Investigation of Preschool Teachers' Use of Technology in Teaching in Terms of Technology SelfEfficacy Levels

Yıl 2021, Cilt: 29 Sayı: 3, 611 - 626, 01.09.2021

Ayşe Nur Aksan , Ali Yiğit Kutluca

Öz

Purpose: The aim of this research was to examine the purpose of preschool teachers' use of technology in teaching in terms of
technology self-efficacy levels. For this aim, the technology self-efficacy of preschool teachers was evaluated according to age,
professional seniority, and learning level independent variables.
Design/Methodology/Approach: The study is a mixed-method research in which quantitative and qualitative research patterns
are used together. Since the quantitative data in the data collection process were predominant, the explanatory mixed-method
was used. The working group of the study consisted of preschool teachers working in Istanbul. 80 preschool teachers were
included in the quantitative dimension of the research. Participants included in the qualitative dimension of the research were
identified through outlier sampling. According to this, teachers in the general sample group created for the research were
directed to the Use of Technology in Education Self-Efficacy Scale [TESS] developed by Doğru (2014). Then, four participants
with the highest and lowest scores from this scale were determined for the qualitative dimension. Semi-structured interview
questions developed by the researchers were directed to the determined sub-sample group. The statistical significance of the
difference between TESS scores of preschool teachers and independent variables was evaluated with the SPSS program. On
the quantitative data, respectively, Kolmogorov Smirnov normality test, descriptive statistics, and one-way analysis of variance
were carried out. Inductive content analysis was made in the analysis of qualitative data.
Findings: As a result of quantitative data analysis, it has been determined that all preschool teachers have firm self-efficacy
beliefs in technology use in teaching. In addition, it was found that the technology self-efficacy of preschool teachers did not
differ significantly according to age, professional seniority, and education level. On the other hand, findings obtained from
qualitative data analysis showed that teachers with high technology self-efficacy present their purpose of using technology in
a more purposeful and reasoned way.
Highlights: Teachers with high technology self-efficacy have referred to the themes of providing motivation, continuity,
participation, strengthening participation, and justification. These results are discussed based on the available literature, and
various recommendations are presented in the context of preschool education.

Anahtar Kelimeler

Preschool Education, Preschool Teacher, Technology, Self-efficacy, Technology Self-efficacy, Technology Use in Teaching

Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öğretimde Teknoloji Kullanım Amaçlarının Teknoloji Öz-Yeterlik Düzeyleri Açısından İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı okul öncesi öğretmenlerinin öğretimde teknoloji kullanım amaçlarının teknoloji öz-yeterlik düzeyleri açısından incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda okul öncesi öğretmenlerinin teknoloji öz-yeterlilikleri yaş, mesleki kıdem ve eğitim düzeyi bağımsız değişkenlerine göre değerlendirilmiştir. Araştırma nicel ve nitel araştırma desenlerinin bir arada kullanıldığı karma yöntem bir araştırmadır. Verilerin toplanması sürecindeki nicel veriler ağırlıkta olduğu için açıklayıcı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın evreni İstanbul’da görev yapmakta olan okul öncesi öğretmenlerinden oluşmaktadır. Araştırmanın nicel boyutuna 80 okul öncesi öğretmeni dâhil edilmiştir. Araştırmanın nitel boyutuna dâhil edilen katılımcılar aykırı durum örneklemesi aracılığıyla belirlenmiştir. Buna göre araştırma için oluşturulan genel örneklem grubundaki öğretmenlere, Doğru (2014) tarafından geliştirilen Eğitimde Teknoloji Kullanımı Öz Yeterlilik Ölçeği [ETKÖ] yöneltilmiştir. Ardından bu ölçekten en yüksek ve en düşük puan alan dörder katılımcı nitel boyut için belirlenmiştir. Belirlenen alt örneklem grubuna araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme soruları yöneltilmiştir. Okul öncesi Öğretmenlerinin TESS puanlarının bağımsız değişkenler ile arasındaki farkın istatistiksel anlamlılığı SPSS programıyla değerlendirilmiştir. Nicel veriler üzerinde sırasıyla; Kolmogorov Smirnov normallik testi, betimsel istatistik ve tek yönlü varyans analizi gerçekleştirilmiştir. Nitel verilerin analizinde ise tümevarımsal içerik analizi yapılmıştır. Nicel veri analizleri sonucunda okul öncesi öğretmenlerinin tamamının öğretimde teknoloji kullanımı öz-yeterlik inançlarının yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, okul öncesi öğretmenlerinin teknoloji öz-yeterliklerinin yaş, meslekî kıdem ve eğitim düzeyine göre anlamlı olarak farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Diğer yandan nitel veri analizleri sonucu ulaşılan bulgular, teknoloji öz-yeterliği yüksek olan öğretmenlerin teknoloji kullanım amaçlarını daha amaçlı ve gerekçeli bir şekilde sunduklarını göstermiştir. Yüksek teknoloji öz-yeterliğine sahip olan öğretmenler motivasyonu sağlama, devamlılık, katılım, katılımı güçlendirme ve kullanma gerekçesi temalarına atıf yapmışlardır. Bu sonuçlar, mevcut literatür temelinde tartışılmış ve okul öncesi eğitimine bağlamında çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okul Öncesi Eğitimi, Okul Öncesi Öğretmeni, Teknoloji, Öz-yeterlik, Teknoloji Öz-yeterliği, Öğretimde Teknoloji Kullanımı

Kaynakça

• Abbitt, J. T. (2011). An Investigation of the Relationship between Self-Efficacy Beliefs about Technology Integration and Technological Pedagogical Content Knowledge (TPACK) among Preservice Teachers. Journal of Digital Learning in Teacher Education, 27(4), 134–143.
• Akkoyunlu, B., ve Tuğrul, B. (2002). Okulöncesi çocukların ev yaşantısındaki teknolojik etkileşimlerinin bilgisayar okuryazarlığı becerileri üzerindeki etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23).
• Alkan, C.(2005). Eğitim teknolojisi. (7. Baskı) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Altuğ, A. (2017). Sınıf Öğretmenlerinin Bilgi Ve İletişim Teknolojileri Öz Yeterliklerinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Sınıf Eğitimi Bilim Dalı, Uşak.
• Arabacı, N. ve Aksoy, A. B. (2005). Okul öncesi eğitime katılım programının annelerin bilgi düzeylerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29), 18-26.
• Aral, N. ve Doğan Keskin, A. (2018). Ebeveyn bakış açısıyla 0-6 yaş döneminde teknolojik alet kullanımının incelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addiction, 5(2), 317-348.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychological review, 84(2), 191.
• Barut, L. (2015). Fen Ve Teknoloji Öğretmenlerinin Eğitimde Teknoloji Kullanımına Yönelik Tutumları ile Bilgisayar Öz Yeterlik Algıları Arasındaki İlişki. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Bernard, H. R., ve Ryan, G. W. (2010). Analyzing qualitative data: Systematic Approaches. Thousand Oaks, Calif: Sage.
• Birişçi, S, Kul, Ü. (2018). Pedagojik Formasyon Eğitimi Alan Öğretmen Adaylarının Teknoloji Entegrasyonu Öz-Yeterlik İnanışlarının İncelenmesi. Fen Matematik Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 1 (1) , 1-18.
• Bulut, A. (2018). Okul öncesi öğrencilerinin teknoloji kullanımlarına ilişkin alışkanlıklarının gelişim özellikleri üzerindeki etkileri. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 1(1), 52-69.
• Bütün Kuş, B. (2005). Öğretmenlerin öz-yeterlik inançları ve bilgisayar destekli eğitime yönelik tutumları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Örnekleme yöntemleri. Erişim, 18, 2019.
• Christakis, D. A. ve Garrison, M. M. (2009). Preschool-aged children's television viewing in child care settings. Pediatrics, 124(6), 1627-1632.
• Clements, D. H., Nastasi, B. K., ve Swaninathan, S. (1993). Young children and computers:Crossroads and directions from research, Young Children, 48, 56-64.
• Corbin, J. ve Strauss, A. (2014). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Sage publications.
• Creswell, J. W. (2015). A concise introduction to mixed methods research. Thousand Oaks, CA: SAGE.
• Çağıltay, K., Çakıroğlu, J., Çağıltay, N., Ve Çakıroğlu, E. (2001). Öğretimde bilgisayar kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(21).
• Çetin, O., Güngör, B. (2014). İlköğretim öğretmenlerinin bilgisayar öz-yeterlik inançları ve bilgisayar destekli öğretime yönelik tutumları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33 (1) , 55-77.
• Ekici, F., Ekici, E., Ekici, F. T., ve Kara, İ. (2012). Öğretmenlere yönelik bilişim teknolojileri öz-yeterlik algısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(31), 53-65.
• Ekici, G. (2008). Sınıf yönetimi dersinin öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algı düzeyine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 35 (35), 98-110.
• Enayati, T., Modanloo Y. ve M. Kazami, F.S., (2012). Teachers’ attitudes towards the use of technology in education.
• FernáNdez-LóPez, Á., RodríGuez-FóRtiz, M. J., RodríGuez-Almendros, M. L., ve MartíNez-Segura, M. J. (2013). Mobile learning technology based on iOS devices to support students with special education needs. Computers ve Education, 61, 77-90.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., ve Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (Eight Edition). New York: McGraw-Hill.
• Giles, R. M., ve Kent, A. M. (2016). An investigation of preservice teachers’ self-efficacy for teaching with technology. Asian Education Studies, 1(1), 32.
• Glaser, B. and Strauss, A. L. (1967). The discovery of grounded theory strategies for qualitative research, aldine publishing company, Chicago.
• Grosseck, G. (2009). To use or not to use web 2.0 in higher education? Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 478-482.
• Haugland, S. W. (2000). What role should technology play in young children's learning? Part 2. Early childhood classrooms for the 21st century. Using computers to maximize learning. Young Children, 55(1), 12-18. 15.
• Henson, R. (2001). Teacher self-efficacy: Substantive implications and measurement dilemmas. Paper presented at the Annual Meeting of the Educational Research Exchange, Texas A ve M University.
• Hew, K. F., ve Brush, T. (2007). Integrating technology into k-12 teaching and learning: Current Knowledge Gaps and Recommendations for Future Research. Education Technology Research and Development, 55, 223-252.
• İlkay, N. (2017). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Teknolojik Pedagojik Alan Bilgilerine Yönelik Özyeterliklerinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). (Sakarya Üniversitesi Örneği). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• İnci, M.A. ve Kandır, A. (2017). Okul öncesi eğitimde dijital teknolojinin kullanımıyla ilgili bilimsel çalışmaların değerlendirilmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 1705-1724.
• Johnson, R. B., Onwuegbuzie, A. J., ve Turner, L. A. (2007). Toward a definition of mixed methods research. Journal of mixed methods research, 1(2), 112-133.
• Judge, S., Puckett, K., ve Cabuk, B. (2014). Digital equity. Journal of Research on Technology in Education, 36(4), 383–396. doi:10.1080/15391523.2004.10782421
• Kapıcı, Z. U., (2003), İlköğretim öğretmenlerinin özyeterlik algıları ve sınıf-içi iletişim örüntüleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İzmir.
• Kartal, B. (2019). Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojilerine İlişkin Tutumlarının, Öz Yeterliklerinin ve Kullanım Amaçlarının İncelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 436-463.
• Kılıç, A., ve Acat, M. B., (2007). Öğretmen adaylarının algılarına göre öğretmen yetiştirme programlarındaki derslerin gereklilik ve işe vurukluk düzeyi.
• Kılınç, Z . (2015). Değişen türkiye ve toplumsal düzen. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi ,1 (2) , 88-97.
• Korkmaz, F., ve Ünsal, S. (2016). Okul öncesi öğretmenlerin ‘‘teknoloji’’kavramına ilişkin metaforik algılarının incelemesi/an ınvestigation of preschool teachers’ perceptions on the concept of “technology”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35).
• Köroğlu, A. Y. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının bilişim teknolojileri özyeterlik algıları, teknolojik araç gereç kullanım tutumları ve bireysel yenilikçilik düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kurt, A.,Günüç, S , Ersoy, M . (2013). The current state of digitalization: Digital Native, Digital Immigrant and Digital Settler. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES) , 46 (1) , 1-22.
• Kurt, T. (2012). Öğretmenlerin Öz Yeterlik Ve Kolektif Yeterlik Algıları. Journal of Turkish Educational Sciences, 10(2).
• Kutluca, A. Y., ve Aydın, A. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Oluşturmacı öğretimin etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Küçük, M., Altun, E., ve Paliç, G. (2013). Sınıf öğretmenlerinin fen öğretimi öz-yeterlik inançlarının incelenmesi: Rize ili örneklemi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 45-70.
• Lambert, J., ve Gong, Y. (2010). 21st Century paradigms for pre-service teacher technology preparation. Computers in the Schools, 27(1), 54–70.
• Li, Q. (2007). Student and teacher views about technology: A tale of two cities?. Journal of research on Technology in Education, 39(4), 377-397.
• Liu, X., Toki, E. I., ve Pange, J. (2014). The use of ICT in preschool education in Greece and China: A comparative study. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 112, 1167-1176.
• Maxwell, S. L., Fuller, R. A., Brooks, T. M., ve Watson, J. E. (2016). Biodiversity: The ravages of guns, nets and bulldozers. Nature News, 536(7615), 143.
• McDowall, J. (2003, July). Music Technology: new literacies in the early years. In Proceedings of the international federation for information processing working group 3.5 open conference on Young children and learning technologies-Volume 34 (pp. 83-88). Australian Computer Society, Inc..
• McLoughlin, C., Brady, J., Lee, M. J., ve Russell, R. (2007). Peer-to-peer: An e-mentoring approach to facilitating reflection on professional experience for novice teachers. In Australian Association for Research in Education International Education Research Conference: AARE 2007. AARE.
• Mercier, E. M., ve Higgins, S. E. (2013). Collaborative learning with multi-touch technology: Developing adaptive expertise. Learning and Instruction, 25, 13-23.
• Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco, CA: Jossey-Bass
• Ömrüuzun, I., (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin teknoloji kullanımlarını etkileyen faktörler: Bir yol analizi çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi.
• Özçelik, H., ve Kurt, A. A. (2007). Primary school teachers’ computer self efficacies: sample of balıkesir. Elementary Education Online, 6(3).
• Özdan, Ş. (2018). Eğitimde öğretmenlerin teknoloji kullanımı: Bir Uygulama Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
• Özdemir, U., Ve İmra, T. A. Ç. (2017). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Teknolojiye Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. Uluslararası Temel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1-7. Özgül, S. G. (2011). Okul öncesi eğitim ortamlarının kalite değişkenleri açısından değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Pajares, F. (2002). “Overview of Social Cognitive Theory and of Self Efficacy”
• Prensky, M. (2005). Listen to the natives.
• Rhodes, A. (2017). Screen time and kids: What’s happening in our homes. Detailed report. Melbourne (VIC): The Royal Children’s Hospital Melbourne.
• Rich, M., Bickham, D. S., ve Wartella, E. (2015). Methodological advances in the field of media influences on children. American Behavioral Scientist (ABS), 59(14), 1731-1735.
• Saracaloğlu, A. S., Yenice, N., Ve Özden, B. (2012). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fen Ve Teknoloji Okuryazarlığına İlişkin Öz Yeterlik Algıları İle Fene Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. International Journal Of New Trends İn Arts, Sports Ve Science Education (Ijtase), 2(1), 58-69.
• Sayan, H. (2016). Okul öncesi eğitimde teknoloji kullanımı. 21. Yüzyılda Eğitim Ve Toplum Eğitim Bilimleri Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(13).
• Sengir, C. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin bilişim teknolojilerini kullanma düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (İstanbul Fatih İlçesi Örneği). İstanbul Kültür Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Sezgin, F., Erdoğan, O., ve Erdoğan, B. H. Öğretmenlerin teknoloji öz yeterlikleri: Öğretmen Ve Öğrenci Görüşlerine Yönelik Bütüncül Bir Analiz. Eğitim Teknolojisi Kuram Ve Uygulama, 7(1), 180-199.
• Sincar, M., Aslan, B . (2011). İlköğretim öğretmenlerinin okul yöneticilerinin teknoloji liderliği rollerine ilişkin görüşleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,10(1),571-595.
• Southall, S. P. (2013, March). Digital natives preservice teachers: An examination of their self-efficacy beliefs regarding technology integration in classroom settings. In Society for Information Technology ve Teacher Education International Conference (pp. 1428-1434).
• Spiegel, A. J. (2001). The computer ate my gradebook: Understanding teachers’ attitudes towards technology. Iona College. Retrieved on March, 20, 2003.
• Sullivan, R. M. (2013). The Tablet Inscribed: Inclusive Writing Instruction With the iPad. College Teaching, 61(1), 1–2.
• Sutton, S. (2011, March). A case study exploring the preservice technology training experiences of novice teachers. In Society for Information Technology ve Teacher Education International Conference (pp. 2752-2757).
• Torff, B. ve Tirotta, R. (2010), 'Etkileşimli beyaz tahtalar küçük kazançlar üretir. İlköğretim öğrencilerinin matematikte öz bildirimli motivasyonlarında. ”Bilgisayarlar ve Eğitim, 54, 379 – 83.
• Uysal, İ. (2013). Akademisyenlerin genel öz-yeterlik inançları: AİBÜ eğitim fakültesi örneği. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2).
• Ünal, E. (2013). Öğretmen Adaylarının Teknoloji Entegrasyonu Öz-Yeterlik Algıları Ve Teknolojik Pedagojik İçerik Bilgisi Yeterlikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Wang, L., Ertmer, P. A., ve Newby, T. J. (2004). Increasing preservice teachers’ self-efficacy beliefs for technology ıntegration. Journal of Research on Technology in Education, 36(3), 231–250.
• Yaman, S., Cansüngü Koray, Ö., Altunçekiç, A . (2004). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (3) , 355-366 .
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 7. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, E., Tomris, G., ve Kurt, A. A. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin özyeterlik inançları ve teknolojik araç-gereç kullanımına yönelik tutumları: Balıkesir ili örneği. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 6(1), 1-26.
• Yılmaz, M., ve Uslu, Ö. (2018). Güdülenmiş öğrenmeyi destekleme öz-yeterlik algısının kollektif yeterlik, tükenmişlik ve teknolojiyle bütünleşmeyle ilişkisi. Ege Eğitim Dergisi, 19(1), 225-244.
• Yılmaz, Ö., Özkan, B. (2013). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri ve okul öncesi öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeylerinin karşılaştırılması. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges),3(1),178-183.
• Yurt, Ö., ve Cevher-Kalburan, N. (2011). Early childhood teachers’ thoughts and practices about the use of computers in early childhood education. Procedia Computer Science, 3, 1562-1570.
• Zhang, Y.ve Wildemuth, B. M. (2009). Qualitative analysis of content. Applications of social research methods to questions in information and library science, 308, 319.