Öğretmenlerin Uzaktan Eğitim Sürecinde Sınıf Yönetiminde Karşılaştıkları Problemlere İlişkin Görüşleri

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 45 - 75, 30.06.2022

İbrahim Akdeniz , Mehmet Uzun

Öz

Bu araştırmada, öğretmenlerin uzaktan eğitim sürecinde sınıf yönetimine ilişkin yaşadıkları problemlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nitel bir çalışma olup durum çalışması ile desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim öğretim yılında Kahramanmaraş il merkezindeki ilkokul, ortaokul ve lise kademelerinde görev yapan ve amaçlı örnekleme yoluyla belirlenen 22 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından geliştirilmiş yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla elde edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda öğretmenlerin uzaktan eğitim sürecinde sınıf yönetiminde karşılaşmış oldukları problemlerin; öğretmenlerin yeterlik alanları, öğretmenlerin ev ortamları, öğrenci, ebeveyn, okul yönetimi, zaman yönetimi, öğretim yöntem ve teknikleri, öğretim programları, teknoloji ve sanal ortam kaynaklı problemler olmak üzere 9 tema altında toplandığı belirlenmiştir. Ders içeriklerini zenginleştirememe, motivasyon kaybı yaşama, aile fertleriyle derslerin eş zamanlı başlaması, evde yaşanan teknik problemler, öğrencilerin derslerde dönüt vermemesi ve görüntülerinin kapalı olması öğretmenler tarafından vurgulanan önemli sonuçlardır. Öğrenci ve ebeveynlerde teknolojik okuryazarlık ve imkân eksikliğinin bulunması, ebeveynlerin ilgisizliği, canlı derslerde uygulamalı faaliyetlerin gerçekleştirilememesi, öğretim programlarının uzaktan eğitime adapte edilmemesi, ders sürelerinin kısa olması ve yaşanılan internet bağlantı problemleri temalar içerinde en fazla ifade edilen diğer problemler olarak ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen, Sınıf Yönetimi, Uzaktan Eğitim

Teachers' Views on the Problems They have Experienced in Classroom Management During the Distance Education Process

Öz

This study aims to identify the problems experienced by teachers regarding classroom management during the distance education process. Having a qualitative research model, the study used a case study design. The working group of the study consisted of 22 teachers who worked at primary, secondary and high school levels in Kahramanmaraş city center during the 2021-2022 academic year and who were selected by purposive sampling method. The data were obtained through a semi-structured interview form developed by the researchers. Content analysis was used during data analysis. The results of the study revealed that the problems experienced by teachers in classroom management during the distance education process were gathered under 9 themes such as teachers' proficiency areas, teachers' home environments, students, parents, school management, time management, teaching methods and techniques, curricula, technology and problems originating from virtual environment. Unable to enrich the course content, loss of motivation, simultaneous start of classes with family members, technical problems at home, students' lack of feedback during classes and closed cameras were determined as the significant results emphasized by the teachers. The lack of students’ and parents’ technological literacy and opportunities, the indifference of parents, the inability to carry out applied activities in live lessons, the inability to adapt the curriculum to distance education, the short duration of lessons and the internet connection problems were among the frequently emerging problems.

Anahtar Kelimeler

Classroom Management, Distance Education, Teacher

Kaynakça

• Akkuş, İ., & Acar, S., (2017). Eş zamanlı öğrenme ortamlarında karşılaşılan teknik sorunların öğretici ve öğrenen üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 363-376.
• Altıntaş-Yüksel, E., (2021) Sınıf öğretmenlerinin Covid-19 salgını sürecinde çevrim içi ders uzaktan eğitim deneyimlerinin incelenmesi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi,57, 291–303.
• Argon, T., & Kıyıcı, C. (2012). İlköğretim kurumlarında ailelerin eğitim sürecine katılımlarına yönelik öğretmen görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi,19, 80-95.
• Arslan, H. (2019). Sınıf yönetiminin temel kavramları. R. Sarpkaya (Ed.), Sınıf yönetimi (s. 1-26) içinde. Anı Yayıncılık.
• Arslan, Y., & Şumuer, E., (2020). Covıd-19 döneminde sanal sınıflarda öğretmenlerin karşılaştıkları sınıf yönetimi sorunları. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 201-230.
• Avcı, F., & Akdeniz, E. C. (2021). Koronavirüs (Covid-19) salgını ve uzaktan eğitim sürecinde karşılaşılan sorunlar konusunda öğretmenlerin değerlendirmeleri. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 3(4), 117-154.
• Bakioğlu, B., & Çevik, M. (2020). Covıd-19 pandemisi sürecinde fen bilimleri öğretmenlerinin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. Turkish Studies,15(4), 109-129. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.43502
• Baran, A., & Sadık, O. (2021). Covid-19 sürecinde sınıf öğretmenlerinin acil uzaktan öğretim tecrübelerinin ve görüşlerinin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 813-854. https://doi.org/10.19171/uefad.882291
• Başar, H. (2016). Sınıf yönetimi. Anı Yayıncılık.
• Başaran, M., Doğan, E., Karaoğlu, E., & Şahin, E. (2020). Koronavirüs (Covıd-19) pandemi sürecinin getirisi olan uzaktan eğitimin etkililiği üzerine bir çalışma. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 368-397.
• Başaran, M., Ülger, I. G., Demirtaş, M., Kara, E., Geyik, C., & Vural, Ö. F. (2021) Uzaktan eğitim sürecinde öğretmenlerin teknoloji kullanım durumlarının incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17(37), 4619-4645.
• Bayrakçı, M. (2019). Sınıfta zaman yönetimi. R. Sarpkaya (Ed.), Sınıf yönetimi (s. 151-178) içinde. Anı Yayıncılık.
• Bilgiç-Gökçe, H., &Tüzün, H. (2015). Yükseköğretim kurumları web tabanlı uzaktan eğitim programlarında yaşanan sorunlar. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 1(3), 26-50.
• Büyüköztürk, Ş. (2020). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi.
• Can, E. (2020a). Sanal sınıf yönetimi: İlkeler, uygulamalar ve öneriler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(4), 251-295.
• Can, E., (2020b). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53.
• Cemaloğlu, N., (2020). Çevrimiçi derslerde sınıf yönetimi. https://www.kamudanhaber.net/cevrim-ici-derslerde-sinif-yonetimi-makale,4055.html
• Creswell, J. W., (2020). Nitel Araştırma Yöntemleri. Siyasal Kitapevi.
• Çelik, V. (2005). Sınıf Yönetimi. Nobel Yayın Dağıtım.
• Dağ, İ., & Göktürk, T., (2014). Sınıf yönetiminde liderlik ve liderliğin sınıf yönetimine katkıları. The Journal of Academic Social Science Studies, 27, 171-184.
• Demir, F., & Özdaş, F. (2020). Covid-19 sürecindeki uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 273-292.
• Demirtaş, H. (2005). Sınıf yönetiminin temelleri. H. Kıran (Ed.), Etkili sınıf yönetimi (s.1-34) içinde. Anı Yayıncılık.
• Dinçer, S., & Yeşilpınar-Uyar, M., (2016). E-Öğrenme sistemlerinin kullanımı sürecinde karşılaşılan sınıf yönetimi ile ilişkili sorunlar ve çözüm önerileri. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 21(4), 453-470.
• Duman, S. N. (2020). Salgın döneminde gerçekleştirilen uzaktan eğitim sürecinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 95-112.
• Erden, M. (1998), Öğretmenlik Mesleğine Giriş.Alkım.
• Erdoğan, İ. (2001). Sınıf Yönetimi/ders, konferans, panel ve seminer etkinliklerinde başarının yolları. Sistem Yayıncılık.
• Fidan, M. (2020). Covı̇d-19 Belirsizliğinde eğitim: İlkokulda zorunlu uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşleri. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 24-43.
• Gümüş, S. (2007). Çevrimiçi işbirliği ekiplerinde öğrenenlerin sorun çözerek öğrenmeyle ilgili tutum ve görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
• Karaduman, G. B., Ertaş, Z. A., & Baytar, S. D. (2021). Uzaktan eğitim yolu ile gerçekleştirilen matematik derslerine ilişkin öğretmen deneyimlerinin incelenmesi. International Primary Education Research Journal, 5(1), 1-17.
• Kayıkçı, K., (2019). Sınıf içi öğretim etkinliklerinin yönetimi. R. Sarpkaya (Ed.), Sınıf yönetimi (s. 213-252) içinde. Anı Yayıncılık.
• Kırmacı, Ö., & Acar, S., (2018). Kampüs öğrencilerinin eşzamanlı uzaktan eğitimde karşılaştıkları sorunlar. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14(3), 276-291.
• Kızıltaş, Y., & Özdemir, E. Ç. (2021). Sınıf öğretmenlerinin uzaktan eğitim sürecine yönelik görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(80), 1896-1914.
• Köse, A., (2020). Öğrenme ortamında disiplin. M. Tekerek ve M. Sağır (Ed.), Yükseköğretimde eğiticilerin eğitimi (s.167-200) içinde. Pegem Akademi.
• Külekçi-Akyavuz, E., & Çakın, M. (2020). Covid-19 salgınının eğitime etkisi konusunda okul yöneticilerinin görüşleri. Electronic Turkish Studies, 15(4).
• Milli Eğitim Temel Kanunu (14/06/1973). Resmî Gazete, (Sayı 14574). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf
• Özdemir, G. (2020). Öğretmen ve yönetici bakış açısıyla öğretmenlerin sınıf yönetim becerisi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 336-349.
• Özdoğan, A. Ç., & Berkant, H. G. (2020). Covid-19 pandemi dönemindeki uzaktan eğitime ilişkin paydaş görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 13-43.
• Özdoğru, M. (2021). Covıd-19 salgınında okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlarla başa çıkma stratejileri. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 1-14.
• Paliç, G., & Keleş, E. (2011). Sınıf yönetimine ilişkin öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2(2), 199-220.
• Polat, H. (2016). Çevrimiçi öğrenme ortamlarında sınıf yönetiminin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Fırat Üniversitesi.
• Sarı, T., & Nayır, F. (2020). Pandemi dönemi eğitim: Sorunlar ve fırsatlar. Electronic Turkish Studies, 15(4).
• Selçuk, Z., (2020). https://www.aa.com.tr/tr/egitim/milli-egitim-bakani-selcuk-uzaktan-egitimde-gunde-yaklasik-3-milyon-canli-ders-yapiliyor/2072355
• Selçuk, Z., (2021). https://www.cnnturk.com/turkiye/milli-egitim-bakani-ziya-selcuk-uzaktan-egitim-kalici-olacak
• Turan, S., (2015). Sınıf yönetiminin temelleri. M. Şişman, S. Turan (Ed.), Sınıf yönetimi (s.1-19) içinde. Pegem Akademi.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, N. (2019). Sınıfın fiziksel düzenini oluşturma. R. Sarpkaya (Ed.), Sınıf yönetimi (s. 59-80) içinde. Anı Yayıncılık.
• Yılmaz, E., Mutlu, H., & Doğanay, G., (2020). Veli algısına göre pandemi dönemi uzaktan eğitim sürecinin niteliği. Palet Yayıncılık.
• Yılmaz, N., (2008). Dersin akışını bozan istenmeyen davranışları yönetme stratejilerinin incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi,10, 1-38.
• Yusuf, B. N. M., & Ahmad, J. (2020) Are we prepared enough? A case study of challenges ın online learningın a private higher learning ınstitution during the covid-19 outbreaks. Advances in Social Sciences Research Journal, 7(5) 205-212.
• Yücel, C., Şengil Akar, Ş., Binici, U., Karataş, E., & Demirhan, G. (2019). Sınıf yönetimini etkileyen etmenler. R. Sarpkaya (Ed.), Sınıf yönetimi (s. 213-252) içinde. Anı Yayıncılık.