ANALYSIS OF CHİLDREN'S PİCTURE BOOKS IN TERMS OF SCIENTIFIC PROCESS SKILLS

Yıl 2021, Sayı: 58, 19 - 36, 03.05.2021

Esra Biçer Mehmet Başaran , Abide Güngör Aytar

Öz

In this study, it was aimed to examine the picture books in terms of scientific process skills. The case study method, one of the qualitative designs, was used in the research. For this purpose, 130 illustrated story books published between 2010 and 2019 in libraries, schools and bookstores in Ankara were reached with appropriate sampling. The "Scientific Process Skills Form" created with the expert opinion was used in the examination of the books, by analyzing the expressions and concepts related to the scientific process skills, and the percentages and frequencies of the skills were formed. The status of taking place in illustrated children's books according to the percentage of scientific process skills, respectively, measurement (53%), number (19.76%), spatial relations (17.09), comparison (%). 6.08), observation (0.99%), predicting (0.99%), decision making (95%), classification (0.71), deduction (0.27%) and recording (0.10). In order for the information about scientific process skills in the books to contribute to the development and education of children, it is recommended that the readers read the books interactively in a way that draws attention to these processes.

Anahtar Kelimeler

Preschool, scientific process skills, illustrated books

RESİMLİ ÇOCUK KİTAPLARININ BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİNE GÖRE İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırmada resimli çocuk kitaplarının bilimsel süreç becerileri açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel desenlerden durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda uygun örneklemeyle Ankara’daki kütüphanelerde, okullarda ve kitapçılarda bulunan 2010 ve 2019 yılları arasında yayımlanan 130 resimli hikâye kitabına ulaşılmıştır. Kitapların incelenmesinde, uzman görüşü ile oluşturulan “Bilimsel Süreç Becerileri İnceleme Formu" kullanılmıştır. Bu form aracılığıyla ölçme, sayı, uzaysal ilişkiler, karşılaştırma, gözlem yapma, tahmin etme, karar verme, sınıflandırma, sonuç çıkarma ve kaydetme bilimsel süreç becerileri ile ilgili ifade ve kavramlar analiz edilerek becerilerin yüzde ve frekansları oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda resimli çocuk kitaplarında bilimsel süreç becerileri yüzdelerinin; ölçme %53, sayı %19.76, uzayda ilişkiler %17.09, karşılaştırma %6.08, gözlem yapma %0.99, tahmin etme %0.99, karar verme %0.95, sınıflandırma %0.71, sonuç çıkarma %0.27 ve kaydetme %0.10 olduğu görülmüştür. Kitaplardaki bilimsel süreç becerileri ile ilgili bilgilerin çocukların gelişimine ve eğitimine katkı sağlaması için okuyucuların kitapları bu süreçlere dikkat çekecek şekilde etkileşimli okumaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi, bilimsel süreç becerileri, resimli çocuk kitapları

Kaynakça

• Alabay, E. & Yağan Güder, S. (2015). Hazır planlarda yer alan fen etkinliklerinin okul öncesi eğitim programı temel özellikleri açısından incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (4), 1-21.
• Alabay, E. & Özdoğan, İ. M. (2018). Okul öncesi çocuklara dış alanda uygulanan sorgulama tabanlı bilim etkinliklerinin bilimsel süreç becerilerine etkisinin incelenmesi. Trakya Journal of Education, 8(3), 481-496.
• Atik, A. (2019). Stem etkinliklerinin bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi: 5 yaş örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı
• Aydoğdu, B. (2014). Bilimsel süreç becerileri. (Ed. Ş.S. Anagün ve N. Duban), Fen Bilimleri Öğretimi Anı Yayıncılık, s. 87-113
• Ayvacı, H. Ş., & Yurt, Ö. (2016). Çocuk ve bilim eğitimi. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 1(1), 15-28.
• Bartan, M. & Başal H. A. (2018). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin bilimsel süreç becerilerine ilişkin görüşleri ve sınıf içi uygulamaları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(4), 1938-1959
• Bi̇ngöl, D. & Ünal, M. (2019). MEB okul öncesi fen etkinliklerinin bilimsel süreç becerileri açısından incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 158-177. DOI: 10.17556/erziefd.458548
• Büyüktaşkapu, S., Çeliköz, N. & Akman, B. (2012). Yapılandırmacı bilim eğitimi programı’nın 6 yaş çocuklarının bilimsel süreç becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 37(165), 275-292.
• Ceran, C. (2019). Resimli çocuk kitaplarının eleştirel düşünme becerilerini desteklemesi yönünden incelenmesi. Yayıımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe üniversitesi, Eğitim bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Ana Bilim Dalı, Okul Öncesi Eğitimi Programı, Ankara.
• Ceylan, R. (2012). Okul öncesi öğretim programında yer alan amaç ve kazanımların bilimsel temel süreç becerileri açısından değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 112-127.
• Ci̇velek, P. & Özyılmaz Akamca, G . (2018). Açık alan etkinliklerinin okul öncesi dönemdeki çocukların bilimsel süreç becerilerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 2011-2020 . DOI: 10.24106/kefdergi.2297
• Kahraman, Ö., Ceylan, Ş. & Ülker, P., (2015). Bilimi yaratan duygu: Çocukların fen ve doğaya ilişkin konulardaki bilgi ve merakları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(1), 207-230.
• Karamustafaoğlu, S. & Kandaz, U. (2006). Okul öncesi eğitimde fen etkinliklerinde kullanılan öğretim yöntemleri ve karşılaşılan güçlükler. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 65-81.
• Kaya, G., & Yılmaz, S. (2016). Açık sorgulamaya dayalı öğrenmenin öğrencilerin başarısına ve bilimsel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 300-318.
• Kefi, S. (2014). Destekleyici bilim etkinlikleri programı eğitiminin okulöncesi eğitim öğretmenlerinin temel bilimsel süreç becerilerini kullanma düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bilim Dalı, Konya.
• Kefi, S. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin oyun yoluyla inceleme gezilerinde bilimsel süreç becerilerini kullanma durumlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 261-275.
• Kefi, S. (2018). Temel Bilimsel Süreç Becerileri Kullanma Düzeyi Ölçeği: Ebeveyn Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Kastamonu Education Journal, 26(3), 613-628
• Soydan, S. (2017). Bilimsel süreç becerileri. B. Akman, G. Uyanık Balat, ve T. Güler Yıldız(Ed) Okul öncesi dönemde fen eğitimi içinde (51-98). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şimşek, T., & M, Y, Yakar. (2012). Çocuk ve edebiyat. T. Şimşek (Ed.). Kuramdan Uygulamaya Çocuk Edebiyatı El Kitabı İçinde (s. 33-45). Ankara: Grafiker Yayınları
• Tuzcuoğlu, N., & Akarsu, N. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarının duygusal gelişim düzeyleri ile bilimsel süreç becerilerinin incelenmesi (ss 66-79). (Editörler, Ahmet Dönger ve Hacı Yıldız) Eğitim Bilimlerinde Akademik Çalışmalar, İvpe yayımları, Karadağ.
• Uyanık, Ö. & Kandır, A. (2010). Okul öncesi dönemde erken akademik beceriler. Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 118-134.
• Veziroğlu, M., & Gönen, M. (2012). Resimli çocuk kitaplarının MEB Okul Öncesi Eğitim Programı’ndaki kazanımlara uygunluğunun incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 227-238.