Doğu ve Batı Arasında Bir Arayış: Bulgaristan’ın Avrupalılaşması ve Bir Araç Olarak Kalkınma Ajansları

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2-1 - KAYFOR23 Özel Sayısı, 26 - 41, 31.12.2023

Tekin Avaner Recep Fedai

Öz

Bu çalışmada Bulgaristan Kalkınma ajansları ele alınarak Bulgaristan’ın kalkınma politikasında ajansların rolüne yer verilmiştir. Çalışmada ilk olarak Bulgaristan’ın Osmanlı toprağından ayrılarak ulus devlet olma süreci ele alınmıştır. İki savaş arasında Bulgaristan’ın siyasi yönelimleri ve onun içinde bulunduğu ekonomik durum ele alınarak doğu ve batı bloku arasında yaptığı tercihin kalkınma politikası açısından sonuçları irdelenmiş; doğu blokunda yaşanan siyasi çözülmeler sonrasında Bulgaristan’ın Avrupalılaşma politikası ele alınmıştır. Bulgaristan’ın Avrupa Birliği serüveni gerek adaylık sürecinde gerekse üye ülke statüsü kazandıktan sonra gerçekleştirdiği yapısal ve işlevsel reformlar ve kalkınma ajanslarının ürettiği politikalar bağlamında değerlendirilmiştir. Bulgaristan halen Avrupa Birliği üyeleri arasında nispeten milli gelir açısından en geri kalmış ülkedir. Bakanlık düzeyinde gerçekleştirdiği kalkınma politikası ile Bulgaristan, bölgesel kalkınmaya öncelik vererek gerek Birlikten aldığı fonlarla gerekse Dünya Bankasından alınan fonlarla kalkınma için gerekli atılımları yapmakta ve buna yönelik reformlar gerçekleştirmektedir.
Bulgaristan’da toplam altı idari bölgede altı kalkınma ajansı bulunmaktadır. Bu kalkınma ajansları sivil toplum kuruluşları niteliğinde yani kar amacı gütmeyen örgütler olarak faaliyet göstermektedir. Belediyeler ve iş dünyasını buluşturan ajanslar insan kaynağı sağlama bu bağlamda istihdamı artırma, iş geliştirme merkezleri kurma dolayısıyla iş bulma kurumu gibi çalışmakta, sanayi ticaret tarım ve turizm gibi bölgesel gelişme için öncelikli olan idari bölgelerin yapısına uygun konularda uzmanlaşmışlardır.

Anahtar Kelimeler

Bulgaristan, Kalkınma, Kalkınma Politikası, Kalkınma Ajansları, Bölge Kalkınma Ajansı.

Kaynakça

• ARDBC (2023), http://bcvidin.org/en/10.html
• Atanasov, D., Ivanova, B., Beluhova-Uzunova, R., Shishkova, M., Hristov, K., Sharipov, S., & Khasanov, I. (2023), Regional transformations in Bulgaria and challenges for sustainable development. In E3S Web of Conferences (Vol. 386). EDP Sciences.
• BDA (2023), https://www.bg-da.eu/en
• Bouckaert, G., Nakrošis, V., & Nemec, J. (2011), Public administration and management reforms in CEE: Main trajectories and results. NISPAcee Journal of Public Administration and Policy, 4(1), 9-29.
• Çelen, M. (2012), Bulgaristan’da Yerel Yönetimler, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(2), 497-516.
• Demirci, M., ve Genç, F. N. (2015), Planlamanın Avrupa Birliği Boyutu, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (19), 53-74.
• EUROSTAT(2023),https://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php?title=GDP_per_capita,_consumption_per_capita_and_price_level_indices, Erişim Tarihi (10.08.2023).
• Eryilmaz, B., ve Tuncer, A. (2013), Avrupa Birliği Uyum Sürecinde Bölgesel Kalkınma Politikaları: Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Türkiye Uygulaması, Akademik İncelemeler Dergisi, 8(1), 165-189.
• HRDA (2023), https://hrda.smebg.net/en/
• Ignatova, T. (2018), “Planning and legal principles in the administrative-territorial division of the republıc of bulgaria”.Knowledge-International Journal,22(3), 837-841.
• Khasanov, I. (2023), Regional transformations in Bulgaria and challenges for sustainable development. In E3S Web of Conferences (Vol. 386). EDP Sciences.
• Karasu, K. (2009), Yerelleşme Söylemi ve Bölge Kalkınma Ajansları, Memleket Siyaset Yönetim, 4(11), 1-43.
• Minkova, M. (2004), Defining the new role of the regions in overseeing and coordinating regional development in Bulgaria. Center for Policy Studies, Central European University, Budapest.
• Mescioğlu Fedai, M. (2023), “Avrupa Birliği Mali Yardım Türlerinin Değerlendirilmesi”, içinde (Ed: Mehmet Öksüz) Güncel Maliye Çalışmaları Teori Ve Uygulama, Ekin Yayınevi: Bursa, s.161-178.
• MRDPW (2012), National Regional Development Strategy (NRDS) of the Republic of Bulgaria for the period 2012-2022, Sofia.
• MRDPW (2023), https://www.mrrb.bg/en/regional-development/regions-in-bulgaria/ nationalarchives.gov, (2023), https://clintonwhitehouse4.archives.gov/WH/New/Europe-9911/background/bulgaria.html
• Nozharov, S., & Koralova-Nozharova, P. (2017), Failures of the national policy for sustainable development of Bulgaria–economic dimensions. (In Nozharov Sht. and Koralova P.), Failures of the national policy for sustainable development of Bulgaria–economic dimensions.(Conference Paper) Economic and social development of Slovakia-School of Economics and Management of Public Administration in Bratislava (pp. 193-205).
• Orhun, F. Ç. (2021), Soğuk Savaş Döneminde Türk Dış Politikasında Balkanlar, Avrasya Etüdleri, 59(1), 59-79.
• Övgün, B. (2007), Bir Politika Transferi Örneği: Kalkınma Ajansları, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(03), 233-255.
• Övgün, B. (2011), Türk Kamu Yönetiminde Yeni Bir Örgütlenme: Kalkınma Bakanlığı, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(03), 263-281.
• Özuğurlu, S. B., ve Gülpınar, T. (2020), Geçiş Sürecinde Bulgaristan'da Kamu Yönetimi, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 75(1), 259-278.
• RDA (2023), https://rda-bg.org/en/index.php/projects/insights
• Rm.coe (2023), https://rm.coe.int/168074715e
• soufflearning.com, (2023), https://www.soufflearning.com/en/project/partners/bulgarian-development-agency/
• State. Gov (2023), https://2009-2017.state.gov/outofdate/bgn/bulgaria/8738.htm
• SZEDA (2023), https://www.szeda.eu/reda/reda.html
• Tuncer, A. (2011), Merkeziyetçilikten Yeni Merkeziyetçiliğe: Macaristan’da Yerel ve Bölgesel Politikalar. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 6(2), 38-47.
• UNECE (2023), https://unece.org/fileadmin/DAM/hlm/wpla/sessions/6th%20session/Informal.Notice3.pdf
• Uliwiki.org(2023)https://uliwiki.org/index.php?title=Kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1 kl%C4%B1 _Ekonomik_Yard%C4%B1m_Konseyi_(COMECON)
• VEDA (2023), https://www.veda-bg.eu/#about
• WB (2023a), https://www.worldbank.org/en/country/bulgaria/overview
• WB (2023b), https://www.worldbank.org/en/country/bulgaria/brief/supporting-bulgaria-s-regional-development-reform
• www.dogruveri.com (2023), https://dogruveri.com/eskiden-osmanli-hakimiyeti-altinda-bulunan-devletler/
• Zlatkov, T. (2023), The Social Context of the Post-Communist Transition in Bulgaria. Polish Sociological Review, 222(2), 193-210.