Sınıf Seviyelerine Göre Temel Astronomi Kavramlarına İlişkin Öğrenci Algılamalarının Karşılaştırması

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 22, 91 - 112, 12.01.2012

Mehmet Kurnaz , Ali Değermenci

Öz

Bu çalışmada, ilköğretim ve ortaöğretim öğrencilerin bazı temel astronomi kavramlarıyla ilgili algılamalarının belirlenmesi ve seviyeleri doğrultusunda karşılaştırması amaçlanmıştır. Betimleyici araştırma yöntemlerinden biri olan tarama modeliyle gerçekleştirilen bu araştırmanın çalışma grubunu, 7-11. sınıf seviyelerinden toplam 206 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri uzman görüşleri dikkate alınarak yapılandırılan anlam çözümleme tablosundan yararlanılarak toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizi, sınıflandırılarak tablolaştırma yoluyla iki aşamalı olacak şekilde yapılmıştır. Birinci aşamada, öğrencilerin temel astronomi kavramları ile özelliklerini eşleştirme durumları incelenmiştir. İkinci aşamada, öğrencilerin bazı astronomi kavramlarıyla örnekleri için verdikleri cevapların tutarlığı analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, hangi sınıf seviyesinde olursa olsun öğrencilerin verilen kavram ve özelliklerini doğru bir şekilde eşleştiremediklerini ve astronomi kavramlarıyla örnekleri için verilen cevapların tutarsız olduğunu göstermiştir. Elde edilen bulgular ışığında tüm sınıf seviyesinde öğrencilerin benzer yanılgılara sahip oldukları, verilen kavramlarla örnekleri için farklı algılamalar yapılandırdıkları ve sorunun temelinde öğrenme ortamlarının yetersizliğinin olabileceği sonucuna varılmıştır. Ulaşılan sonuçlara göre program hazırlayıcılara, araştırmacılara ve öğretmenlere bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar sözcükler: temel astronomi kavramları, anlam çözümleme tablosu, sınıf seviyesi karşılaştırması.

Anahtar Kelimeler

temel astronomi kavramları, anlam çözümleme tablosu, sınıf seviyesi karşılaştırması

Kaynakça

• Ayas, A. (2005). Kavram Öğrenimi. S. Çepni (Ed.), Kuramdan Uygulamaya Fen ve Teknoloji Öğretimi, 3. Baskı, Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Baki, A. (2006). Kuramdan Uygulamaya Matematik Öğretimi. 3. Baskı, Trabzon: Derya Kitabevi.
• Bisard, W., Aron, R., Francek, M. ve Nelson, B. (1994). Assessing Selected Physical Science and Earth Science Misconceptions of Middle School through University Preservice Teachers, Journal of College Science Teaching, 24(2), 38.
• Chiu, M., Weng, S. C. ve Chern, I. S. (1993). Children’s Concepts About The Stars. Annual Meeting of Australian Association for Research in Education, Fremantle, Western Australia. Retrieved June 17, 2011, from http://www.aare.edu.au/93pap/chium93037.txt
• Cin, M. (2007). Alternative views of the solar systems among Turkish students, International Review of Education, 53(1), 39-53.
• Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D. ve Turgut, F. (1997). Fizik öğretimi, Ankara: YÖK/Dünya Bankası yayınları.
• Çepni, S. (2009). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş (4. Baskı). Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Ekiz, D. ve Akbaş, Y. (2005). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Astronomi ile İlgili Kavramları Anlama Düzeyi ve Kavram Yanılgıları, Milli Eğitim Dergisi, 165, 61-78.
• Emrahoğlu, N. ve Öztürk, A. (2009). Fen bilgisi öğretmen adaylarının astronomi kavramlarını anlama seviyelerinin ve kavram yanılgılarının incelenmesi üzerine boylamsal bir araştırma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1), 165-180.
• Keleş, Ö., Ertaş, H., Uzun, N. ve Cansız, M. (2010). The understanding levels of preservice teachers’ of basic science concepts' measurement units and devices, their misconceptions and its causes, Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 390-394.
• Güneş, G. (2010). Öğretmen Adaylarının Temel Astronomi Konularında Bilgi Seviyeleri İle Bilimin Doğası Ve Astronomi Öz Yeterlilikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• İyibil, Ü., Kurnaz, M. A. ve Sağlam Arslan, A. (2010). Öğretmen adaylarının yıldız kavramına ilişkin algıları ve kavramın öğretimi hakkındaki görüşleri. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 23-25 Eylül, İzmir.
• İyibil, Ü. ve Sağlam Arslan, A. (2010). Fizik Öğretmen Adaylarının Yıldız Kavramına Dair Zihinsel Modelleri, NEF-EFMED, 4(2), 25-46.
• Kalkan, H. ve Kıroğlu, K. (2007). Science and Nonscience Students’ Ideas about Basic Astronomy Concepts in Pre-service Training for Elemantary School Teachers, Astronomy Education Review, 6(1), 15-24.
• Kikas, E. (2005). Development of Children's Knowledge: The Sky, the Earth and the Sun in Children's Explanations, Electronic Journal of Folklore, 31, 31-56.
• Kurnaz M. A. (2007). Üniversite 1. sınıf seviyesinde enerji kavramının öğrenim durumlarının analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Kurnaz, M. A. ve Sağlam Arslan, A. (2009). Using the Anthropological Theory of Didactics in Physics: Characterization of the Teaching Conditions of Energy Concept and the Personal Relations of Freshmen to this Concept, Journal of Turkish Science Education, 6(1), 72-88.
• Kurnaz, M. A. ve Sağlam Arslan, A. (2010). Praxeological Analysis of the Teaching Conditions of the Energy Concept. Cypriot Journal of Educational Sciences, 5(4), 233 242.
• MEB (2006). İlköğretim Fen Ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara.
• MEB (2007). Ortaöğretim Fizik Dersi 9. Sınıf Öğretim Programı, Ankara.
• MEB (2008a). Ortaöğretim Fizik Dersi 10. Sınıf Öğretim Programı, Ankara.
• MEB (2008b). Ortaöğretim Fizik Dersi 11. Sınıf Öğretim Programı, Ankara.
• MEB (2009). Ortaöğretim Fizik Dersi 12. Sınıf Öğretim Programı, Ankara.
• Straits, W. J. ve Wilke, R. R. (2003). Activities-based astronomy: an evaluation of an ınstructor’s first attempt and its impact on student characteristics, Astronomy Education Review, 1(2), 46-64.
• Trumper, R. (2000). University students’ conceptions of basic astronomy concepts, Physics Education, 35 (1), 9-15.
• Trumper, R. (2001). A Cross-College Age Study of Science and Nonscience Students’ Conceptions of Basic Astronomy Concepts in Pre-service Training for High-School Teachers, Journal of Science Education and Technology, 10(2), 189-195.
• Trumper, R. (2003). The Need for Change in Elementary School Teacher Training—a Cross College Age Study of Future Teachers’ Conceptions of Basic Astronomy Concepts, Teaching and Teacher Education, 19, 309-323.
• Ünsal, Y., Güneş, B. ve Ergin, İ., (2001). Yükseköğretim Öğrencilerinin Temel Astronomi Konularındaki Bilgi Düzeylerinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21( 3), 47-60.
• Yılar, B. (2007). İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin bazı coğrafya kavramlarını anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.