AVRUPA’NIN DEĞİŞİMİ KARŞISINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU VE MİLLİ BURJUVAZİYE GİDEN SÜREÇ

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 1, 37 - 52, 31.01.2020

Merve Suna Özel Özcan , Mehmet Esat Sarıcaoğlu

Öz

Osmanlı İmparatorluğu dünya tarihinde kendine özel siyasi, iktisadi ve toplumsal yapısı ile dikkat çeken örneklerdendir. Osmanlı İmparatorluğu’nun yaklaşık 600 yıl süren uzun hâkimiyet dönemi içinde geçirdiği değişimleri tek bir yaklaşımla ele almak, tarihi sınırlı bir bakış açısı ile okumaktır. Bu bağlamda Avrupa’nın Orta çağ ve akabinde yaşadığı devrimler süreci ile iktisadi ve siyasi değişiminin kısmen Osmanlı İmparatorluğu eş etkileşimine dikkat çekmek önemlidir. Elbette Türkiye’de iktisadi siyasi ve sosyal tarih üzerine yapılan pek çok çalışma mevcuttur. Ancak kısmen de olsa farklı bir pencere açabilme acına bu çalışmada Avrupa’nın devrimler süreci ile eş zamanlı Osmanlı İmparatorluğu’nda yaşanan iktisadi değişimlerin ya da fikirlerin kısa bir incelemesini ortaya koymayı amaçlıyoruz. Bu bağlamda çalışmanın bir anlamda millî burjuvazi yaratımının da temellerine değinmesi söz konusudur.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı İmparatorluğu , , Avrupa

Kaynakça

• Acemoğlu D. Ve Robinson J. A. (2013). Ulusların Düşüşü: Güç, Zenginlik ve Yoksulluğun Kökenleri, İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık. Akşin, S. (2001). Jön Türkler Ve İttihat Ve Terakki, Ankara. Armaoğlu, F. (2003). 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Arnhart, L., (2004), Siyasi Düşünceler Tarihi,Ankara: Adres Yayınları Berkes. N. (1969). 100 Soruda Türkiye İktisat Tarihi: Osmanlı Ekonomik Tarihinin Temelleri”, İstanbul: Gerçek Yayınevi. Buluş, A. (2003). Türk İktisat Politikalarının Tarihi Temelleri, Konya: Tablet Kitabevi. Çağıran, M.t E. (2006).Uluslararası Alanda İnsan Hakları, Ankara: Platin Yayınları Genç, M. (2000). Osmanlı İmparatorluğunda Devlet Ve Ekonomi, İstanbul: Ötüken Yayınları. Gökalp, Z. (1976).Türkçülüğün Esasları,(Haz.). Mehmet Kaplan İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları. Faroqhı, S. (2010). Osmanlı İmparatorluğu Ve Etrafındaki Dünya, (Çev) Ayşe Berktay, İstanbul: Kitapyayınevi. Georgeon, F. (2006). Osmanlı-Türk Modernleşmesi : 1900-1930, (Çev) Ali Berktay, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Hanioğlu, Şükrü, (1985). “Türkçülük”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, İstanbul: İletişim Yayınları İnalcık, H. (2009) Osmanlı İmparatorluğu'nun Ekonomik Ve Sosyal Tarihi Cilt: I (1300-1600), İstanbul: Eren Yayınları Issawi, C. (2006). “Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa Ekonomisindeki Yeri (1600 - 1914); Bazı Gözlemler Ve Sorunlar”, (Haz.) Kemal H. Karpat, Osmanlı Ve Dünya Osmanlı Devleti Ve Dünya Tarihindeki Yeri (Çev) Mustafa Armağan , vd. İstanbul: Ufuk Kitap. Keyder, Ç. (2003). Türkiye’de Devlet Ve Sınıf, İstanbul Kapani, M. (1993). Kamu Hürriyetleri, Ankara, Yetkin Yayınları Karal, E. Z. (2007). Osmanlı Tarihi Cilt VI: Islahat Fermanı Devri 1856-1861 Ankara: Türk Tarih Kurumu. Kazgan, G. (1999). Tanzimat’tan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi: Birinci Küreselleşmeden İkinci Küreselleşmeye İstanbul: Altınkitaplar. Karpat K. H. (2006). Osmanlı ve Dünya Osmanlı Devleti ve Dünya Tarihindeki Yeri (Çev) Mustafa Armağan , vd. İstanbul: Ufuk Kitap. ----------------- (2006). ”Osmanlı Tarihinin Dönemleri: Yapısal Bir Karşılaştırmalı Yaklaşım”, (Haz.) Kemal H. Karpat, Osmanlı ve Dünya Osmanlı Devleti ve Dünya Tarihindeki Yeri (Çev) Mustafa Armağan , vd. İstanbul: Ufuk Kitap. Keyder, Ç. (2003). Türkiye’de Devlet Ve Sınıf, İstanbul : İletişim Yayınları. -------------(1987) Türkiye Demokrasisisin Ekonomi Politiği”, Geçiş Sürecinde Türkiye, (Der). İrvin Cemil Schick, Ertuğrul Ahmet Tonak, İstanbul: Belge Yayınları. Koraltürk, M. (2011). Erken Cumhuriyet Döneminde Ekonominin Türkleştirilmesi, İstanbul: İletişim Yayınları. Mooers, C. (2000) Burjuva Avrupa’nın Kuruluşu”, Ankara: Dost Kitapevi. Özer, M. A. (2001) “Girişimci Sınıf, İktisadi Hayat Ve Siyaset”, G.Ü. İ.İ.B.F Dergisi Pamuk. Ş. (2018). Osmanlı Ekonomisi ve Kurumları I, İstanbul: İş Bankası Yayınları. ------------ (1999). Osmanlı İmparatorluğunda Paranın Tarihi, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları. Sombart, W. (2008) ,Burjuvazi: Modern Ekonomi Dönemine Ait İnsanın Ahlaki Ve Entelektüel Tarihine Katkı, Ankara: Doğu-Batı Yayınları. Şenel, A. (2005). Siyasi Düşünceler Tarihi, İstanbul: Bilim Ve Sanat Yayınevi. Tabakoğlu, A. (2002). “Yenileşme Dönemi Osmanlı Ekonomisi”, Türkler Ansiklopedisi, C.14, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları. Tilly, C. (1993). Avrupa’da Devrimler: 1492-1992, (Çev). Özden Arıkan. İstanbul: Afa Yayınları. Toprak, Z. (1995). Milli İktisat-Milli Burjuvazi, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. -------------(2003) “Osmanlı Donanması, Averof Zırhlısı ve Ulusal Kimlik”, Toplumsal Tarih Dergisi, Sayı:113 ----------------(1985) “ İslam ve İktisat:1913-1914 Müslüman Boykotajı”, Toplum ve Bilim, S. 29/30 Bahar-Yaz. Weber, M. (2010),Protestan Ahlakı Ve Kapitalizmin Ruhu, Ankara: Alter Yayıncılık Uzunçarşılı, İ. H. (1988). Osmanlı Devletinin Ilmîye Teşkılâtı, Ankara: Türk Tarih Kurumu.