ÖĞRETMENLERİN KARŞILAŞTIĞI GÜNCEL SORUNLAR VE BU SORUNLARIN MESLEKİ PERFORMANSLARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BİR NİTEL ARAŞTIRMA

Yıl 2024, Sayı: 72, 489 - 521, 31.10.2024

Engin İş , Muhsin Atış

https://doi.org/10.21764/maeuefd.1470413

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, öğretmenlerin günümüzde karşılaştığı güncel sorunları belirlemek ve bu sorunların mesleki performansları üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırma, fenomenolojik desen çerçevesinde nitel araştırma yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu, 2023-2024 eğitim ve öğretim yılında ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde çalışan 14 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmış ve elde edilen bulgular içerik analizi yoluyla çözümlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmenlerin ekonomik, mesleki, çevresel ve yönetimsel sorunlarla karşı karşıya kaldığı belirlenmiştir. Öğretmenlerin en çok ifade ettikleri sorunlar arasında maaşların düşük olması, mesleki saygınlığın azalması, sınıf mevcutlarının fazla olması, velilerin ilgisizliği, kırtasiyecilik ve mobbing sorunları yer almaktadır. Diğer yandan, öğretmenlerin daha az karşılaştıkları sorunlar arasında ise öğlen yemeği, giyim rotasyonu, kaynak kitap eksikliği, ulaşım ve sosyal imkanlar öne çıkmıştır. Öğretmenlerin yaşadığı bu sorunlara bağlı olarak, mesleki performanslarının olumsuz etkilendiği ve mesleki tatminlerinin azaldığı belirlenmiştir. Öğretmen maaşlarının iyileştirilmesi, sınıf mevcutlarının azaltılması, okul-aile işbirliğinin artırılması, okul idaresi ve öğretmenler arasında işbirliğinin güçlendirilmesi önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenler, güncel sorunlar, mesleki performans, iş tatmini, mesleki gelişim, öğrenci başarısı

CURRENT PROBLEMS FACED BY TEACHERS AND THEIR EFFECTS ON THEIR PROFESSIONAL PERFORMANCE: A QUALITATIVE STUDY

Öz

The main purpose of this study is to determine the current problems that teachers face today and to examine the effects of these problems on their professional performance. The research was conducted using qualitative research method within the framework of phenomenological pattern. The study group consists of 14 teachers working at primary, secondary and high school levels in the 2023-2024 academic year. Data were collected through a semi-structured interview form and the findings were analyzed through content analysis. According to the results of the research, it was determined that teachers face economic, professional, environmental and managerial problems. The most common problems expressed by teachers include low salaries, decrease in professional respect, large class sizes, indifference of parents, red tape and mobbing problems. On the other hand, lunch, clothing rotation, lack of reference books, transportation and social opportunities stand out among the problems that teachers encounter less frequently. It has been determined that due to these problems experienced by teachers, their professional performance is negatively affected and their professional satisfaction decreases. Suggestions were presented to improve teacher salaries, reduce class sizes, increase school-family cooperation, and strengthen cooperation between school administration and teachers.

Anahtar Kelimeler

Teachers, current problems, professional performance, job satisfaction, professional development, student success

Kaynakça

• Abrenica, J. T., & Cascolan, H. M. S. (2022). Impact of action research in education: Experiences and challenges faced by teachers. İnternational journal of scientific and management Research, 5(2), 1-15. I - http://doi.org/10.37502/IJSMR.2022.5201
• Adenıran, S. A. (2020). Influence of teaching and learning resources on student’s performance in senior secondary schools in gusau local government, zamfara state. The Eurasia Proceedings of Educational and Social Sciences, 18, 124-131. https://dergipark.org.tr/en/pub/epess/issue/58018/834883
• Akbaba Altun, S. (2009). İlköğretim öğrencilerinin akademik başarısızlıklarına ilişkin veli, öğretmen ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 8(2), 567-586. http://ilkogretim-online.org.tr
• Akbaş, S. (2009). İşyerinde psikolojik şiddet (yıldırma) ve iş tatmini ilişkisi–sağlık çalışanları üzerine bir uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi ). Atatürk Üniversitesi.
• Akkoyunlu, B., & Orhan, F. (2011). Öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar ve öz yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 313-328.
• Aktağ, İ., & Walter, J. (2005). Öğretmen adaylarının mesleki yeterlilik duygusu. Spor Metre Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(4), 127-132. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000055
• Akyüz Y. (2021). Türk Eğitim Tarihi (34. Baskı), Pegem Akademi Yayıncılık: Ankara.
• Altuntaş, S., & Kılıç, M. (2020). The ımpact of mobbing behavior on teachers' job performance: A Research in Turkey. International Journal of Social Sciences and Educational Studies, 6(3), 187-198. https://doi.org/10.47577/tssj.v6i1
• Aydın, A. (2019). Sınıf yönetimi. Pegem Akademi.
• Babaoğlan, E., Çelik, E., & Nalbant, A. (2018). İdeal öğrenci velisi üzerine nitel bir çalışma. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 9(1), 51-65. DOI: 10.19160/ijer.370497
• Barro, R. J. (2001). Human capital and growth. The American Economic Review, 91(2), 12-17. DOI: 10.1257/aer.91.2.12
• Benade, L. (2015). Teachers’ critical reflective practice in the context of twenty-first century learning. Open Review of Educational Research, 2(1), 42-54. https://doi.org/10.1080/23265507.2014.998159
• Berg, B. L. & Lune, H. (2019). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Eğitim yayınevi.
• Blatchford, P., Moriarty, V., Edmonds, S., & Martin, C. (2002). Relationships between class size and teaching: A multimethod analysis of English infant schools. American Educational Research Journal, 39(1), 101-132. https://doi.org/10.3102/00028312039001101
• Borman, G. D., & Dowling, M. (2008). Teacher attrition and retention: A Meta-Analytic and narrative review of the research. Review of Educational Research, 78(3), 367-409. https://doi.org/10.3102/0034654308321455
• Buchmann, M., & Hannum, E. (2001). Education and stratification in developing countries: A review of theories and research. Annual Review of Sociology, 27, 77-102. https://doi.org/10.1146/annurev.soc.27.1.77
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Chang, M. L. (2009). An appraisal perspective of teacher burnout: Examining the emotional work of teachers. Educational psychology review, 21, 193-218.
• Creswell, J.W. (2014). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (3.Baskıdan Çeviri). (Çeviri Editörleri: M. Bütün &S.B.Demir). Ankara: Siyasal Yayın Dağıtım.
• Creswell, J. (2021). Karma yöntem araştırmalarına giriş (M.Sözbilir, Çev.). Pegem A Yayıncılık.
• Çermik, A. (2003). Sınıf öğretmenlerinin insan ilişkileri sorunları ve bu sorunların performans üzerindeki etkileri (Denizli ili örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi ). Pamukkale Üniversitesi.
• Çoban, Ö. (2019). Öğretmenlerin motivasyon düzeylerinin mesleki gelişime yönelik görüşleri bakımından değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Darling-Hammond, L. (2006). Powerful teacher education: Lessons from exemplary programs. Jossey-Bass, CA, San Francisco.
• Darling-Hammond, L. (2017). Teacher learning that supports student learning. Teaching and Teacher Education, 63, 160-170. https://eric.ed.gov/?id=EJ560879
• Datnow, A. (2020). The role of teachers in educational reform: A 20-year perspective. Journal of Educational Change, 21(3), 431-441. https://doi.org/10.1007/s10833-020-09372-5
• Day, C., & Gu, Q. (2014). Resilient teachers, resilient schools: Building and sustaining quality in testing times. Routledge.
• Demirtaş, H., & Hacıoğlu, G. (2017). Öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri: Nitel bir çalışma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 368-394.
• Dusi, P., Steinbach, M., & Messetti, G. (2012). Citizenship education in multicultural society: Teachers’ practices. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 69, 1410-1419.
• Erdoğan, Ç., & Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin eğitim sürecine katılımına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(3), 399-431.
• Erdoğan, İ. (2019). Sınıf yönetimi: Ders, konferans, panel ve seminer etkinliklerinde başarının yolları. Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Fessehatsion, P. W. (2017). School principal's role in facilitating change in teaching-learning process: teachers' attitude. A case study on five junior schools in Asmara, Eritrea. Journal of Education and Practice, 8(6), 134-142.
• Gökçe, F. & Yılmaz, E. (2018). Öğretmenlerin velilerle ilgili karşılaştığı sorunların mesleki performansları üzerindeki etkileri: Bir alan araştırması. Eğitim ve Bilim Dergisi, 40(3), 87-102.
• Gülteki̇n, M. (2020). Değişen toplumda eğitim ve öğretmen nitelikleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 10(1), 654-700. DOI: 10.18039/ajesi.682130
• Hargreaves, A., & Fullan, M. (2012). Professional Capital: Transforming teaching in every school. Teachers College Press.
• Garcia, E. (2018). Challenges of transportation in accessing education: A case study of rural schools. International Journal of Educational Development, 25(4), 320-335.
• Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1982). Epistemological and methodological bases of naturalistic inquiry. Educational Communication and Technology Journal, 30 (4), 233-252.
• https://www.webofscience.com/wos/woscc/full-record/WOS:A1982QA67400002 sayfasından erişilmiştir.
• Günay Bilaloğlu, R., & Aktaş Arnas, Y. (2019). Barriers to parental involvement in preschool education and problems encountered in process. Hacettepe University Journal of Education, 34(3), 804-823. doi: 10.16986/HUJE.2018043536
• Han, J. (2019). The Relationship Between Education and Economic Development: Evidence from the Modern Industrialization of China. In China's Higher Education Reform and Internationalisation (pp. 23-47). Springer.
• Hanushek, E. A., & Rivkin, S. G. (2010). Generalizations about Using Value-Added measures of teacher quality. American Economic Review, 100(2), 267-271. DOI: 10.1257/aer.100.2.267
• Harris, A., & Muijs, D. (2005). Improving schools through teacher leadership. McGraw-Hill Education (UK).
• ERG (2021). https://www.egitimreformugirisimi.org/egitim-izleme-raporu-2021-egitim-ortamlari/ sayfasından 24.07.2024 tarihinde erişildi.
• Ingersoll, R. M., & Strong, M. (2011). The ımpact of ınduction and mentoring programs for beginning teachers: A critical review of the research. Review of Educational Research, 81(2), 201-233. https://doi.org/10.3102/0034654311403323
• Ingersoll, R. M. (2019). Teacher turnover, teacher shortages, and the organization of schools. Future of Children, 29(1), 41-61. https://eric.ed.gov/?id=ED445415
• İş, E., & Balcı, S. (2024). Kalabalık sınıflardaki öğretim sürecinin incelenmesi: Yükseköğretim örneği. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 7(2), 160-170. https://doi.org/10.32329/uad.1411934
• Johnson, E. M. (2019). Choosing and using interactional scaffolds: How teachers’ moment-to-moment supports can generate and sustain emergent bilinguals’ engagement with challenging English texts. Research in the Teaching of English, 53(3), 245-269. https://doi.org/10.58680/rte201930036
• Kaçan, M. O., Kimzan, İ., Yıldız, T. G., & Çağdaş, A. (2019). Öğretmen ve ebeveynlerin aile katılımını etkileyen etmenlere yönelik görüşlerinin incelenmesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(3), 370-381. https://dergipark.org.tr/en/pub/ekuad/issue/51148/666814
• Kazak, E., & Çiner, S. (2021). Undesired behaviors of school principals and the effects of these behaviors on teachers. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 12(2), 300-328. https://doi.org/10.17569/tojqi.846037
• Kırbaş, Ş., & Atay, A. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetiminde yaşadığı sorunlar ve çözüm önerileri. Electronic Turkish Studies, 12(28), 517-538. http://dx.doi.org/10.7827/
• Köroğlu, A. (2019). Öğretmenin rolü ve önemi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 8(1), 108-116.
• Kuzey M. (2002). Sınıf öğretmenlerinin bazı sorunları ve bazı çözüm önerileri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi.
• Kyriacou, C. (2001). Teacher stress: Directions for future research. Educational Review, 53(1), 27-35. https://doi.org/10.1080/00131910120033628
• Lambert, M. C., Duppong Hurley, K., January, S. A., & Huscroft D’Angelo, J. (2022). The role of parental involvement in narrowing the academic achievement gap for high school students with elevated emotional and behavioral risks. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 30(1), 54-66. https://doi.org/10.1177/10634266211020256
• Louis, K. S., Murphy, J., & Smylie, M. (2016). Caring leadership in schools: Findings from exploratory analyses. Educational administration quarterly, 52(2), 310-348. https://doi.org/10.1177/0013161X15627678
• Manzi, W., & Moreeng, B. (2023). Challenges Facing Implementation of Economics Curriculum: The Experiences of Francis Baard District Teachers. Universal Journal of Educational Research, 11(1), 1-13. DOI: 10.13189/ujer.2023.110101.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Nobel Yayın Dağıtım.
• McEwan, E.K. (2018). Etkili okul yöneticilerin 10 özelliği. Pegam Akademi
• OECD. (2014). TALIS 2013 Results: An International Perspective on Teaching and Learning. OECD Publishing.
• OECD. (2019). TALIS 2018 Results (Volume I): Teachers and School Leaders as Lifelong Learners. OECD Publishing.
• OECD. (2019). Education at a Glance 2019: OECD Indicators. OECD Publishing.
• Ogunsola Bukunmi. A. (2018). Teacher’s qualification and dyslexia ıdentification in primary schools in oyo state, Nigeria. Africa Education Review, V 15, N 4, pp. 36-66. https://doi.org/10.1080/18146627.2017.1302308
• Öğülmüş, K., Yıldırım, N., & Aslan, G. (2013). Ücretli öğretmenlerin görevlerini yaparken karşılaştıkları sorunlar ve ücretli öğretmenlik uygulamasının okul yöneticilerince değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 12(4), 1086-1099. http://ilkogretim-online.org.tr
• Özdoğru, M. (2021). İlkokullarda öğretmen-veli ilişkisinde yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri. Uluslararası Temel Eğitim Çalışmaları Dergisi, 2(1), 68-76.
• https://dergipark.org.tr/en/pub/ijpes/issue/60113/857887
• Özer, N., & Karadaş, H. (2021). Okul müdürlerinin yönetim tarzları ile müdür öğretmen ilişkilerinde güven. OPUS International Journal of Society Researches, 17(34), 1095-1123. https://doi.org/10.26466/opus.767321
• Özpınar, M. & Sarpkaya, R.(2010). Köyde görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 27, 17-29. https://dergipark.org.tr/en/pub/pauefd/issue/11116/132927
• Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörleri: M. Bütün & S.B. Demir.). Pegem Akademi.
• Rosensteel, L. J. (2020). A predictive and causal-comparative analysis of teacher burnout and emotional empathy among K-12 public school teachers.(Doctoral Dıssertatıons). Liberty University
• Sağlam, M., & Sağlam, A. Ç. (2005). Öğretmenlik mesleğinin maddi yönüne ilişkin genel bir değerlendirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 317-328. https://dergipark.org.tr/en/pub/tebd/issue/26123/275186
• Seferoğlu S. S. (2001). Sınıf Öğretmenlerinin kendi meslekî gelişimleriyle ilgili görüşleri, beklentileri ve önerileri. Milli Eğitim Dergisi. 149, 12-18.
• Silverman, D. (2018). Nitel verileri yorumlama.(5. baskıdan çeviri). E. Dinç, Çev. Ed.), Pegem Akademi.
• Stemler, S. (2001). An overview of content analysis: Practical Assessment. Research & Evaluation. A Peer Reviewed Electronic Journal. Yale University. Retrieved from http://www. qualitative-research. net/index. php/fqs/article/view/75/153.
• Şişman, M., & Turan, S. (2020). Sınıf yönetimi. Pegem Akademi.
• Taşkaya, S. M., Turhan, M., & Yetkin, R. (2015). Kırsal kesimde görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları (Ağrı ili örneği). Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 6(18), 198-210.
• https://dergipark.org.tr/en/pub/enad/issue/49738/638187
• Tatto, M. T., Peck, C., Schwille, J., Bankov, K., Senk, S. L., Rodriguez, M., & Ingvarson, L. (2012). Teacher education and development study in mathematics (TEDS-M): Policy, practice, and readiness to teach primary and secondary mathematics. Conceptual Framework. IEA.
• UNESCO. (2018). Global Education Monitoring Report 2018: Education for Sustainable Development. UNESCO Publishing.
• UNESCO. (2020). Teachers: Leading in Crisis, Reimagining the Future. Paris: UNESCO Publishing."
• Uzun, K., & Yaprakdal, P. (2022). Öğretmenlerin mesleki tükenmişliklerine alternatif bir çözüm yolu olarak pozitif psikolojinin kullanılması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2823-2864. https://doi.org/10.48146/odusobiad.1084316
• Yaraş, Z., & Turan, M. (2021). Sorunlar ve çözümler bağlamında öğretmenlik mesleği. Milli Eğitim Dergisi, 50(232), 383-405. https://doi.org/10.37669/milliegitim.763393