Öğretmenlik Uygulaması Dersi Kapsamında Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 1, 220 - 245, 29.04.2021

Züleyha Yıldırım Yakar , Emine Uzun , Betül Tekerek

https://doi.org/10.33437/ksusbd.655590

Cited By: 12

Öz

Araştırmanın amacı öğretmenlik uygulaması dersi sürecinde öğretmen adayları, uygulama öğretim elemanı, uygulama öğretmeni, uygulama okulu koordinatörü ve uygulama okulu müdürünün birbirleri ile ilgili yaşadıkları sorunları ve çözüm önerilerini belirlemektir. Araştırmanın katılımcılarını 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında bir devlet üniversitesinde Sınıf Öğretmenliği ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Lisans Programının son sınıfında öğrenim gören toplam 19 öğretmen adayı ve öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında görevlendirilen 8 uygulama öğretmeni, 4 uygulama öğretim elemanı, 4 uygulama okulu koordinatörü ve 4 uygulama okulu müdürü oluşturmaktadır. Bu araştırma nitel araştırma modeli olan bir durum çalışması olup verilerin toplanmasında yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında ilgili tarafların birbirlerine karşı birçok noktada görev ve sorumluluklarını tam olarak yerine getiremedikleri anlaşılmıştır. Araştırmada ayrıca yaşanan sorunlara yönelik katılımcıların çözüm önerilerine de yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik uygulaması, paydaşlar, sorunlar, çözüm önerileri

Destekleyen Kurum

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

Proje Numarası

2018/2-54 M

Teşekkür

KSÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi’ne desteğinden ötürü teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Alakuş, A. O. (2005). Öğretmen adaylarının okul deneyiminin kazandırdığı mesleki yeterliklere ilişkin algıları. Eğitim ve Bilim, 30(138), 3-9.
• Akpınar, M., Çolak, K. ve Yiğit, E.Ö. (2012). Öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yeterliklerine yönelik uygulama öğretmenlerinin görüşleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 36, 41-67.
• Akyıldız, S. (2018). Uygulama Öðretim Elemanlarý ile Uygulama Öğretmenlerinin Görev ve Sorumluluklarını Yerine Getirme Düzeylerinin İncelenmesi. Asian Journal of Instruction, 6(1), 21-39.
• Arikan, Y. D. (2009). Bilişim teknolojileri öğretmen adayları ve öğretmenlik uygulaması dersi. Ege Eğitim Dergisi, 10(1), 1-23.
• Aslan, M., ve Sağlam, M. (2018). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 144-162.
• Atmiş, S. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecini değerlendirmelerine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Aydın, F. ve Akgün, Ö.E. (2014). Eğitim Fakültesi BÖTE son sınıf öğrencilerinin okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerinde karşılaştıkları sorunlar. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 1-14.
• Aytaç, A. (2010). Öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında uygulama öğretim elemanlığının değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
• Aytaçlı, B.(2012). İlköğretim matematik öğretmenliği lisans programında yer alan okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerinin değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi, İzmir.
• Baştürk, S. (2009). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre incelenmesi. İlköğretim online, 8(2).
• Bektaş, M., ve Ayvaz, A. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersinden beklentileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 209-232.
• Bural, B., ve Avşaroğlu, S. (2012). Zihin engelliler öğretmenliği öğretim uygulaması dersinde karşılaşılan güçlüklerin öğretmen adayları açısından değerlendirilmesi. Turkish Journal of Education, 1(2), 1- 13.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F., (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Canbolat, C. (2014). Grafik ve görsel sanatlar öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersine yönelik görüşleri. Yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Çelikkaya, T. (2011) Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersinden beklentileri ve bu beklentilerin karşılanma düzeyleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 1 (2), 1-18.
• Çepni, O., & Aydın, F. ve Şahin V. (2015). Coğrafya öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 285-304.
• Çetin, Ö. F. ve Bulut, H. (2002). Okul deneyimi I, II ve öğretmenlik uygulaması derslerinin uygulama öğretmenleri ve öğretmen adayları tarafından değerlendirilmesinin incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2): 69-75.
• Danielewicz, J. (2001): Teaching selves: Identity, pedagogy, and teacher education. Albany, NY: State University of New York Press.
• Darling Hammond, L. (2006). Constructing 21st-century teacher education. Journal of teacher education, 57(3), 300-314.
• Değirmençay, Ş. A. ve Kasap, G. (2013). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (2), 47-57.
• Demir, Ö., ve Çamlı, Ö. (2011). Öğretmenlik uygulaması dersinde uygulama okullarında karşılaşılan sorunların sınıf ve okul öncesi öğretmenliği öğrenci görüşleri çerçevesinde incelenmesi: Nitel bir çalışma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1).
• Dursun, Ö. Ö., & Kuzu, A. (2008). Öğretmenlik uygulaması dersinde yaşanan sorunlara yönelik öğretmen adayı ve öğretim elemanı görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 159-178.
• Ergüneş, Y. (2005). Okul deneyimi dersi uygulamasının öğrenciler tarafından amacına uygun olarak yapılıp yapılmadığının değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(13), 106-128.
• Eurydice (2015). The Teaching Profession in Europe: Practices, Perceptions, and Policies. Eurydice Report, Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• Flores, M. A., & Day, C. (2006). Contexts which shape and reshape new teachers’ identities: A multi-perspective study. Teaching and teacher education, 22(2), 219-232.
• Gökçe, E., ve Demirhan, C. (2005). Öğretmen eğitiminde yenilikçi bir yaklaşım mı yoksa geleneksel bir anlayış mı? Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(2), 187–195.
• Görgen, İ., Çokçalışkan, H. ve Korkut, Ü. (2012). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adayları, uygulama öğretmenleri ve uygulama öğretim üyeleri açısından işlevselliği. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, 56-72.
• Gümüş, N., Özbaş, B. Ç., Gülersoy, A. E., Duman, D., Türker, H., Avcı, G., & Dikicigil, Ö. (2018). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin" öğretmenlik uygulaması" dersine ilişkin görüş ve önerileri. Electronic Turkish Studies, 13(11).
• Gündoğdu, K., Altın, M., Üstündağ, N., & Altay, B. (2018). Öğretmen Adayları Öğretmenlik Uygulamasında Yeterli mi?(Bir Olgubilim Çalışması). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 150-166.
• Güzel, H., Berber, N. C., & Oral, İ. (2010). Eğitim fakültesi uygulama okulları işbirliği programında görevli öğretmenlerin ve öğretim elemanlarının öğretmenlik uygulamasına yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1), 19-36.
• Hurioğlu, L. (2016). Öğretmenlik uygulaması dersinde dönüt-düzeltmenin öğretmen adaylarının öğretimi planlama ve uygulama becerileri ile öz-yeterlik düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Kale, M. (2011). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Dersinde Karşılaştıkları Sorunlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 255-280.
• Karaca, N. H. ve Aral, N. (2011). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamalarında karşılaştıkları sorunlar, 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications 27-29 April, 2011 Antalya-Turkey.
• Karadüz A., Eser Y., Şahin C. ve İlbay A.(2009). Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin görüşlerine göre Öğretmenlik uygulaması dersinin etkililik düzeyi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.6 (11), 442-455.
• Katrancı, M. (2008). Öğretmenlik uygulamasında uygulama okulu koordinatörleri ve uygulama öğretmenlerinin görev ve sorumluluklarını yerine getirme düzeyleri (Kırıkkale ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Kökçü, Y. (2015). Türkçe öğretmen adaylarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması dersleri kapsamında uygulama öğretmenleri hakkındaki görüşleri. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(15), 585-600.
• MEB (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü: Ankara.
• Oğuz, A. (2004). Okul deneyimi I dersinin öğretmen adayları üzerindeki etkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 141- 163.
• Özçelik, N. (2012). Yabancı dil öğretmen adaylarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşleri. GEFAD, 32 (2), 515-536.
• Paker, T. (2008). Öğretmenlik uygulamasında öğretmen adaylarının uygulama öğretmeni ve uygulama öğretim elemanının yönlendirmesiyle ilgili karşılaştıkları sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 132-139.
• Petek, B.(2014). Öğretmenlik uygulaması dersinin sosyal bilgiler öğretmen adaylarının mesleki yeterlilikleri üzerindeki etkisi(Erzurum Örneği) (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Rakıcıoğlu Söylemez, A. Ş. (2012). İngilizce öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersi boyunca öğretmen öz yeterlik inançları ve danışmanlık uygulamalarına yönelik görüşleri üzerine keşifsel bir durum çalışması. Doktora tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Sandelowski, M., & Barroso, J. (2007). Handbook for synthesizing qualitative research.New York: Springer.
• Seçer, Z., Çeliköz, N., ve Kayılı, G. (2010). Okul öncesi öğretmenliği okul uygulamalarında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 128-152.
• Semerci, N. ve Yeşilyurt, E. (2010, Mayıs). Öğretmen adaylarının akademik başarısını değerlendirme tercihleri. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu II’de sunulan bildiri, Ankara.
• Smith, K. and Lev Ari, L. (2005). The place of the practicum in pre‐service teacher education: The voice of the students. Asia‐Pacific Journal of Teacher Education, 33(3), 289-302.
• Süral, S. (2017). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersindeki uygulama öğretmenleri hakkındaki düşüncelerinin incelenmesi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 277-299.
• Topkaya, E.Z. ve Yalın, M. (2006). Uygulama Öğretmenliğine ilişkin Tutum Ölçeği Geliştirilmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 1(1-2):14-24.
• Turgut, M., Yılmaz, S. ve Firuzan, A.R. (2008). Okul deneyimi uygulama sürecinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Üniversite ve toplum.[http://www.universite toplum.org/text.php3?id=361 adresinden 10 Nisan 2010 Tarihinde indirilmiştir.]
• Yalın Uçar, M. (2012). Öğretmenlik uygulamasına ilişkin durum çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2637- 2660.
• Yalın Uçar, M. (2008). Önerilen “uygulama öğretmeni eğitim programı”nın uygulama öğretmenliğine ilişkin yeterliliğe ve tutuma olan etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Yanık, H. B., Bağdat, O., Gelici, Ö., & Taştepe, M. (2016). Göreve yeni başlayan ortaokul matematik öğretmenlerinin karşılaştıkları zorluklar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(36), 130-152.
• Yeşilyurt, E. (2010). Öğretmenlik Uygulaması Öğretim Programının Standart Temelli ve İhtiyaca Cevap Verici Modeller Işığında Değerlendirilmesi. Doktora tezi. Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Yeşilyurt, E. ve Semerci, Ç. (2011). Uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Akademik Bakış Dergisi, 27.
• Yıldırım, A.(2018). Prof. Dr. Ali Yıldırım ile Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Süreci Üzerine. Söyleşiyi yapan: Tedmem
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yıldız, M. A.(2012). Türkçe öğretmenliği lisans programında yer alan öğretmenlik uygulaması dersinin değerlendirilmesi.Yüksek lisans tezi.Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Kilis.
• Yılmaz, M. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması dersini yürüten öğretim elemanlarına ilişkin görüşleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (4) 1377-1387.
• Yılmaz, A., & Namlı, S. (2017). Öğretmenlik uygulaması dersine katılan uygulama öğretmeni ve öğretmen adaylarının mesleki yeterliklerine ilişkin görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 14(3), 3061-3077.
• YÖK (1998). Fakülte-Okul İşbirliği Kılavuzu, Ankara: Yüksek Öğretim Kurulu Yayınları.
• YÖK (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). Ankara: Yükseköğretim Kurulu Yayını
• YÖK (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları, programların güncelleme gerekçeleri, getirdiği yenilikler ve uygulama esasları. [17.08.2018tarihindehttp://www.yok.gov.tr/web/guest/icerik//journal_content/56_INSTANCE_rEHF8BIsf adresinden alındı.