Rezidanslarda Konfor Koşullarının Pandemi Dönemi Etkisinde Analizi

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 4, 701 - 721, 31.12.2020

Gözde Gali Taşçı

https://doi.org/10.35674/kent.813526

Cited By: 1

Öz

Endüstri Devrimi sonrası hızla değişen barınma modeli, özellikle sanayi kenti olarak dönüşen ve artık metropol olarak andığımız kentlerde, insanların yeni yaşam tarzları ve ihtiyaçları doğrultusunda geçirdikleri değişimler sonucu, lüks yüksek katlı konut binaları ile bir karşılık bulmuştur. Bu bina tipolojisi, konutlarda ‘Rezidans’ olarak adlandırılmaktadır. Bu tipoloji, ofis binalarında da kendini göstermektedir ve yoğun uygulanmasının temel sebeplerinden biri de artan nüfusa oranla kent merkezinde azalan arsa alanları ve artan arsa fiyatları sebebi ile daha küçük alanlarda daha çok yaşam veya çalışma biriminin yerleştirilebilmesidir. Özellikle sanayinin ön plana çıkması ve iş yaşantısının hayatlarımızda ön sıraya yerleşmesi/yerleştirilmesi ile konut içlerinde ihtiyaç minimalimize olmuş, fakat bu denli yoğun çalışan insan, kendini konforlu bir alanda görme ihtiyacını sürdürdüğü için ‘lüks bina’ kavramını barındıran rezidanslar, insanların ihtiyacına cevap verebilmiştir. Bu doğrultuda, bu konut tipolojisi oldukça talep görmeye başlamıştır. Yaşayış tarzımız üzerinde önemli bir değişiklik yaratan COVID-19 virüs salgınına kadar rezidans binaları ve kullanım sebepleri çoğunlukla sosyo-kültürel açılardan incelenmekteydi. Fakat salgın sonrası konut birimlerinde zorunlu ve sonrasında da tercihen eski yaşantımıza kıyasla oldukça uzun zaman geçirmemiz doğrultusunda, yaşadığımız bu konut birimleri ile daha önce etmediğimiz kadar çok temas ettik. Bunun sonucu olarak da önceden farkında olmadığımız ve ihtiyacımıza tamamen cevap aldığımızı düşündüğümüz veya tam olarak cevap vermese de fark edemediğimiz, bu konut tipolojisine ait belirgin bazı eksiklikleri fark etmeye başladık. Bu eksiklikler kullanıcı konforu üzerinde önemli etkilere sahip olarak, bireylerin psikolojilerini ve dolayısıyla davranışlarını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu doğrultuda, genel bir analiz yapılabilmesi amacıyla rezidans binalarında konut için konfor analizini içeren bir anket hazırlayarak İstanbul içinde rezidansta yaşayan sakinlere ulaşılmaya çalışıldı. Anket sonuçları bazı yargılara varılabilecek şekilde belirgin sonuçlar verdi fakat 3 adet tip rezidans planı ile bu sonuçlar tekrar analiz edildi. Özetle, özellikle pandemi sebebi ile değişen algı doğrultusunda kullanıcı konforunu sağlayabilmek amacıyla, rezidans binalarının bireylerin dış mekan temas ihtiyacını karşılamaya yönelik geliştirilmesi ve iç mekan plan organizasyonunda değişiklikler yapılması gerektiği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Rezidans, Konut Konforu, COVID-19, Pandemi, Psikoloji

Analysis of Comfort Conditions in Luxury High-Rise Residences under the Effect of Pandemic Period

Öz

The rapidly changing housing model after the Industrial Revolution has found a response with luxury high-rise residential buildings as a result of the changes people have gone through in line with their new lifestyles and needs, especially in cities that have transformed into an industrial city and we now call metropolis. This building typology is called 'Residence (Rezidans)' in residence. This typology also manifests itself in office buildings, and one of the main reasons for its intensive application is that more living or working units can be placed in smaller areas due to decreasing land areas and increasing land prices in the city center compared to the increasing population. Especially with the prominence of the industry and the establishment / placement of business life in the forefront of our lives, the need in the houses has been minimal, but the residences, which include the concept of 'luxury building', have been able to meet the needs of people, as such intensive working people continue to need to see themselves in a comfortable space. In this direction, this housing typology has become highly demanded. Until the COVID-19 virus epidemic, which created a significant change in our lifestyle, residence buildings and their reasons for use were mostly studied from socio-cultural perspectives. However, after the epidemic, we had more contact with these housing units than we have ever had before, in line with the fact that we spend a lot of time in the housing units, preferably more than our previous life. As a result, we started to notice some obvious deficiencies in this housing typology, which we were not aware of before and thought that we were fully responded to our needs, or that we could not realize even if it did not fully respond. These deficiencies have significant effects on the user comfort, psychology and hence can influence negatively the behavior of individuals. In this direction, in order to make a general analysis, it was tried to reach residents living in residence in Istanbul by preparing a questionnaire including comfort analysis for residence in residence buildings. The results of the questionnaire gave clear results from which some judgments could be reached, but these results were re-analyzed with 3 types of residence plans. In summary, especially due to the the changing perception in line with the pandemic, it has been revealed that residence buildings should be developed to meet the outdoor contact needs of individuals and changes should be made especially in the interior space plan organization.

Anahtar Kelimeler

Residence, Housing Comfort, COVID-19, Pandemic, Psychology

Kaynakça

• Ak, Ö., (2020). Pandemi Mimarisi, TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi, Ağustos 2020: 32-45.
• Alici, N., Paktaş, M., G., (2020). İç Mekanda Renk Algısı ve Psikolojiye Etkileri, Modular Journal, 3(1): 89-105.
• Aşkın, R., Bozkurt, Y., Zeybek, Z., (2020). COVID-19 Pandemisi: Psikolojik Etkileri ve Terapötik Müdahaleler, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Covid-19 Sosyal Bilimler Özel Sayısı, 37 (Bahar Özel Ek): 304-318.
• Aşkın, S., (2020). COVID-19 Sonrası Konut, Erişim Adresi: https://manifold.press/covid-19-sonrasi-konut
• Atmaca, M., Yılmaz, A., Z., (2016). Türkiye’de Otel Binaları için Optimum Enerji ve Maliyet Etkinliğinin Belirlenmesine Yönelik Uygulama Örneği, Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi; 9 (2): 1-27.
• Aydın, D., Mıhlayanlar, E., (2017). Yüksek Konut Yapılarında İç Ortam Kalitesinin İncelenmesi, Megaron; 12 (2): 213-227.
• Bilgin, N., (1990). Fiziksel Mekandan İnsani ya da İnsanlı Mekana, Mimarlık; 3: 62-65.
• Dikmen, Ü. S., Yiğit, S., Aksel, M., Sönmez, M., Şener, B., (2011). Yüksek Yapı Çalışmalarında Bir Verimlilik Faktörü: Rüzgar, 6. İnşaat Yönetimi Kongresi, Bursa TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, pp.370-384.
• Göregenli, M., (2018). Çevre Psikolojisi İnsan-Mekan İlişkileri, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Güzelci, H., (2018). İstanbul’un Değişim Sürecinde Konut Reklamlarının Göstergebilimsel Çözümlemesi: 2000 Sonrası Mimari Örnekleri, The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, Vol. 8, Issue 1, pp. 45-60.
• Hariri, N., (2016). Natural Ventilation Integration in Residential High-Rise Buildings in Hot and Humid Climates: Shafts Influence, Cardiff University The Welsh School of Architecture.
• Hasol, D., (2016). Mimarlık Cep Sözlüğü, YEM Yayın.
• Koçak, Z., Harmancı, H., (2020). COVID-19 Pandemi Sürecinde Ailede Ruh Sağlığı, Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5: 183-207.
• Mullins, P., Robb, J., H., (1977). Residents’ Assessment of a New Zealand Public-Housing Scheme, Environment and Behavior, 9: 573-624.
• Omrani, S., Garcia-Hansen, V., Dorgemuller, R., Capra, B., (2016). Thermal Comfort Evaluation of Natural Ventilation Mode: Case Study of a High-Rise Residential Building, 50th International Conference of Architectural Science Association 2016, pp. 1-9, The Architectural Science Association and The University of Adelaide.
• Pardorokes, B., G., (2020). Pandemi Sonrası Mimari ve Evlerimiz: Mimari Anlamda Öne Çıkan 7 Konu, Erişim adresi: https://www.uplifers.com/pandemi-sonrasi-mimari-ve-evlerimiz-mimari-anlamda-one-cikan-7-konu/
• Sadıkoğlu, H., Özsoy, A., (2016). Üst Gelir Grubu Konut Tercihi Olarak Rezidans Kullanımı, İdealKent, ISSN: 1307-9905, Sayı 18, Cilt 7, 226-245.
• Sönmez, A. L., (2010). Nitelikli Servisli Konutların (Residence) Sosyo-Kültürel Sürdürülebilirlik Boyutunun Kullanıcı Açısından İncelenmesi: Levent Loft Örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi.
• Taşçı, G., (2017). A New Approach to Increase Energy Efficiency of Luxury High-Rise Residential Buildings through an Advanced Facade Component, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi.
• The Skyscraper Center, (2020). Global Tall Building Database of the CTBUH (Council on Tall Buildings and Urban Habitat), Erişim adresi: https://www.skyscrapercenter.com/
• Tural, E., (2020). COVID-19 Pandemi Dönemi Ev Karantinasında Fiziksel Aktivite Düzeyinin Yaşam Kalitesine Etkisi, Van Sağlık Bilimleri Dergisi, 13 (Özel Sayı): 10-18.
• Yılmaz, A. Z., Akgüç, A., Gali, G., Ganiç Sağlam, N., Ashrafian Bonab, T., (2015). Binalarda Maliyet Optimum Enerji Verimliliği Seviyesi için Türkiye Koşullarına Uygun Yöntemin ve Referans Binaların Belirlenmesi, TÜBİTAK 1001.