Türkiye Ekonomisinde Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bootstrap Toda-Yamamoto Nedensellik Testi Yaklaşımı

Yıl 2017, Sayı: 33, 45 - 56, 30.06.2017

Şadan Çalışkan , Mustafa Karabacak , Oytun Meçik

Öz

Eğitim, temel üretim faktörlerinden işgücünün verimliliği üzerindeki olumlu etkileri aracılığıyla ekonomik büyüme hızının önemli bir belirleyicisi olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle, eğitiminin büyüme üzerindeki etkilerinin belirlenmesi makroekonominin önemli bir araştırma konusunu oluşturmaktadır. Eğitim faaliyetlerinin nicelik ve nitelik bakımından gelişmesi, makro boyutta büyüme üzerindeki olumlu etkileri yanında bireysel açıdan geniş yelpazede önemli ekonomik ve sosyal getiriler sağlamaktadır.

Bu çalışmada, Türkiye’de eğitim-ekonomik büyüme ilişkisi 1998-2014 dönemi için incelenmiş ve 1998Q1-2014Q4 döneminde eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki Toda-Yamamoto nedensellik testi ile analiz edilmiştir. Bulgular, Türkiye ekonomisinde ele alınan dönemde -teorik beklentilerin aksine- eğitim harcamaları ile ekonomik büyüme arasında anlamlı bir nedensellik ilişkisinin olmadığını göstermektedir.

Bu sonuç, Türkiye’de eğitim sisteminde etkinliğin sağlanamadığı, bu nedenle beklenen makroekonomik getirilerin ortaya çıkmadığı anlamına da gelmektedir. Son yıllarda eğitim sisteminde yapılan sürekli ve köklü değişiklikler bu sonucu teyit etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim Harcamaları, Ekonomik Büyüme, Toda-Yamamoto Nedensellik Testi

The Relationship Between Education Expenditures and Economic Growth in Turkish Economy: Bootstrap Toda-Yamamoto Causality Test Approach

Öz

Education considered to an important determinant of economic growth through its positive effects on labor productivity. Therefore determining the effects of education on economic growth constitutes a crucial research for macroeconomics. Development in education activities in terms of quality and quantity, besides its positive effects on economic growth, provides significant economic and social returns from the individual perspective.

In this study the relationship between economic growth and education is investigated in Turkey for 1998-2014 periods. In this context causality between education expenditures and economic growth is analyzed by bootstrap Toda-Yamamoto causality test for 1998Q1-2014Q4 period in Turkey. The findings of the study show that, as opposed to theoretical expectations, there is not a causal relationship between education expenditures and economic growth in Turkey, over the sample period. These results mean that efficiency of education system cannot be achieved so expected macroeconomic returns cannot be occurred. The permanent and fundamental changes made in education system in recent years confirm this conclusion.

Anahtar Kelimeler

Education Expenditures, Economic Growth, Toda-Yamamoto Causality Test

Kaynakça

• Afşar, Muharrem (2009). “Türkiye’de Eğitim Yatırımları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”. Anadolu Üniversitesi SBS Dergisi, 9(1): 85-98.
• Akçacı, Taner (2013). “Eğitim Harcamalarının İktisadi Büyümeye Etkisi”. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(5): 65-79.
• Akçay, Selçuk (2011). “Causality Relationship between Total R&D Investment and Economic Growth: Evidence from United States”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1): 79-92.
• Bakar, Nor Aznin Abu, Muhammad Haseeb and Muhammad Azam (2014). “The Nexus between Education and Economic Growth in Malaysia: Cointegration and Toda-Yamamoto Causality Approach”. Актуальні Проблеми Економіки, 12(162): 131-141.
• Benos, Nikos (2004). “Fiscal Policy and Economic Growth: Empirical Evidence from OECD Countries”, Working Paper. https://www.ucy.ac.cy/econ/documents /working_papers/1-2005.pdf/4.4.2016.
• Blankenau, William F., Nicole B. Simpson and Marc Tomljanovich (2004). “Public Education Expenditures and Growth”. Journal of Development Economics, 73(2): 583-605.
• Büyükakın, Figen, Hilal Bozkurt ve Vedat Cengiz (2009). “Türkiye’de Parasal Aktarımın Faiz Kanalının Granger Nedensellik ve Toda-Yamamota Yöntemleri ile Analizi”.
• Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33: 101-118.
• Çoban, Orhan (2004). “Beşeri Sermayenin İktisadi Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 30: 131-142.
• Demir, Osman, Adem Üzümcü ve Serap Duran (2006). “İçsel Büyümede İçselleşme Süreçleri: Türkiye Örneği”. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 21(1): 27-46.
• Devarajan, Shantayanan, Vinaya Swaroop and Heng-fu Zou (1996). “The Composition of Public Expenditure and Economic Growth”. Journal of Monetary Economics, 37: 313-344.
• Doğrul, Naci (2009). “Gelir Seviyeleri Farklı İllerde Eğitimin Ekonomik Büyümeye Etkisi”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23: 259-267. Erdoğan, Seyfettin ve Durmuş Çağrı Yıldırım (2009). “Türkiye’de Eğitim – İktisadi Büyüme İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme”. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, IV(II): 11-22.
• Eriçok, Recep Emre ve Veli Yılancı (2013). “Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 8(1): 87-101.
• Granger, Clive W. J. (1969). “Investigating Causal Relation by Econometric and Cross-Sectional Method”. Econometrica, 37: 424–438.
• Granger, Clive W. J. (1988). “Some Recent Developments in the Concept of Causality”. Journal of Econometrics, 39: 199-211.
• Hussin, Mohd Yahya Mohd, Fidlizan Muhammad, Mohd Fauzi Abu Hussin and Azila Abdul Razak (2012). “Education Expenditure and Economic Growth: A Causal Analysis for Malaysia”. Journal of Economics and Sustainable Development, 3(7): 71-81.
• Islam, Raihan (2014). “Education and Economic Growth in Bangladesh-An Econometric Study”. IOSR Journal of Humanities and Social Science 19(2): 102-110.
• Islam, Tariq Saiful, Md Abdul Wadud and Qamarullah Bin Tariq Islam (2007). “Relationship between Education and GDP Growth: A Mutivariate Causality Analysis for Bangladesh”. Economics Bulletin, 3(35): 1-7.
• Kar, Muhsin ve Sami Taban (2003). “Kamu Harcama Çeşitlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 58(3): 159-175.
• Kar, Muhsin, Şaban Nazlıoğlu ve Hüseyin Ağır (2014). “Trade Openness, Financial Development and Economic Growth in Turkey: Linear and Nonlinear Causality Analysis”. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 8(1): 63-86.
• Kaur, Harpaljit, A. H. Baharom and Muzafar Shah Habibullah (2014). “Linkages between Education Expenditure and Economic Growth: Evidence from ‘CHINDIA’”. Journal of Business Management and Economics, 5(5): 109-119.
• Kiran, Burcu (2013). “Testing the Impact of Educational Expenditures on Economic Growth: New Evidence from Latin American Countries”, Quality and Quantity, 47: 1-10.
• Mallick, Lingaraj and Devi Prasad Dash (2015). “Does Expenditure on Education Affect Economic Growth in India? Evidence from Cointegration and Granger Causality Analysis”. Theoretical and Applied Economics, XXII(4)(605): 63-74.
• Mekdad, Yousra, Aziz Dahmani and Monir Louaj (2014). “Public Spending on Education and Economic Growth in Algeria: Causality Test”. International Journal of Business and Management, II(3): 55-70.
• Mercan, Mehmet (2013). “The Relationship between Education Expenditure and Economic Growth in Turkey: Bounds Testing Approach”. European Academic Research. I(6): 1155-1172.
• Mercan, Mehmet and Sevgi Sezer (2014). “The Effect of Education Expenditure on Economic Growth: The Case of Turkey”. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 109(0): 925-930.
• Musila, Jacob Wanjala and Walid Belassi (2004). “The Impact of Education Expenditures on Economic Growth in Uganda: Evidence from Time Series Data”. The Journal of Developing Areas, 38(1): 123-133.
• Özşahin, Şerife ve Zeynep Karaçor (2013). “Ekonomik Büyümenin Belirleyicilerinden Biri Olarak Beşeri Sermaye: Yükseköğrenimin Türkiye Ekonomisi İçin Önemi”. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1): 148-162.
• Pamuk, Mürüvvet ve Hakan Bektaş (2014). “Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2): 77-90.
• Ray, Sarbapriya, Mihir Kumar Pal and Ishita Aditya Ray (2011). “Assessing Causal relationship between Education and Economic Growth in India”. Vidyasagar University Journal of Economics, XVI: 47-61.
• Riasat, Saima, Rao Muhammad Atif and Khalid Zaman (2011). “Measuring the Impact of Educational Expenditures on Economic Growth: Evidence from Pakistan”. Educational Research, 2(13): 1839-1846.
• Selim, Sibel, Yunus Purtaş ve Doğan Uysal (2014). “G-20 Ülkelerinde Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi”. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(2): 93-102.
• Tamang, Pravesh (2011). “The Impact of Education Expenditure on India's Economic Growth”. Journal of International Academic Research, 11(3): 14-20.
• Tchantchane, Abdellatif, Gwendolyn Rodrigues and Pauline Carolyne Fortes (2013). “An Empirical Study on the Importance of Remittance and Educational Expenditure on Growth: Case of the Philippines”. Applied Econometrics and International Development, 13(1): 173-186.
• Toda, Hiro Y. and Taku Yamamoto (1995). “Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes”. 66: 225–250.