Evaluation of Awareness and Vaccination Status of Dental Faculty Students Regarding Measles (Rubeola) and Hepatitis B

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 3, 329 - 335, 24.12.2024

Funda Bulut Arıkan , Volkan Arıkan

Öz

Objective: Measles is a highly contagious airborne disease, that can lead to serious complications and even death. Hepatitis B, on the other hand, is an infectious disease caused by the hepatitis B virus, transmitted through contact with infected blood and bodily fluids. This study aims to evaluate the awareness and vaccination status regarding measles and hepatitis B among dental intern students, who are considered one of the most at-risk groups for infectious diseases.
Material and Methods: In this cross-sectional survey study, a comprehensive questionnaire was administered to intern students (n=157), covering their vaccination rates, knowledge, and education about measles and hepatitis B. The data were analyzed using the chi-square test.
Results: It was found that 22.9% of the students had sufficient knowledge about measles, and 58.6% had been vaccinated against it. The measles vaccination rate among female students was significantly higher than that of male students (p=0.011). A total of 77.1% of the students stated that they would get the measles vaccine without hesitation, and 80.9% believed that the measles vaccine is not harmful. It was found that students who had more knowledge about hepatitis B had higher vaccination rates. (p=0.04). While 62.4% of the students received education about measles, 37.6% did not, and 26.5% of those who received education found it insufficient. It was determined that 65.6% of the students had sufficient knowledge about hepatitis B. The hepatitis B vaccination rate was statistically higher among fifth-year students (p=0.001). A total of 92.4% of the students believed that the hepatitis B vaccine is not harmful, and 97.5% stated that they would get the hepatitis B vaccine without hesitation. It was found that students with higher levels of knowledge about hepatitis B had higher vaccination rates (p=0.004). In response to the question "Have you received education about hepatitis B?" 92.4% answered yes, and 7.6% answered no. Of those who received education, 15.3% found it insufficient. The study concluded that students' knowledge levels and vaccination rates for measles were much lower compared to hepatitis B.
Conclusion: It was determined that those who believed vaccines were harmful and those who did not get vaccinated without hesitation lacked sufficient knowledge about vaccines. Therefore, it is evident that dental intern students, who are constantly in contact with mucosal secretions and blood, need more comprehensive education on infectious diseases, particularly measles, and prevention methods, including vaccination.

Anahtar Kelimeler

Measles, hepatitis B, vaccination, vaccine hesitancy

DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN KIZAMIK (RUBEOLA) VE HEPATİT B HAKKINDAKİ FARKINDALIK VE AŞI DURUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Amaç: Kızamık hava yoluyla bulaşan ve ciddi komplikasyonlara ve ölüme yol açabilen oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Hepatit B ise, infekte kan ve vücut sıvılarına temasla bulaşan Hepatit B virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyondur. Bu çalışmada bulaşıcı hastalıklar açısından en riskli gruplardan olan diş hekimliği stajyer öğrencilerinin kızamık ve hepatit B hakkındaki farkındalık ve aşı durumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Bu kesitsel anket çalışmasında, stajyer öğrencilere (n=157) kızamık ve hepatit B aşılanma oranları ile bilgi ve eğitim durumlarını içeren kapsamlı bir anket uygulandı. Veriler ki-kare testi kullanılarak analiz edildi.
Bulgular: Öğrencilerin %22.9’unun kızamık hakkında yeterli bilgiye, %58.6’sının ise kızamık aşısına sahip olduğu belirlenmiştir. Kız öğrencilerin kızamık aşılanma oranı erkeklerden anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p=0.011). Öğrencilerin %77.1’i tereddütsüz kızamık aşısı yaptıracağını, %80.9’u kızamık aşısının zararlı olmadığını düşünmektedir. Kızamık aşısını zararlı bulanların bilgi düzeylerinin düşük olduğu tespit edilmiştir (p=0.04). Öğrencilerin %62.4’ü kızamık hakkında ders alırken, %37.6’sı almamıştır ve ders alanların %26.5’i aldıkları eğitimi yetersiz bulmuştur. Öğrencilerin %65.6’sının hepatit B için yeterli bilgi düzeyine sahip olduğu belirlenmiştir. Hepatit B aşılanma oranı beşinci sınıflarda istatistiksel olarak daha yüksek tespit edilmiştir (p=0.001). Öğrencilerin %92.4’ünün hepatit B aşısının zararlı olmadığını düşündüğü, %97.5’inin ise tereddütsüz hepatit B aşısı yaptıracağı belirlenmiştir. Hepatit B bilgi düzeyi yüksek olanların aşılanma oranlarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p=0.004). Hepatit B hakkında ders aldınız mı sorusuna %92.4 evet, %7.6 hayır cevabı vermiştir. Ders alanların %15.3’ü verilen dersi yetersiz bulmuştur. Öğrencilerin kızamık bilgi düzeylerinin ve aşılanma oranlarının hepatit B’ye göre çok daha düşük olduğu belirlenmiştir.
Sonuç: Aşıların zararlı olduğunu düşünenlerin ve tereddütsüz aşı yaptırmayanların aşılar hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları tespit edilmiştir. Bu nedenle mukozal sekresyonlar ve kanla sürekli temas halinde olan diş hekimliği stajyer öğrencilerine başta kızamık olmak üzere bulaşıcı hastalıklar ve korunma yolları hakkında genel bilgiler ve aşılanma ile ilgili daha kapsamlı eğitim verilmesi gerektiği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kızamık, hepatit B, aşı, aşı tereddütü

Kaynakça

• World Health Organization (WHO). Erişim tarihi: 20 temmuz 2024: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/measles.
• Moss WJ. Measles. Lancet. 2017;390(10111):2490-2502.
• Walter K, Malani PN. What Is Measles? JAMA. 2022;328(23):2370-2370.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Erişim tarihi: 29 Şubat 2024: https://asi.saglik.gov.tr/asi/liste/8-kızamık-hastalığı-nedir-belirtileri-nelerdir.html.
• Cherry JD. Ongoing measles in the developed and developing world. J Pediatric Infect Dis Soc. 2024;13(4):233-236.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Kızamık Eliminasyon Programı. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024: https://diskapieah.saglik.gov.tr/TR-365742/kizamik-eliminasyon-programi.html.
• T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD). Erişim tarihi: 29 Şubat2024: https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/2374/files/15_10_2018_Suriye_GBM_Bilgi_Notu_1.pdf.
• Turan M, Kaya AA, Sezen İ. Türkiye’deki Suriyeli Misafirler ve İlişkilendirilen Bulaşıcı Hastalıklar. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;7(4):119-127.
• Measles and Rubella Monthly Update - WHO European Region - January 2024. Erişim tarihi: 20 Haziran 2024: https://www.who.int/europe/publications/m/item/measles-and-rubella-monthly-update---who-european-region---january-2024.
• World Health Organization (WHO). Erişim tarihi: 29 Şubat 2024: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hepatitis-b.
• Trépo C, Chan HLY, Lok A. Hepatitis B virus infection. Lancet. 2014;384(9959):2053-2063.
• Aksoy A, Ozdarendeli A. Genotyping of hepatitis B virus by restriction enzyme analysis. Mikrobiyol Bul. 2006;40(3):215-223.
• Özkan H. Epidemiology of Chronic Hepatitis B in Turkey. Euroasian J Hepatogastroenterol. 2018;8(1):73-74.
• Nguyen MH, Wong G, Gane E, Kao JH, Dusheiko G. Hepatitis B Virus: Advances in Prevention, Diagnosis, and Therapy. Clin Microbiol Rev. 2020;33(2):e00046-19
• T.C. Sağlık Bakanlığı.Erişim tarihi: 29 Şubat 2024:https://asi.saglik.gov.tr/asi/liste/4-hepatit-b-hastalığı-nedir.html.
• Aksoy A, Arikan FB. Diş Hekimlerinin Bazı Bulaşıcı Hastalıklar (AIDS, Hepatit B, Tüberküloz, Grip, Kabakulak) Konusundaki Farkındalık ve Davranışları.Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2016;5(2):113-122.
• Kutlu R, Aslan R, Çivi S. Tıp fakültesi kız öğrencilerinde kızamık, kızamıkçık, kabakulak ve hepatit B seroprevalansı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2011;10(5):549-556.
• Çalik Ş, Tosun S, Tuncel Başoğlu M, Sayin S. The Investigation of Seroprevalence of Measles, Rubella, Mumps, and Varicella in Medical Students. FLORA. 2017;22(2):73-77.
• Gülerman HF, Güven B, Katırcıoğlu M, Akyüz E. Kırıkkale Üniversitesinde Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Hepatit B’ye İlişkin Farkındalık Düzeyleri. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. August 2017:19(2):66-72.
• Çetin AO, Şaşmaz A, Kurtuluş D, ve ark. Sağlık Öğrencilerinde Aşı Tereddüdü. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi. 2021;26(3):239-248.