ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BİLİMSEL EPİSTEMOLOJİK İNANÇLARININ FARKLI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Yıl 2015, Sayı: 35, 1 - 28, 30.09.2015

Vesile Gül Başer Gülsoy Osman Erol Tuncer Akbay

Öz

Bu araştırmanın amacı ortaokul 5. ve 6. Sınıf öğrencilerin bilimsel epistemolojik inançlarının belirlenerek sınıf, cinsiyet ve bilgiye erişim kaynakları açısından incelenmesidir. Bu bağlamda Burdur ilinde yer alan iki ortaokulda eğitim gören 320 kişiye iki bölümden oluşan veri toplama aracı uygulanmıştır. Veri toplama aracının birinci bölümünde demografik veriler (sınıf, cinsiyet), bilgisayar internetten elde ettikleri bilgilerin doğruluğunu kontrol etme durumları ve internette bilgi arama davranışları (internet araçlarını kullanma sıklıkları) yer alırken, ikinci bölümünde Elder (1999) tarafından geliştirilen ve Acat, Tüken ve Karadağ (2010) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan “Bilimsel epistemolojik inanç” ölçeği yer almaktadır. Bu ölçek 25 maddede ve beş alt boyuttan oluşmaktadır. Elde edilen verilerin analizi sonucunda ölçek yapısına göre yüksek puan olması gelişmiş (sofistike) bir bilimsel epistemolojik inanca sahip olma durumu gösteren bilgi üretme süreci, akıl yürütme ve bilginin değişirliği boyutlarında ortalamadan yüksek, otorite ve doğruluk ve bilginin kaynağı boyutlarında ortalamaya yakın sonuçlar çalışmanın örnekleminin gelişmiş (sofistike) epistemolojik inançlara sahip olduğunu görülmektedir. 

Anahtar Kelimeler: epistemolojik inanç, bilgi üretme, bilginin değişirliği, bilginin kaynağı

Anahtar Kelimeler

epistemolojik inanç, bilgi üretme, bilginin değişebilirliği, bilginin kaynağı

Kaynakça

•  Öğrencilerin bilgi ve iletişim teknolojilerini ders içi ve ders dışında kullanımına ilişkin
• çalışmalar ile birlikte ele alınması
•  Öğretmenlerin bilimin doğasına ilişkin yaptıkları çalışmalarda öğrencilerinin bilgi ve
• iletişim teknolojilerini etkin kullanmalarına imkan vermeleri
•  Ders kitaplarında yer alan bilimin doğasına ilişkin çalışmalarda bilgi ve iletişim
• teknolojilerinin de içine dahil edilmesi
• Acat, M. B., Tüken, G. ve Karadağ, E. (2010). Bilimsel epistemolojik inançlar ölçeği: Türk kültürüne uyarlama, dil geçerliği ve faktör yapısının incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(4), 67-89.
• Conley, A. M., Pintrich, P. R., Vekiri, I. ve Harrison, D. (2004). Changes in epistemological beliefs in elementarysciencestudents. Contemporary Educational Psychology, 29(2), 186- 204.
• Cano, F. ve Cardelle-Elawar, M. (2004). An integrated analysis of secondary school students’ conceptions and beliefs about learning. European Journal of Psychology of Education, 19, 167-187.
• Deryakulu, D. (2004). Üniversite öğrencilerinin öğrenme ve ders çalışma stratejileri ile epistemolojik inançları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (38), 230–249.
• Elder, A. D. (1999). An exploration of fifth-grade students’ epistemological beliefs in science and an investigation of their relation to science learning. Yayınlanmamış doktora tezi, University of Michigan, Michigan.
• Fishbein, M. ve Ajzen, I. (1975). Belief, Attitude, Intention, and Behavior: An Introduction to Theory and Research. Reading, MA: Addison-Wesley
• Frank, M. L. (1988). Problem solving and mathematical beliefs. Arithmetic Teacher, 35(5), 32- 34.
• Hofer, B. K.ve Pintrich, P. R. (1997). The development of epistemological theories: Beliefs about knowledge and knowing and their relation to learning. Review of Educational Research, 67(1), 88-140.
• Hofer, B.K. ve Sinatra, G.M. (2010) Epistemology, metacognition, and self-regulation: Musings on an emerging field. Metacognition Learning, 5, 113-120.
• ISTE (2007). ISTE Standards Students. International Society for Technology in Education, https://www.iste.org/docs/pdfs/20-14_ISTE_Standards-S_PDF.pdf 28.04.2015 tarihinde edinilmiştir. adresinden
• Karabulut, E. O. ve Ulucan, H. (2012). Beden eğitimi öğretmenliği adaylarının bilimsel epistemolojik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 3(2).
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kurt, F. (2009). Investigating Students’ Epistemological Beliefs Through Gender, Grade Level, and Fields of the Study. Yayınlanmamış Yükseklisans tezi. Middle East Technical University, Ankara. Mason, N.,Boldrin, A. ve Zurlo, G. (2006).
• Epistemologicalunderstanding in
• differentjudgementdomains: Relationshipwithgender, grade level and curriculum.
• International Journal of Educational Research, 45: 43-56.
• MEB. (2012). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Bilişim Teknolojileri Ve Yazılım Dersi (5, 6, 7 ve sekizinci sınıflar) Öğretim Programı. Millî Eğitim Bakanlığı Talim Ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=2&kno=196 adresinden 28.04.2015 tarihinde edinilmiştir.
• McComas, W. F. (2004). Keys to teaching the nature of science: Focusing on the nature of science in the science classroom. The Science Teacher, 71(9), 24-27.
• McComas, W. F.,Clough, M. P., ve Almazroa, H. (1998). A review of the role and character of the nature of science in science education. W. F. McComas (Ed.). Nature of science in science education: rationales and strategies içinde. Kluwer (Springer) AcademicPublishers, 3-39.
• McGinn, R. E. (1991). Science, Technology, and Society. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Osborne, J.,Collins, S., Ratcliffe, M., Millar, R. ve Duschl, R. (2003). What ideas-about-science’ should be taught in school science? A Delphi study of the expert community. Journal of Research in Science Teaching, 40, 692–720.
• Özkal, K. (2007). Scientific Epistemological Beliefs, Perceptions of Constructivist Learning Environment and Attitude Towards Science as Determinants of Students Approaches to Learning. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Middle East Technical University, Ankara.
• Özkan, Ş. ve Tekkaya, C. (2011). Epistemolojik inançlar cinsiyete ve sosyo ekonomik statüye göre nasıl değişmektedir? Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 339-348.
• Paulsen, M. B.ve Wells, C. T. (1998). Domain differences in the epistemological beliefs of college students. Research in HigherEducation, 39, 365-384
• Pajares, M. F. (1992). Teachers’ beliefs and educational research: Cleaning up a messy construct. Review of Educational Research, 62(3), 307-332.
• Ryder, J.,Leach, J., ve Driver, R. (1999). Undergraduate science students’ images of science. Journal of Research in Science Teaching, 36(2), 201– 219.
• Schommer, M.ve Dunnell, P. A. (1994). A comparison of epistemological beliefs between gifted and non‐gifted highschool students. Roeper Review,16(3), 207-210.
• Smith, C.,Maclin, D., Houghton, C. ve Hennessey, M. G. (2000). Sixth-gradestudents' epistemologies of science: the impact of school science experiences on epistemological development. Cognition and Instruction, 18(3), 349-422.
• Terzi A.R. (2005). Üniversite öğrencilerinin bilimsel epistemolojik inançları üzerine bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, SBED, 7(2), 298-311.
• Tezci, E. ve Uysal, A., 2004. Eğitim teknolojisinin gelişmesine epistemolojik yaklaşımların etkisi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, TOJET, 3(2). 158-164.
• Topçu, M. S. ve Yılmaz-Tüzün, Ö. (2009). Elementary students’ metacognition and epistemological beliefs considering science achievement, gender and socioeconomic status. Elementary Education Online. 8(3), 676-693.
• Tsai, C. C. (1998). An analysis of scientific epistemological beliefs and learning orientations of Taiwanese eighth graders. Science Education, 82(4), 473-489.
• Tsai, C. C. (1999). Content analysis of Taiwanese 14 year olds’ information processing operations shown in cognitive structures following physics instruction, with relations to science attainment and scientific epistemological beliefs. Research in Science & Technological Education, 17(2), 125-138.
• Tsai, C. C. (2000). The effects of STS-oriented instruction on female tenth graders’ cognitive structure outcomes and the role of student scientific epistemological beliefs, International Journal of ScienceEducation, 22(10), 1099-1115.
• Tu, Y. W.,Shih, M. veTsai, C. C. (2008). Eighth graders’ web searching strategies and outcomes: The role of task types, web experiences and epistemological beliefs. Computers & Education, 51(3), 1142-1153.
• Uyanık, M. (2003). Felsefi Düşünceye Çağrı, İstanbul: Elis Yayınları.
• Whitmire, E. (2004). The relationship between undergraduates’ epistemological beliefs, reflective judgment and their information-seeking behavior. Information Processing and Management, (40), 97-111.
• Wu, Y. T.,&Tsai, C. C. (2005). Information commitments: evaluative standards and information searching strategies in web‐based learning environments. Journal of Computer Assisted Learning, 21(5), 374-385.
• Yeşilyurt, E. (2013).İlköğretim Okulu Öğrencilerinin Bilimsel Epistemolojik İnançları. International Journal of Social Science, 6(1),1587-1609.