Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

COVID-19 Pandemisinin Yoksul Aileler Üzerindeki Sosyoekonomik ve Sağlık Etkileri: Sosyal Yardımların Bu Etkileri Azaltmadaki Rolü

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 25, 643 - 659, 31.12.2021
https://doi.org/10.38155/ksbd.880919

Öz

Çalışma, COVID-19 pandemi sürecinin yoksulluk içinde yaşayan aileler üzerindeki sosyo-ekonomik ve sağlık etkilerini ve sosyal yardımların bu etkileri ne ölçüde azalttığını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Pandemi döneminde, yoksullukla mücadelede sosyal yardımların etkinliğini ortaya koyma bakımından alan yazına katkı sunması beklenen çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması deseni kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle düzenli sosyal yardım alan 12 katılımcıyla görüşülmüştür. Veriler içerik analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Çalışma bulguları; pandemi döneminde yoksulların ekonomik kaynaklarında ciddi bir azalma olduğunu, çocukların eğitimlerinin aksamasının en önemli sosyal sorun olarak algılandığını göstermektedir. Sağlık açısından ise temel gıdaya ve kamu sağlık hizmetlerine erişimin azalması, hijyen koşullarına uyamama, kötü barınma koşulları ve buna bağlı olarak COVID-19’a yakalanma riskinin artması temel sorunlardır. COVID-19 pandemisi döneminde yoksullar ekonomi, eğitim ve sağlıkta artan eşitsizliklerle karşı karşıyadırlar. Sosyal yardımlar ise bu etkileri azaltmada yetersiz kalmaktadır. Dolayısıyla gelir dağılımının en altında yer alan yoksulların daha fazla desteklenmesi gerekmektedir.

Kaynakça

  • Aca, Z. ve Özdemir, M. Ç. (2020). Şartlı eğitim yardımı programının faydalanıcılar açısından etkilerinin değerlendirilmesi. A. Altınaoy (Ed.), Sakarya üniversitesi çalışma ekonomisi ve endüstri ilişkileri seçme yazılar-IV kitabı içinde (s. 1-31). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
  • Aca, Z. (2020). Sosyal yardımlarla yapabilirlikleri gerçekleştirmek: Bursa yıldırım sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı örneği. Yönetim ve Çalışma Dergisi, 4/2, 187-206.
  • Aca, Z. (2020). Yapabilirlik yaklaşımı çerçevesinde kamusal sosyal yardımların etkinliği analizi: Bursa örneği. Ankara: Türk Metal Sendikası Araştırma ve Eğitim Merkezi Yayınları-39.
  • AÇSHB (2021a, Ocak). Bakan Selçuk: “Sosyal Koruma Kalkanı Kapsamında Yaptığımız Yardımların Tutarı 45,5 Milyar Liraya Yaklaştı. Erişim adresi. https://www.ailevecalisma.gov.tr/tr-tr/haberler/bakan-selcuk-sosyal-koruma-kalkani-kapsaminda-yaptigimiz-yardimlarin-tutari-45-5-milyar-liraya-yaklasti/.
  • AÇSHB (2021b, Ocak). Bakan Selçuk: “2. Faz Sosyal Yardım, İhtiyaç Sahibi Farklı 2 Milyon 300 Bin Haneye Verilecek. Erişim adresi: 15 Ocak. https://www.ailevecalisma.gov.tr/tr-tr/haberler/bakan-selcuk-2-faz-sosyal-yardim-ihtiyac-sahibi-farkli-2-milyon-300-bin-haneye-verilecek/.
  • Aksanyar, Y. (2015). Sosyal yardımda yeni bir yaklaşım olarak şartlı sosyal yardım: sosyal yardım-istihdam bağlantısının etkinleştirilmesi programı 2014 yılı Türkiye araştırması üzerine bir araştırm (Doktora Tezi). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
  • Avrupa Komisyonu (2007). Türkiye 2007 ilerleme raporu. Brüksel.
  • ERG (2020). Eğitim yönetişimi ve finansmanı eğitim izleme raporu. Ankara.
  • European Parliament (2020, Aralık). Mitigating the Employment and Social Effects of the Covid-19 Pandemic” Erişim adresi: https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2020/652719/IPOL_BRI(2020)652719_EN.pdf.
  • FAO (2020, Aralık). Addressing inequality in times of COVID-19, Rome. Erişim adresi: https://doi.org/10.4060/ca8843en. Fisher, J., Languilaire, J.C., Lawthom, R. Nieuwenhuis, Richard J. Petts, R. J., Runswick-Cole, K. ve Yerkes, M. A. (2020). Community, work, and family in times of COVID-19. Community, Work & Family, 23/3, 247-252.
  • Gökbayrak, Ş. (2010). Refah devletinin dönüşümü ve özel emeklilik programları. Ankara: Siyasal Kitapevi.
  • Hinrichs, K., Offe, C. ve Wiesenthal, H. (2004). Zaman, para ve refah devleti kapitalizmi. J. Keane (Ed.), Sivil toplum ve devlet (A. Çiğdem, Çev.). Ankara: Yedi Kıta Yayınları, 2004.
  • ILO (2020, Aralık). ILO Monitor: COVID-19 And The World Of Work. Sixth Edition Updated Estimates And Analysis, Sixth edition. 23 September 2020. Erişim adresi: https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/documents/briefingnote/wcms_755910.pdf.
  • IMF (2020, Aralık). The Great Lockdown: Worst economicdownturn since the great depression”. Erişim adresi: https://blogs.imf.org/2020/04/14/the-greatlockdown-worst-economic-downturn-since-the-great-depression/.
  • Lu, Q., Cai, Z. Chen, B. ve Liu, T. (2020).Social policy responses to the Covid-19 crisis in China in 2020. Int J Environ Res Public Health. 17/16/: 5896, 1-14.
  • MEB (2020). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim: 2019/2020. Ankara.
  • Musa, J. T., Ajayi , O. ve L Kemp, L. (2020). Examining social determinants of health,stigma, and covıd-19 disparities. Healthcare. 8 /168, 1-7.
  • OECD (2020). Combatting COVID-19’s Effect on Children. OECD.
  • Ornellas, A., Engelbrecht, L. K. ve Atamtürk, E. (2020). The fourfold neoliberal impact on social work and why this matters ın times of the Covid-19 pandemic and beyond. Social Work. 57/3, 234-249.
  • Patel, J., Nielsen, F. B. H., Badiani, A. A., Assi, S., Unadkat, V.A., Patel, B., Ravindrane, R., Wardle, H. (2020). Poverty, inequality and COVID-19: the Forgotten Vulnerable. Public Health. 183, 110-111.
  • Rosanvallon, P. (2004). Refah devletinin krizi (Burcu Şahinli., Çev.). Ankara: Dost Kitabevi.
  • Sağlık Bakanlığı (2021, Ocak). Covıd-19 Bilgilendirme Sayfası. Erişim adresi: 2021. https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html.
  • Sama, G. R., Matulic, V., Pascual, A. M., de Vicente, I. (2020). Social Work during the COVID-19 Crisis: Responding to Urgent Social Needs. Sustainability. 12 /20, 1-16, 8595; doi:10.3390/su1220859.
  • Sen, A. (1982). Poverty and Famines: An Essay on Entitlement and Deprivation. Oxford: Clarendon Press.
  • Shahidi, V., Ramraj, C., Odmaa Sod-Erdene, O., Hildebrand, V. ve Siddiqi, A. (2020). The impact of Social Assistance Programs on Population Health: A Systematic Review of Research in High-Income Countries. BMC Public Health, 19/2, 1-11.
  • Odmaa Sod-Erdene, O., Shahidi, V., Ramraj, C., Hildebrand, V. ve Siddiqi, A. (2020). Is Social Assistance Boosting the Health of the Poor? Results from Ontario and Three Countries. Canadian Journal of Public Health. 110/4, 386-394.
  • Şantaş, F. (2020), Yoksulluğun Sağlık Statüsü ve Sağlık Hizmetleri Kullanımı İle İlişkisi .Iğdır University Journal of Social Sciences, 13, 545-591.
  • TÜİK (2020). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması. Sayı, 202033679.
  • Türk Tabipleri Birliği (2020a). Covıd-19 pandemisi iki aylık değerlendirme raporu. Ankara.
  • Türk Tabipleri Birliği (2020b). Covıd-19 pandemisi 9. ay değerlendirme raporu. Ankara.
  • UNDP (2020, Aralık). Long Run Consequences of the COVID-19 Pandemic on Social Inequality. Erişim adresi: https://www.latinamerica.undp.org/content/rblac/en/home/blog/2020/consecuencias-de-la-pandemia-del-covid-19-en-las-desigualdades-s.html
  • UNESCO (2020 Aralık). School Closures Caused By Coronavirus (Covid-19). Erişim adresi: https://en.unesco.org/covid19/educationresponse. United Nations Turkey (2020, Aralık). The social and economic impacts and implications of COVID-19 are different for women and men!. Erişim adresi: https://turkey.un.org/en/39770-social-and-economic-impacts-and-implications-covid-19-are-different-women-and-men.
  • Westfall, R. (2010). Dimensions of Social Inclusion and Exclusion In Yukon. Canada: Yukon Bureau of Statistics. December.
  • WHO (2020a). WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020”. Erişim adresi: https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020.
  • WHO (2020b). WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard. Erişim adresi: https://covid19.who.int/.
  • WHO (2020c). Impact of COVID-19 on People's Livelihoods, Their Health and Our Food Systems”. Erişim 19 Ocak, 2021. https://www.who.int/news/item/13-10-2020-impact-of-covid-19-on-people's-livelihoods-their-health-and-our-foodsystems.
  • World Bank (2020a), COVID-19 to Add as Many as 150 Million Extreme Poor by 2021, Ekim 2020, Press Release No: 2021/024/DEC-GP.
  • World Bank (2020b). Turkey Ekonomic Monitor August 2020:Adjusting The Sails. Washington DC: World Bank.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 11. bs. Ankara: Seçkin.

Socioeconomic and Health Effects of the COVID-19 Pandemic on Poor Families: The Role of Social Assistance in Alleviating These Effects

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 25, 643 - 659, 31.12.2021
https://doi.org/10.38155/ksbd.880919

Öz

The study aimed to evaluate the socio-economic and health-related impacts of the pandemic on poor families and to what extent social assistance reduces these impacts. The present study, which is expected to contribute to the literature with the help of revealing the effectiveness of social assistance against poverty during the pandemic, employed the case study design, among the qualitative research methods. In this qualitative case study, we interviewed 12 participants receiving regular social assistance. The findings revealed that the poor experienced a severe decrease in their economic resources during the pandemic. They perceived the disruption of their child(ren)'s education as a leading social problem. In terms of health, the main issues were the difficulty in accessing basic food and public health services, inability to comply with appropriate hygiene conditions, poor housing conditions, and, accordingly, the increase in the risk of contracting COVID-19. During the pandemic, the poor face increasing inequalities in the economy, education, and health. Social assistance, on the other hand, is insufficient to reduce these effects. Therefore, they should be supported more by the relevant bodies.

Kaynakça

  • Aca, Z. ve Özdemir, M. Ç. (2020). Şartlı eğitim yardımı programının faydalanıcılar açısından etkilerinin değerlendirilmesi. A. Altınaoy (Ed.), Sakarya üniversitesi çalışma ekonomisi ve endüstri ilişkileri seçme yazılar-IV kitabı içinde (s. 1-31). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
  • Aca, Z. (2020). Sosyal yardımlarla yapabilirlikleri gerçekleştirmek: Bursa yıldırım sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı örneği. Yönetim ve Çalışma Dergisi, 4/2, 187-206.
  • Aca, Z. (2020). Yapabilirlik yaklaşımı çerçevesinde kamusal sosyal yardımların etkinliği analizi: Bursa örneği. Ankara: Türk Metal Sendikası Araştırma ve Eğitim Merkezi Yayınları-39.
  • AÇSHB (2021a, Ocak). Bakan Selçuk: “Sosyal Koruma Kalkanı Kapsamında Yaptığımız Yardımların Tutarı 45,5 Milyar Liraya Yaklaştı. Erişim adresi. https://www.ailevecalisma.gov.tr/tr-tr/haberler/bakan-selcuk-sosyal-koruma-kalkani-kapsaminda-yaptigimiz-yardimlarin-tutari-45-5-milyar-liraya-yaklasti/.
  • AÇSHB (2021b, Ocak). Bakan Selçuk: “2. Faz Sosyal Yardım, İhtiyaç Sahibi Farklı 2 Milyon 300 Bin Haneye Verilecek. Erişim adresi: 15 Ocak. https://www.ailevecalisma.gov.tr/tr-tr/haberler/bakan-selcuk-2-faz-sosyal-yardim-ihtiyac-sahibi-farkli-2-milyon-300-bin-haneye-verilecek/.
  • Aksanyar, Y. (2015). Sosyal yardımda yeni bir yaklaşım olarak şartlı sosyal yardım: sosyal yardım-istihdam bağlantısının etkinleştirilmesi programı 2014 yılı Türkiye araştırması üzerine bir araştırm (Doktora Tezi). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
  • Avrupa Komisyonu (2007). Türkiye 2007 ilerleme raporu. Brüksel.
  • ERG (2020). Eğitim yönetişimi ve finansmanı eğitim izleme raporu. Ankara.
  • European Parliament (2020, Aralık). Mitigating the Employment and Social Effects of the Covid-19 Pandemic” Erişim adresi: https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2020/652719/IPOL_BRI(2020)652719_EN.pdf.
  • FAO (2020, Aralık). Addressing inequality in times of COVID-19, Rome. Erişim adresi: https://doi.org/10.4060/ca8843en. Fisher, J., Languilaire, J.C., Lawthom, R. Nieuwenhuis, Richard J. Petts, R. J., Runswick-Cole, K. ve Yerkes, M. A. (2020). Community, work, and family in times of COVID-19. Community, Work & Family, 23/3, 247-252.
  • Gökbayrak, Ş. (2010). Refah devletinin dönüşümü ve özel emeklilik programları. Ankara: Siyasal Kitapevi.
  • Hinrichs, K., Offe, C. ve Wiesenthal, H. (2004). Zaman, para ve refah devleti kapitalizmi. J. Keane (Ed.), Sivil toplum ve devlet (A. Çiğdem, Çev.). Ankara: Yedi Kıta Yayınları, 2004.
  • ILO (2020, Aralık). ILO Monitor: COVID-19 And The World Of Work. Sixth Edition Updated Estimates And Analysis, Sixth edition. 23 September 2020. Erişim adresi: https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/documents/briefingnote/wcms_755910.pdf.
  • IMF (2020, Aralık). The Great Lockdown: Worst economicdownturn since the great depression”. Erişim adresi: https://blogs.imf.org/2020/04/14/the-greatlockdown-worst-economic-downturn-since-the-great-depression/.
  • Lu, Q., Cai, Z. Chen, B. ve Liu, T. (2020).Social policy responses to the Covid-19 crisis in China in 2020. Int J Environ Res Public Health. 17/16/: 5896, 1-14.
  • MEB (2020). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim: 2019/2020. Ankara.
  • Musa, J. T., Ajayi , O. ve L Kemp, L. (2020). Examining social determinants of health,stigma, and covıd-19 disparities. Healthcare. 8 /168, 1-7.
  • OECD (2020). Combatting COVID-19’s Effect on Children. OECD.
  • Ornellas, A., Engelbrecht, L. K. ve Atamtürk, E. (2020). The fourfold neoliberal impact on social work and why this matters ın times of the Covid-19 pandemic and beyond. Social Work. 57/3, 234-249.
  • Patel, J., Nielsen, F. B. H., Badiani, A. A., Assi, S., Unadkat, V.A., Patel, B., Ravindrane, R., Wardle, H. (2020). Poverty, inequality and COVID-19: the Forgotten Vulnerable. Public Health. 183, 110-111.
  • Rosanvallon, P. (2004). Refah devletinin krizi (Burcu Şahinli., Çev.). Ankara: Dost Kitabevi.
  • Sağlık Bakanlığı (2021, Ocak). Covıd-19 Bilgilendirme Sayfası. Erişim adresi: 2021. https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html.
  • Sama, G. R., Matulic, V., Pascual, A. M., de Vicente, I. (2020). Social Work during the COVID-19 Crisis: Responding to Urgent Social Needs. Sustainability. 12 /20, 1-16, 8595; doi:10.3390/su1220859.
  • Sen, A. (1982). Poverty and Famines: An Essay on Entitlement and Deprivation. Oxford: Clarendon Press.
  • Shahidi, V., Ramraj, C., Odmaa Sod-Erdene, O., Hildebrand, V. ve Siddiqi, A. (2020). The impact of Social Assistance Programs on Population Health: A Systematic Review of Research in High-Income Countries. BMC Public Health, 19/2, 1-11.
  • Odmaa Sod-Erdene, O., Shahidi, V., Ramraj, C., Hildebrand, V. ve Siddiqi, A. (2020). Is Social Assistance Boosting the Health of the Poor? Results from Ontario and Three Countries. Canadian Journal of Public Health. 110/4, 386-394.
  • Şantaş, F. (2020), Yoksulluğun Sağlık Statüsü ve Sağlık Hizmetleri Kullanımı İle İlişkisi .Iğdır University Journal of Social Sciences, 13, 545-591.
  • TÜİK (2020). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması. Sayı, 202033679.
  • Türk Tabipleri Birliği (2020a). Covıd-19 pandemisi iki aylık değerlendirme raporu. Ankara.
  • Türk Tabipleri Birliği (2020b). Covıd-19 pandemisi 9. ay değerlendirme raporu. Ankara.
  • UNDP (2020, Aralık). Long Run Consequences of the COVID-19 Pandemic on Social Inequality. Erişim adresi: https://www.latinamerica.undp.org/content/rblac/en/home/blog/2020/consecuencias-de-la-pandemia-del-covid-19-en-las-desigualdades-s.html
  • UNESCO (2020 Aralık). School Closures Caused By Coronavirus (Covid-19). Erişim adresi: https://en.unesco.org/covid19/educationresponse. United Nations Turkey (2020, Aralık). The social and economic impacts and implications of COVID-19 are different for women and men!. Erişim adresi: https://turkey.un.org/en/39770-social-and-economic-impacts-and-implications-covid-19-are-different-women-and-men.
  • Westfall, R. (2010). Dimensions of Social Inclusion and Exclusion In Yukon. Canada: Yukon Bureau of Statistics. December.
  • WHO (2020a). WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020”. Erişim adresi: https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020.
  • WHO (2020b). WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard. Erişim adresi: https://covid19.who.int/.
  • WHO (2020c). Impact of COVID-19 on People's Livelihoods, Their Health and Our Food Systems”. Erişim 19 Ocak, 2021. https://www.who.int/news/item/13-10-2020-impact-of-covid-19-on-people's-livelihoods-their-health-and-our-foodsystems.
  • World Bank (2020a), COVID-19 to Add as Many as 150 Million Extreme Poor by 2021, Ekim 2020, Press Release No: 2021/024/DEC-GP.
  • World Bank (2020b). Turkey Ekonomic Monitor August 2020:Adjusting The Sails. Washington DC: World Bank.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 11. bs. Ankara: Seçkin.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Zeynep Aca 0000-0002-3399-5310

Şirin Özkan 0000-0001-9153-6481

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2021
Gönderilme Tarihi 15 Şubat 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 13 Sayı: 25

Kaynak Göster

APA Aca, Z., & Özkan, Ş. (2021). COVID-19 Pandemisinin Yoksul Aileler Üzerindeki Sosyoekonomik ve Sağlık Etkileri: Sosyal Yardımların Bu Etkileri Azaltmadaki Rolü. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 13(25), 643-659. https://doi.org/10.38155/ksbd.880919