Belediye Çalışanlarının Covid-19 Korkusu ve Hijyen Davranışlarının Değerlendirilmesi

Yıl 2022, , 169 - 180, 31.12.2022

Adile Tümer , Fehime Nida Güllü , Mürüvvet Durak , Sevgül Dönmez

https://doi.org/10.33720/kisgd.1128988

Öz

Çalışma, belediye çalışanlarının COVID-19 korkusu ile hijyen davranışları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır ve tanımlayıcı-kesitsel türdedir. Türkiye'nin güneybatı bölgesindeki 283 örneklem büyüklüğüne sahip belediye çalışanları üzerinde yapılmıştır. Veriler COVID-19 Korku Ölçeği ve COVID-19 Hijyen Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. COVID-19 Korku Ölçeği toplam puanı 21.15±6.31, COVID-19 Hijyen Ölçeği puanı 105.04±19.76 olarak belirlenmiştir. Ölçekler arasında pozitif ve orta düzeyde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r=0.389; p<.050). COVID-19 hijyen davranışını etkileyen en önemli değişkenler başta korku, eğitim düzeyi ve bireylerin COVID-19 geçirme durumudur. Evli bireylerde, eğitim düzeyi düşük olanlarda, kronik hastalığı olanlarda ve yakınlarına COVID-19 tanısı konanlarda COVID-19 Korku Ölçeği puan ortalaması daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca boşanmış bireylerde, eğitim ve gelir düzeyi yüksek olanlarda ve yakınlarına daha önce COVID-19 tanısı konanlarda COVID-19 Hijyen Ölçeği puan ortalamaları daha düşüktü. COVID-19 hijyen davranışını etkileyen en önemli değişkenin COVID-19 korkusu olduğu ve COVID-19 korkusu arttıkça hijyen davranışlarına uyumun arttığı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hijyen Davranışı, Korku, Pandemi, Belediye Çalışanı, İş Sağlığı, İş Güvenliği

Evaluation of the Fear of Covid-19 and Hygiene Behaviors of Municipal Employees

Öz

The study was conducted to examine the relationship between the fear of COVID-19 and the hygiene behaviors of municipal employees. The descriptive and cross-sectional this study was conducted on 283 individuals who were employees of the municipality of the southwestern region of Turkey. The COVID-19 Fear Scale and the COVID-19 Hygiene Scale were used for data collection. It was found that the COVID-19 Fear Scale total score was determined to be 21.15±6.31, and the COVID-19 Hygiene Scale score was determined to be 105.04±19.76. A positive and moderate statistically significant correlation was found between the scales (r=0.389; p<.050). The most important variables affecting COVID-19 hygiene behavior were fear in the first place (Beta=0.30), education level (Beta=0.27), and COVID-19 status of individuals (Beta=0.13 at the second place). The mean score of the COVID-19 Fear Scale was higher in married individuals, those with low education levels, those with chronic diseases, and those whose relatives were diagnosed with COVID-19. In addition, the mean score of the COVID-19 Hygiene Scale was lower in divorced individuals, those with higher education and income levels, and those whose relatives were diagnosed with COVID-19 before. It was concluded that the most important variable affecting the COVID-19 hygiene behavior was the fear of COVID-19, and as the fear of COVID-19 increased, compliance with hygiene behaviors increased.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Hygiene Behavior, Fear, Pandemic, Municipality Employee, Occupational Health, Occupational Safety

Kaynakça

• WHO, “Director-General’s opening remarks at the media briefing on COVID19,” March 2020, [updated 2022 Mar 22; cited 2022 Mar 22]. Available from: https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020.
• Worldometer, “COVID-19 coronavirüs pandemic 2021,’’c2021. [updated 2022 Mar 22; cited 2022 Mar 22]. Available from: https://www.worldometers.info/coronavirus/
• G. Tanrıverdi, Y. Gürsoy, and G. Özsezer, “Halk sağlığı hemşireliği yaklaşımıyla COVID-19 pandemisi,’’ HSH Dergisi, vol. 2, no. 2, pp.126-142, 2020.
• I. Arpacı, K. Karataş, and M. Baloğlu, “The development and initial tests for the psychometric properties of the COVID-19 phobia scale (C19P-S),’’ Personality And Individual Differences, vol. 164, 110108, 2020.
• V. Çakır Kardeş, “Pandemi süreci ve sonrası ruhsal ve davranışsal değerlendirme,’’ TDO Dergisi, vol. 4 no. 2, pp.160-169, 2020.
• S. Doğan, “Üniversite öğrencilerinin COVID-19’a yazdıkları 100 mektubun incelenmesi,’’ TDA Dergisi, vol. 126, no. 248, pp.25-40, 2020.
• O. Hatun, A. N. Dicle, and İ. Demirci, “Koronavirüs salgınının psikolojik yansımaları ve salgınla başa çıkma,’’ Electronic Turkish Stud, vol. 15, no. 4, pp. 531-534, 2020.
• J. J. Van Bavel, K. Baicker, P. S. Boggio, V. Capraro, A. Cichocka, and M. Cikara, “Using social and behavioural science to support COVID-19 pandemic response,’’ Nature Human Behaviour, vol. 4, no. 5, pp.460–471, 2020.
• T. Ekiz, E. Ilıman, and E. Dönmez, “Bireylerin sağlık anksiyete düzeyleri ile COVID-19 salgını kontrol algısının karşılaştırılması,’’ USYSA Dergisi, vol. 6, no. 1, pp. 139-154, 2020.
• B. Pfefferbaum, and C. S. North, “Mental health and the COVID-19 pandemic,’’ N Engl J Med, vol. 383, no. 6, pp. 510–512, 2020.
• Y. Altun, “COVID-19 pandemisinde kaygı durumu ve hijyen davranışları,’’ STE Derg, vol. 29, no. 5, pp. 312-317, 2020.
• N. Dwipayanti, D. S. Lubis, and N. Harjana, “Public perception and hand hygiene behavior during COVID-19 pandemic in Indonesia,’’ Frontiers in Public Health, vol 9, no. 621800, 2021.
• M. N. Esin, and N. Gülyenli, “İşyerlerinde COVID-19 pandemisi: hastalık yönetiminde iş sağlığı hemşireliği,” in COVID-19 Pandemisi ve Halk Sağlığı Hemşireliği,” S. Aksayan, Ed., Ankara: Türkiye Klinikleri S. Aksayan, pp. 58-65, 2020.
• A. Ağar, “Biological risk factors in working life and COVID-19,” JPHN, vol. 3, pp. 133-40, 2020.
• C. Carvalhais, M. Querido, C. C. Pereira, and J. Santos, “Biological risk assessment: A challenge for occupational safety and health practitioners during the COVID-19 (SARS-CoV2) pandemic’’ Work (Reading, Mass.), vol. 69, no. 1, pp. 3–13, 2021.
• S. R. Khattak, I. Saeed, S. U. Rehman, and M. Fayaz, “Impact of fear of COVID-19 pandemic on the mental health of nurses in Pakistan,” ISJR, vol. 26, no. 5, pp. 421-435, 2021.
• B. Yiğitol, and S. Büyükmumcu, “COVID-19 korkusu, kişilik özellikleri, iş performansı ve işten ayrılma niyeti arasındaki yordayıcı ilişkilerin incelenmesi,” OPUS UTAD Derg, Pandemi Special Issue, pp. 3414-3447, 2021.
• L. J. Labrague, and J. de Los Santos, “Fear of COVID-19, psychological distress, work satisfaction and turnover intention among frontline nurses,” J Nurs Manag, vol. 29, no. 3, pp. 395–403, 2021.
• The Survey System, Sample size calculator, [homepage on the Internet]. c2017 [updated 2017; cited 2020 Dec 15]. Available from: https://www.surveysystem.com/sscalc.htm
• N. Karatas, “Sampling research,” In Erefe INursing Research Principles, Process and Methods, 3rd ed. Ankara: Focus Offset; 2004.
• Ö. Tönbül, “Koronovirüs (COVID-19) salgını sonrası 25-60 yaş arası bireylerin psikolojik dayanıklıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi,” Humanistic Perspective, vol. 2, no. 2, pp. 159-174, 2020.
• D. K. Ahorsu, C. Y. Lin, V. Imani, M. Saffari, M. D. Griffiths, and A. H. Pakpour, “The fear of COVID-19 scale: development and initial validation,” ISJR, vol. 27, pp.1-9, 2020.
• N. Ladikli, E. Bahadır, F. Yumuşak, H. Akkuzu, G. Karaman, and Z. Türkkan, “Kovid-19 korkusu ölçeği’nin Türkçe güvenilirlik ve geçerlik çalışması,” INJOSS, vol.3, no. 2, pp. 71-80, 2021.
• B. Çiçek, H. Şahin, and S. Erkal, “Covid-19 hijyen ölçeği”: Bir ölçek geliştirme çalışması,” Turkish Stud, vol.15, no. 6, pp. 340-350, 2020.
• H. Katra, and N. H.Korkmaz, “Investıgatıon of COVID-19 fear accordıng to physıcal activity levels of desk workers (example from çanakkale onsekız mart unıversıty),” RESSJ, vol. 8, no. 5, pp. 335-44, 2021.
• M. Doğan, and B. Düzel, “Fear-anxiety levels in Covid-19,” Electronic Turkish Stud, vol.15, no. 4, pp. 739-52, 2020.
• N. Gencer, “Pandemi sürecinde bireylerin koronavirüs (Covid-19) korkusu: Çorum örneği,” USBA Dergisi, no. 4, pp. 1153-1173, 2020.
• A. Sümen, and D. Adibelli, “The effect of coronavirus (Covid-19) out break on the mental well-being and mental health of individuals,” Perspect Psychiatr Care, vol. 57, no. 3, pp. 1041–1051, 2020.
• A. Reznik, V. Gritsenko, V. Konstantinov, N. Khamenka, and R. Isralowitz, “COVID-19 fear in Eastern Europe: Validation of the fear of COVID-19 scale,” Int. J. Ment. Health Addict, vol.19, no. 5, pp.1903–1908, 2020.
• N. Sakib, A. Bhuiyan, S. Hossain, F. Al Mamun, I. Hosen, A. H. Abdullah, et al. “Psychometric validation of the Bangla fear of Covid-19 Scale: Confirmatory factor analysis and rasch analysis,” Int. J. Ment. Health Addict, vol. 11, pp.1–12, 2020.
• D. Tzur Bitan, A. Grossman-Giron, Y. Bloch, Y. Mayer, N. Shiffman, and S. Mendlovic, “Fear of COVID-19 scale: Psychometric characteristics, reliability and validity in the Israeli population,” Psychiatry Res, vol. 289, 113100, 2021.
• D. Doshi, P. Karunakar, J. R. Sukhabogi, J. S. Prasanna, and S. V. Mahajan, ““Assessing coronavirus fear in Indian population using the fear of COVID-19 scale,” Int. J. Ment. Health Addict, vol.19, no. 6, pp.2383-91, 2021.
• OA. Aydın, S. Orhan, M. Gümüş, N. Kaya, and E. Mahanoğlu, “COVID-19’un nedenleri algısı ile COVID-19 korkusu arasındaki ilişki üzerine bir inceleme,” Al Farabi-Injosos, vol.6, no. 3, pp. 9-25, 2021.
• M. Martínez-Lorca, A. Martínez-Lorca, J. J. Criado-Álvarez, M. Armesilla, and J. M. Latorre, “The fear of COVID-19 scale: Validation in Spanish University students,” Psychiatry Res, vol. 293, 113350, 2021.
• A. Gökmen, Y. Toprak, and S. Sami, “A coping model for the fear of COVID-19 in the context of coping and psychological resilience,” FSMİA Dergisi, vol. 17, pp. 513-566, 2021.
• A. B. Bakan, and M. Yıldız, “21-64 Yaş grubundaki bireylerin sağlık okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesine ilişkin bir çalışma,” Sağlık ve Toplum, vol. 29, no. 3, pp. 33-40, 2020.
• H. Kocabaş, M. İlhan, Ö. Akoğlu, R. Sarıkaya, Y. Altınsoy, and K. Gür, “Pandemi sürecinde hemşirelik öğrencileri ve yakınlarının maske kullanım davranışları,” HSH Dergisi, vol. 3, no. 2, pp. 79-95, 2021.
• Y. Kalkan Uğurlu, H. Durgun, E. Nemutlu, O. Kurd, “COVID-19 salgını sırasında Türk toplumunun sosyal el yıkama bilgi ve tutumunun değerlendirilmesi,” JCM, vol. 10, no. 4, pp. 617-624, 2020.
• D. K. Chu, E. A. Akl, S. Duda, K. Solo, S. Yaacoub, H. J. Schünemann, et al. “Physical distancing, face masks, and eye protection to prevent person-to-person transmission of SARS-Cov-2 And COVID-19: A systematic review and meta-analysis,” The Lancet (London, England), vol. 395. Art. no. 10242, pp. 1973–87, 2020.
• F. Dehghani, F. Omidi, S. Yousefinejad, and E. Taheri, “The Hierarchy of preventive measures to protect workers against the COVID-19 pandemic: A review,” Work (Reading, Mass.), vol. 67, no. 4, pp. 771–777, 2020.
• H. E. Alıcılar, G. Güneş, and M. Çöl, “Toplumda COVID-19 pandemisiyle ilgili farkındalık, tutum ve davranışların değerlendirilmesi,” ESTÜDAM TJPH, vol. 5, COVID-19 Special Issue, pp. 1-16, 2020.
• A. A. Azlan, M. R. Hamzah, T. J. Sern, S. H. Ayub, and E. Mohamad, “Public knowledge, attitudes and practices towards COVID-19: A cross-sectional study in Malaysia,” PloS One, vol. 15, no. 5, Art. no. e0233668, 2020.
• K. Riiser, S. Helseth, K. Haraldstad, A. Torbjørnsen, and K. R. Richardsen, “Adolescents' health literacy, health protective measures, and health-related quality of life during the COVID-19 pandemic,” PloS One, vol.15, no. 8, Art. no. e0238161, 2020.
• H. Zandian, M. Sarailoo, S. Dargahi, H. Gholizadeh, A. Dargahi, and M. Vosoughi, “Evaluation of knowledge and health behavior of university of medical sciences students about the prevention of COVID-19,” Work (Reading, Mass.), vol. 68, no. 3, pp. 543–549, 2021.
• J. Gibson Miller, T. K. Hartman, L. Levita, A. P. Martinez, L. Mason, O. McBride, et al. “Capability, opportunity, and motivation to enact hygienic practices in the early stages of the COVID19 Outbreak in The United Kingdom,” BJHPFP, vol. 25, no. 4, pp. 856-864, 2020.
• C. A. Harper, L. P. Satchell, D. Fido, and R. D. Latzman, “Functional fear predicts public health compliance in the COVID-19 pandemic,” Int. J. Ment. Health Addict, vol.19, pp.1875-1888, 2021.
• N. Sasaki, R. Kuroda, K. Tsuno, and N. Kawakami, “Workplace responses to COVID-19 associated with mental health and work performance of employees in Japan,” JSOH, vol. 62, no. 1, Art. no. e12134, 2020