STEM İLGİ ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2021, Sayı: 60, 457 - 479, 12.11.2021

Dekant Kıran

Öz

FeTeMM (STEM) yaklaşımı son yıllarda dünyada ve Türkiye’de öğretim programlarında yer almaya başlamış ve giderek artan bir hızla okullarda uygulanmaya başlanmıştır. Bu yaklaşımın uygulanmasından doğrudan etkilenecek olan ise öğrenciler olacaktır. Bu nedenle öğrencilerin FeTeMM yaklaşımına yönelik ilgileri, bu yaklaşımın başarılı bir biçimde uygulanmasındaki önemli etkenlerden biridir. Buna rağmen öğrencilerin FeTeMM ilgilerine yönelik çalışmaların azlığı dikkat çekicidir. Mevcut çalışmanın amacı ortaokul öğrencilerinin FeTeMM ilgisini belirlemeye yönelik olarak geliştirilen FeTeMM İlgi Ölçeği’ni Türkçe’ye kazandırmaktır. Bu amaçla bir pilot bir de asıl çalışma olmak üzere iki çalışma gerçekleştirilmiştir. Pilot çalışmaya 182, asıl çalışmaya 286 ortaokul yedi ve sekizinci sınıf öğrencisi katılmıştır. Ölçeğin psikometrik özelliklerini belirlemek için faktör analizi ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Ölçeğe doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve orijinal ölçekteki faktör sayısına ulaşılmıştır. Ölçeğin alt boyutları alan yazında önerilen sınır değerleri içinde güvenirlik kanıtları sunmuştur. Analizler sonucunda FeTeMM İlgi Ölçeği’nin geçerlik ve güvenilirlik için kabul edilebilir değerlere ulaştığı ve ortaokul öğrencilerinin FeTeMM ilgilerini belirlemeye yönelik olarak kullanılabileceği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

FeTeMM (STEM), ilgi, ölçek uyarlama, doğrulayıcı faktör analizi

STEM INTEREST SCALE VALIDITY AND RELIABILITY STUDY

Öz

Abstract: In recent years, STEM approach has started to be implemented in schools with an increasing speed and it is taking place in the curricula both in the world and in Turkey. Students are the ones who are directly affected from the implementation of this approach. Therefore, students’ interest in STEM is one of the important factors of implementing STEM approach in an effective way. However, limited number of studies investigating students’ STEM interest is noteworthy. The aim of this study is to adapt the STEM Interest Scale, which was developed to assess the interest in STEM, into Turkish. For this purpose, pilot and main studies were conducted. The participants of the studies were 182 and 286 middle school students for the pilot and main, respectively. Factor analyses and reliability analyses were performed to reveal the psychometric properties of the instrument. Confirmatory factor analysis was performed and the data suggested the same number of factors with the original instrument. The sub-dimensions of the scale provided evidence of reliability within the acceptable values. As a result, it was revealed that the STEM Interest Scale reached acceptable values for validity and reliability and could be used to assess the interest of middle school students in STEM.

Anahtar Kelimeler

STEM, interest, scale adaptation, confirmatory factor analysis

Kaynakça

• Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M. S., Öner, T., Özdemir, S. (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu: Günün modası mı yoksa gereksinim mi? [A report on STEM Education in Turkey: A provisional agenda or a necessity?][White Paper]. İstanbul Aydın Üniversitesi STEM Merkezi ve Eğitim Fakültesi.
• Akgündüz, D., Ertepınar, H., Ger, A. M., Kaplan Sayı, A. ve Türk, Z. (2015). STEM eğitimi çalıştay raporu: Türkiye’de STEM eğitimi üzerine kapsamlı bir değerlendirme. İstanbul Aydın Üniversitesi STEM Merkezi ve Eğitim Fakültesi.
• Azgın, A. O., & Şenler, B. (2019). STEM in Primary school: Students’ career interest and attitudes. Journal of Computer and Education Research, 7(13), 213–232. https://doi.org/10.18009/jcer.538352
• Basu, S. J., & Barton, A. C. (2007). Developing a sustained interest in science among urban minority youth. Journal of Research in Science Teaching, 44(3), 466-489. https://doi.org/10.1002/tea.20143
• Çavaş, P., Ayar, A., & Gürcan, G. (2020). Türkiye’de STEM eğitimi üzerine yapılan araştırmaların durumu üzerine bir çalışma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakultesi Dergisi, 17(1), 823-854. https://doi.org/10.33711/yyuefd.751853
• DeWitt, J., Osborne, J., Archer, L., Dillon, J., Willis, B., & Wong, B. (2013). Young children’s aspirations in science: The unequivocal, the uncertain and the unthinkable. International Journal of Science Education, 35(6), 1037-1063. https://doi.org/10.1080/09500693.2011.608197
• Ergün, A. (2019). Sosyal bilişsel kariyer kuramı açısından STEM kariyer ilgisine cinsiyetin etkisinin belirlenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 1284-1311. https://doi.org/10.26466/opus.603981
• Falk, J. H., Staus, N., Dierking, L. D., Penuel, W., Wyld, J., & Bailey, D. (2016). Understanding youth STEM interest pathways within a single community: the Synergies project. International Journal of Science Education, Part B: Communication and Public Engagement, 6(4), 369–384. https://doi.org/10.1080/21548455.2015.1093670
• Frenzel, A. C., Goetz, T., Pekrun, R., & Watt, H. M. G. (2010). Development of mathematics interest in adolescence: Influences of gender, family, and school context. Journal of Research on Adolescence, 20(2), 507-537. https://doi.org/10.1111/j.1532- 7795.2010.00645.x
• Galton, M. (2009). Moving to secondary school: Initial encounters and their effects. Perspectives on Education (Primary Secondary Transfer in Science), 2, 5-21.
• Hidi, S., & Renninger, K. A. (2006). The four-phase model of interest development. Educational Psychologist, 41(2), 111–127.
• Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Kırıktaş, H., & Şahin, M. (2019). Lise öğrencilerinin STEM alanlarına yönelik kariyer ilgileri ve tutumlarının demografik değişkenler açısından incelenmesi. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 55–77. https://dergipark.org.tr/egitim/issue/44976/548798
• Krapp, A. (2007). An educational-psychological conceptualisation of interest. International Journal of Educational and Vocational Guidance, 7(1), 5–21.
• McDonald, R. P., & Ho, M. H. R. (2002). Principles and practice in reporting structural equation analyses. Psychological Methods, 7(1), 64-82.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2006), İlköğretim fen ve teknoloji dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). İlköğretim kurumları fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). 28 Nisan 2020 tarihinde http://mufre- dat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325 adresinden erişilmiştir.
• Morrison, J. (2006). Attributes of STEM education: The students, the academy, the classroom. Teaching Institute for Excellence in STEM (TIES) STEM Education Monograph Series. Baltimore, MD: Teaching Institute for Excellence in STEM.
• National Research Council. (2012). A framework for K-12 science education: Practices, crosscutting concepts, and core ideas. Washington: The National Academies Press.
• Özkul, H., & Özden, M. (2020). Investigation of the effects of engineering-oriented stem integration activities on scientific process skills and STEM career interests: A mixed methods study. Eği̇ti̇m ve Bi̇li̇m, 45, 41–63. https://doi.org/10.15390/eb.2020.8870
• Pallant, J. (2016). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using IBM SPSS. New York: Routledge.
• Potvin, P., & Hasni, A. (2014). Interest, motivation, and attitude towards science and technology at K-12 levels: A systematic review of 12 years of educational research. Studies in Science Education 50(1), 85-129. https://doi.org/10.1080/03057267. 2014.881626
• Renninger, K. A., & Hidi, S. (2011). Revisiting the conceptualization, measurement, and generation of interest. Educational Psychologist, 46(3), 168–184.
• Schumacker, R. Lomax, R. (2004). A Beginner's Guide to Structural Equation Modeling (2nd Ed.). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum
• Staus, N. L., Lesseig, K., Lamb, R., Falk, J., & Dierking, L. (2020). Validation of a measure of STEM interest for adolescents. International Journal of Science and Mathematics Education, 18(2), 279–293. https://doi.org/10.1007/s10763-019-09970-7
• Şahin, A. (2013). STEM clubs and science fair competitions: Effects on post-secondary matriculation. Journal of STEM Education: Innovations and Research, 14(1), 5-11.