5 Yaş Çocuklarının Zihinlerindeki Bilim İnsanı İmajı İçerisinde Stem Alanlarının Yer Alma Durumlarının İncelenmesi

Yıl 2019, Sayı: 52, 320 - 339, 27.10.2019

Gülşah Günşen , Gülden Uyanık Berrin Akman

https://doi.org/10.21764/maeuefd.549299

Cited By: 4

Öz

Araştırmanın amacı
5 yaş çocuklarının zihinlerindeki bilim insanı imajı içerisinde STEM
alanlarının ve STEM alanlarına yönelik düşüncelerinin ortaya çıkarılmasıdır.
Karma araştırma yöntemi kullanılarak yapılan araştırmanın çalışma grubunu
Edirne il merkezine bağlı bağımsız bir anaokulundaki 5 yaşındaki 20 çocuk
oluşturmaktadır. Okul öncesi dönem çocuklarının zihinlerindeki bilim insanı
imajı Chambers (1983) tarafından geliştirilen DAST
(Drive a Scientist Test) ile belirlenmiş olup zihinlerindeki STEM alanlarını
ve çizdikleri bilim insanı imajlarında STEM alanlarının yer alma durumlarını
belirlemede yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. 5 yaş
çocuklarının zihinlerindeki bilim insanı imajı incelendiğinde çocukların bilim
insanlarını günlük kıyafetli, kel, deney
malzemeleri kullanan, mutlu çizimler yaptıkları ve onların uzayda olduğuna yönelik çizimlerinin
olduğu görülmüştür. Bilim insanlarını en çok araştırma/deney yaptıklarını ve uzayı
araştırdıklarını ifade ettikleri görülmektedir. Bu noktada çocukların
zihinlerindeki bilim insanı imajı ile STEM alanlarından en çok fen alanını ve teknoloji alanını bütünleştirdikleri ve bilimi insanların her şeyi bilmesi olarak tanımladıkları görülmektedir. Ayrıca
çocukların fen alanını en çok kuşlar,
bitkiler gibi canlılarla, matematik alanını en çok sayılar ile, teknoloji alanını en çok robotlarla örtüştürdüğü görülmekle birlikte mühendislik alanına
yönelik hemen hemen hepsinin herhangi bir fikre sahip olmadıkları tespit
edilmiştir. Çocukların olmak istedikleri meslek dallarında ise en çok öğretmenlik, robot yapan kişi ve doktorluk olduğu görülmektedir.  

Anahtar Kelimeler

STEM yaklaşımı, STEM alanları, okul öncesi çocukları, bilim insanı imajı

Kaynakça

• Akdağ, F. T. ve Güneş, T. (2015). Enerji konusunda yapılan STEM uygulamaları ile ilgili Fen Lisesi öğrenci ve öğretmen görüşleri. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(5 S), 1643-1656.
• Aladé, F., Lauricella, A. R., Beaudoin-Ryan, L. ve Wartella, E. (2016). Measuring with Murray: Touchscreen technology and preschoolers' STEM learning. Computers in Human Behavior, 62, 433-441.
• Akman, B. (1995) An Examination of the effects of concept training in the concept development of 40‐69 month old preschoolers, H.U. Child Health and Education Program, Unpublished doctoral dissertation, Ankara.
• Akgündüz, D. ve Özçelik, A. (2018). Üstün/Özel Yetenekli Öğrencilerle Yapılan Okul Dışı STEM Eğitiminin Değerlendirilmesi1. Journal of Education, 8(2).
• Alabay, E. (2006). Altı yaş okul öncesi dönemi çocuklarına bilgisayar destekli matematiksel kavramların öğretimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Aldemir, J. & Kermani, H. (2016). Integrated STEM curriculum: improving educational outcomes for head start children. Early Child Development and Care (ISSN: 0300-4430 (Print) 1476-8275 (Online) Journal homepage: http://www.tandfonline.com/loi/gecd20).
• Alessi, S. M. and Trollip, S. R. (1991). Computer-based ınstruction: medhods and development. New Jersey Prentice-Hall:Englewood Cliffs.
• Altun, E., ve Demirtaş, V. Y. (2013). 6 Yaş Çocukları İçin Hazırlanan Bilim ve Bilim İnsanı Öğretim Programı'nın Etkililiği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(27).
• Aronin, S. ve Floyd, K. K. (2013). Using an iPad in inclusive preschool classrooms to introduce STEM concepts. Teaching Exceptional Children, 45(4), 34-39.
• Awad, N. ve Barak, M. (2018). Pre-service Science Teachers Learn a Science, Technology, Engineering and Mathematics (STEM)-Oriented Program: The Case of Sound, Waves and Communication Systems. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 14(4), 1431-1451.
• Barman C.R., Ostlund, K.L., Gatto, C.C., Halferty, M. (1997). Fifth grade students’ perceptions about scientists and how they study and use science. Association for the Education of Teachers in Science (AETS) Conference Papers and Summaries of Presentations.
• Becker, K. ve Park, K. (2011). Effects of integrative approaches among science, technology, engineering, and mathematics (STEM) subjects on students' learning: A preliminary meta-analysis. Journal of STEM Education: Innovations and Research, 12(5/6), 23.
• Beymer, P. N., Rosenberg, J. M., Schmidt, J. A. ve Naftzger, N. J. (2018). Examining Relationships among Choice, Affect, and Engagement in Summer STEM Programs. Journal of Youth and Adolescence, 1-14.
• Brenneman, K. (2011). Assessment for Preschool Science Learning and Learning Environments. Early Childhood Research & Practice, 13(1), n1.
• Bybee, R. W. (2010). Advancing STEM education: A 2020 vision. Technology and engineering teacher, 70(1), 30.
• Center on the Developing Child at Harvard University. (2011). Building the brain’s “air traffic control” system: How early experiences shape the development of Executive Function:Working Paper No.11.
• Chesloff, J. D. (2013). STEM education must start in early childhood. Education Week, 32(23), 27-32.
• Creswell, J.W. ve Plano Clark, V.L. (2015). Karma yöntem araştırmaları. (Çeviri Litap). Anı Yayıncılık, 2. Baskı. Ankara.
• Çevik, M. (2018). Impacts of the project based (PBL) science, technology, engineering and mathematics (STEM) education on academic achievement and career interests of vocational high school students. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 8(2), 281-306.
• Demir, N. (2007). Okul öncesi öğrencilerine renk kavramının kazandırılmasında bilgisayar destekli ve geleneksel öğretim yöntemlerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Ensari, Ö. (2017). Öğretmen Adaylarının FETEMM Eğitimi ve FETEMM Etkinlikleri Hakkındaki Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı Fizik Eğitimi Bilim Dalı.
• Erkorkmaz, Z. (2009). İlköğretim 1. Kademe öğrencilerinin bilim insanına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Finson, K. D., Beaver, J. B., ve Cramond, B. L. (1995). Development and field test of a checklist for the Draw‐A‐Scientist Test. School Science and Mathematics, 95(4), 195-205.
• Fridberg, M., Thulin, S., & Redfors, A. (2018). Preschool children’s collaborative science learning scaffolded by tablets. Research in Science Education, 48(5), 1007-1026.
• Gimbert, B. ve Cristol, D. (2004). Teaching curriculum with technology: Enhancing children’s technological competence during early childhood. Early Childhood Education Journal, 31(3), 207–216.
• Gökbayrak, S. ve Karışan, D. (2017). Investigating the effect of STEM based laboratory activities on preservice science teacher’s STEM awareness STEM temelli laboratuvar etkinliklerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının STEM farkındalıklarına etkisinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(4), 4275-4288.
• Gropen, J., Clark-Chiarelli, N., Hoisington, C. ve Ehrllich, S. (2011). The importance of executive function in early science education. Child Development Perspectives, 5(4), 298–304.
• Güler, T., ve Akman, B. (2006). 6 yaş çocuklarının bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(31).
• Günşen, G., Fazlıoğlu, Y. ve Bayır, E. (2017). “STEM Yaklaşımına Dayalı Okul Öncesi Öğretim Uygulama Örneği ve Uygulamanın 5 Yaş Çocukları Üzerine Etkileri: “Haydi, İçme Suyumuzu Yapıyoruz!””. IV. International Eurasian Educational Research Congress (EJER 2017). Pamukkale, Mayıs 7-11. (Mayıs 2017).
• Günşen, G. ve Uyanık Balat, G. (2017). Okul Öncesi Dönemde STEM Yaklaşımı. Okul Öncesi Dönemde Fen Eğitimi içinde (s.137-156). Ed. Berrin Akman, Gülden UYANIK BALAT, Tülin Güler YILDIZ. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Hobbs, L., Clark, J. C. ve Plant, B. (2018). Successful Students–STEM Program: Teacher Learning Through a Multifaceted Vision for STEM Education. In STEM Education in the Junior Secondary (pp. 133-168). Springer, Singapore.
• Hung-Chang, L., ve Mei-Ju, C. (2014). Behind the mask: The differences and stability of children’s career expectations. Procedia-social and behavioral sciences, 116, 2832-2840.
• Johnson, R.B., Onwuegbuzie, A.J., ve Turner, L. A. (2007). Toward a definition of mixed methods research. Jornal of Mixed Method Research, 1(2),112-133.
• Kacar, A. Ö. ve Doğan, N. (2007). Okulöncesi eğitimde bilgisayar destekli eğitimin rolü. Akademik Bilişim, 31.
• Kangal Bencik, S. ve Özkızıklı, S. (2015). Teknoloji ve eğitim. P. Bayhan (Ed.)., Okul Öncesi Eğitimde Teknolojinin Rolü içinde (s.10-31). Ankara: Hedef CS.
• Lachapelle, C. P., Cunningham, C. M., ve Davis, M. E. (2018). Middle Childhood Education: Engineering Concepts, Practices, and Trajectories. Handbook of Technology Education, 141.
• Lederman, N. G., Abd‐El‐Khalick, F., Bell, R. L., & Schwartz, R. S. (2002). Views of nature of science questionnaire: Toward valid and meaningful assessment of learners' conceptions of nature of science. Journal of research in science teaching, 39(6), 497-521.
• Mays, A. (01/31/2001). Student stereotypes of scientists: Can they be changed? 01.04.2018 tarihinde http://www.bamaed.ua.edu/~amays/actionresearch.htm adresinden alınmıştır.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Milford, T. ve Tippett, c. (2016). International Research in Early Childhood Education Vol. 6, No. 1, 2015, page 24.
• Moomaw, S. ve Davis, J. A. (2010). STEM comes to preschool. Young Children, 65(5), 12-18.
• Newton, D. P. ve Newton, L. D. (1992). Young children’s perceptions of science and scientist. International Journal of Science Education 14(3), 331-348.
• Osborne, J., Collins, S., Ratcliffe, M., Millar, R., & Duschl, R. (2003). What “ideas‐about‐science” should be taught in school science? A Delphi study of the expert community. Journal of research in science teaching, 40(7), 692-720.
• Özgül, S.G., B. Akman & M. Saçkes (2018). Çocukların Dünya’nın Şekli ve Gece-Gündüz Kavramlarına Yönelik Zihinsel Modelleri, E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1, 2018, ss. 66-82, DOI: 10.19160/ijer.379293.
• Pattison, S., Weiss, S., Ramos-Montañez, S., Gontan, I., Svarovsky, G., Corrie, P. G. & Smith, C. (2018). Engıneering in Early Childhood: Describing Family-Level Interest Development Systems. National Association for Research in Science Teaching Annual Conference March 2018.
• Pekbay, C. (2017). Fen Teknoloji Mühendislik ve Matematik Etkinliklerinin Ortaokul Öğrencileri Üzerindeki Etkileri. Yayınlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Safiee, N., Jusoh, Z. M., Noor, A. M. H. M., Tek, O. E. ve Salleh, S. M. (2018, January). An early start to STEM education among year 1 primary students through project-based inquiry learning in the context of a magnet. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering (Vol. 296, No. 1, p. 012023). IOP Publishing.
• Sancak, Ö. (2003). Okulöncesi eğitim kurumlarına devam eden 6 yaş çocuklarına sayı ve şekil kavramlarının kazandırılmasında bilgisayar destekli eğitim ile geleneksel eğitim yöntemlerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Selvi, M. ve Yıldırım, B. (2017). STEM öğretme-öğrenme modelleri: 5E öğrenme modeli, proje tabanlı öğrenme ve STEM sos modeli. Pegem Atıf İndeksi, 203-236.
• Shute, R. and Miksad, J. (1997). Computer assisted instruction and cognitive development in preschoolers. Child Study Journal, 27(3), 237-253.
• Steinke, J., Lapinski, M. K., Crocker, N., Zietsman-Thomas, A., Williams, Y., Evergreen, S. H., & Kuchibhotla, S. (2007). Assessing media influences on middle school–aged children's perceptions of women in science using the Draw-A-Scientist Test (DAST). Science Communication, 29(1), 35-64.
• Sundqvist, P., & Nilsson, T. (2018). Technology education in preschool: providing opportunities for children to use artifacts and to create. International Journal of Technology and Design Education, 28(1), 29-51.
• Uyanık Balat, G. ve Günşen, G., (2017). Okul Öncesi Dönemde STEM Yaklaşımı. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. Yıl: 5, Sayı: 42, s. 337-348.