Sistematik Derlemeler ve Meta Analiz
4. Türkiye’de Doğum Korkusu ile Başetme Yöntemleri Konusunda Yapılan Lisansüstü Tezler Üzerine Sistematik İncelemeYAZAR REHBERİ
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi; bağımsız, tarafsız ve çift-kör hakem değerlendirme ilkelerine bağlı yayın yapan, açık erişimli bilimsel elektronik yayın organıdır. Derginin yayın dili Türkçe veya İngilizce olup yılda 3 sayı (Nisan, Ağustos, Aralık) olarak yayınlanmaktadır. Dergi, bilimsel araştırma, klinik uygulama ve eğitimin en yüksek standartlarını desteklemeyi taahhüt etmektedir. Derginin yayın dili Türkçe veya İngilizcedir.
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, başta beslenme ve diyetetik, çocuk gelişimi, ebelik, fizyoterapi ve rehabilitasyon, hemşirelik ve odyoloji olmak üzere temel tıp bilimleri, bilişim, hukuk, inovasyon, psikoloji, sosyal hizmetler olmak üzere sağlık bilimleri çatısı altında yer alan birçok alana odaklı, hakemli bir bilimsel dergidir.
MAKALENİN HAZIRLANMASI
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi’ne makale gönderilmesi, tüm yazarların, derginin yayın politikalarını ve yayın etiğini okuduğu ve kabul ettiği anlamına gelir. Gönderiler ICMJE klavuzu ile uyumlu olarak hazırlanmalıdır. Gönderilerin uluslararası kılavuzlara uygun hazırlanması gerekmektedir.
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, ICMJE’nin klinik deney politikasını benimsemektedir. Buna göre, tüm klinik çalışmaların (randomize ve randomize olmayan) ClinicalTrials.gov ya da WHO’s International Clinical Trials Registry Platform (ICTRP) veri tabanlarından birine kaydettirilmelidir. Klinik çalışmanın kayıt platformunun adı, kayıt numarası Başlık Sayfası’na eklenmelidir. Gönderinin intihal raporu yazar tarafından sisteme yüklenmelidir.
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, sadece dergi web sayfasındaki “Makale Gönder” linki kullanılarak gönderilen makaleleri işleme almaktadır. Makalelerinizle ilgili tüm işlemleri de bu adresten takip edebilirsiniz.
Gönderilerin dergi yazım kurallarına uygunluğu ilk olarak Editöryel Ofis tarafından kontrol edilecek, dergi yazım kurallarına uygun hazırlanmamış makaleler teknik düzeltme talepleri ile birlikte yazarlarına geri gönderilecektir.
Yazarların; Telif Sözleşmesi ve Yazar Katkı Formu ile ICMJE Potansiyel Çıkar Çatışmaları Formu’nu (bu form, tüm yazarlar tarafından doldurulmalıdır) ilk gönderim sırasında online makale sistemine yüklemeleri gerekmektedir. İntihal dosyasında çalışmanın özet, referans kısmı olmaksızın yalnızca tam metni intihal dosyası olarak sisteme yüklenmelidir. Çalışmanın intihal oranı %15'i geçmemelidir.
Yazım Kuralları
Yazarların, makalelerini göndermeden önce aşağıdaki ilkelere uymaları gerekir.
* Makaleyi 12 punto, 1,5 satır aralıklı, iki yana yaslı, başlıklar sola hizalanmış, 2,5 cm’lik kenar boşluklu, Times New Roman yazı karakteri ile hazırlanmış bir Word belgesi olarak gönderiniz. PDF formatında göndermeyiniz.
* Makalelerin yazım dilleri açık ve anlaşılır olmalıdır. Türkçe makalelerde Türk Dil Kurumu'nun Türkçe sözlüğü veya http://www.tdk.org.tr adresi ayrıca Türk Tıbbi Derneklerinin kendi branşlarına ait terimler sözlüğü esas alınmalıdır.
Başlık: Başlıklar kısa, belirli ve bilgilendirici olmalıdır. Bilimsel makaleler için aşırı genel başlıklar, bildirici başlıklar, çalışma sonuçlarının yönünü içeren başlıklar veya soru şeklinde başlıklar kullanmayınız. Klinik araştırmalar, meta analizler ve sistematik incelemelerin raporları için alt başlık olarak çalışma türünü dâhil ediniz (örneğin randomize klinik çalışma, metaanaliz, sistematik inceleme).
Başlık sayfası: Gönderilen tüm makalelerle birlikte ayrı bir başlık sayfası da gönderilmelidir. Bu sayfada;
* Makalenin başlığını ve 50 karakteri geçmeyen kısa başlığını,
* Tüm yazarların akademik unvanları, adları ve soyadları, kurumları, e-posta ve yazışma adresleri, iş telefonları ve cep telefonları, ORCID numaralarını,
* Sorumlu yazarın akademik unvanı, adı ve soyadı, kurumu, e-posta ve yazışma adresi, iş telefonu ve cep telefonu, ORCID numarasını,
* Finansal destek bilgisi ve diğer destek kaynakları hakkında detaylı bilgiyi,
* Makale daha önce tebliğ olarak sunulmuş ise tebliğ yeri ve tarihini,
* Makale hazırlama sürecine katkıda bulunan ama yazarlık kriterlerini karşılamayan bireylerle ilgili bilgilerini içermelidir.
Yazarlar ve kurumları hakkındaki bilgiler ana metinde, tablolarda, şekillerde ve video dokümanlarında yer almamalıdır.
Özet: Editöre Mektup türündeki yazılar dışında kalan tüm makalelerin Türkçe ve İngilizce özetleri olmalıdır. Özgün Araştırma makalelerinin özetleri “Amaç”, “Gereç ve Yöntem”, “Bulgular” ve “Sonuç” alt başlıklarını içerecek biçimde hazırlanmalıdır. Özetler; kaynak, şekil veya tablo numarası içermemelidir. Özetlerde gerekmedikçe kısaltmalar kullanılmamalıdır. Özetler, “Tablo 1”deki talimatlara uygun olarak hazırlanmalı ve makale dosyasına eklenmelidir.
Anahtar Kelimeler: 3-5 arasında sınırlandırılmalı ve sözcükler birbirinden noktalı virgül (;) ile ayrılmalıdır. Türkçe anahtar kelimeler Türkiye Bilim Terimleri (TBT)'ne, İngilizce anahtar kelimeler ise "Medical Subject Headings (MESH)"e uygun olarak verilmelidir.
Ana Metin: Araştırma makalesinde ana metin “Giriş”, “Gereç ve Yöntem”, “Bulgular”, “Tartışma”, “Sonuç ve Öneriler”, “Kaynaklar” alt başlıklarını içermelidir. Gereç ve Yöntem alt başlığında araştırmanın türü, yeri ve zamanı, evren ve örneklemi, örnekleme yöntemi, veri toplama aracı, varsa yapılan girişimi, istatistiksel değerlendirme, etik, araştırmanın sınırlılıkları yazılmalıdır. Derleme makalesinde ana metin “Giriş”, “Klinik ve Araştırma Etkileri” ve “Sonuç” bölümlerini içermelidir. Olgu sunumunda ana metin “Giriş”, “Olgu Sunumu” ve “Tartışma” alt başlıklarını içermelidir. Editöre mektup ise alt başlıksız olmalı özet, anahtar sözcük, tablo, şekil, resim ve diğer görseller içermemelidir. Başlıklar büyük harflerle 12 punto ve bold, normal yazı karakterinde olmalıdır.
İngilizce metinler; İngilizce başlık, abstract, keywords, Türkçe başlık, Türkçe özet, anahtar kelimeler, introduction, methods, results, discussion ve conclusion bölümlerini içermelidir.
İstatistiksel Değerlendirme: Tüm araştırma makaleleri istatistiksel olarak değerlendirilmelidir. İstatistiksel testler, Gereç ve Yöntemler bölümünde kısaca belirtilmelidir. Makalelerde, p değerleri açıkça verilmelidir (örneğin p=0.012; p=0.524). Normal verilerde ortalama ve standart sapma; normal olmayan verilerde asgari-azami değerler, aralıklar (R) veya çeyrekler açıklığı (IQR) kullanılmalıdır. Bir klinik deneyi terk edenler veya takip dışı kalanlar veya bir gözlemsel araştırmada bulunmayanlar gibi kayıplar, gözlemde rapor edilmelidir. İşleme alınan makaleler, gerek görülmesi hâlinde biyoistatistik editörlüğü tarafından kontrol edilmektedir. Makalelerin biyoistatistiksel kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır. Birimler, uluslararası birim sistemi olan International System of Units (SI)’a uygun olarak hazırlanmalıdır.
Tablo, Şekil, Resim ve Grafikler: Tablolar ana metine eklenmeli, kaynak listesi sonrasında sunulmalı, ana metin içerisindeki geçiş sıralarına uygun olarak numaralandırılmadır. Tabloların üzerinde tanımlayıcı bir başlık yer almalı ve tablo içerisinde geçen kısaltmaların açılımı tablo altına tanımlanmalıdır. Tablolar Microsoft Office Word dosyası içinde “Tablo Ekle” komutu kullanılarak hazırlanmalı ve kolay okunabilir şekilde düzenlenmelidir. Tablolarda sunulan veriler ana metinde sunulan verilerin tekrarı olmamalı; ana metindeki verileri destekleyici nitelikte olmalılardır. Şekil, resim/fotoğraflar ayrı birer .jpg veya .gif dosyası olarak (piksel boyutu yaklaşık 500x400, 8 cm eninde ve 300 çözünürlükte taranarak) sisteme eklenmelidir. Kullanılan tüm kısaltmalar şekil, resim ve grafiklerin altındaki açıklamada belirtilmelidir. Daha önce basılmış şekil, resim, tablo ve grafik kullanılmış ise yazılı izin alınmalıdır ve bu izin açıklama olarak şekil, resim, tablo ve grafik açıklamasında belirtilmelidir. Resimler/fotoğraflar renkli, ayrıntıları görülecek derecede kontrastta ve netlikte olmalıdır. Metnin geri kalanı gibi şekillerde de çift-kör kuralına uyulmalıdır. Görsellerde, bir kişiyi veya kurumu işaret edebilecek her türlü bilgi gizlenmelidir.
Kısaltmalar: Özetlerde ve başlıklarda gerekmedikçe kısaltmalar kullanılmamalıdır. Dergide kullanılan kısaltmalar, ulusal veya uluslararası kabul görmüş olmalı, ilk kullanıldığında metin içinde tanımlanmalı ve parantez içinde yazılmalıdır. Daha sonra metin boyunca o kısaltma kullanılmalıdır. Yaygın olarak kabul edilen kısaltmalar ve kullanım için lütfen “Bilimsel Stil ve Biçim”e bakınız (https://www.scientificstyleandformat.org/Home.html). Ana metinde bir ilaç, ürün, donanım veya yazılım programından bahsedildiğinde; ürünün adı, ürünün üreticisi ve şirketin bulunduğu şehir ve ülke dâhil olmak üzere ürün bilgileri (ABD’de ise eyalet dâhil) parantez içinde verilmelidir.
Araştırma Verilerinin Korunması: Araştırmacı tarafından yayımlanan her araştırmanın verilerinin 5 yıl süreyle saklanması zorunludur. Gerek yayın politikamız gerekse dâhil olduğumuz uluslararası yayın kuruluşlarının kurallarına uygun olarak ihtiyaç duyulduğunda, yazarlardan bazı makalelerin veri ve analiz programları istenebilir.
Veri Paylaşımı
1 Ocak 2019 itibarı ile klinik deneylerin kayıtları sırasında veri paylaşımı ile ilgili beyan eklenmesi zorunlu hale gelmiştir. Buna göre, yazarların klinik deney sonuçlarını içeren makalelerinde veri paylaşımıyla ilgili beyanda bulunmaları zorunludur. ICMJE veri paylaşımı politikasına göre, veri paylaşımı beyanının aşağıdaki maddeleri içermesi gerekmektedir:
* Kimliksizleştirilmiş katılımcı verileri paylaşılacak mı?
* Tam olarak hangi veriler paylaşılacak?
* Ek ya da ilgili diğer belgeler erişilebilir olacak mı?
* Veriler ne zaman ve ne kadar süreliğine erişilebilir olacak?
* Veri paylaşımı hangi kriterler çerçevesinde yapılacak?
Yazarlar ICMJE veri paylaşımı örneklerini http://www.icmje.org/recommendations/browse/publishing-and-editorial-issues/clinical-trial-registration.html bağlantısından inceleyebilir. KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi’ne klinik deney makalesi gönderirken dikkat edilmesi gereken hususlar;
* Yazarlar, ICMJE kriterlerine ve yukarıda belirtilen dergi politikalarına uygun şekilde klinik deneylerini halka açık bir platforma kaydettirmelidir.
* Kayıt platformunun adı ve kayıt numarası makale gönderimi sırasında Başlık Sayfası’na eklenmelidir.
* Yazarlar verileri paylaşmayı planlamasa bile çalışmayla ilgili veri paylaşımı beyanı da Başlık Sayfası’na eklenmelidir.
Tablo 1. Makale Türüne Göre Dikkat Edilmesi Gereken Kısıtlamalar
Yazı türü | Kelime sınırı | Özet kelime sınırı | Kaynak sınırı | Tablo sınırı | Şekil, resim grafik sınırı |
Araştırma Makalesi | 3500 | 250 (yapılandırılmış) | 35 | 6 | 10 |
Derleme Makalesi | 4000 | 250 | 50 | 5 | 10 |
Olgu Sunumu | 1000 | 200 | 15 | 5 | 10 |
Editöre Mektup | 500 | Özet içermez | 5 | Tablo içermez. | Görsel içermez. |
Kaynak Yazımı
Bilimsel araştırmalarda mevcut eserlerden yararlanırken dolaylı alıntılama (atıf) ve doğrudan alıntılama (alıntı) olmak üzere iki teknik bulunmaktadır. Atıflarda, alıntılanan metin, alıntılayan yazarın kendi ifadeleriyle metne aktarılır. Alıntılarda ise alıntılanan metin değiştirilmeksizin metne aktarılır. Bilimsel usuller ve etik çerçevesinde atıflarda ve alıntılarda kaynak göstermek zorunludur.
Makaleler American Psychological Association (APA) 7 kurallarına uygun olarak hazırlanmalıdır. Kongre bildirileri, kişisel deneyimler, yayımlanmamış tezler kaynak olarak gösterilemez ancak makalede bahsedilebilir.
Ana Metin İçinde Kaynak Gösterimi:
Yazar sayısı en fazla iki olan makalelerde tüm yazarlar belirtilmeli, üç veya daha fazla ise ilk isim yazılıp Türkçe makaleler için “vd.”, İngilizce makaleler için "et al." kullanılmalıdır.
Bir yazarlı esere atıf:
Cümle içinde: Sade (2021) …
Parantez içinde: … (Sade, 2021).
İki yazarlı esere atıf:
Cümle içinde: Sade ve Ergun (2021) …
Parantez içinde: … (Sade ve Ergun, 2021).
Üç veya daha fazla yazarlı esere atıf:
Cümle içinde: Sade vd. (2006) …
Parantez içinde: … (Sade vd., 2006).
Birden fazla esere aynı cümlede atıf:
Cümle içinde: Ergun (2021), Sade (2021).
Parantez içinde: … (Ergun 2021; Sade 2021; Sunar 2021).
Yazarları ve yılları aynı olan eserlere atıf:
… (Sade, 2021a).
… (Sade, 2021b).
Yazarı tüzel kişi olan esere atıf:
Cümle içinde ilk atıf: Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ, 2021) …
Parantez içinde ilk atıf: … (Dünya Sağlık Örgütü [DSÖ], 2021).
Cümle içinde sonraki atıflar: DSÖ (2021) …
Parantez içinde sonraki atıflar: … (DSÖ, 2021).
Kaynaklar Alt Başlığının Hazırlanması:
Farklı yayın türleri için kaynak stilleri aşağıdaki örneklerde sunulmuştur.
Dergi makalesi:
Alavi, M., & Leidner, D. E. (2001). Knowledge management and knowledge management systems: Conceptual foundations and research issues. MIS Quarterly, 25(1), 107-136.
Elektronik dergi makalesi:
Doi numarası bulunan elektronik dergi makalesi;
Chan, H. F., Guillot, M., Page, L. ve Torgler, B. (2015). The inner quality of an article: Will time tell?. Scientometrics, 104, s. 19-41. doi:10.1007/s11192-015-1581
Doi numarası olmayan elektronik dergi makalesi:
Negi, N. J., Bender, K. A., Furman, R., Fowler, D. N., & Prickett, J. C. (2010). Enhancing self-awareness: A practical strategy to train culturally responsive social work students. Advances in Social Work, 11(2), 223-234. Erişim adresi: http://journals.iupui.edu/index.php/advancesinsocialwork/article/view/482/1787.
Kitap (editörü olmayan):
Hole, F., & Heizer, R. F. (1969). An introduction to prehistoric archeology. Holt, Rinehart and Winston.
Kitap (editörü olan):
Hallinan, M. T. (Ed.). (2006). Handbook of the sociology of education. Springer.
Kitap (yazarı ve editörü olmayan):
The Australian Oxford dictionary (3. bs.). (1999). Oxford University Press.
Metin içinde atıf: (“The Australian Oxford”, 1999).
Kitap bölümü (editörü ve yazarı olan):
Watson, J. B., & Rayner, R. (2013). Conditioned emotional reactions: The case of Little Albert (D. Webb, Ed.). CreateSpace Independent Publishing Platform.
Yazarı tüzel kişi olan kitap:
National Fire Protection Association. (2009). Fundamentals of fire fighting skills (2. Bs.). Jones and Bartlett.
Metin içinde ilk atıf: (National Fire Protection Association [NFPA], 2015).
Metin içinde sonraki atıflar: (NFPA, 2015).
İnternet Sayfası Kaynakları
Yazar Soyadı, Adının baş harfi veya Grup adı. (Yıl). Çalışmanın başlığı. Erişim adresi: . Erişim tarihi:
Türk Psikologlar Derneği (2019, 26 Kasım). Mesleki mevzuat. Erişim adresi: https://www.psikolog.org.tr/tr/kurumsal/meslekimevzuat- x654/ . Erişim tarihi: 01.05.2020
World Health Organization. (2020). Coronavirus. Erişim adresi: https://www.who.int/healthtopics/coronavirus#tab=tab_1 . Erişim tarihi: 11.04.2021
REVİZYONLAR
Yazar, bir makalenin revize edilmiş bir versiyonunu gönderirken, gözden geçirenler tarafından sorulan her sorunun nasıl ele alındığını, nerede bulunabileceğini (her gözden geçirenin yorumu, ardından yazarın yanıtı ve değişikliklerin yapıldığı satır numaraları) ve ayrıca ana belgenin açıklamalı bir kopyasını detaylıca belirten “Gözden Geçirenlere Yanıt” sunmalıdır. Revize edilmiş yazılar, karar mektubu tarihinden itibaren 30 gün içinde teslim edilmelidir. Makalenin revize edilmiş hâli verilen süre içerisinde teslim edilmediği takdirde revizyon seçeneği iptal edilebilir. Gönderen yazar(lar) ek süre gerektiğini düşünüyorlarsa, ilk 30 günlük süre bitmeden bu uzatmayı talep etmelidirler. Gönderilen makalelerdeki tüm yazım ve dil bilgisi hataları, sunulan verilerde değişiklik yapılmadan redaksiyon komitemiz tarafından düzeltilmektedir.
KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, yayın gönderiminde ve basımında herhangi bir ücret talep etmemektedir.