Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Hacı Bektâş Velî'nin Elbistan, Göksun ve Afşin'de Bıraktığı İzler

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 2, 795 - 806, 31.08.2022
https://doi.org/10.33437/ksusbd.1096487

Öz

Bu çalışmada Hacı Bektâş Velî’nin Anadolu’ya girdikten sonra bir müddet bulunduğu Elbistan, Göksun ve Afşin’de bıraktığı izler incelenecektir. Moğolların Türkistan ve Horasan’ı istila etmeleri üzerine onların önünden göç eden halkın yanında âlimler, mutasavvıflar ve dervişler de vardı. Bunlardan biri olan Hacı Bektâş Velî’nin Elbistan’da ve çevresinde yaşadığı bilinmektedir. Ondan birkaç yıl önce şeyhi Dede Garkın da bölgeye gelmiş ve Göksun’un Kanlıkavak köyünde bulunmuş, halife ve dervişleri burada bir zaviye yaptırmışlardır. Bu zaviye yakınında bulunan bir köyde Osmanlı dönemi kayıtlarına göre Dede Garkın’ın oğulları ziraat yapmaktaydılar. 1240’ta bölgede cereyan eden Babaî İsyanı sonrası Hacı Bektâş Velî bölgeyi terk ederek Suluca Karahöyük’e (Hacıbektaş) göç etmiştir. Dede Garkın’ın ise Güneydoğu Anadolu bölgesine gittiği bilinmektedir. Hacı Bektâş Velî’nin halifelerinden olduğu kabul edilen Himmet Baba (Ümmet Baba) Elbistan’da yaşamıştır. Ümmet Baba’nın Elbistan’da bulunan türbesinin yanına Dulkadir Beyliği zamanında zaviye, medrese ve camii yapılmıştır. Yöre halkı kentin önemli ziyaretgâhlarından biri olan Himmet Baba’ya büyük bir saygı duymaktadır. Hacı Bektâş Velî’nin halifelerinden biri olan Dede Baba (Deve Baba) ise Afşin’e (Efsus) yerleşmiştir. Himmet Baba ve Dede Baba’nın kardeş oldukları, her ikisi için de türbe ve zaviye yapıldığı, Dulkadir Beyliği ve Osmanlı dönemlerinde bunların imar edildiği bilinmektedir. 1563 Tarihli Maraş Tahrir Defteri’ne göre Dede Baba Zaviyesi’nde Hacı Bektâş Velî evlatlarının görevli olduğu kayıtlıdır.

Kaynakça

  • ABU’L-FEREC, Bar Hebraeus. (1950). Abu’l-Ferec Tarihi, C. II, (çev. Ö. R. Doğrul), Ankara: TTK.
  • Eflakî, A. (1989). Menâkibü’l-Ârifîn, (çev: T. Yazıcı), c.1, İstanbul.
  • Aksüt, A. (2017). “Elbistan Nurhak Ekinözü Afşin Aleviliği Üzerine”, Hacı Bektâş Velî Alevilik-Bektaşilik Araştırmalar Dergisi, 2017/15, 257-297.
  • Aksüt, H. (2004). Hacı Bektâş Velî’nin Sosyal Kökeni, Hacı Bektâş Velî Alevilik-Bektaşilik Araştırmalar Dergisi, 29, 209-224.
Toplam 4 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

İlyas Gökhan 0000-0002-5576-8071

Yayımlanma Tarihi 31 Ağustos 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 19 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Gökhan, İ. (2022). Hacı Bektâş Velî’nin Elbistan, Göksun ve Afşin’de Bıraktığı İzler. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 795-806. https://doi.org/10.33437/ksusbd.1096487

KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi ULAKBİM-TR Dizin tarafından dizinlenen hakemli ve bilimsel bir dergidir.