KENDİNE YÖNELİK BİLGELİK ALGISI ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇE’YE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2021, Sayı: 57, 425 - 448, 30.01.2021

Özden Turgut , Serap Nazlı

Öz

Bu
çalışmanın amacı, Kendine Yönelik Bilgelik Algısı Ölçeği’nin Türkçe’ye
uyarlanma çalışmasının yapılmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019
eğitim öğretim yılında Afyon Kocatepe Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi’nde öğrenim
gören lisans ve lisanüstü öğrencileri ile öğrenci statüsünde olmayan
yetişkinlerden oluşan toplam 682 kişi oluşturmaktadır. Katılımcıların yaşları
18 ile 69 (Ort. = 23.60, ss= 6.85) arasındadır. Araştırma kapsamında öncelikle ölçeğin dil geçerliği
ile ilgili çalışmalar yapılmıştır. Çeviri ve dil geçerliği çalışmalarının
ardından yapı geçerliği ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Çalışmalar
neticesinde Kendine Yönelik Bilgelik Algısı Ölçeği’nin beş faktörlü yapısının
doğrulandığı görülmüştür. Ölçeğin güvenirliğini belirlemeye yönelik
analizlerde, ölçeğin tamamına dair iç tutarlılık katsayısının .896, iki-yarı
güvenirliğinin .870, test-tekrar test güvenirliğinin .906 olduğu, ayrıca
%27’lik alt-üst gruplar arasında anlamlı fark olduğu belirlenmiştir. Sonuç
olarak, Kendine Yönelik Bilgelik Algısı Ölçeği’nin Türkçe’de bireylerin
kendilerine dair bilgelik algılarını ölçmede kullanılabilecek geçerli ve
güvenilir bir ölçme aracı olduğu ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Bilgelik, kendi bilgelik düzeyini değerlendirme, ölçek, geçerlik, güvenirlik

Kaynakça

• Ardelt, M. (1997). Wisdom and life satisfaction in old age, Journal of Gerontology: Psychological Sciences, 52B(1), 15-27.Ardelt, M. (2005). How wise people cope with crises and obstacles in life, ReVision, 28(1), 7-19.Atış, N. (2012). Descartes felsefesinde bilgelik, FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 121-134.Baltes, P.B. & Staudinger, U.M. (2000). Wisdom: A metaheuristic (pragmatic) to orchestrate mind and virtue toward excellence, American Psychologist, 55(1), 122-136.Beaton, D.E., Bombardier, C., Guillemin, F. & Ferraz, M.B. (2000). Guidelines for the process of cross-cultural adaptation of self-report measures, SPINE, 25(24), 3186-3191.Bergsma, A. & Ardelt, M. (2012). Self-reported wisdom and happiness: An empirical investigation, J Happiness Stud, 13, 481-499.Bluck, S. & Glück, J. (2004). Making things better and learning a lesson: Experiencing wisdom across the lifespan, Journal of Personality, 72(3), 543-572.Borhan, N. (2017). Yaşlılardaki bilgelik ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkinin moderatörleri olarak içsel dindarlık ve spiritüel iyi oluş. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. 13. Bs. Ankara: Pegem Akademi.Cangur, S. & Ercan, I. (2015). Comparison of model fit indices used in structural equation modeling under multivariate normality, Journal of Modern Applied Statistical Methods, 14(1), 152-167.Cenkseven, F. (2004). Üniversite öğrencilerinde öznel ve psikolojik iyi olmanın yordayıcılarının incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Chen, F.F., Sousa, K.H. & West, S.G. (2005). Teacher’s corner: Testing measurement invariance of second-order factor models, Structural Equation Modeling, 12(3), 471-492.Cohen, R.J. & Swerdlik, M.E. (2013). Psikolojik test ve değerleme. 7. Basımdan çeviri. Çev. Ed. E. Tavşancıl. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.Curran, P.J., West, S.G. & Finch, J.F. (1996). The robustness of test statistics to nonnormality and specification error in confirmatory factor analysis, Psychological Methods, 1(1), 16-29.Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. 2. Bs. Ankara: Pegem Akademi.
• Erkuş, A. (2003). Psikometri üzerine yazılar. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.Erkuş, A. & Selvi, H. (2019). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme III: Ölçek uyarlama ve “norm” geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.Erkuş, A., Sünbül, Ö., Ömür Sünbül, S., Yormaz, S. & Aşiret, S. (2017). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme-II. Ankara: Pegem Akademi.Glück, J. & Bluck, S. (2011). Laypeople’s conceptions of wisdom and its development: Cognitive and integrative views, The Journals of Gerontology, Series B: Psychological Sciences and Social Sciences, 66(3), 321–324.Glück, J., Bluck, S., Baron, J. & McAdams, D.P. (2005). The wisdom of experience: Autobiographical narratives across adulthood, International Journal of Behavioral Development, 29(3), 197-208.Glück, J., König, S., Naschenweng, K., Redzanowski, U., Dorner, L., Straßer, I. & Wiedermann, W. (2013). How to measure wisdom: Content, reliability, and validity of five measures, Frontiers in Psychology, doi: 10.3389/fpsyg.2013.00405.Gülgöz, S. (1994). Test kullanımında temel konular, Türk Psikoloji Dergisi, 9(33), 1-8.Hu, L. & Bentler, P.M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives, Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. The Guilford Press, New York London, 3rd edition.König, S. & Glück, J. (2012). Situations in which I was wise: Autobiographical wisdom memories of children and adolescents, Journal of Research on Adolescence, 22(3), 512-525.Kramer, D.A. (2000). Wisdom as a classical source of human strength: Conceptualization and empirical inquiry, Journal of Social and Clinical Psychology, 19(1), 83-101.Kunzmann, U. & Baltes, P.B. (2003). Wisdom-related knowledge: Affective, motivational, and interpersonal correlates, Personality and Social Psychology Bulletin, 29(9), 1104-1119.Özdamar, K. (2016). Ölçek ve test geliştirme yapısal eşitlik modellemesi. Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Paker, K.O. (2011). Postmodern bilgelik: Yeni çağ söyleminde kişisel gelişim ve “ruhsal alıştırmalar”, Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 31, 61-98.
• Pasupathi, M., Staudinger, U.M. & Baltes, P.B. (2001). Seeds of wisdom: Adolescents’ knowledge and judgement about difficult life problems, Developmental Psychology, 37(3), 351-361.Rigdon, E.E. (1996). CFI versus RMSEA: A comparison of two fit indexes for structural equation modeling, Structural Equation Modeling, 3(4), 369-379.Ryff, C.D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being, Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.Savaşır, I. (1994). Ölçek uyarlamasındaki sorunlar ve bazı çözüm yolları, Türk Psikoloji Dergisi, 9(33), 27-32.Seligman, M.E.P. & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction, American Psychologist, 55(1), 5-14.Staudinger, U.M. (2001). Life reflection: A social-cognitive analysis of life review, Review of General Psychology, 5(2), 148-160.Staudinger, U.M. & Pasupathi, M. (2003). Correlates of wisdom-related performance in adolescence and adulthood: Age-graded differences in “paths” toward desirable development, Journal of Research on Adolescence, 13(3), 239-268.Sternberg, R.J. (1998). A balance theory of wisdom, Review of General Psychology, 2(4), 347-365.Stevens, J.P. (2009). Applied multivariate statistics for the social sciences. 5th ed. Routledge.Şahin, N. (1994). Psikoloji araştırmalarında ölçek kullanımı, Türk Psikoloji Dergisi, 9(33), 19-26.Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. 5. Bs. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.Taylor, M., Bates, G. & Webster, J.D. (2011). Comparing the psychometric properties of two measures of wisdom: Predicting forgiveness and psychological well-being with the Self-Assessed Wisdom Scale (SAWS) and The Three-Dimensional Wisdom Scale (3D-WS), Experimental Aging Research, 37, 129-141.Wang, W.L., Lee, H.L. & Fetzer, S.J. (2006). Challenges and strategies of instrument translation, Western Journal of Nursing Research, 28(3), 310-321.
• Webster, J.D. (2003). An exploratory analysis of a Self-Assessed Wisdom Scale, Journal of Adult Development, 10(1), 13-22.Webster, J.D. (2007). Measuring the character strength of wisdom, Int’l J. Aging and Human Development, 65(2), 163-183.Webster, J.D. (2010). Wisdom and positive psychosocial values in young adulthood, J Adult Dev, 17, 70-80.Webster, J.D. & Deng, X.C. (2015). Paths from trauma to intrapersonal strength: Worldview, posttraumatic growth, and wisdom, Journal of Loss and Trauma, 20, 253-266.Webster, J.D., Westerhof, G.J. & Bohlmeijer, E.T. (2014). Wisdom and mental health across the lifespan, Journal of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences, 69, 209-219.Webster, J.D., Weststrate, N.M., Ferrari, M., Munroe, M. & Pierce,T.W. (2017). Wisdom and meaning in emerging adulthood, Emerging Adulthood, 1-19. DOI: 10.1177/2167696817707662