Cahit Külebi’nin Şiirlerinde Umut ve Umutsuzluk

Yıl 2021, Sayı: 3, 125 - 135, 02.06.2021

Yavuz Selim Uğurlu

Öz

İnsan; umutları ve umutsuzlukları olan bir varlıktır. Bir insanının geleceğe ilişkin dönem dönem umut, dönem dönem umutsuzluk taşıması olağan bir durumdur. Sanatçılar şiirlerine umut ve umutsuzluklarını yansıtır. Bu sanatçılardan biri de Cahit Külebi’dir. O, Cumhuriyet Dönemi Türk şiirinin önemli isimlerinden biridir. Cahit Külebi’nin 1917’de Tokat’ta başlayan yaşam serüveni 1987’de Ankara’da sona erer. Külebi’nin eserlerinin önemli bir kısmını şiirleri oluşturmaktadır. O; şiirlerinde çoğunlukla Anadolu ve Anadolu insanı başta olmak üzere aşk, ayrılık, özlem, umut, umutsuzluk, gurbet, ölüm, tabiat, vatan sevgisi temalarını işler. Onun şiirlerinde Anadolu insanının samimiyetinin yanı sıra lirizmi de mevcuttur. Türk şiirinde birçok farklı tarzın denendiği Cumhuriyet Sonrası Dönem’de hiçbir edebî gruba girmeyen şair, kendi şiirlerinde oluşturmaya çalıştığı tarzı “yeni romantizm” şeklinde isimlendirir. Bu çalışmada sanatçının şiirlerinde yer alan duygu ve düşünce dünyasına ait umut ve umutsuzluklara tarihsel eleştiri kuramının üstünde önemle durduğu “dönemin tarihî koşulları” dikkate alınarak ulaşılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Cahit Külebi, şair, şiir, umut, umutsuzluk

Hope and Despair in the Poems of Cahit Külebi

Öz

Kaynakça

• Arslan, Ahmet Duran (2020). “Kırgın Bir Türkü yahut Cahit Külebi”. Dergâh. S. 366. s. 30-31.
• Çetin, Nurullah (2009). “Cahit Külebi’nin Şiirine Genel Bir Bakış”. Kümbet. S. 14. s. 14-17.
• Çetişli, İsmail (2019). “Külebi, Mahmut Cahit”. TDV İslam Ansiklopedisi. Ek-2. C. 102-103. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. s. 102-103.
• Eagleton, Terry (2016). İyimser Olmayan Umut. (çev. Emine Ayhan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Eliuz, Ülkü (1998). “Cahit Külebi ve Şiir Dünyası”. Eğitim Dergisi. S. 138. s. 66-69.
• Erdem, Aslan (2019). Hâlid Ziya Uşaklıgil’in Romanlarında Umut ve Umutsuzluk. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: T.C. Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü.
• Kaplan, Mehmet (1970). “Külebi'nin Şiirleri”. Hisar. S. 78. s. 4-5.
• Kierkegaard, Søren Aabye (2010). Ölümcül Hastalık Umutsuzluk (5. b.). (çev. M. Mukadder Yakuboğlu). Ankara: Doğubatı Yayınları.
• Külebi, Cahit (1998). Bütün Şiirleri (12. b.). İstanbul: Adam Yayınları.
• Onaran, Mustafa Şerif (2004). A’ dan Z’ye Cahit Külebi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Özbalcı, Mustafa. (1992). “Cahit Külebi' nin Şiirlerinde Kadınlar ve Çocuklar”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. C. 7. S. 1. s. 174-202.
• Tarhan, Sinem-Hasan Bacanlı (2016). “İlkokuldan Üniversiteye Umut Kavramının Tanımlanması Üzerine Nitel Bir Çalışma”. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi. C. 4. S. 2. s. 86-112.
• Türk, Emine Bilgehan (2018). “Tokatlı Bir Cumhuriyet Şairi: Cahit Külebi’nin Şiirinde Otobiyografik İzler”. Uluslararası Geçmişten Günümüze Tokat’ta İlmî ve Kültürel Hayat Sempozyumu Bildiriler 2018. C. 2. s. 87-100. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yayınları. e-kitap: https://tokatsempozyum2018.gop.edu.tr/document/bildiriler _cilt_2.pdf?3. (Erişim Tarihi: 16. 01. 2021).
• Yalçın, Murat (2010). “Cahit Külebi”. Tanzimattan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. b.). C. 2. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 670-671.