• Rowntree, D., Assessing Students-how shall we know them? London: Harper and Row, 1996.
• Altınparmak, M., Nakipoğlu, M., Lise Biyoloji Lâboratuarlarında ‘’İşbirlikçi Öğrenme’’Yönteminin Tutum ve Başarıya Etkisi, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 16-18 Eylül 2002 ODTÜ Kültür Ve Kongre Merkezi Ankara, 2002. http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek-5/b_kitabi/PDF/Biyoloji/bildiri/t9d.pdf (28.12.2004)
• Dikmenli, M., Türkmen, L., Çardak, O., Üniversite Öğrencilerinin Biyoloji Lâboratuarlarında Mikroskop Çalışmaları İle İlgili Alternatif Kavramları, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 16-18 Eylül 2002 ODTÜ Kültür Ve Kongre Merkezi Ankara Webden: http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek5/b_kitabi/PDF/Biyoloji/bildiri/t17d.pdf (28.12.2004), 2002.
• Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D. ve diğerleri, Kimya Öğretimi. YÖK Yayınları, Ankara,1997http://www.kimyaokulu.com/rehberlik/orta_ogretimde_kimya_egitimi/unite8.zip (15.04.2005)
• Tezcan H., Günay S., Lise Kimya Öğretiminde Lâboratuar Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşleri, Milli Eğitim Dergisi, sayı:159, (yaz) webden: http://yayim.meb.gov.tr/yayimlar/159/tezcan-gunay.htm (28.12.2004), 2003.
• Soran, H., Özbaş, G., Devlet Liseleri, Özel Liseler ve Anadolu Liselerindeki Biyoloji Eğitiminin Karşılaştırılması, H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı 9, s.263-270, 1993.
• Şahin, N. V., Şahin B., Özmen, H., Liselerdeki Biyoloji Öğretmenlerinin Derslerini Deneylerle İşleyebilme ve Lâboratuar Kullanma Olanaklarının İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi IV. Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu. Beytepe, Ankara, 2000.
• Ceyhun, I., Karagölge, Z. İlköğretim Öğretmenlerinin Yetiştirilmesinde Fen Bilgisi Lâboratuarının Önemi, H. Ü. Eğitim Fakültesi IV Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu,Beytepe, Ankara, 2000.
• Ben-Zvi, R., Hofstein, A., Samuel, D. et al., The Attitude of High School Students to The Use of Filmed Experiments, Journal of Chemical Education, 53, 575-577, 1976.
• Bates, G.R., The Role of The Laboratory in Secondary School Science Programs, In M.B. Rowe (ed.), What research says to the science teacher, Vol. 1. Washington D.C: National Science Teachers Association, 1978.
• Hofstein, A., Lunetta,V.N., The Role of The Laboratory in Science Teaching: Neglected aspects of research, Review of Educational Research, 52, 201-217, 1982.
• Aydoğdu, C., Kimya Lâboratuar Uygulamalarında Karşılaşılan Güçlüklerin Saptanması, H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 15: 30-35, 1999.
• Ayas, A., Karamustafaoğlu, S., Sevim, S. ve diğerleri, Genel Kimya Lâboratuar Uygulamalarının Öğrenci ve Öğretim Elemanı Gözüyle Değerlendirilmesi. H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 23: 50-56, 2002.
• Özmen, H., Ayas, A., Kimya Öğretmenliği Öğrencilerinin Lâboratuar Uygulamalarında Karşılaştıkları Güçlüklerin Tespiti, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 12, sayı: 21, s. 1-7, 2001.
• Ekici E., Taşkın Ekici F., Uşak M. ve diğerleri, Fen Bilimleri Ders Uygulamalarında Lâboratuar Uygulama Öğretmeni, webden: http://www.fenokulu.net/labuyigret.htm, 21.11.2004.
• Yıldırım A., Kete R. Biyoloji Derlerinde Verimlilik ve Teknoloji Kullanımı, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 16-18 Eylül 2002 ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi Ankara Webden:http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek5/b_kitabi/PDF/Biyoloji/bildiri/t36d.pdf (28.12.2004), 2002.
• Çavaş B., Fen Eğitiminde Bilgi Teknolojilerinin Öğretimsel Kullanımları, Webden: http://web.deu.edu.tr/buca/fenbil/cavas/odev2.html, 28.12.2004.
• Collette, A.T., Chıappetta E.L., Science Instruction in The Middle Secondary Schools. (2ndEdition), USA: Merrill Publishing Company, 1989.
• Karamustafaoğlu, O., Fizik Öğretiminde Lâboratuar Uygulamalarının Yürütülmesinde Karşılaşılan Güçlükler, 19. TED Fizik Kongresi, Fırat Üniversitesi, Elazığ, 2000.