Öz
Celestial bodies, stars, moon and the sun have
always been the elements that human beings have always wondered, sometimes have
divinised and never have given up since the beginning of existence. The works
that describe everything about the horoscopes in Islamic understanding are
under the title of ‘Dîv-nâme, Yıldız-nâme’. The work that we have reseached
which were taken Islamic Manuscripts section of the Leipzig University Library
tells conversations between Hz. Süleyman and horoscopes which will be mentioned
later, how will fairies harm to human and the methods of proteciton from these
harms. The fairy belonging to each
sign is explained one by one and descriptive information is given about it. The
names of these fairies are givenprimarily in the text.Then, ,t was determined
that these fairies, which are the subject of the text with their places and
some physical features, caused some harm to people. The
work that exemines the some based on public beliefs concepts that still exist
in our culture, tells individuals the ways of protection from supernatural
beings, verses to be read to recover and the action to be taken. Writing
amulets, sacrificing, burning candles, throwing healing papers into water and
taking ablution with this water are among the meyhods oh protectipn mentioned. The diseases mentioned in the study and the
methods of recovery of these diseases are examined in the context of folk
beliefs and explained with the folkloric elements they contain. Our aim is to
reveal a new work that is not known in the related literature and contribute to
the studies in this field.
Anahtar Kelimeler
Dîv-nâme horoscope fairy folk beliefs Dîv-nâme Berây-ı Merdân u Zenân
Kaynakça
- Artun, E. (2006). Adana Halk Kültürü. Adana: Altın Koza Yay.
- Bekki, S. (1996). Türk Mitolojisinde Kurban. Akademik Araştırmalar. Yıl I. Sayı 3. Kış Sayısı. s.16-82.
- Boratav, P. N. (1994). Türk Halkbilimi II 100 Soruda Türk Folkloru. İstanbul: Gerçek Yay.
- Çatalbaş, R. (2011). Türklerde Hayvan Sembolizmi Ve Din İlişkisi. Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi. Sonbahar 2011, C.3, S. 12.
- Demirci, K. (2006). Muska. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, c.31, s.265-267, İstanbul.
- Erciyas, O. (2010). 15. yy. Astroloji Eseri Kitâbu Esrâri’n-Nücûm ve Havvâs’ın Türk Bilim Dili ve Astroloji - Kronoloji Terimleri Açısından Önemi. Sosyal Bilimler Dergisi. s.1.
- Güç, A. (2002). Kurban. DİA. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. c.26. s.433-435. İstanbul.
- Gür, N. (2012). Osmanlı Fal Geleneği Bağlamında Yıldıznâme-i Falnâme ve Tâlinâme Metinleri. Milli Folklor Dergisi s.96.
- Kandemir. F. (2016). Halk İnançlarının Psiko-Sosyal Nedenleri Ve Türkiye’deki Halk İnançlarının Tarihi Temelleri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi IX-I. Erzincan.
- Kutluer, İ. (1992). Burç. DİA. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. c.6, s.422-424. İstanbul.
- Sinmez, Ç. - Aslım, G. (2017) İç Anadolu Bölgesindeki Hayvanlarla İlgili İnanış ve Uygulamalar Üzerine Bir Değerlendirme. Bilig, 2017 Bahar. Sayı 81. s.205-232.
- Şentürk, A. A. (1993). Klasik Osmanlı Edebiyatı Işığında Eski Âdetler ve Günlük Hayattan Sahneler II. Türk Dili, S 500, s. 211-223.
Öz
Varoluşun
başlangıcından beri gök cisimleri, yıldızlar, ay ve güneş insanoğlunun daima
merak ettiği, zaman zaman tanrılaştırdığı ve ilgilenmekten hiç vazgeçemediği
unsurlar olmuştur. İslamî anlayışta burçlarla ilgili her şeyin anlatıldığı
eserler “Dîv-nâme, Yıldız-nâme” başlığı altında geçmektedir. Ele aldığımız
Leipzig Üniversitesi Kütüphanesi’nin İslamîk El Yazmaları bölümünden alınan
eser ise Hz. Süleymân ve bahsedeceğimiz burçların perileri arasında geçen
konuşmaları, bu perilerin insanlara ne gibi zararlar vereceğini ve bu
zararlardan korunma yöntemlerini anlatmaktadır. Her bir burca mensup peri,
teker teker anlatılmış, hakkında açıklayıcı bilgiler verilmiştir. Metinde
öncelikle bu perilerin isimleri verilmiştir. Ardından yaşadıkları yerler ve
bazı fiziksel özellikleriyle metne konu olan bu perilerin insanlara birtakım
zararlar verdiği tespit edilmiştir. Kültürümüzde
hala varlığını koruyan birtakım halk inanışlarına dayalı kavramları ele alan
eser, kişilere doğaüstü varlıklardan korunma yollarını, iyileşmek için okunması
gereken ayetleri, yapılacak eylemleri anlatmaktadır. Muska yazmak, kurban
kesmek, mum yakmak, şifalı kâğıtları bir suya atıp, bu suyla abdest almak
bahsedilen korunma yöntemlerindendir. Çalışmada bahsi geçen hastalıklar ve bu
hastalıklardan kurtulma yöntemleri halk inanışları bağlamında incelenmiş,
barındırdığı folklorik ögelerle birlikte açıklanmıştır. Amacımız ilgili
literatürde bilinmeyen yeni bir eseri gün yüzüne çıkarmak ve bu alanda yapılan
çalışmalara katkı sağlamaktır.
Anahtar Kelimeler
Dîv-nâme burç peri halk inanışları Dîv-nâme Berây-ı Merdân u Zenân
Kaynakça
- Artun, E. (2006). Adana Halk Kültürü. Adana: Altın Koza Yay.
- Bekki, S. (1996). Türk Mitolojisinde Kurban. Akademik Araştırmalar. Yıl I. Sayı 3. Kış Sayısı. s.16-82.
- Boratav, P. N. (1994). Türk Halkbilimi II 100 Soruda Türk Folkloru. İstanbul: Gerçek Yay.
- Çatalbaş, R. (2011). Türklerde Hayvan Sembolizmi Ve Din İlişkisi. Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi. Sonbahar 2011, C.3, S. 12.
- Demirci, K. (2006). Muska. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, c.31, s.265-267, İstanbul.
- Erciyas, O. (2010). 15. yy. Astroloji Eseri Kitâbu Esrâri’n-Nücûm ve Havvâs’ın Türk Bilim Dili ve Astroloji - Kronoloji Terimleri Açısından Önemi. Sosyal Bilimler Dergisi. s.1.
- Güç, A. (2002). Kurban. DİA. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. c.26. s.433-435. İstanbul.
- Gür, N. (2012). Osmanlı Fal Geleneği Bağlamında Yıldıznâme-i Falnâme ve Tâlinâme Metinleri. Milli Folklor Dergisi s.96.
- Kandemir. F. (2016). Halk İnançlarının Psiko-Sosyal Nedenleri Ve Türkiye’deki Halk İnançlarının Tarihi Temelleri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi IX-I. Erzincan.
- Kutluer, İ. (1992). Burç. DİA. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. c.6, s.422-424. İstanbul.
- Sinmez, Ç. - Aslım, G. (2017) İç Anadolu Bölgesindeki Hayvanlarla İlgili İnanış ve Uygulamalar Üzerine Bir Değerlendirme. Bilig, 2017 Bahar. Sayı 81. s.205-232.
- Şentürk, A. A. (1993). Klasik Osmanlı Edebiyatı Işığında Eski Âdetler ve Günlük Hayattan Sahneler II. Türk Dili, S 500, s. 211-223.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sanat ve Edebiyat |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Haziran 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 10 Nisan 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 13 Sayı: 30 |
