Nursel Duruel’in “Sen de Oradaydın” Hikâyesinin Tahlili

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 2, 748 - 759, 31.08.2025

Selami Çakmakcı

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1587987

Öz

Tanzimat’tan itibaren kadınların sosyal hayata katılımı arttıkça, edebiyat dünyasında yazar olarak görünürlükleri de artmıştır. 1970’li yılların başından itibaren ise sayıca artan kadın yazarlar bilinçli şekilde, kadın sorununa ayna tutmuşlardır. Hikâyecilerin büyük çoğunluğu, kadın olmanın verdiği duyarlıkla kadının bireysel ve toplumsal sorunlarına odaklanmışlardır. Nursel Duruel de hikâyelerinin bazılarında aynı duyarlıkla hareket etmiştir. Duruel’in kadına bakışını yansıtan en önemli metinlerinden olan Sen de Oradaydın adlı hikâyesinde, toplumsal yapının ve kültürel normların kadınlar üzerindeki olumsuz etkileri genç bir kadının iç dünyasından hareketle verilir. Kadının kimlik sorununu temel problem olarak işleyen metin, yazarın hikâyeciliğinin bu konudaki önemli örneklerinden birini teşkil eder. Hikâyede gelenek, genç kadının kimliğini yok sayan, kendisini değersiz ve suçlu hissettiren, varoluşsal kaygılara sürükleyerek benlik gelişimini engelleyen olumsuz bir değerdir. Hikâyede kadının yaşadığı bireysel ve toplumsal sorunlara herhangi bir çözüm önerisi sunulmamış, okur sadece konu üzerinde düşünmeye sevk edilmiştir. Sonuç ise kadın karakterlerin geleneğin baskısını kırmadan kendi bireyselliğini gerçekleştiremeyeceğidir. Çalışmanın amacı, Nursel Duruel’in Sende Oradaydın adlı hikâyesinden hareketle kadının toplumsal yapıdaki ikincil konumundan kaynaklanan sorunlara ayna tutmaktır. Çalışmada Duruel’in Yazılı Kaya hikâye kitabındaki Sen De Oradaydın adlı metin muhteva, yapı, dil ve üslûp başlıkları altında incelenmiş ve yazarın Türk hikâyeciliğindeki yerine ayna tutulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Nursel Duruel , Kadın , Toplumsal Cinsiyet , Gelenek

Kaynakça

• Aksoy, B. (2009). Hikâye üstüne yazılar, Pan Yayınları.
• Argunşah, H. (2016). Kadın ve edebiyat/kendini yazmak, Kesit Yayınları.
• Beauvoir, S. (1993), Kadın/İkinci Cins, (Çev: Bertan Onaran), Payel Yayınları.
• Bourdieu, P. (2014). Eril tahakküm, (Çev. Bediz Yılmaz), Bağlam Yayınevi.
• Demir, A. (2011). Mekânın hikâyesi hikâyenin mekânı, Kesit Yayınları.
• Duruel, N. (2018). Yazılı kaya, Yapı Kredi Yayınları.
• Erden, A. (2011). Türk edebiyatında kadın yazarlar, Hayal Yayınları.
• Geçtan, E. (2002). Hayat, Metis Yayınları.
• Göle, N. (2008). Modern mahrem/medeniyet ve örtünme, Metis Yayınları.
• Harry, H. (2022). Tarihin huzursuzluğu/modernlik, kültürel pratik ve gündelik hayat sorunu, (Çev: Evren Dinçer), Fol Yayınları.
• İnceoğlu, Y. - Kar, A. (2010). Kadın ve bedeni, Ayrıntı Yayınları.
• Kaylı, D. Ş. (2012). Kadın bedeni ve özgürleşme, İlya Yayınları.
• Korkmaz, R. (2015). Yazınsal okumalar, Kesit Yayınları.
• May, R. (2021). Özgürlük ve kader (Çev. Ali Babaoğlu), Okuyan Us Yayınları.
• Ricoeur, P. (2012). Zaman ve anlatı: 3 / Kurmaca anlatıda zamanın biçimlenişi, (Çev. Mehmet Rıfat), Yapı Kredi Yayınları.
• Saygılıgil, F. (2022) Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları, (Hazırlayan: Feryal Saygılıgil,). Dipnot Yayınları.
• Süngü, G. (2021). (Ed.). Kurmacada mekân ve zamanın görüngüleri, Kurmacanın grameri, Ketebe Yayınları.
• Tosun, N. (2005). Kadın öykücülerde cinsellik ve kadının kimlik arayışı, Hece Öykü, Nisan-Mayıs, S. 8, 93-100
• Touraine, A. (2007). Kadınların dünyası (Çev: Mehmet Moralı), Kırmızı Yayınları.
• Vatandaş, C. (2007). Toplumsal cinsiyet ve cinsiyet rollerinin algılanışı, Sosyoloji Konferansları Dergisi İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi, S. 35, 29-56.
• Yıldırım, E. (2005). Kadın öykücülerin konu seçimi, Hece Öykü, S. 8, Nisan-Mayıs, 56-73.